white-collar crime = οικονομικά εγκλήματα στελεχών

[Traveler]

Όρος της εγκληματολογίας. Επινοήθηκε στο απόγειο της βιομηχανικής επανάστασης στα τέλη του 19ου αιώνα ή στις αρχές του 20ού για να περιγράψει κυρίως οικονομικά εγκλήματα με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: α/ είναι ιδιαίτερα σοβαρά, β/ πρόκειται για εγκλήματα τα οποία διαπράττονται από τα ανώτατα στελέχη, κυρίως τα διευθυντικά, με εκμετάλλευση της θέσης που κατέχει ο υπαίτιος, γ/ ο όρος αναφέρεται σε εγκλήματα τα οποία είναι δύσκολο να αποκαλυφθούν, γιατί τελούνται από πρόσωπα τα οποία διοικούν και έχουν, ή υποτίθεται ότι έχουν, την ευθύνη του ελέγχου μιας εταιρείας ή ενός μεγάλου δημόσιου οργανισμού ή και κάποια άλλη νευραλγική θέση (άρα εύκολα συγκαλύπτονται και, πάντως, αποκαλύπτονται πολύ καθυστερημένα). Δεν ταυτίζονται, όμως, με τα εγκλήματα περί την υπηρεσία, τα οποία διαπράττονται μόνο από πρόσωπα που έχουν ορισμένη ιδιότητα (π.χ. δημόσιοι υπάλληλοι, δημοτικοί κ.ο.κ).
Έχετε δίκαιο να γκρινιάζετε.
Δύσπεπτη η μετάφραση που έχει επικρατήσει στα βιβλία της εγκληματολογίας, κυρίως γι' αυτούς που δεν είναι εξοικειωμένοι και το μυαλό τους πηγαίνει σε περιλαίμια και δη «εξαγνισμένα» εξ ορισμού, λόγω λευκότητας και ταξικής προέλευσης του υπαιτίου.
Σωστή η σκέψη να αφήσουμε την κατά λέξη μετάφραση και να αποδώσουμε στα ελληνικά την ουσία του ορισμού, π.χ. σοβαρά [οικονομικά] εγκλήματα διεφθαρμένων διευθυντικών στελεχών ή κάποια άλλη ανάλογη διατύπωση, ούτως ώστε και η απαξία των πράξεων των υπαιτίων να αναδεικνύεται και ο κόσμος να καταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται.

 

[nickel]

Ωραία τα συνόψισες. Να προσθέσω ότι ο ίδιος ο όρος (όχι η ανάγκη για τον όρο) χρονολογείται από τα χρόνια μετά τη Μεγάλη Ύφεση και συγκεκριμένα από την πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου, το 1939. Επίσης, θα προτιμούσα η διαφθορά να χρωματίζει το έγκλημα και όχι τον δράστη: κάτι σαν εγκλήματα διαφθοράς διευθυντικών στελεχών.

 

[Palavra]

Διαβάζω σήμερα Τέλλογλου στο Protagon (Η εγκληματικότητα του «λευκού κολάρου») και διαβάζοντας τον τίτλο αισθάνομαι σαν να ακούω κάποιον να ξύνει μαυροπίνακα με τα νύχια. Ξαναδιάβασα και τη συζήτηση και σε πιο επίσημο ρέτζιστερ ο μόνος όρος που μου φαίνεται καλύτερος από όσους έχουμε προτείνει (και που δεν θα διαγραφόταν χωρίς πολλά πολλά από τον παραλήπτη) είναι κάτι σε «οικονομικά εγκλήματα διευθυντικών στελεχών». Μήπως να βάζαμε κάτι και στον τίτλο;

 

[nickel]

Καλημέρα. Σου έκανα το χατίρι (στον τίτλο). Το χαρτογιακάδικο έγκλημα θα το κρατήσω για δική μου χρήση.

 

[drsiebenmal]

Νομίζω, πάντως, ότι εκείνο το «διευθυντικών» είναι περιοριστικό επειδή αυτομάτως σκεφτόμαστε «υψηλά στελέχη». Στην πραγματικότητα, π.χ. ΙΚΑ Καλλιθέας, μπορεί να εμπλέκονται και στελέχη αρκετά χαμηλά στην ιεραρχία.

 

[Zazula]

Νομίζω αρκεί από μόνο του το στελεχών — στη διοίκηση τα «στελέχη» και οι «εργάτες» είναι διακριτές έννοιες.

 

[Palavra]

Ντοκ, σύμφωνα και με τη δικαιολογημένη διαμαρτυρία του Ρογήρου στο #58, ό,τι αφορά δημόσιο είναι «έγκλημα σχετικά με την υπηρεσία» στα ελληνικά.

Μισό λεπτό. τα εγκλήματα σχετικά με την υπηρεσία (ΠΚ 235-263Α) προϋποθέτουν την υπαγωγή του δράστη στο Δημόσιο, την υπαλληλική ιδιότητά του. Ο όρος white collar crimes έχει πολύ ευρύτερο πεδίο εφαρμογής, μια και δεν διακρίνει μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Για παράδειγμα, τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται ένας τύπος σαν τον Ζερόμ Κερβιέλ (http://fr.wikipedia.org/wiki/Jérôme_Kerviel) είναι καραμπαμπάμ περιπτώσεις white collar crime, αλλά φυσικότατα δεν θα αποτελούσαν ποτέ (αν ο δράστης "έπαιζε μπάλα" στην πατρίδα μας) εγκλήματα περί την υπηρεσία.

 

[nickel]

Γι' αυτό δεν πρέπει να βάζω τίτλους για να κάνω χατίρια.

 

[Palavra]

Ας το βγάλουμε το «διευθυντικών», εξάλλου το «στέλεχος» μεταφράζει το officer που είναι ούτως ή άλλως ανώτατο στέλεχος (δεν είναι, ξερωγώ, ο ρεσεψιονίστ της εταιρείας). Να υπάρχει όμως ένα εύρημα που να εμφανίζεται ως εναλλακτική στα κολλάρα και στους γιακάδες χωρίς να είναι ανάγκη να μπει κανείς να διαβάσει το νήμα.

 

[Severus]

συμφωνώ με όλους όσοι δηλώνουν πως τα περιλαίμια και τα συναφή προορίζονται για άλλου είδους χρήση και όχι για τη μετάφραση του "white-collar crimes". Προσωπικά, θα προτιμούσα έναν πιο διαφανή ελληνικό όρο, όπως εγκλήματα/απάτη επαγγελματικής φύσεως, οικονομικο-επαγγελματικής υφής, κλπ. Από έρευνα που έκανα ανακάλυψα τα εξής:

Στο βιβλίο του που εκδόθηκε το 1949,
"όρισε το έγκλημα λευκού κολάρου ή επαγγελματικό έγκλημα ως «έγκλημα που διαπράττεται από ευυπόληπτο άτομο υψηλής κοινωνικής θέσης μέσα στο πλαίσιο της εργασίας του» (Williams, 2004: 55).
Τέτοια εγκλήματα περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, τη λειτουργία εργοστασίων που παραβιάζουν τους κανονισμούς ασφαλείας, την κλοπή σε βάρος του εργοδότη, την υπερχρέωση ενός εξωτερικού ελεγκτή σε βάρος του πελάτη του, λογιστικές ατασθαλίες, χρηματιστηριακά κέρδη από εσωτερική πληροφόρηση, την εξασφάλιση συμβάσεων με δωροδοκίες, τη χρέωση για υπηρεσίες που δεν παρασχέθηκαν ή για εργασίες που δεν πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση εταιρειών «βιτρίνα», τη χρέωση προσωπικών δαπανών και υπηρεσιών του υπαλλήλου στην εταιρεία, τη δημιουργία καρτέλ ελέγχου των τιμών για μεγιστοποίηση των κερδών της εταιρείας ή τη δημιουργία ανύπαρκτων εργαζομένων με σκοπό τη μισθολογική απάτη. Με άλλα λόγια, το έγκλημα λευκού κολάρου μπορεί να περιλαμβάνει αδικήματα σε βάρος μιας εταιρείας ή «για το καλό» μιας εταιρείας, κάτι που είναι γνωστό ως «εταιρικό έγκλημα» (βλ. παρακάτω)" https://static.eudoxus.gr/books/24/chapter-13002924.pdf

"Lying, cheating, and stealing.
That’s white-collar crime in a nutshell. The term—reportedly coined in 1939—is now synonymous with the full range of frauds committed by business and government professionals.

It’s not a victimless crime. A single scam can destroy a company, devastate families by wiping out their life savings, or cost investors billions of dollars (or even all three, as in the Enron case). Today’s fraud schemes are more sophisticated than ever, and we are dedicated to using our skills to track down the culprits and stop scams before they start." http://www.fbi.gov/about-us/investigate/white_collar/whitecollarcrime

 

[Earion]

«εταιρειών-βιτρινών» ή «εταιρειών βιτρίνας» (λέει ο σχολαστικός).

 

[daeman]

«εταιρειών-βιτρινών» ή «εταιρειών βιτρίνας» (λέει ο σχολαστικός).

[h=1]της λέξης-κλειδί ή της λέξης-κλειδιού;[/h]
Παραθετικά σύνθετα

 

[Alexandra]

Skai.gr
Ήταν μια σπάνια και συγκλονιστική ετυμηγορία - είναι μια από τις ελάχιστες γυναίκες στο Βιετνάμ που καταδικάστηκε σε θάνατο για έγκλημα του «λευκού γιακά».

https://www.skai.gr/news/world/viet...-tis-megalyteris-trapezikis-apatis-ston-kosmo

 

[presunto]

Στην Κοινωνιολογία και στην Εγκληματολογία πάντως, τα λέμε εγκλήματα του λευκού κολάρου.

Μια ωραία σχετική αναφορά στην ταξική σημασία της αντίθεσης μεταξύ "blue-collar" και "white-collar" workers περιέχεται στο βρετανικό άσμα εποχής: "Sometimes good guys don't wear white":

 

[Alexandra]

Στην Κοινωνιολογία και στην Εγκληματολογία πάντως, τα λέμε εγκλήματα του λευκού κολάρου.

Το «κολάρο» στέκει κάπως καλύτερα από τον «γιακά», παρότι δεν θα το χρησιμοποιούσα σε μετάφραση.

 

[presunto]

Καταλαβαίνω, ίσως ακούγεται περίεργα η λέξη σε κάποιον που δεν είναι εξοικειωμένος με τη σχετική βιβλιογραφία. Λόγω των σπουδών μου, έχω συνηθίσει να τον διαβάζω και να τον ακούω σε παραδόσεις για την κοινωνιολογία της εργασίας, την εγκληματολογία, κλπ.

Ενδεικτικά: https://www.google.com/search?q=εγκ...MYFhgKGB6YAwCSBwQzLjE5oAe4vAE&sclient=gws-wiz