Στην
κυριακάτικη Καθημερινή ο Στέφανος Κασιμάτης (που άλλοτε υπέγραφε τη στήλη της Πανδώρας στο Βήμα) γράφει:
«Εκ’ των έσω»
Προσέχοντας τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε σήμερα, διακινδυνεύω να πω ότι βλέπω την κάμψη του μορφωτικού επιπέδου της γλωσσικής μας κοινότητας από τα λάθη στις μεταφράσεις των ντοκιμαντέρ, που μεταδίδει η τηλεόραση. Το αξιοσημείωτο είναι ότι τα συχνότερα λάθη είναι πραγματολογικά. Ο μεταφραστής αγνοεί ολόκληρα κομμάτια της ιστορίας. Ακόμη χειρότερα, δεν τα έχει ποτέ γνωρίσει στη μητρική γλώσσα του, στην οποία και μεταφράζει. Ετσι, τοπωνύμια ελληνικά και ξένα, καθώς και ονόματα ιστορικών προσώπων, αποδίδονται συνήθως με τη μεταγραφή στην ελληνική της φωνητικής απόδοσης του ονόματος στην ξένη γλώσσα. Παράδειγμα: Σε ντοκιμαντέρ γερμανικής παραγωγής (σχετικώς με κάτι μπερδεμένα θέματα για την προέλευση του Σύμπαντος, τα οποία προσωπικώς ποτέ δεν με ενδιέφεραν...) αναφέρεται το αστρικό σμήνος με το όνομα «die Pleiaden». Ο μεταφραστής δεν έχει ακούσει ποτέ του για τον αστερισμό των Πλειάδων ούτε για τη μυθολογική προέλευση του ονόματος. Το μεταφράζει στους υπότιτλους ...«οι Πλεγιάντεν». Ετσι, καταλαβαίνω ότι ένα κομμάτι γνώσης χάνεται από τα ελληνικά, όπως εξελίσσεται η μορφή τους. Οπότε παύει πια να με απασχολεί ο καθημερινός καταιγισμός από ελληνικούρες και προσαρμόζομαι αδιαφορώντας. Η εξέλιξη δεν είναι απαραίτητο να σου αρέσει, σημασία έχει ότι είναι πραγματική.
Αλλά αυτό το τερατώδες που είδα στο Μετρό, την τελευταία εβδομάδα του προεκλογικού αγώνα, έκανε θρύψαλα τον κυνισμό που με προστατεύει... Επί μία εβδομάδα, τα βαγόνια του Μετρό ντυμένα με τη διαφημιστική αφίσα καλλυντικού, με το εξής σλόγκαν, τυπωμένο με μεγάλα στοιχεία, ώστε να είναι ευανάγνωστο από κάθε σημείο στο βαγόνι: «Ομορφιά εκ’ (sic) των έσω». Το κείμενο που ακολουθούσε από κάτω είχε αξιόλογα (μολονότι ανορθόγραφα...) δείγματα μεικτού ύφους, όπως π.χ. ότι το προϊόν «συμβάλει (sic) στη δημιουργία της τρίχας και των νυχιών». Και να βλέπεις την πρώτη ημέρα και τη δεύτερη την απόστροφο στο «εκ», ας είναι! Αλλά την τέταρτη και την πέμπτη ημέρα δεν πάει πολύ; Σημαίνει ότι το λάθος, ακόμη και σε μια μεγάλη διαφημιστική επιγραφή, δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Εχει απενοχοποιηθεί· οπότε μάλλον δεν τίθεται θέμα ούτε καν για την αξιοπρέπεια του διαφημιζομένου. Συνεπώς, δεν βλέπω λόγο ανησυχίας. Τα πράγματα είναι, ούτως ή άλλως, πολύ χειρότερα...
Ε, μπροστά στις... Πλεγιάντεν, το μπέρδεμα
Ηρακλειδείς -
Ηρακλείδες είναι πραγματολογική λεπτομέρεια...
: το εξαιρετικό γαλλικό σήριαλ Engrenages, που όπου το πετύχετε δείτε το, το BBC το δείχνει υποτιτλισμένο και μέχρι τώρα δεν έχω παρατηρήσει το φαινόμενο του σινεμά, να είναι δηλαδή οι υπότιτλοι ακαταλαβίστικοι. Και είναι γεμάτο δικαστικούς όρους που δεν έχουν απόλυτη αντιστοιχία στα αγγλικά. 
