Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

SBE

¥
Είναι καραμπινάτη μετάφραση του γαλλικού πρωτοτύπου Honi soit qui mal y pense (με ένα n honi, είναι η ορθογραφια του τότε) Η φραση είναι το σύνθημα του Τάγματος της Καλτσοδέτας και στα αγγλκά αποδίδεται συνήθως Shame be to him who thinks ill of it. Αλλά εγώ πιστέυω ότι μετράει για γαλλισμός, όχι αγγλισμός.

Και δε μου κάθεται καθόλου καλά το "ντροπή του όποιος" (βεβαίως δε μου αρέσουν και τα όσους όλοι).
Γιαίτ δνε το έκαναν φτου σας ξεφτυλες που πάει ο νους σας μόνο στο πονηρό;
 
Ναι, με τη διαφορά ότι το honi soit qui mal y pense ουδεμία σχέση είχε με τη βασίλισσα Ελισσάβετ. Ή με dirty minds.
 

SBE

¥
Πώς δεν έχει σχέση; Η Ελισάβετ έιναι αρχηγός του Τάγματος της Καλτσοδέτας, όπως και όλοι οι μονάρχες πριν από αυτήν. Κι η φραση πρωτοακούστηκε σαν παρατήρηση στα πονηρά μυαλά της εποχής του Εδουάρδου του Τρίτου, ο οποίος μάζεψε την καλτσοδέτα και έιπε σε αυτούς που γέλαγαν εις βάρος της άτυχης κυρίας που της είχε φύγει η καλτσοδέτα "ντροπή σας ρεμάλια που το μυαλό σας όλο στο πονηρό πάει". Αυτοί γέλαγαν γιατι ο βασιλιάς είχε δέσει την καλτσοδέτα στο δικό του πόδι. Και ποιός ξέρει τι πονηρό θα σκέφτηκαν.
 
Η φραση είναι το σύνθημα του Τάγματος της Καλτσοδέτας και στα αγγλκά αποδίδεται συνήθως shame be to him who thinks evil of this. Αλλά εγώ πιστέυω ότι μετράει για γαλλισμός, όχι αγγλισμός.

Θαρρώ πως το τάγμα αυτό το λέμε "της Περικνημίδας".
Επίσης, υπάρχει και μια άλλη, πιο πεζή, εξήγηση για το πώς καθιερώθηκε η φράση, πέρα από το χορευτικό ατύχημα της παρτενέρ του Εδουάρδου του Γ΄: η φράση αφορούσε το ότι ο Άγγλος βασιλιάς διεκδικούσε και το γαλλικό στέμμα (βρισκόμαστε στα χρόνια του εκατονταετούς πολέμου, για να μην ξεχνιόμαστε).
 
Το ανέκδοτο του Γεωργουσόπουλου αναφέρεται στην Ελισάβετ Ι. Ιστορικά ουδεμία σχέση έχει με το honi soit qui mal y pense.

Αλλά ακόμα κι αν η αναφορά ήταν στο διαβόητο "honni soit qui mal y pense" και πάλι με μεγάλη δυσκολία θα το μεταφράζαμε ως «Ντροπή του, όποιος σκεφτεί βρώμικα γι΄ αυτό».
 
Το ανέκδοτο του Γεωργουσόπουλου αναφέρεται στην Ελισάβετ Ι. Ιστορικά ουδεμία σχέση έχει με το honi soit qui mal y pense.

Αλλά ακόμα κι αν η αναφορά ήταν στο διαβόητο "honni soit qui mal y pense" και πάλι με μεγάλη δυσκολία θα το μεταφράζαμε ως «Ντροπή του, όποιος σκεφτεί βρώμικα γι΄ αυτό».

Συμφωνώ απόλυτα με τον Αμβρόσιο όσον αφορά την αστοχία της παραατιθέμενης μετάφρασης. Από την άλλη, νομίζω ότι ο Κ.Γ. αναφέρθηκε στην Ελισσάβετ την Α΄ εκ παραδρομής (κοινώς ... πιάστηκε αδιάβαστος).
 

SBE

¥
Θαρρώ πως το τάγμα αυτό το λέμε "της Περικνημίδας".

Έχεις δίκιο, το έιχα ξεχάσει, δε διαβάζω πλέον στα ελληνικά ιπποτικα μυθιστορήματα.
Ο Γεωργουσόπουλος τα έχει μπερδέψει, δεν υπήρξε ποτέ τέτοιο ανέκδοτο και οι ομοιότητές του με την ιστορία του παράσημου είναι τόσο εμφανείς που κάνει νιάου νιάου τι εγινε στο μυαλό του (του Γεωργουσόπουλου).
 
Ασχέτως του αν υπήρξε μπέρδεμα με τις βασίλισσες (μέχρι η Ελισάβετ ΙΙ ανακατεύτηκε στην ιστορία), τις καλτσοδέτες και τις περικνημίδες, συμφωνείτε με την αρχική μου παρατήρηση ότι το "σκέφτομαι βρόμικα" είναι αγγλισμός;

Γαλλισμός δεν είναι πάντως γιατί το "qui mal y pense" (αν αυτή είναι η φράση στην οποία αναφέρεται) με δυσκολία θα το μεταφράζαμε "όποιος σκέφτεται ...βρώμικα".
 

nickel

Administrator
Staff member
Χαίρετε.

Για να το βγάλουμε από τη μέση: Το «σκέφτεσαι βρόμικα» δεν είναι καλά ελληνικά, αλλά δεν ξέρω αν είναι αγγλισμός ή γαλλισμός. Μπορεί πάντως να συνδυαστεί με το «μ' αρέσει ο τρόπος που σκέφτεσαι».

Η μετάφραση τού Honi soit qui mal y pense είναι φτιαγμένη στο γόνατο, αλλά και την όλη ιστορία δεν έκανε τον κόπο ο Γ. να την τσεκάρει, π.χ. εδώ.

Ο Πάπυρος και το διαδίκτυο έχουν και την απόδοση «Ερρέτω ο κακά βουλευόμενος / βουλόμενος», βασισμένη στην εκδοχή που λέει και η W «Evil to him who evil thinks». Κάτι αντίστοιχα λόγιο για τη σημασία «Ντροπή σε όσους κάνουν πονηρές σκέψεις» δεν ξέρω.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Ένας μαθητής της Α' Λυκείου κοκορεύεται ότι έχει κοινωνική δράση με επισκέψεις σε οίκους ευγηρίας και λέει:
I read to seniors after school.
Κι ο αφηρημένος μεταφραστής:
Διαβάζω κάποιους της Τρίτης στα μαθήματα.
Τώρα, πώς είναι δυνατόν ο μαθητής της Α' Λυκείου να "διαβάζει" μαθητές της Γ' Τάξης στα μαθήματα;

Άσε που το read to someone δεν σημαίνει διαβάζω κάποιον, δηλαδή του κάνω φροντιστήριο, αλλά απλούστατα διαβάζω σε κάποιον -- που ίσως για κάποιους λόγους δεν μπορεί να διαβάσει μόνος του.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Μ' ένα παράπονο

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο από το tvxs σε πολύ πολύ κακή μετάφραση.

Η εκστρατεία των Donovans είναι εμπνευσμένη από ένα παράπονο, σύμφωνα με το οποίο η Shell έκλεψε πνευματική ιδιοκτησία από την εταιρεία εμπορίας της. Τα νομικά νομοσχέδια (εννοεί οι αμοιβές των δικηγόρων) από τέσσερις δικαστικές υποθέσεις στη δεκαετία του 1990 σχεδόν σακάτεψαν (ασχολίαστο) τους δυο άνδρες. Η Shell διερευνηθεί πλήρως τους ισχυρισμούς των Donovans , και το 1999, συμφώνησε σε μια « ειρηνευτική συμφωνία » σύμφωνα με την οποία οι Donovans πήρε ένα άγνωστο ποσό. Ωστόσο, η πληρωμή ήταν πολύ μικρότερη από το 1 εκατ. λίρες που αρχικά επιδίωξαν. Οι Donovans ισχυρίζονται πως η Shell παραβίασε τότε την συμφωνία τους μιλώντας στο κοινό σχετικά με την υπόθεση. Η Shell αρνείται την παραβίαση οποιουδήποτε μέρος της συμφωνίας με τους Donovans.

Το πρωτότυπο εδώ.

The Donovans' campaign was prompted by a grievance over claims that Shell stole intellectual property from their marketing company. The legal bills from four court cases in the 1990s almost crippled the two men. Shell fully investigated the Donovans' claims, and in 1999 agreed a "peace deal" under which the pair got an undisclosed sum. However, the payment was far less than the £1m they wanted. The Donovans claim Shell then breached the agreement by talking publicly about the case. Shell denies breaching any part of the agreement with the Donovans.

Το grievance φυσικά είναι καταγγελία. Έχω την εντύπωση ότι η μετάφραση έγινε με μεταφραστήρι και μετά την επιμελήθηκε κάποιος. Όχι και πολύ καλά, από ό,τι φαίνεται...
 

nickel

Administrator
Staff member
Έχω την εντύπωση ότι η μετάφραση έγινε με μεταφραστήρι και μετά την επιμελήθηκε κάποιος. Όχι και πολύ καλά, από ό,τι φαίνεται...
Καλημέρα. Το πρώτο χέρι (παρακάτω, με εμετί) έγινε με google translate, φαίνεται στις λεπτομέρειες. Το δεύτερο χέρι έγινε με το ένα μάτι στις γλίσχρες αποδοχές και με κανένα μάτι σε λεξικό.
Η εκστρατεία Donovans »είναι εμπνευσμένο από ένα παράπονο πάνω ισχυρίζεται ότι η Shell έκλεψε την πνευματική ιδιοκτησία από την εταιρεία εμπορίας τους. Η νομική νομοσχέδια από τέσσερις δικαστικές υποθέσεις στη δεκαετία του 1990 σχεδόν ανάπηρος των δύο ανδρών. Κέλυφος διερευνηθεί πλήρως τους ισχυρισμούς των Donovans », και το 1999, συμφώνησε σε μια« ειρηνευτική συμφωνία »σύμφωνα με την οποία το ζεύγος πήρε ένα άγνωστο ποσό. Ωστόσο, η πληρωμή ήταν πολύ μικρότερη από το £ 1 εκ. που ήθελαν. Ο ισχυρισμός Donovans Shell παραβίασε τη συμφωνία, στη συνέχεια μιλώντας στο κοινό σχετικά με την υπόθεση. Η Shell αρνείται την παραβίαση κάθε μέρος της συμφωνίας με την Donovans.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Πάρτε κι άλλο ένα: Παρόλο που ο πληθυντικός τού επιθέτου το οξύ είναι τα οξέα, πολλοί κατά τ' άλλα σοβαροί κι έγκυροι ιστότοποι (και εφημερίδες — όπως π.χ. εκεί όπου εγώ το πρόσεξα αρχικά) προτιμούν να μιλάνε για *οξεία προβλήματα... σε βαθμό που τα λάθος είναι όσα και τα σωστά (οξέα προβλήματα).
 

nickel

Administrator
Staff member
Στη νέα ελληνική η μετοχή υποφαινόμενος ξέρουμε ότι σημαίνει «ο υπογεγραμμένος» και ότι συχνά τη χρησιμοποιούμε σαν μια έμμεση αναφορά στην αφεντιά μας. Ο υποφαινόμενος στο παρόν κείμενο είμαι εγώ, κι ας μην το υπογράφω.

Μου άρεσε στο κείμενο των Νέων με τη γαργαλιστική φωτογραφία γυμνής θαυμάστριας ο «ευσεβής πόθος» της (ελπίζω) συντάκτριας / μεταφράστριας:
Τώρα για να είμαστε δίκαιοι, στο Voodoo Festival μάλλον δεν είχαν κανονίσει να σκανδαλίσουν το κοινό με την υποφαινομένη.

Ανήκει στην ομάδα με τα «η περι ου ο λόγος»...
 

daeman

Administrator
Staff member
Στη νέα ελληνική η μετοχή υποφαινόμενος ξέρουμε ότι σημαίνει «ο υπογεγραμμένος» και ότι συχνά τη χρησιμοποιούμε σαν μια έμμεση αναφορά στην αφεντιά μας. Ο υποφαινόμενος στο παρόν κείμενο είμαι εγώ, κι ας μην το υπογράφω.

Μου άρεσε στο κείμενο των Νέων με τη γαργαλιστική φωτογραφία γυμνής θαυμάστριας ο «ευσεβής πόθος» της (ελπίζω) συντάκτριας / μεταφράστριας:
Τώρα για να είμαστε δίκαιοι, στο Voodoo Festival μάλλον δεν είχαν κανονίσει να σκανδαλίσουν το κοινό με την υποφαινομένη.

Ανήκει στην ομάδα με τα «η περι ου ο λόγος»...

Μήπως ήθελε να πει ότι επειδή η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από λίγο χαμηλότερα, υπό γωνία, γι' αυτό υπο-φαίνεται; :p Ή ήταν σκέτος πόθος γι' αυτό που δεν φαίνεται, αλλά υπο-κρύβεται, οπότε μάλλον συντάκτη/μεταφραστή ψυλλιάζομαι.;) Αν είχε σκοπό το γαργαλιστικό, προσωπικά θα χαρακτήριζα τη συγκεκριμένη φωτογραφία κακή επιλογή, γιατί μάλλον αποκρουστική μου φαίνεται, και αισθητικά αλλά κυρίως σαν εικόνα της παρα(πάνω-απ'-όσο-της-αξίζει-προβεβλημένης)φαινόμενης γκρούπι που άρπαξε τα ελάχιστα λεπτά δημοσιότητας που της αναλογούν. Η περί (βουντ)ού ο λόγος...
 
Βλέπω τώρα στο κανάλι της Βουλής τον "Ιβάν τον Τρομερό" του Αϊζενστάιν. Ευτυχώς που το έχω ήδη ξαναδεί αρκετές φορές, γιατί από τους υπότιτλους δεν βγαίνει κανένα νόημα: ρωσικά μέσω αγγλικών. Το αποκορύφωμα, ίσως, μόλις το είδα: αντί για Χαλδαίοι, οι "Τσαλντεάνοι".
 
Top