Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

[bernardina]

Δεν νομίζω. Αν ατονήσουν αυτά (π.χ. αγώνας για / υπέρ ≠ αγώνας κατά / εναντίον), δεν θα μπορούμε να συνεννοούμαστε στο τέλος.

Γι' αυτό μου τη δίνει να βλέπω τίτλους του τύπου: ίδρυμα για τον καρκίνο, κτο.

 

[nickel]

Έκανα την πεϊλινιά μου... :blush:

 

[bernardina]

Έκανα την πεϊλινιά μου... :angel:

:lol::lol:

(Κι εγώ· σου έβαλα το σηματάκι σου ;) )

 

[SBE]

Το ίδρυμα για τον καρκίνο προφανώς φροντίζει για τη διάδοση της ασθένειας :clap:

 

[Hellegennes]

Εμένα ούτε το "ίδρυμα κατά του καρκίνου" μ' αρέσει. Είναι σαν λέμε ότι υπάρχει κανείς που είναι "υπέρ του καρκίνου". Προτιμώ το "ίδρυμα για την καταπολέμηση του καρκίνου" αλλά κατανοώ και παραδέχομαι ότι είναι σιδηρόδρομος. Οπότε το "ίδρυμα για τον καρκίνο" το βρίσκω φυσιολογική σύμβαση. Δεν νομίζω κανείς να παρεξηγεί την έννοιά του. Νομίζω λίγοι πλέον διακρίνουμε την διαφορά.

Αν και συμμερίζομαι μερικώς την γνώμη του nickel, καταλαβαίνω ότι ο μέσος Έλληνας διαβάζει "πόλεμος με θέμα την φοροδιαφυγή" ή "πόλεμος σχετικά με την φοροδιαφυγή" και όχι "πόλεμος υπέρ της φοροδιαφυγής".

 

[nickel]

Ναι, ο αναγνώστης καταλαβαίνει γιατί βάζει το μυαλό του να δουλέψει, εκεί που δεν το έβαλε ο τιτλατζής (τώρα θυμήθηκα ότι έχουμε σχετικό νήμα), αλλά αυτό δεν είναι ελληνικά, είναι κουίζ.

Για το άλλο, το αντικαρκινικό είναι καλό;

 

[bernardina]

Σε εκπομπή του ΣΚΑΙ, απ' αυτές που ο σκληροτράχηλος παρουσιαστής επιβιώνει στην άγρια φύση, or something... μιλάει για ένα φίδι, που το λέει cottonmouth. Και στον υπότιτλο: ψάχνω ακόμα για τον *βαμβακόστομο.

Θου Κύριε βάμβακα εν τω στόματί μου...
Κακόμοιρε Μοκασίνε (για να μην πω αγκιστρόδοντα ιχθυοφάγε και με κράξει κανείς)

Κοίτα τώρα τι θυμήθηκα ;)

 

[Zazula]

Για το άλλο, το αντικαρκινικό είναι καλό;

Εξαρτάται· για να το δεχθούμε εμείς, θα πρέπει κι εσύ με τη σειρά σου να αποδεχθείς το αντιπανικός.

 

[nickel]

Εξαρτάται· για να το δεχθούμε εμείς, θα πρέπει κι εσύ με τη σειρά σου να αποδεχθείς το αντιπανικός.

LOL. Βέβαια, απέρριψα το αντιπανικός όταν σκέφτηκα ότι η μπάρα δεν είναι για την καταπολέμηση του πανικού, σαν το αντικαρκινικός και τα όμοια.


Συνέχεια στο σωστό νήμα:
http://lexilogia.gr/forum/showthrea...γής)-μπάρα-πανικού-(εσφαλμ-μπάρα-αντιπανικού)

 

[Hellegennes]

Σε συσκευασία τσιγάρων είδα την εξής προειδοποίηση από το υπουργείο υγείας: "Προσοχή! Το κάπνισμα αποφράσσει τις αρτηρίες και προκαλεί έμφραγμα". Προτού όμως κράξω, ανοίγω το ΛΚΝ να δω μήπως βρε παιδί μου έχει αλλάξει σημασία το ρήμα. Και έκπληκτος βλέπω να δίνονται δυο σημασίες! Εντάξει, το "από" μπορεί να σημαίνει και "τελείως", όπως στο "αποτελειώνω", αλλά πώς είναι δυνατόν ένα ρήμα να διατηρεί δυο αντιδιαμετρικά αντίθετες έννοιες; Σύμφωνα με το ΛΚΝ, απόφραξη (και το ρήμα) σημαίνει και το πλήρες φράξιμο αλλά και το ξεφράξιμο (κοινώς ξεβούλωμα). Δηλαδή αποφράσσω = φράζω ≠ αποφράσσω.

Πείτε μου ότι είναι λάθος και δεν έχω παρανοήσει. Πώς γίνεται το αντίθετο μιας λέξης να είναι η ίδια λέξη;

 

[sarant]

Kάτι ανάλογο είχε παρατηρήσει ο Παπαδιαμάντης για τα βιώνω και θνήσκω, που είναι αντίθετα, αλλά τα σύνθετά τους με το απο- είναι συνώνυμα.

 

[daeman]

...
Για την απόφραξη δες κι εκεί στην εξαποδωμάγευση κι αν δεν σου φτάσει και θες κι άλλη δόση, πήγαινε και σε μια παλιά αγαπημένη του Ζαζ, την αποξήλωση.

 

[sarant]

Δεν ξέρω αν το έχουμε ξαναπεί (έψαξα αλλά δεν βρήκα), αλλά το θεωρώ λάθος που οφείλεται στην ξιπασιά. Γράφει η Όλγα Σελλά στην Καθημερινή για την Αντιγόνη Χατζηανδρέα, την χήρα του Τσίρκα, που πέθανε προχτές σε βαθύ γήρας, ότι:
Οι άνθρωποι που την γνώρισαν από τότε που έφτασε στην Ελλάδα μιλούν για μια γυναίκα που στάθηκε στοργική, πρακτική, ενημερωμένη, ανεκτική δίπλα στον Στρατή Τσίρκα, στα χρόνια της διαγραφής και του ξεριζωμού του από την Αίγυπτο, στα πάθη, τις περιπέτειες της γραφής του, στις μεταπτώσεις που συχνά συνεπάγεται αυτή η βάσανος.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_11/09/2012_495083

Βάσανος, κατά το λεξικό, είναι "λεπτομερής, εξαντλητική εξέταση, δοκιμασία, έλεγχος για εξακρίβωση της αλήθειας, της γνησιότητας ή της ακρίβειας". ΔΕΝ είναι το επίσημο άλτερ έγκο του βάσανου.

 

[SBE]

Πάντως η απόφραξη των αρτηριών στο κουτί με τα τσιγάρα είναι καμμένη, οι περισσότεροι την ίδια σκέψη με τον Ελληγενή θα κάνουν. Να καπνίσουν κανα τσιγαράκι για την υγεία τους.
Αυτά παθαίνεις άμα ζητάς να σου γράψει τις επιγραφές επιτροπή γιατρών.

 

[Hellegennes]

Kάτι ανάλογο είχε παρατηρήσει ο Παπαδιαμάντης για τα βιώνω και θνήσκω, που είναι αντίθετα, αλλά τα σύνθετά τους με το απο- είναι συνώνυμα.

...
Για την απόφραξη δες κι εκεί στην εξαποδωμάγευση κι αν δεν σου φτάσει και θες κι άλλη δόση, πήγαινε και σε μια παλιά αγαπημένη του Ζαζ, την αποξήλωση.

Ωραία τα νηματοταξίδια, αλλά ακόμη δεν πήρα απάντηση στο ερώτημά μου. Πώς γίνεται να είναι η ίδια λέξη η αντίθετή της; Το πιο κοντινό είναι αυτό με τα αποθνήσκω και αποβιώνω, αλλά αυτά δεν είναι η ίδια λέξη αλλά αντίθετες που έχουν "αντίθετα πρόσημα" κι έτσι γίνονται συνώνυμες. Ξέρει κανείς ποια σημασία της απόφραξης απαντάται πρώτη και πότε απαντάται η δεύτερη;

 

[SBE]

Άλλα παραδείγματα:
Απογεμίζω: γεμίζω κάτι τελείως
Απογεμίζω: αδειάζω (το όπλο)
και το ουσιαστικό απογέμιση, που σημαίνει και τα δύο
Παρεμφερές:
αποσκλήρυνση η [aposklírinsi] Ο33 : 1.(γεωλ.) η σκλήρυνση των πετρωμάτων, συνήθ. λόγω θέρμανσης. 2. (χημ.) η απομάκρυνση των αλάτων (ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου κτλ.) από το σκληρό νερό.

 

[bernardina]

Πώς γίνεται να είναι η ίδια λέξη η αντίθετή της; Το πιο κοντινό είναι αυτό με τα αποθνήσκω και αποβιώνω, αλλά αυτά δεν είναι η ίδια λέξη αλλά αντίθετες που έχουν "αντίθετα πρόσημα" κι έτσι γίνονται συνώνυμες. Ξέρει κανείς ποια σημασία της απόφραξης απαντάται πρώτη και πότε απαντάται η δεύτερη;

Μια λέξη φαίνεται να είναι η αντίθετή της όταν το πρώτο της συνθετικό χρησιμοποιείται διαφορετικά στη μία και διαφορετικά στην άλλη περίπτωση. Το από είναι μια πρόθεση με πάρα πολλές και αντιφατικές χρήσεις. Δύο από αυτές έχουν χρησιμοποιηθεί για να εκφράσουν αντίθετες έννοιες, συντασσόμενες με το πρόθημα απο- και την ίδια λέξη ως δεύτερο συνθετικό. Έτσι, αποφράσσω μπορεί να σημαίνει βουλώνω ή/και ξεβουλώνω.
Για όλα φταίει το γκαζόν απο- ;)

 

[Hellegennes]

Άλλα παραδείγματα:
Απογεμίζω: γεμίζω κάτι τελείως
Απογεμίζω: αδειάζω (το όπλο)
και το ουσιαστικό απογέμιση, που σημαίνει και τα δύο
Παρεμφερές:
αποσκλήρυνση η [aposklírinsi] Ο33 : 1.(γεωλ.) η σκλήρυνση των πετρωμάτων, συνήθ. λόγω θέρμανσης. 2. (χημ.) η απομάκρυνση των αλάτων (ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου κτλ.) από το σκληρό νερό.

Ευχαριστώ. Άρα δεν είναι μόνη της η απόφραξη.

 

[Zazula]

Πώς γίνεται το αντίθετο μιας λέξης να είναι η ίδια λέξη;

Οι λέξεις αυτές καλούνται αυταντώνυμα / αυτοαντώνυμα:
http://www.fun-with-words.com/nym_autoantonyms.html
http://www.xn--qxaek7au.gr/forum/showthread.php?1630-%CE%91%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%B1-%CF%8C%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B7-%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%B4%CF%8D%CE%BF-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%B8%CE%B5%CF%84%CE%B5%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%BF%CE%B9%CE%B5%CF%82

 

[nickel]

#4733: Για το βάσανο και τη βάσανο δεν τα έχουμε ξαναπεί. Σε άλλο φόρουμ ίσως. Οπότε, ας συμπληρώσουμε κάποια στιγμή το δικό μας νήμα εδώ:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?5586-βάσανα

Για τις αποφράξεις αποχετεύσεων τα έχουμε ξαναπεί. Η σημασία βγαίνει 100% από τα συμφραζόμενα. Στις αποχετεύσεις επειδή αποκλείεται να σε πληρώνουν για να τις βουλώνεις, στις αρτηρίες επειδή μάθαμε ότι σημαίνει το ολοκληρωτικό βούλωμα. Δεν έχω ακούσει να άρχισε κανείς να καπνίζει μανιωδώς επειδή πείστηκε από παρανάγνωση ότι το κάπνισμα ξεβουλώνει τις αρτηρίες.

Μου αρέσουν τα αυτοαντώνυμα. Για τη χαρμολύπη και την ελξαπώθηση έχουμε ονοματάκι;