Και, τώρα που το ξανασκέφτομαι (αφού το άκουσα και στις ειδήσεις) αυτοί οι «χερσαίοι» πύραυλοι μπας και είναι οι γνωστοί πύραυλοι εδάφους-εδάφους;
(και εις διπλούν, μάλιστα)
[...] Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορούν τη Ρωσία ότι παραβίασε τη συνθήκη για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων μεσαίου και μικρού βεληνεκούς (Intermediate Range Nuclear Forces Treaty, INF, 1987) προχωρώντας σε δοκιμή χερσαίου πυραύλου κρουαζιέρας, ανακοίνωσε μη κατονομαζόμενος αμερικανός αξιωματούχος.[...]
...
από εδώ (Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters)
Και, τώρα που το ξανασκέφτομαι (αφού το άκουσα και στις ειδήσεις) αυτοί οι «χερσαίοι» πύραυλοι μπας και είναι οι γνωστοί πύραυλοι εδάφους-εδάφους;
Για την ιστορία, εάν θέλουμε δόκιμο όρο στα ελληνικά, τότε cruise missile = βλήμα / πύραυλος αυτοελεγχόμενης πλεύσης. Αλλά το «(τύπου) κρουζ» είναι τόσο εδραιωμένο στο γενικό λεξιλόγιο που, ακόμα και το προαναφερθέν δίλεκτο να χρησιμοποιήσουμε, πάλι μάλλον θα θελήσουμε να το συνοδεύσουμε με το «κρουζ» εντός παρενθέσεων ώστε να γίνουμε απόλυτα κατανοητοί.(και εις διπλούν, μάλιστα)
[...] Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορούν τη Ρωσία ότι παραβίασε τη συνθήκη για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων μεσαίου και μικρού βεληνεκούς (Intermediate Range Nuclear Forces Treaty, INF, 1987) προχωρώντας σε δοκιμή χερσαίου πυραύλου κρουαζιέρας, ανακοίνωσε μη κατονομαζόμενος αμερικανός αξιωματούχος.[...]
[...] Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times τον περασμένο Ιανουάριο, η Ουάσινγκτον ενημέρωσε τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ σχετικά με το ότι η Ρωσία είχε προχωρήσει σε δοκιμή χερσαίου πυραύλου κρουαζιέρας, προκαλώντας σοβαρή ανησυχία για την προσήλωσή της στη συνθήκη INF.[...]
από εδώ (Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters)
(with thx to Diceman!)
* Πολλά από τα μεζεδάκια που δημοσιεύω εδώ τα στέλνετε εσείς. Καμιά φορά, όταν το μαργαριτάρι είναι ευμέγεθες ή όταν παρουσιαστεί σε προβεβλημένο μέσο, συμβαίνει να με ενημερώσουν δυο και τρεις φίλοι. Το μεζεδάκι που ακολουθεί το έθεσαν υπόψη μου ούτε λίγο ούτε πολύ έξι φίλοι, μεταξύ άλλων και σε σχόλια ενός πρόσφατου άρθρου. Είναι τάχα τόσο χοντρό λάθος;
Συγκεκριμένα, σε ρεπορτάζ του ΑΠΕ (που το αναπάραξαν [σικ, σιγά μην είναι πιο εύηχο το 'αναπαρήγαγαν] δεκάδες μέσα) γράφεται ότι η Ρωσία παραβίασε τη συνθήκη INF επειδή προχώρησε “σε δοκιμή χερσαίου πυραύλου κρουαζιέρας”. Αυτό είναι απόδοση του αγγλ. cruise missile, και ο μεταφραστικός νεολογισμός προκάλεσε θορυβώδη γέλια και ειρωνικά σχόλια του τύπου “Εδώ είναι το tvxs. Τα βάζουμε στην αυτόματη μετάφραση, πάμε για καφέ και τσουπ! το άρθρο. Πύραυλοι κρουαζιέρας λοιπόν. Τους καβαλάμε και πάμε Σύρο, Τήνο, Μύκονο…“. Και πράγματι, στο tvxs ο όρος διορθώθηκε σε “δοκιμή πυρηνικού πυραύλου κρουζ” -αλλά δεν ξέρω αν είναι καλύτερα.
Όταν ήμασταν φοιτητές, θυμάμαι, το ΝΑΤΟ σχεδίαζε να εγκαταστήσει στην Ευρώπη (και στην Ελλάδα) πυραύλους “Πέρσινγκ και Κρουζ” (έτσι τους γράφαμε τότε) και εμείς οι αριστεροί φωνάζαμε το σύνθημα “Δεν θέλουμε τους Πέρσινγκ, δεν θέλουμε τους Κρουζ / δεν θέλουμε Ευρώπη γεμάτη με νεκρούς”, και στην παρέα των Τριών της Θεσσαλονίκης ο Τάσος και ο Θωμάς είχαν συμμαχήσει και αποκαλούσαν “Πύραυλο Κρουζ” τον Βαγγέλη, διάσημο όνομα πολύ πριν από τον Τομ και την Πενέλοπε. Αλλά, όπως είπα, ενώ το Πέρσινγκ είναι πράγματι όνομα, το Κρουζ δεν είναι, είναι το ουσιαστικό cruise, η κρουαζιέρα, γι’ αυτό κι οι πύραυλοι αυτοί στα γαλλικά λέγονται missile de croisière, και ο γαλλικός όρος χρησιμοποιείται χωρίς να προκαλεί γέλια και χωρίς να αναρωτιέται κανείς αν “καβαλάμε τον πύραυλο και πάμε Μασσαλία-Κορσική-Σαρδηνία”.
Που σημαίνει ότι δεν είναι και τόσο λάθος η απόδοση “πύραυλοι κρουαζιέρας” και δεν έχει πολύ άδικο το ΑΠΕ στην ανακοίνωση που (σπάνιο πράγμα) έβγαλε. Είναι όμως αδόκιμος όρος, αφού οι ειδήμονες του κλάδου δεν τον χρησιμοποιούν. Ούτε είναι σωστό να λέμε για “πυραύλους Κρουζ” ή “πυραύλους κρουζ” ή “τύπου κρουζ”.
Αλλά ποιος είναι ο δόκιμος τύπος; Στη συζήτηση που κάναμε εδώ αναφέρθηκε αφενός ο τύπος “πύραυλος πλεύσης” και αφετέρου (από τον ΝΜ, πιο τεκμηριωμένα) ο τύπος “περιπολικός πύραυλος”, που δεν το βρίσκω κακό. Καλό είναι βέβαια να χρησιμοποιείται ένας όρος, αλλιώς θα επικρατήσει, αναπόφευκτα, το “κρουζ”.
...και απάντηση στην εν λόγω τοποθέτηση (δλδ στο λογικό άλμα «Που σημαίνει ότι δεν είναι και τόσο λάθος η απόδοση “πύραυλοι κρουαζιέρας”») είναι το ποστ μου παραπάνω: το σχολιαζόμενο λάθος ΕΙΝΑΙ ακραία χοντρό λάθος. Διότι τούτο 'δώ το croisière ΔΕΝ είναι το ίδιο πράγμα με την κρουαζιέρα (ΟΥΤΕ στα γαλλικά!), όσο και να χτυπιέται κανείς κάτω.Σχετικά γράφει σήμερα και ο Σαραντάκος:
...
ΥΓ Άντε, ΑΠΕ, κάνε και το vitesse de croisière «ταχύτητα κρουαζιέρας» στα ελληνικά — κι αυτό με την ίδια (παρα)λογική σωστό πρέπει να είναι... :glare: Και το altitude de croisière «ύψος κρουαζιέρας» (ξέρω 'γώ, μπορεί σε τιμές να αναφέρεται...)· άσε δε εκείνο το régime de croisière — ας το κάνουμε «καθεστώς κρουαζιέρας» να τελειώνουμε!
...
Με χαρακτηριστικούς ρόλους σε πολλές γνωστές ταινίες, με αποκορύφωμα το Dr Strangelove, απ' όπου και η φωτογραφία του καβάλα στην ατομική βόμβα:
Μα φυσικά είναι κραυγαλέο λάθος και φωνάζει από μακριά ότι ο μεταφραστής ήταν αδαής και στηρίχτηκε σε αυτόματο μεταφραστήρι. Η απόδοση που δίνει ο Ζαζ είναι η σωστή (ίσως «πτήσης» αντί για «πλεύσης»;).
...και απάντηση στην εν λόγω τοποθέτηση (δλδ στο λογικό άλμα «Που σημαίνει ότι δεν είναι και τόσο λάθος η απόδοση “πύραυλοι κρουαζιέρας”») είναι το ποστ μου παραπάνω: το σχολιαζόμενο λάθος ΕΙΝΑΙ ακραία χοντρό λάθος. Διότι τούτο 'δώ το croisière ΔΕΝ είναι το ίδιο πράγμα με την κρουαζιέρα (ΟΥΤΕ στα γαλλικά!), όσο και να χτυπιέται κανείς κάτω.
Για τον μέσο Γάλλο που δεν ασχολείται με την αεροναυπηγική, croisière είναι μόνο η κρουαζιέρα (γκούγκλισε και δες πού αναφέρονται τα 20 ή τα 100 πρώτα ευρήματα).
Το πρόβλημα «πώς να πούμε στα ελληνικά το cruise missile» ίσως πράγματι να μην είναι τόσο απλό — αν και κυρίως υπό την έννοια πως ορισμένοι αδυνατούν να αποδεχτούν το ότι τόσα χρόνια λέμε «βλήμα/πύραυλος (τύπου) κρουζ» ή ότι το «πλεύσης» είναι απόλυτα δόκιμο.Το γεγονός ότι ύστερα από τόση συζήτηση σε δύο φόρουμ δεν έχει προκύψει ένας κοινώς αποδεκτός όρος για κάτι που υπάρχει τόσον καιρό δείχνει ότι δεν είναι και τόσο απλό το πρόβλημα.
Καλά λέει ο άνθρωπος. Προφανώς, είναι από αυτούς που κάθονται με τηνpijamaپايجامه τους