Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)
kapa18
¥
Φταίει που "τρομπάρουν"* στη Google.
*τρομπάρω (ελληνική αργκό) = δεν αξιοποιώ τον εργασιακό μου χρόνο προς όφελος της εταιρείας (για να το θέσω κομψά)
Το θέμα δεν είναι τα 50 (το πολύ) ευρήματα κάποιου από τους κλιτικούς τύπους του *δυσθεόρατος στο Γκουγκλ. Το θέμα είναι ότι από όλους τους τύπους το Γκουγκλ αποφασίζει ότι το «δυσθεόρατες» είναι σωστό (οπότε δεν σε παραπέμπει σε «δυσθεώρητες»), αλλά και που ο διορθωτής μου του Word δεν τα κοκκινίζει!
Η προέλευση της λέξης θεόρατος μπορεί να είναι από το αρχαίο αθεώρητος (εναλλακτική ετυμολογία: θεο + όρατος, υπάρχει ο αόρατος και ο αδιόρατος, να και ο θεόρατος). Με τη σημασία που έχει το θεόρατος, το *δυσθεόρατος είναι ένα θεόρατο τέρας.
Η προέλευση της λέξης θεόρατος μπορεί να είναι από το αρχαίο αθεώρητος (εναλλακτική ετυμολογία: θεο + όρατος, υπάρχει ο αόρατος και ο αδιόρατος, να και ο θεόρατος). Με τη σημασία που έχει το θεόρατος, το *δυσθεόρατος είναι ένα θεόρατο τέρας.
Στην πυραμίδα των μεταφραστικών λαθών, στο τρίτο επίπεδο βρίσκεται η άγνοια, στο δεύτερο η τεμπελιά («Δεν είμαι σίγουρος για τη σημασία, αλλά ποιος καθαρίζει τώρα τις αράχνες από το λεξικό...») και στην κορυφή πρέπει να είναι η έλλειψη κοινού νου. (Η αξιολόγηση εντελώς δική μου, ανάλογα με τον εκνευρισμό που μου προκαλούν τα αντίστοιχα λάθη.)
Στο σίριαλ ο ήρωας οδηγεί τη λατρεμένη του σακαράκα. Βλέπουμε το κοντέρ, βρίσκεται στα 199.999 μίλια. (Θα το έχετε ακουστά το μίλι, είναι μονάδα μέτρησης μήκους. :) ) Λίγες εκατοντάδες μέτρα τον χωρίζουν από το ιστορικό ορόσημο των 200.000 μιλίων. Ολόκληρο το επεισόδιο είναι αφιερωμένο στην ιστορία του αυτοκινήτου και σ' αυτό το ορόσημο, που τελικά δεν πρόκειται να περάσει στην ιστορία καθώς το αυτοκίνητο αφήνει την τελευταία του πνοή λίγο πριν στρίψουν και οι έξι τροχίσκοι του κοντέρ.
Και τι κάνεις ο μεταφραστής (που μπορεί να είναι μεταφράστρια); Το μετατρέπει! Ναι, το μετατρέπει σε χιλιόμετρα, με αποτέλεσμα στις 4-5 αναφορές που υπάρχουν στο επεισόδιο να διαβάζουμε για το ορόσημο των 320.000 χιλιομέτρων! Και ξανά. Και ξανά. Αχ φίλτατε (ή φιλτάτη), ακόμα και το διεθνώς άγνωστο μέτρο μέτρησης μήκους χλαφτχούφτεν να είχε το κείμενο, ιερό είναι το 200.000, και όχι να καταλάβουμε σε πόσα χιλιόμετρα αντιστοιχεί.
Λεπτομέρειες:
(α) Τα 200.000 μίλια είναι 321868,8 χιλιόμετρα. Την ακρίβεια τη γλιτώσαμε.
(β) Τα «3,000 bucks» που έπρεπε να πληρώσει ο ιδιοκτήτης της τεθνεώσας σακαράκας για να έχει ελπίδα να διανύσει λίγα ακόμα μίλια ( x 1,6 χιλιόμετρα) μεταφράστηκαν «3.000 δολάρια». Αυτά γιατί δεν έγιναν ευρώ;
Στο σίριαλ ο ήρωας οδηγεί τη λατρεμένη του σακαράκα. Βλέπουμε το κοντέρ, βρίσκεται στα 199.999 μίλια. (Θα το έχετε ακουστά το μίλι, είναι μονάδα μέτρησης μήκους. :) ) Λίγες εκατοντάδες μέτρα τον χωρίζουν από το ιστορικό ορόσημο των 200.000 μιλίων. Ολόκληρο το επεισόδιο είναι αφιερωμένο στην ιστορία του αυτοκινήτου και σ' αυτό το ορόσημο, που τελικά δεν πρόκειται να περάσει στην ιστορία καθώς το αυτοκίνητο αφήνει την τελευταία του πνοή λίγο πριν στρίψουν και οι έξι τροχίσκοι του κοντέρ.
Και τι κάνεις ο μεταφραστής (που μπορεί να είναι μεταφράστρια); Το μετατρέπει! Ναι, το μετατρέπει σε χιλιόμετρα, με αποτέλεσμα στις 4-5 αναφορές που υπάρχουν στο επεισόδιο να διαβάζουμε για το ορόσημο των 320.000 χιλιομέτρων! Και ξανά. Και ξανά. Αχ φίλτατε (ή φιλτάτη), ακόμα και το διεθνώς άγνωστο μέτρο μέτρησης μήκους χλαφτχούφτεν να είχε το κείμενο, ιερό είναι το 200.000, και όχι να καταλάβουμε σε πόσα χιλιόμετρα αντιστοιχεί.
Λεπτομέρειες:
(α) Τα 200.000 μίλια είναι 321868,8 χιλιόμετρα. Την ακρίβεια τη γλιτώσαμε.
(β) Τα «3,000 bucks» που έπρεπε να πληρώσει ο ιδιοκτήτης της τεθνεώσας σακαράκας για να έχει ελπίδα να διανύσει λίγα ακόμα μίλια ( x 1,6 χιλιόμετρα) μεταφράστηκαν «3.000 δολάρια». Αυτά γιατί δεν έγιναν ευρώ;
Άλλη περιπετειώδης μετατροπή που έχω συναντήσει: τα δολάρια μεταφράζονται σε ευρώ. Προσοχή, όχι μετατρέπονται, μεταφράζονται. Δηλαδή 200 δολάρια ίσον 200 ευρώ. Σιγά μην ψάχνουμε και τις ισοτιμίες τώρα. Εξάλλου, τι τη θέλετε την ισοτιμία; Μέχρι να δείτε το επεισόδιο, θα έχει αλλάξει. Αρκεί που αντικατέστησα το παγκοσμίως άγνωστο νόμισμα "δολάριο" με το πασίγνωστο "ευρώ".
Last edited by a moderator:
Μάλλον ο σεναριογράφος θα εμπνεύστηκε από το "Παντρεμένοι με παιδιά"...
(Από τα καλύτερα επεισόδια της σειράς όπου, αν θυμάμαι καλά, το αμάξι του Αλ Μπάντι δεν τα φτύνει αλλά κάποιος ξεχνά το χειρόφρενο, με αποτέλεσμα η Dodge να κυλήσει μερικά μέτρα και να μηδενιστεί το κοντέρ... και ο Αλ, έχοντας χάσει την αμοιβή που έδινε η εταιρεία, ξεκινά να κάνει το γύρο της Αμερικής για να ξαναφτάσει στα 999.999 μίλια.
)
Για τη «φυλή των Μάο-Μάο» έγινε ερώτηση σε τηλεπαιχνίδι. Να τους ενέπνευσε ο Γουόρχολ; Ή τα 5.000 ευρήματα;
Οι Μάου Μάου (Mau Mau) ήταν εθνικιστικό κίνημα. Ούτε φυλή ούτε Κινέζοι.
Οι Μάου Μάου (Mau Mau) ήταν εθνικιστικό κίνημα. Ούτε φυλή ούτε Κινέζοι.
Ανακοίνωση της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής; Έτσι δηλώνει το in.gr. Θαυμάστε:
Απογευματινές ώρες της 5/2/2009 ενημερώθηκε η Υπηρεσία μας για ύπαρξη στο γραφείο του Προέδρου της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, ύποπτου αντικειμένου που προσομοίαζε το μικρόφωνο παρακολούθησης συνομιλιών και ζητήθηκε η διεύθυνση της υπόθεσης. Το αντικείμενο παρελήφθη και απεστάλει για εργαστηριακή εξέταση της οποίας το αποτέλεσμα εκκρεμεί. Ενεργείται προανάκριση.
Απογευματινές ώρες της 5/2/2009 ενημερώθηκε η Υπηρεσία μας για ύπαρξη στο γραφείο του Προέδρου της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, ύποπτου αντικειμένου που προσομοίαζε το μικρόφωνο παρακολούθησης συνομιλιών και ζητήθηκε η διεύθυνση της υπόθεσης. Το αντικείμενο παρελήφθη και απεστάλει για εργαστηριακή εξέταση της οποίας το αποτέλεσμα εκκρεμεί. Ενεργείται προανάκριση.
"Με τον πλέον χειρότερο τρόπο", είπε η καλλίγραμμη Πόπη Τσαπανίδου. Και δεν είναι η μόνη.
Ό,τι το πιο χειροτερότερο δηλαδή;
Ό,τι το πιο χειροτερότερο δηλαδή;
danae
¥
sarant
¥
Αν και με ενοχλεί το "πλέον" όταν χρησιμοποιείται αδιακρίτως, η φράση της καλλίγραμμης είναι απλός πλεονασμός, που τέτοιους έχει χιλιάδες η γλώσσα σε όλη τη μακραίωνη ιστορία της (παγκάκιστος, μεγιστότατος, καλλιστότατος. ακόμα και το κοινό παμμέγιστος πλεονασμός είναι θαρρώ), όχι; Ειδικά στον προφορικό λόγο (όπως στην περίπτωση της καλλίγραμμης) ο πλεονασμός αυτός αμφιβάλλω αν είναι λάθος. Θυμάμαι πέρσι που είχα πάει ν' ακούσω τον Μανώλη Γλέζο σε διάλεξη περί γλωσσολογίας (πολύ καλή, παρέμπ) και πρόσεξα πως είπε τρεις φορές "πιο καλύτερος". Λαϊκός τρόπος έκφρασης είναι κι αυτός.
Θα διακινδυνεύσω να χαρακτηριστώ αντιλαϊκός, αλλά για μένα είναι λάθος και στον προφορικό λόγο ο πλεονασμός. Φυσικά, αν κάποιος ξέρει ότι είναι πλεονασμός αλλά επιμένει να το λέει γιατί τον ευχαριστεί, δικαίωμά του. Άλλο όμως η άποψη, κι άλλο η άγνοια. Και καλά η άγνοια του λαϊκού τύπου. Την άγνοια της Πόπης πώς να τη χωνέψεις;
Πάρτε και μπόνους:
danae
¥
@ sarant: Και ο "πλέον χείριστος"; Τον θεωρείς κι αυτόν δικαιολογημένο πλεονασμό; Εγώ νιώθω ότι οι λέξεις χάνουν το νόημα και την αξία τους με κάτι τέτοια.
Παρεμπιπτόντως, τα Νέα εκφράζονται πιο μετριοπαθώς (πλέον χειρότερος) ενώ ο Ριζοσπάστης πιο κατηγορηματικά (πλέον χείριστος).
Παρεμπιπτόντως, τα Νέα εκφράζονται πιο μετριοπαθώς (πλέον χειρότερος) ενώ ο Ριζοσπάστης πιο κατηγορηματικά (πλέον χείριστος).
Γιατί γίνεστε πλέον βασιλικότεροι του βασιλέως; (Αυτό μπορεί να μην έχει κανένα νόημα, αλλά έπρεπε να βάλω κι εγώ μια διπλή σύγκριση.) Λαϊκός τύπος, λαϊκός τρόπος έκφρασης είναι αυτός που οι λόγιοι θεωρούν λανθασμένο (και μπας κλας). Δεν διαφωνείτε.
@danae: Το *πλέον χείριστος δεν το είπε η καλλίγραμμη. Οπότε δεν γνωρίζουμε αν έχει καθαγιαστεί.
@danae: Το *πλέον χείριστος δεν το είπε η καλλίγραμμη. Οπότε δεν γνωρίζουμε αν έχει καθαγιαστεί.
sarant
¥
Το "ο πλέον χείριστος" δεν μ' αρέσει γιατί είναι καθαρευουσιανιά, αλλά αν το καλοσκεφτείς για να χρησιμοποιείται σημαίνει ότι η λ. χείριστος έχει φθαρεί και δεν εκφράζει πια τον υπερθετικό βαθμό στο μυαλό αυτουνού του ομιλητή. Δηλαδή, το ότι η λέξη έχασε το νόημά της, που λες κι εσύ, δεν είναι αποτέλεσμα της πλεοναστικής χρήσης, αλλά αιτία της.
@ambrose, υποστηρίζω ότι στον προφορικό λόγο είναι απολύτως ανεκτό να λες "ο πιο καλύτερος". Το πολύ που μπορείς να καταλογίσεις στην καλλίγραμμη Πόπη είναι έλλειψη ετοιμολογίας και πλούσιου λεξιλογίου, αλλά, εξόν κι αν είναι δικηγορίνα, αυτό δεν είναι προς θάνατον. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι τον ίδιο ή παρόμοιο πλεονασμό έχουν χρησιμοποιήσει νυν ή τέως βουλευτές, καθηγητές πανεπιστημίου, γλωσσολόγοι (σου είπα για τον Γλέζο που συγκεντρώνει έστω και κάπως ιδιόρρυθμα και τις τρεις ιδιότητες, μα θα είναι κι άλλοι πολλοί), οπότε γιατί δυσκολεύεσαι να χωνέψεις το "ατόπημα" της Πόπης; Επειδή είναι καλλίγραμμη;
danae
¥
Αυτό που μου αρέσει σε αυτόν τον ιστότοπο, είναι ότι δεν μπορώ να διαφωνήσω! Πάντα με βάζετε σε σκέψεις, αγαπητοί συνομιλητές! (Είμαι και -μονίμως- κουρασμένη, οπότε υπολειτουργώ κι έτσι μου δώσατε πολύ υλικό για προβληματισμό).
Πάντως είναι μεγάλο κεφάλαιο το ποιες από τις αποκλίσεις στην εκφορά του λόγου θεωρούνται λαϊκές και μπας κλας και ποιες όχι. Και από ποιους και γιατί.
Πάντως είναι μεγάλο κεφάλαιο το ποιες από τις αποκλίσεις στην εκφορά του λόγου θεωρούνται λαϊκές και μπας κλας και ποιες όχι. Και από ποιους και γιατί.