Λαίδη Δήμαρχος δεν θα ήταν σωστότερο; (Μέχρι να το πάρουν απόφαση και στο Σίτυ).
Δεν νομίζω ότι είναι στο χέρι τους. Αυτοί οι τίτλοι απονέμονται από το Στέμμα, και αυτό είναι υπεύθυνο για τυχόν αλλαγές. Και αν μια μικρή πόλη μπορεί να αρχίσει να αυτοαποκαλείται
City χωρίς άδεια επειδή θεωρεί ότι το αξίζει, το Σίτυ τού Λονδίνου είναι μάλλον πολύ κοντά στα κέντρα εξουσίας (αποτελεί ένα από αυτά, θα έλεγε κανείς) για να αγνοήσει έτσι το πρωτόκολλο. Από την άλλη, όμως...
Μήπως ο κόσμος έχει προχωρήσει και η Βρετανία ξεχάστηκε κυβερνώντας τα κύματα;
Το σωστό είναι Lady Mayor (και Lady Mayoress για τη σύζυγο του δημάρχου — μη με ρωτήσετε τι θα γίνει αν αρχίσουν να παίρνουν τίτλους άτομα παντρεμένα με ομόφυλους). Ωστόσο, υπάρχει παλιότερη ιστορία με το Lord Mayor για γυναίκα, που δεν ξέρω αν επαναλαμβάνεται. Πάντως, μόνο το «η Λόρδος Δήμαρχος» μπορεί να αποδώσει την παραδοξότητα του αγγλικού.
Γραμματικά ίσως να θεωρείται σωστό, αλλά χρησιμοποιείται; Απ' όσο μπορώ να δω, όχι:
- "It's been 23 years since Melbourne had a female lord mayor. The city has had only two women lord mayors in its 170-year history - the high-profile Leckie Ord and Winsome McCaughey in the 1980s." (The Age)
- "Britain’s first female Muslim Lord Mayor has vowed to clear her name after being suspended by the Labour Party as police investigate alleged financial irregularities. Naveeda Ikram, a councillor in Bradford, was suspended by the party after an allegation was made about her to West Yorkshire Police. Ms Ikram served as Lord Mayor of Bradford in 2011-12." (The Independent)
- "The Lord Mayor of Westminster swapped her chain of office for industrial safety gear during a visit to her namesake warship which is nearing the end of a huge upgrade in Portsmouth." (The Royal Navy)
- "She's only the third female Lord Mayor in Belfast's history and is being fast-tracked to high office within the SDLP. An Assembly seat in 2016 is on the cards for Nichola Mallon ... just don't expect to see her posting any selfies." (Belfast Telegraph)
- "The Lord Mayor of Coventry, Councillor Hazel Noonan, officially opened Premier Group’s new Engineering Centre on Tuesday, July 29." (Premier Group)
- "A former Lord Mayor and Birmingham British Legion president has been de-selected from her city council seat in what is being portrayed as the first act to cement the position of new leader John Clancy. Widely respected councillor Anita Ward has been rejected by her Labour Party branch and is unlikely to be defending the Hodge Hill seat she has held since 1996 - a move described as 'crazy' by a community leader." (Birmingham Mail)
- "The Lord Mayor and Sheriff of Norwich have both signed up to sleep under the stars for a night to help raise funds to support the work of YMCA Norfolk with homeless young people. [...] Lord Mayor of Norwich, Councillor Brenda Arthur, and Sheriff of Norwich Beryl Blower are among the first to sign up and organisers are appealing for dozens of other people to join them." (YMCA Norfolk)
Και συνεχίζει κάπως έτσι. Επίσης:
Margaret Blaine, former Lord Mayor of Cardiff
Γνωρίζω αρκετούς άλλους τίτλους αυτού του είδους που ποτέ δεν μεταβλήθηκαν: τα αξιώματα των
Lord Speaker,
Lord Privy Seal,
Lord President of the Council και
Lord Chancellor έχουν όλα καταληφθεί από γυναίκες κατά τον αιώνα που διανύουμε (το πρώτο από καταβολής του προ δεκαετίας, το δε τελευταίο για πρώτη φορά φέτος στη σχεδόν χιλιόχρονη ιστορία του), και ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε παραλλαγή των τίτλων. Παρομοίως, τα πρακτικά τής Βουλής των Λόρδων συνεχίζουν να αναφέρονται στον κάθε «πνευματικό άρχοντα» που κοσμεί τους πάγκους της ως
the Lord Bishop of X, ακόμα και για τις επισκοπικές έδρες τού Γκλόστερ και του Νιούκασλ, που έχουν πλέον περάσει σε γυναικεία χέρια.
Δεν διαβλέπω πιθανότητα αλλαγής σε αυτές τις περιπτώσεις, ούτε ιδιαίτερη διάθεση ή πίεση για την επίτευξη αυτής, τουλάχιστον στο προσεχές μέλλον. Ίσως η διατήρηση των ιστορικών τίτλων για όλες τις χρήσεις να θεωρείται πιο πολιτικά ορθή από την προσαρμογή τους κατά περίπτωση, κατά τρόπο παρόμοιο με το
actor, που πολλές ηθοποιοί προτιμούν σε σχέση με το
actress γι' αυτόν τον λόγο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αυτή η κατηγορία αξιωμάτων (όπως και εκείνη των λόρδων δημάρχων) πρόκειται για μια πολύ περιορισμένη αριθμητικά τάξη. Στην πιο πολυάριθμη και ενιαία στον χαρακτήρα τάξη των εφετών, ο τίτλος τυπικά είναι
Lord Justice of Appeal αλλά αν δεν απατώμαι έχει καθιερωθεί το
Lady Justice για τις γυναίκες, τάση που σίγουρα ευνοήθηκε από την προσφώνηση
My Lady αντί του
My Lord στα δικαστήρια (αντίστοιχες των οποίων δεν δικαιούνται οι πολιτικοί που κατέχουν τους προαναφερθέντες τίτλους). Οπωσδήποτε θέματα ονοματολογίας έχουν μεγαλύτερη προσωπική σημασία όταν πρόκειται για επαγγελματίες, που ταυτίζονται περισσότερο με τη θέση που κατέχουν απ’ ό,τι οι πιο προσωρινοί (σε οποιοδήποτε πόστο) πολιτικοί.
Τέλος, είναι πρακτικότερο να υπάρχει για κάθε αξίωμα ένας γενικός τίτλος που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και όταν το φύλο τού κατόχου του είναι άγνωστο, και ο μόνος εύκολος τρόπος να επιτευχθεί αυτό εδώ είναι η αφαίρεση του
Lord, μια δραστική αλλαγή σε πολλές περιπτώσεις. Η μετατροπή τού
Lord Chancellor σε
Chancellor, για παράδειγμα, θα υποβίβαζε έναν ιδιαίτερα ιστορικό τίτλο στο επίπεδο μιας σειράς καγκελαρίων (όπως των πανεπιστημίων), και θα αύξανε τις πιθανότητες σύγχυσης με τον υπουργό των οικονομικών, τον
Chancellor of the Exchequer (συχνά σκέτο
Chancellor). Στους δε λόρδους δημάρχους, η συμπερίληψη του
Lord στον τίτλο είναι και το μοναδικό στοιχείο που τους διαφοροποιεί από τους υπόλοιπους δημάρχους, και θα έπρεπε να βρεθεί κάποιο υποκατάστατο. Και φυσικά θα ήταν απλώς τραγικό να σβήσει έτσι άδοξα ο
Lord Privy Seal, που ως γνωστόν δεν είναι ούτε λόρδος, ούτε αποχωρητήριο, ούτε φώκια.
Τα παραπάνω διαφέρουν από περιπτώσεις όπως της Μπέτυ Μπούθροϋντ, πρόεδρου της Βουλής των Κοινοτήτων μεταξύ 1992 και 2000. Αυτή απεκαλείτο για προφανείς λόγους
Madam Speaker αντί για το παραδοσιακό
Mr Speaker, αλλά πάντα υπήρχε η δυνατότητα του απλού
the Speaker, που είναι και ο επίσημος τίτλος. (Επίσης ήταν η πρώτη κάτοχος της θέσης που απέρριψε τη φενάκη
τής αντιστρεψιμότητας ως μέρος τής επίσημης ενδυμασίας της, υποθέτω κι αυτό για εξίσου προφανείς λόγους.) Καλύτερο παράδειγμα ίσως αποτελεί ο
Gentleman Usher of the Black Rod, που στον Καναδά έγινε σκέτο
Usher of the Black Rod με την ανάληψη του πόστου από γυναίκα· ο επίσημος τίτλος άλλαξε αλλά δεν υπήρχε περιθώριο σύγχυσης με παρόμοιο τίτλο, ενώ ούτως ή άλλως σκέτο
Black Rod συνήθως έλεγαν.
Γενικά, θα έλεγα πως η ανισότητα έγκειται όχι τόσο σε αυτούς τους τίτλους όσο σε εκείνους που δεν μπορούν όλοι να χρησιμοποιήσουν. Η περίπτωση του
mayoress είναι ενδεικτική: εφαρμόζεται η γενική αρχή ότι μπορείς να λάβεις δευτερεύοντα τίτλο από τον άντρα ή τον πατέρα σου αλλά όχι από τη γυναίκα ή (σε μικρότερο βαθμό) τη μητέρα σου. Έτσι η σύζυγος τού ιππότη ή του βαρόνου λέγεται λαίδη, ενώ η σύζυγος του κόμη λέγεται κόμισσα και οι κόρες του, χμ... λαίδες;
Αφού έχουμε «λόρδοι», γιατί να...; Τέλος πάντων. Ο σύζυγος μιας ευγενούς που κληρονόμησε τον τίτλο της, μιας ανώτατης δικαστού/δικάστριας ή μιας, χμ, ιππότη (
dame) δεν προσθέτει τίποτα στο όνομά του. Φανταστείτε ότι ο Ντένις Θάτσερ, σύζυγος της Μάργκαρετ, έλαβε κληρονομικό ιπποτικό τίτλο (
baronetcy) ώστε να μείνει κάτι στην οικογένεια, καθώς η ίδια η Θάτσερ θα λάμβανε αργότερα ισόβιο τίτλο. (Η συνήθεια να απονέμεται τίτλος κόμητα στους πρώην πρωθυπουργούς είχε πλέον εκλείψει.) Βέβαια ο υιός Θάτσερ
βρίσκει άλλους τρόπους να απασχολεί την επικαιρότητα.
Εδώ εντοπίζονται ισχυρότερα τα απομεινάρια τής παλιάς νοοτροπίας ότι τα αξιώματα ήταν για τους άντρες μόνο, και από εκεί προκύπτουν και οι περισσότερες αντιδράσεις, όπως και με το κληρονομικό για τους τίτλους ευγενείας. Θα αλλάξει κάτι; Ίσως, κρίνοντας από το παράδειγμα που τέθηκε με την αλλαγή των κανόνων για τη διαδοχή τού θρόνου. Ακόμα κι έτσι, θα πάρει καιρό. Για πολλούς αυτοί οι τίτλοι είναι αναχρονιστικοί και δεν αρμόζουν σε ένα σύγχρονο κράτος, οπότε θεωρούν το όλο θέμα ανούσιο. Σίγουρα το ζήτημα αφορά και απασχολεί λίγο κόσμο. Δεδομένου, όμως, ότι η ύπαρξη αυτών των τίτλων είναι στενά συνδεδεμένη με εκείνη μιας σταθερής, προς το παρόν, μοναρχίας, το μέλλον τους δεν είναι τόσο αβέβαιο όσο θα περίμενε κανείς. Έτσι το θέμα συνεχίζει να έχει τη σημασία του, έστω και μόνο από πλευράς συμβολισμού.