Είναι κατά την ταπεινή μου άποψη ασύλληπτα αξιολύπητη μια νοοτροπία της μορφής «ξέρω τι θέλω και πώς το θέλω αλλά δεν ακολουθώ τον δρόμο που θέλω επειδή φοβάμαι το τι θα πουν οι άλλοι». Το ότι μπορεί έτσι να σκέφτεται το 95% ή το 99% ή το 99,99995% των ανθρώπων δεν τον κάνει αυτόν τον τρόπο σκέψης λιγότερο αξιολύπητο. Ο αυτοπροσδιορισμός αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ψυχικής υγείας. Απ' την άλλη μεριά, η εξάρτηση από τον ετεροπροσδιορισμό είναι ο θερμαστής στην προσωπική μας κόλαση. Όσο περισσότερο έλεγχο του εκχωρούμε, τόσο χειρότερη γίνεται η ζωή μας. Και με την ευκαιρία, ιδού κι ένα μικρό reality check μπας και ξυπνήσουν κάποιοι: Κανείς (μα κανείς, όμως!) δεν δίνει δεκάρα τσακιστή για το τι λούκι τραβάτε στη ζωή σας ή τι σταυρό σηκώνετε ή αν είστε δυστυχείς ή αν έχετε κάνει λάθος επιλογές στη ζωή σας — ο κόσμος δεν περιστρέφεται γύρω από εσάς, κι οι άνθρωποι έχουν ολόδικά τους προβλήματα να τους απασχολούν. Κανείς ισορροπημένος και συγκροτημένος άνθρωπος από τον κοινωνικό σας περίγυρο δεν χάνει τον ύπνο του για το ποιοι είστε και το τι κάνετε — το πολύ-πολύ να του βγει κάποιος φθόνος εάν τελικά πετύχετε κάτι στη ζωή σας, όχι αν αποτύχετε. Όλοι οι άλλοι που μπορεί να κουτσομπολεύουν και να λένε τα χειρότερα, δεν το κάνουν μόνο για εσάς (δεν έχετε δα και τέτοια αποκλειστικότητα) — και θα συνεχίσουν να σας κακολογούν και να σας στιγματίζουν ανεξάρτητα από τις επιλογές σας, διότι η πρακτική τους αυτή δεν έχει να κάνει με εσάς αλλά με εκείνους τους ίδιους. Είναι λοιπόν τρισεκατομμύρια φορές προτιμότερο να κάνετε εκείνο που εσείς θέλετε και να γράφετε στα παλαιότερα των σαγιοναρών σας το τι λένε οι άλλοι — που να δαγκώσουν τη γλώσσα τους και να πάνε από αυτοδηλητηρίαση!…
Ωστόσο, ο άνθρωπος θέλει να πιστεύει (ή να τελεί υπό την ψευδαίσθηση, αν προτιμάτε) ότι είναι λογικό ον. Οπότε όποτε προβαίνει σε αυτοπεριοριστικές, αυτοευνουχιστικές —έως και αυτοκαταστροφικές— επιλογές, νιώθει έντονη την ανάγκη μ' έναν λογικοφανή τρόπο να ρίξει στάχτη στα έλλογα μάτια της υπόστασής του. Για τον λόγο αυτόν καταφεύγει σε «εκλογικευμένες υπεκφυγές»: Κάθεται και καταστρώνει ένα λογικοφανές σενάριο το οποίο, στο δικό του (μεροληπτικό επ' αυτού!) μυαλό και με τα δικά του (στρεβλά για να 'ναι βολικά!) κριτήρια, επεξηγεί επαρκώς το γιατί οδηγείται στην υπό εξέταση απόφαση ή επιλογή ή πράξη ή παράλειψη ή αδράνεια. Το λογικοφανές αυτό σενάριο μπορεί να είναι υπεραπλουστευτικό, μπορεί να είναι αποτέλεσμα εθελοτυφλίας, μπορεί να πηγάζει από αναπόδεικτες πεποιθήσεις και στερεότυπα, μπορεί να βασίζεται σε έτοιμες σεναριακές μοντούλες από τη δεξαμενή των peers ή προσώπων κύρους ή ατόμων με επιρροή στο υποκείμενο (αλλά τουλάχιστον το υποκείμενο θα συνεισφέρει στα ρακόρ τής σεναριακής πλοκής), μπορεί να αποτελεί μέρος ή προϊόν τού Σεναρίου Ζωής τού ατόμου — και συχνότατα είναι τα περισσότερα αν όχι όλα τα προαναφερθέντα. Θα μπορούσαμε δε κάλλιστα να πούμε ότι η επισυσσώρευση εκλογικευμένων υπεκφυγών προκειμένου το άτομο να αυτοδικαιολογηθεί για τις επιλογές του συνιστούν επί της ουσίας ένα ατέρμονο παιχνίδι «Γιατί δεν… Ναι, αλλά» όπου το άτομο έχει σερβίρει ακατάπαυστα (και μάλιστα στον ίδιο του τον εαυτό) όλα τα «Ναι, αλλά» που το κάνουν να αισθάνεται νικητής του παιχνιδιού.
ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΙΣΧΥΟΥΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Τους άντρες, άλλωστε — που 'χω εξίσου μπόλικα ράμματα και για τη δική τους γούνα—, θα τους πιάσω εν καιρώ. Αλλά ας επιστρέψουμε στην κουβέντα που 'χουμε μέχρι στιγμής κάνει εδώ:
@14: Μια γυναίκα που θα κατακτήσει το να απολαμβάνει το σεξ γι' αυτό που είναι (ενν. το σεξ) για εκείνη, είναι απολύτως βέβαιο ότι θα στιγματιστεί με πολύ έως απίστευτα πολύ αρνητικό τρόπο. Δηλαδή οι επιλογές μιας γυναίκας ετεροπροσδιορίζονται κι αυτό βαφτίζεται «σώφρων στρατηγική» — μάλιστα… Να θυμίσω λοιπόν ότι ετεροπροσδιορισμός => συμπλεγματική ζωή με βάση πρότυπα άλλων και βουτηγμένη στη δυστυχία (διότι εξ ορισμού δεν μπορείς να είσαι ευτυχισμένος όταν η ευτυχία σου εξαρτάται απόλυτα από το τι λένε —ή τι νομίζεις ότι λένε— για σένα οι άλλοι). Μπορεί έτσι να προκρίνεται φαινομενικά η κοινωνική επιβίωση, αλλά πιο ουσιαστική από την επίφαση κοινωνικής επιβίωσης είναι η ουσιαστική κι ακομπλεξάριστη ζωή — που, όπως προείπαμε, αποτελεί το δώρο που μας προσφέρει ο αυτοπροσδιορισμός.
@14: Οι άντρες σκέφτονται με βάση το κλισέ δίπολο «ή αγία ή πουτάνα», επομένως πρέπει να έχω φήμη αγίας, ειδάλλως θεωρούμαι πουτάνα. Τελικά ζείτε για τον εαυτό σας ή για τους άντρες; Κι όσες περήφανα δηλώνουν γεροντοκόρες, το κάνουν για να αποφύγουν να λάβουν θέση επί του διπόλου; Δηλαδή ένας τόσο αρρωστημένος τρόπος σκέψης άλλων (ή η αίσθηση πως αυτός είναι ο γενικευμένος τρόπος σκέψης άλλων) αρκεί για να μας αλλάξει αρχές και τρόπο ζωής; Προσωπικά θα έλεγα πως αν μια γυναίκα δεν είναι 100% σίγουρη πως όλοι ανεξαιρέτως οι άντρες σκέφτονται έτσι, μπορεί να ψάξει για κάποιον όπου ένα απ' τα πρωταρχικότατα κριτήριά της να 'ναι το να μην σκέφτεται (εξακριβωμένα & τσεκαρισμένα!) αυτός έτσι. Αν απ' την άλλη είναι 100% σίγουρη πως όλοι ανεξαιρέτως οι άντρες σκέφτονται έτσι — υπάρχουν κι οι γυναίκες, το ξεχάσατε; Όσο όμως κάποια χρησιμοποιεί αυτόν τον τρόπο επιχειρηματολόγησης για να δικαιολογήσει το γιατί δεν χαίρεται το σεξ όπως δηλώνει ότι θα ήθελε, τότε υποπίπτει σε εκλογικευμένη υπεκφυγή — ή απλώς είναι ανειλικρινής στην αρχική της δήλωση.
@15: Αν μια γυναίκα κάνει σεξ μόνο για το σεξ και δεν την ενδιαφέρει κανένα μα κανένα αντάλλαγμα, τότε οι άντρες ή θα την πουν πουτάνα ή θα την αποφεύγουν. Πρώτον, όταν κάποια δεν τα έχει βιώσει αυτά και κάνει εικασίες, αναπαράγει ένα στερεότυπο που εξυπηρετεί την αυτοεκπλήρωση της προφητείας την οποία διαλαλεί το συγκεκριμένο στερεότυπο. Δεύτερον, η γενίκευση αυτού του στερεοτύπου εκπαιδεύει όλους τους άντρες ακριβώς σε αυτό το (στρεβλό) αξιακό σύστημα (σύστημα ουροβόρου όφεως). Τρίτον, η γυναίκα που πιστεύει ότι αυτός είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του σεξ ο οποίος την εκφράζει οφείλει έστω να κάνει μια προσπάθεια να τον βιώσει στην πληρέστερη δυνατή μορφή με κάποιο άλλο άτομο που δεν θα λειτουργεί βάσει του στερεοτύπου αυτού, κι όχι να προσαρμόζει τις επιλογές της στο άτομο με το οποίο έτυχε να βρεθεί μαζί σε μια σχέση — εκτός κι αν τελικά δεν ήταν δα και τόσο σημαντικό για αυτήν το να κάνει σεξ μόνο για το σεξ χωρίς κανένα μα κανένα αντάλλαγμα κι απλώς λέγαμε και καμιά ιστορία να περνά η ώρα. Άλλωστε, η μικρή συμβουλευτική μου πείρα έχει μέχρι στιγμής καταδείξει πως η τυχόν αποδοκιμασία και στιγματισμός σε τέτοιες περιπτώσεις ξεκινά από άλλες γυναίκες κι όχι από άντρες (σε κάποιον βαθμό μάλιστα διέκρινα έντονο και το στοιχείο του φθόνου —έκανα και στην πρώτη παράγραφο σχετική με τον φθόνο αναφορά— από την επικρίνουσα γυναίκα προς την επικρινόμενη), πράγμα που καθιστά το συγκεκριμένο επιχείρημα ακόμη ισχνότερο.
@16: Ανταλλάγματα στο σεξ ίσον πορνεία. Επομένως μια γυναίκα εκπορνεύεται συνδυάζοντας το σεξ που προσφέρει με ανταλλάγματα τα οποία απαιτεί ή επιδιώκει, λαϊκιστί γίνεται πουτάνα, προκειμένου να αποφύγει το να κάνει σεξ μόνο για το σεξ και τίποτ' άλλο, οπότε θα χαρακτηριστεί πουτάνα. Με απλά λόγια, οι γυναίκες γίνονται πουτάνες για να μην τις πουν πουτάνες; Να με τρελάνετε βαλθήκατε, ωρέ; Είπαμε προδραστική συμπεριφορά, αλλά αυτό είναι άνω πουτανών!
@16: Πολλοί άντρες επιδιώκουν να παραπλανήσουν τις γυναίκες σχετικά με τις πραγματικές προθέσεις τους. Χάρηκα για τη γνωριμία. Φυσικά και το πεδίο των σχέσεων είναι γεμάτο ψέματα, οπορτουνισμό, απόπειρες εξαπάτησης κι απατηλές υποσχέσεις. Ε και; Κι οι εθνικοί μας δρόμοι είναι γεμάτοι λακκούβες, κινδύνους, μαλάκες οδηγούς και τροχαία ατυχήματα — σημαίνει μήπως αυτό πως πρέπει να κλειστούμε σπίτι μας και να μην βγούμε ποτέ στον δρόμο; Ναι, κάποιοι αυτή την (αυτοπεριοριστική) επιλογή θα κάνουν. Κάποιοι άλλοι όμως θ' αποτολμήσουν να βγουν στον δρόμο — κι απλώς θα φροντίζουν να οδηγούν συνετά, συγκροτημένα, προσεκτικά και με σεβασμό στους άλλους.
@17: Οι γυναίκες ρέπουν από τη φύση τους προς τη μονογαμία ενώ οι άντρες προς την πολυγαμία. Μελέτες που 'χω εγώ υπόψη μου δεν δείχνουν να τεκμαίρουν κάτι τέτοιο, παρόλο που αποτελεί ένα ευρέως κυκλοφορούν "εξελικτικό πόρισμα". Επίσης, η νι-γαμική τάση ενός ατόμου δεν αποτελεί ένα σταθερό και παγιωμένο μέγεθος, αλλά κάτι που μεταβάλλεται δυναμικά συναρτήσει πλήθους μεταβλητών. Για παράδειγμα, πολλοί άντρες με το ξεκίνημα μιας νέας σχέσης εκδηλώνουν μια μορφή μονογαμικότητας (είναι χαρακτηριστικό άλλωστε πως τα πάντα πάνω της τους φαίνονται ονειρικά και θεσπέσια) που κρατά κάποιους μήνες· εξελικτικά θα μπορούσε ενδεχομένως να επεξηγηθεί με το ότι ο άντρας δεν είναι κατά βάση προγραμματισμένος να λειτουργεί με την αρχή knock-up-and-forget και κατ' αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται πως θα βρίσκεται σε θέση να προστατεύσει τον γόνο του μέχρι τουλάχιστον αυτός να έρθει στον κόσμο. Βέβαια, όπως πολύ ορθά ήδη επισημάνθηκε, δεν είναι σωστό το να μπερδεύουμε στην περίπτωση του ανθρώπου το σεξ με την αναπαραγωγή. Ωστόσο ούτε είναι σωστό και το άλλο άκρο, δηλαδή το να παραβλέψουμε εντελώς τον ρόλο των αναπαραγωγικών ορμών και του απόηχου που αυτές οι λειτουργίες έχουν αφήσει στον σύγχρονο άνθρωπο.
@19: Η μονογαμία στις γυναίκες οφείλεται σε κοινωνικοπολιτιστικούς λόγους, καθώς και στον ρόλο της θρησκείας και της εκάστοτε επικρατούσας ηθικής. Συγχαρητήρια για την πολύ εύστοχη διαπίστωση. Να προσθέσω μόνο ότι η αξία μιας διαπίστωσης χωρίς συνεπακόλουθη δράση είναι ένα ολοστρόγγυλο μηδέν.
Και για να σας προλάβω: Καλά τα λες εσύ Ζάζουλα, αλλά αυτά είναι θεωρητικά. Ή: Ναι, δίκιο έχεις, αλλά δεν μπορείς εσύ να έρθεις στη θέση μας και να δεις από πρώτο χέρι πώς έχουν τα πράγματα. Ή κάτι άλλο τέτοιο ανάλογο. Όλα αυτά είναι κομμάτι ενός παιχνιδιού «Γιατί δεν… Ναι, αλλά», το οποίο δεν δικαιολογείται όταν ένα άτομο βρίσκεται σε γνήσια ΟΚ υπαρξιακή θέση και λειτουργεί στην Ενήλικη κατάσταση του Εγώ. Αν κάποιος ή κάποια θέλει να είναι πράγματι ένα λογικό ον που τιμά τον νου που διαθέτει, τότε κάνει επιλογές, αναλαμβάνει το βάρος των επιλογών αυτών, και τις υλοποιεί χωρίς να κάνει κάθε τρεις και λίγο κι από μια δημοσκόπηση για το τι νομίζουν οι άλλοι για το πρόσωπό του. Όλα τ' άλλα είν' απλώς εκλογικευμένες υπεκφυγές — και πολλή μα πολλή ανασφάλεια.
Επίσης, αντιλαμβάνομαι πως είναι ίσως επώδυνο για μια γυναίκα να παραδεχτεί ότι συνδυάζει την προσφορά σεξ με απαίτηση συναισθηματικού ή όποιου άλλου ανταλλάγματος. Ίσως αν το παραδεχτεί ν' ακουστεί γύναιο. Ίσως να είναι πολύ πιο τρέντι και προχώ να το παίξει μια απελευθερωμένη-πλην-αναγκαστικώς-κοινωνικά-εντεταγμένη γυναίκα που η κακούργα κενωνία δεν της άφησε ανοιχτές άλλες επιλογές. Wake-up call: Οι επιλογές κατακτιούνται κι έχουν κόστος, δεν χαρίζονται. Όλα τ' άλλα είναι δικαιολογίες και προφάσεις — και οπισθοδακτυλαπόκρυψη.
Καταληκτικά, παρατήρησα επίσης και το εξής αξιοσημείωτο: Η αρχική μου τοποθέτηση (στο #3) ήταν ότι «πάρα μα πάρα πολλοί άντρες θα ήθελαν να δουν έστω ΕΝΑ δείγμα γυναίκας που να μην επιδιώκει κάτι σε αντάλλαγμα για το σεξ στο οποίο συναινεί». Πέσατε όλες σας πάνω μου να με φάτε. Και τελικά, μετά από τόσα σχόλιά σας, όλη σας η επιχειρηματολογία είναι εστιασμένη στο να τεκμηριώσει ότι «είναι απολύτως απόλυτα δικαιολογημένο που κάθε λογική γυναίκα επιδιώκει κάτι σε αντάλλαγμα για το σεξ στο οποίο συναινεί». Δηλαδή είχα εξ αρχής δίκιο, αλλ' ίσως κάτι θα παθαίνατε αν απλώς το παραδεχόσασταν απ' την πρώτη στιγμή!
