Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

Όταν κάποιος έχει πεθάνει μπορεί να έχει «γενέθλια» — ή απλώς λέμε «93 χρόνια απ' τη γέννησή του»;

Δεν θα έλεγα ότι είναι καθόλου σπάνιο, αλλά συνήθως το βάζουμε σε εισαγωγικά. Ας θυμηθούμε άλλωστε ότι την ίδια λέξη χρησιμοποιούμε και για φανταστικά πρόσωπα (της λογοτεχνίας, του κινηματογράφου, των κόμικς), που πρακτικά δεν γεννήθηκαν ποτέ και σαν ημέρα γενεθλίων τους γιορτάζεται η ημέρα που δημιουργήθηκαν ή που έκαναν την πρώτη εμφάνισή τους.
 

daeman

Administrator
Staff member
... Rosalind Elsie Franklin (25 July 1921 – 16 April 1958) ...
Τώρα που το καλοκοιτάζω, η Wikipedia είχε ανακρίβεια στη χρονολογία γέννησης χθες την ώρα που κόπιαρα το απόσπασμα, τοποθετώντας την στο 1921 αντί για το σωστό 1920, ενώ αμέσως μετά διορθώθηκε. Δεν το χρεώνω για λάθος, γιατί έτσι λειτουργεί το μοντέλο της Wikipedia. Απ' ό,τι βλέπω στο Revision history, στο λήμμα έγιναν χθες τόσες αλλαγές (αιτιολογημένες ή όχι) που κάποια στιγμή το κλείδωσαν, αφήνοντας μόνο επιβεβαιωμένους χρήστες να το πειράζουν, με την αιτιολογία «προστασία από βανδαλισμούς».

Αλλού βέβαια τα κάνουν 83 (και 2013 - 1958 = 57;; ή μήπως 55; ):

93 χρόνια από τη γέννησή της και 57 από το θάνατό της τιμάται για τη συμβολή της στην αποκάλυψη του DNA

Σαν σήμερα πριν 83 χρόνια γεννήθηκε μία πολύ σπουδαία γυναίκα που έμελλε να αλλάξει πολλά στην ιστορία της επιστήμης! Αναφερόμαστε στην Rosalind Franklin την οποία σήμερα τιμά η Google και η οποία ήταν η μοναδική γυναίκα μέλος της ομάδας που αποκάλυψε τη δομή του DNA!

Η Rosalind Franklin γεννήθηκε στο Notting Hill του Λονδίνου στις 25 Ιουλίου 1920. Ήταν κόρη πλούσιας
εβραικής οικογένειας ενώ σπούδασε βιοχημική στο πανεπιστήμιο του Cambridge.
http://www.queen.gr/SYMBAINEI-STON-...-google-tima-ti-gynaika-symvolo-tis-epistimis

Είπαμε, παιδιά, πρωτοπόρος ήταν η γυναίκα, μπροστά από την εποχή της, αλλά όχι κι έτσι, κυριολεκτικά. :rolleyes:

Επίσης, «εβραική» οικογένεια δεν ξέρω, εβραϊκή ξέρω (κι εβραίικη, αλλά εδώ δεν πάει). Και δεν σπουδάζει κανείς «βιοχημική», επίθετο, αλλά βιοχημεία, ουσιαστικό. Και ξέρετε, το Rosalind Franklin γράφεται και με ελληνικά γράμματα, δεν είναι δύσκολο, να, κοιτάξτε, έτσι: Ρόζαλιντ Φράνκλιν. Και το Notting Hill - που ως «γυναικείο» περιοδικό, μερικές κούτες χαρτομάντηλα πρέπει να τα καταναλώσατε όταν είδατε την ταινία: Νότινγκ Χιλ. Το Cambridge σάς το χαρίζω λόγω αμφιβολιών, παρότι δεν είναι δα και δύσκολο να διαλέξετε μια μεταγραφή του και να σώνετε, αφού καταπώς φαίνεται δεν είσαστε δα και έργο αναφοράς.

Να πάψω όμως να κλέβω το παγκάρι από «γυναικείο» περιοδικό· δεν είναι σωστό κι ας έχει τόσα μαργαριτάρια.
Αν και εδώ το 'χω να το πω: οι μεταξωτοί θέλουν κι επιδέξιες πένες, και μια αποτρίχωση στο άρθρο δεν θα του έκανε κακό, δεν είναι κομψό (με τα δικά σας μέτρα) να κυκλοφορεί με την τρίχα κάγκελο, καλοκαιριάτικα. :p
 

nickel

Administrator
Staff member
Όταν κάποιος έχει πεθάνει μπορεί να έχει «γενέθλια» — ή απλώς λέμε «93 χρόνια απ' τη γέννησή του»;

Από το νήμα με τα εφήμερα, ημερομηνία 10/6/2013:

Καλημέρα. Σήμερα το Google (αυτό που χρησιμοποιώ) έχει ένα ωραίο γραφικό (τζιφάκι) που γιορτάζει «Maurice Sendak's 85th birthday». Βέβαια, ο Σέντακ πέθανε πέρυσι, αλλά αποκλείεται να το καταλάβεις αυτό από την αγγλική διατύπωση. Εμείς, ας πούμε, μπορεί να γιορτάσουμε τα 150ά γενέθλια του SPD (φέτος, στις 23 Μαΐου), αλλά δεν ξέρω να γιόρτασε κανείς τα 150ά γενέθλια του Καβάφη — τα 150 χρόνια από τη γέννησή του γιορτάσαμε, έτσι;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Είναι δύσκολη η διάκριση, ιδίως από τη στιγμή που μπορούμε να πούμε, σωστά κτγμ, ότι γιορτάζουμε την 93η επέτειο από τη γενέθλια ημέρα κάποιου, αλλά και το γενέθλιο των αγίων. Π.χ., ΛΚΝ: Tο γενέθλιο της Θεοτόκου / του Προδρόμου.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το συζητάμε μόνο σε επίπεδο χρήσης. Η λέξη σημαίνει «επέτειος της γέννησης», δεν προσδιορίζει αν ο εορταζόμενος είναι ζωντανός ή πεθαμένος. Και στα αγγλικά λένε birthday για όλους. Ωστόσο, επειδή νομίζω ότι στα ελληνικά συνήθως λέμε ότι «γιορτάζουμε τα Χ γενέθλια κάποιου» όταν αυτός ζει ακόμα, θεωρώ λίγο παραπλανητικό το «γιορτάζουμε τα 93α γενέθλια τού/τής κτλ» όταν έχει πεθάνει.
 

SBE

¥
... και η οποία ήταν η μοναδική γυναίκα μέλος της ομάδας που αποκάλυψε τη δομή του DNA!

Θα τρίζουν τα κόκκαλα της Φράνκλιν- μέλος της ομάδας; Αφού το πρόβλημά της ηταν ότι ΔΕΝ ήταν μέλος της ομάδας, και κανένας δεν την έπαιρνε στα σοβαρά.

Αποκάλυψε ή ανακάλυψε τη δομή του DNA;
Ανακαλύπτω κάτι που υπάρχει αλλά δεν το ήξερε κανείς.
Αποκαλύπτω κάτι που υπάρχει και είναι κρυφό.
Ή κάνω λάθος;
 
Θα τρίζουν τα κόκκαλα της Φράνκλιν- μέλος της ομάδας; Αφού το πρόβλημά της ηταν ότι ΔΕΝ ήταν μέλος της ομάδας, και κανένας δεν την έπαιρνε στα σοβαρά.

Αποκάλυψε ή ανακάλυψε τη δομή του DNA;
Ανακαλύπτω κάτι που υπάρχει αλλά δεν το ήξερε κανείς.
Αποκαλύπτω κάτι που υπάρχει και είναι κρυφό.
Ή κάνω λάθος;


Όχι, δεν κάνεις λάθος. Κοίτα να δεις τι φωτιές άναψε η Φράνκλιν.
 

daeman

Administrator
Staff member
Θα τρίζουν τα κόκκαλα της Φράνκλιν- μέλος της ομάδας; Αφού το πρόβλημά της ηταν ότι ΔΕΝ ήταν μέλος της ομάδας, και κανένας δεν την έπαιρνε στα σοβαρά.

Αποκάλυψε ή ανακάλυψε τη δομή του DNA;
Ανακαλύπτω κάτι που υπάρχει αλλά δεν το ήξερε κανείς.
Αποκαλύπτω κάτι που υπάρχει και είναι κρυφό.
Ή κάνω λάθος;
Α, εσύ βουτάς βαθιά στο παγκάρι (ποιο παγκάρι; αυτό), ενώ εγώ βαρέθηκα να τσαλαβουτάω στα λασπόνερα.
Κάνεις αποτρίχωση σε βάθος. :laugh:

Από το Trouble with Lichen του Τζον Γουίνταμ (John Wyndham), που κυκλοφόρησε το 1960 (διαβάζεται όμως πολύ άνετα, απολαυστικά, και σήμερα) και είναι πολύ πιθανό να είχε για πρότυπο της ηρωίδας του τη Φράνκλιν:

"This is not the age of reason, this is the age of flummery, and the day of the devious approach. Reason’s gone into the backrooms where it works to devise means by which people can be induced to emote in the desired direction."


Μια που λέμε για DNA, τη διπλή έλικα κι επιστημονική φαντασία, καταπώς λένε ο Θίοντορ Στέρτζον είχε γράψει γι' αυτή τη δομή από το 1953, στην ιστορία του «The Golden Helix», αλλά επειδή έχω πολλά χρόνια που τη διάβασα και μόνο αμυδρά τη θυμάμαι, είναι νομίζω καιρός να ξαναπάρω μαζί μου εκείνη την ομώνυμη συλλογή στην παραλία. Από την εισαγωγή του για το διήγημα στη συλλογή του 1979:

"Far more remarkable, to me, than any other aspect of the intricate plot of this story is the fact that it was written in 1953, a good span of years before the double spiral of the DNA molecule was discovered, with its astonishing role in evolutionary structures. This makes the story a sort of quasi-mystical precognition - something I was not and could not be aware of when I wrote it. This is by no means the only time this has happened. Well after the fact, readers have unearthed in my work devices, events, or phenomena that I couldn't possibly have known of at the time I wrote them: Velcro, illuminated watch-dials, certain breakthroughs in cancer research, automobile smog devices, and a good many other things. The average gap between these appearances in my typewriter and the emergence of them in the real world seems to be about fifteen years. I claim no special superiority for this, and admit to a good deal of humility. There are times when I feel like no more than a length of pipe, through which Something pours these things into my manuscripts."
 
Μια που λέμε για DNA, τη διπλή έλικα κι επιστημονική φαντασία, καταπώς λένε ο Θίοντορ Στέρτζον είχε γράψει γι' αυτή τη δομή από το 1953, στην ιστορία του «The Golden Helix», αλλά επειδή έχω πολλά χρόνια που τη διάβασα και μόνο αμυδρά τη θυμάμαι, είναι νομίζω καιρός να ξαναπάρω μαζί μου εκείνη την ομώνυμη συλλογή στην παραλία. Από την εισαγωγή του για το διήγημα στη συλλογή του 1979:

"Far more remarkable, to me, than any other aspect of the intricate plot of this story is the fact that it was written in 1953, a good span of years before the double spiral of the DNA molecule was discovered, with its astonishing role in evolutionary structures. This makes the story a sort of quasi-mystical precognition - something I was not and could not be aware of when I wrote it. This is by no means the only time this has happened. Well after the fact, readers have unearthed in my work devices, events, or phenomena that I couldn't possibly have known of at the time I wrote them: Velcro, illuminated watch-dials, certain breakthroughs in cancer research, automobile smog devices, and a good many other things. The average gap between these appearances in my typewriter and the emergence of them in the real world seems to be about fifteen years. I claim no special superiority for this, and admit to a good deal of humility. There are times when I feel like no more than a length of pipe, through which Something pours these things into my manuscripts."

Δεν τα θυμάται πολύ καλά ο μακαρίτης. Η περίφημη εργασία είχε γραφτεί λίγους μήνες πριν την ιστορία και μάλιστα στο Nature, όχι σε κανένα άγνωστο journal.
 

daeman

Administrator
Staff member
Δεν τα θυμάται πολύ καλά ο μακαρίτης. Η περίφημη εργασία είχε γραφτεί λίγους μήνες πριν την ιστορία και μάλιστα στο Nature, όχι σε κανένα άγνωστο journal.

Θα σου πω εντυπώσεις όταν ξαναδιαβάσω το εν λόγω διήγημα, παράλληλα με την εργασία που λινκάρεις (ευχαριστώ για το λίνκι· μ' αρέσει να διαβάζω sci παράλληλα με sci-fi, and then fi in my mind).

Σχετικό, για αντίχαρη:

The Double Helix: Why Science Needs Science Fiction, Athena Andreadis, THE NEA HIGHER EDUCATION JOURNAL, Thought & Action, SUMMER 2003.

Athena Andreadis, Ph.D. is associate professor in cell biology at the University of Massachusetts Medical School and associate director of research and head of the neurobiology division at the Eunice Kennedy Shriver Center, a University of Massachusetts affiliate. Her fantasy and science fiction stories have appeared in After Hours, and she was a regular book critic for the Harvard Review. Her first book, To Seek Out New Life: The Biology of Star Trek, appeared in the spring of 1998 and she is now at work on her second.
 

SBE

¥
Δεν τα θυμάται πολύ καλά ο μακαρίτης. Η περίφημη εργασία είχε γραφτεί λίγους μήνες πριν την ιστορία και μάλιστα στο Nature, όχι σε κανένα άγνωστο journal.

Όντως, οι εργασίες περί DNA δημοσιεύτηκαν στο τεύχος του Απριλίου 1953 στο Nature, όπως βλέπουμε εδώ, ενώ το διήγημα πρωτοεκδόθηκε το καλοκαίρι του '54 και είχε γραφτεί το φθινόπωρο του '53, σύμφωνα με τη βιογραφία του συγγραφέα.
Δεν ξέρω πόση δημοσιότητα έλαβαν οι δημοσιεύσεις εκτός των βιοχημικών κύκλων, μπορεί να ήταν μικρή, γι'αυτό να δόθηκε η εντύπωση στους αναγνώστες επιστημονικής φαντασίας ότι ο συγγραφέας πρωτοτύπησε.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Δεν ξέρω, δεν μπορώ να κρίνω με βεβαιότητα για τόσο παλιά. Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι εκείνη την εποχή τα επιστημονικά περιοδικά μάλλον δεν τα 'βρισκες ούτε στο περίπτερο ούτε στο πεντάλεπτο όπως τώρα με το νέτι. Μπορεί να έκαναν και μήνες μέχρι να φτάσουν στους συνδρομητές, από την άλλη ο Στέρτζον μπορεί να είχε πρόσβαση στο άρθρο μέσω κάποιου φίλου ή γνωστού ή του αδερφού του (απ' ό,τι ξέρω - και γράφει και η Wikipedia· διαβάστε τι δουλειές έκανε - δεν ήταν σαν τον Κλαρκ που βρισκόταν εντελώς μέσα στα πράγματα). Αυτό βέβαια δεν μειώνει την αξία ούτε της ιστορίας ούτε γενικά του έργου του· μέγας ο Στέρτζον.

Σύμφωνα πάντως με τον νόμο του Στέρτζον: "Ninety percent of [science fiction] is crud, but then, ninety percent of everything is crud".
 

nickel

Administrator
Staff member
Άλλος Τaki o ένας άλλος ο άλλος
http://www.avgi.gr/article/683159/nostalgos-tou-xitler-allos-taki-o-enas-allos-o-allos

Πρέπει να ήταν πολύ φρέσκος ο δημοσιογράφος της Αυγής που μπέρδεψε τους Τάκηδες. Μου στείλανε και διάβασα την παραπάνω διόρθωση στην Αυγή, γιατί αν είχα δει το πρώτο κείμενο θα το είχατε μάθει. Μπέρδεψε ο δημοσιογράφος τον Τάκη Θεοδωρόπουλο (συγγραφέα και άλλα πολλά, μεταξύ των οποίων και επιφυλλιδογράφο της Καθημερινής πλέον — και όχι των Νέων όπως λέει η biblionet) με τον Τάκι (Taki), τον Τάκη Θεοδωρακόπουλο, κληρονόμο του εφοπλιστή (και ιδιοκτήτη του Κάραβελ) Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου. Ο Τάκι ζει μεταξύ Λονδίνου, Ελβετίας και Νέας Υόρκης. Αρθρογραφούσε στους Times, αρθρογραφεί στον Spectator και είναι αυτό που οι Άγγλοι λένε «δεξιότερα από τον Τζένγκις Χαν». Κάποτε τον διάβαζα τακτικά στους Τάιμς (πάντα θέλω να έχω έναν δεξιό και έναν αριστερό αρθρογράφο που να δοκιμάζουν τον μαζοχισμό μου — για πολλά χρόνια είχα τον Στάθη για το άλλο άκρο). Εδώ και χρόνια το Ίντερνετ μού έχει στερήσει πολλές χαλαρές συνήθειες του παρελθόντος: δεν διαβάζω πια τον Taki, οπότε δεν πήρα χαμπάρι το περί ου ο λόγος άρθρο στον Spectator.
http://www.spectator.co.uk/life/high-life/8964451/taki-golden-dawn-came-into-being-because-of-pc/

Τι να ξέρει και ο Τάκι από Χρυσή Αυγή... Δεν ζει στην Ελλάδα. Αλλά να βλέπει ο δημοσιογράφος της Αυγής ότι δεν ταιριάζει το ένα προφίλ («ο κ. Τaki παραδέχεται πως επισκέπτεται την Ελλάδα μόνο για διακοπές») με το άλλο («γιατί το 2010 δέχθηκε τη θέση του πρόεδρου του Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου») και να επιμένει σε τέτοιο μπέρδεμα;

Τι θυμάμαι από τις χιλιάδες μπούρδες του Τάκι; Την τσατίλα του κάθε φορά που διάβαζε σε εγγλέζικο κείμενο το «the hoi polloi», τον πλεονασμό των δύο άρθρων. Αλλά οι οι πολλοί αδιαφορούσαν.
 

SBE

¥
Είχα πάντα την εντύπωση ότι ο Τάκι δεν γράφει κι ότι απλώς υπαγορεύει σημειώσεις σε κάποιον κακομοίρη ανώνυμο αρθρογράφο που μετά τις σουλουπώνει και τις κάνει άρθρο.
 

nickel

Administrator
Staff member
«Η νέα φωτογραφία που κυκλοφόρησε δείχνει τους Σία Λα Μπεφ και Σαρλότ Γκενσμπούργκ γυμνούς και σκανδάλισε το Facebook».
http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231259352

Κοίτα τώρα τι προσέχω. Μα πώς μπορεί να είναι αυτή η Σαρλότ; Η Στέισι Μάρτιν είναι, που παίζει το ρόλο της Τζο στα μικράτα της.
http://www.imdb.com/title/tt1937390/combined

Η Σαρλότ, εδώ:
http://www.imdb.com/media/rm148808448/nm0001250
 

SBE

¥
Εμένα η φωτογραφία με ενόχλησε με το τσαπατσούλικο φοτοσόπ της, αλλά δεν το έκανα θέμα. Είναι γνωστό ότι οι χρήστες του φοτοσόπ είναι καρανέρντ κλεισμένα σε σκοτεινά υπόγεια και δεν έχουν δει ποτέ ανθρώπους.
 

nickel

Administrator
Staff member
Έγραφε (και τον διάβαζα). Τον καιρό περίπου που τα Νέα έκλεισαν τις σελίδες τους στους περαστικούς, ο Θεοδωρόπουλος πέρασε στην Καθημερινή, αν και δεν γνωρίζω τους λόγους. Η αναζήτηση δείχνει ότι σταμάτησε να γράφει στα Νέα στις 2/2/2013.
 
Πέφτουν οι ελληνικούρες σαν το χαλάζι, κι ο άνεργος διορθωτής αναστενάζει:

«Κατεπείγον» λογιστικός έλεγχος του δημόσιου χρέους στην Κίνα. Η κυβέρνηση της Κίνας πρόκειται να προχωρήσει σε έναν «κατεπείγον» λογιστικό έλεγχο του συνόλου του δημόσιου χρέους,
(Τα Νέα)

Δέστε τους "κατεπείγον"!

(ορθοί τύποι: "κατεπείγων" και "κατεπείγοντα", και το δικό μου "κατεπειγόντως")
 
Σου λέει ο αρθρογράφος, "μωρέ κλίνεται ή δεν κλίνεται το κατεπείγον; Τι μέρος του λόγου είναι; Ας το βάλω σε εισαγωγικά να τελειώνουμε".
 
Top