metafrasi banner

(air) drone = δρόνος (νεολογισμός για το ιπτάμενο όχημα)

Zazula

Administrator
Staff member
Από το Ορόγραμμα Νο. 149:


Αγγλικός όρος | Τελική επιλογή ελληνικού όρου
Unmanned AerialVehicle, UAV|ανεπάνδρωτο αεροσκάφος, μη επανδρωμένο αεροσκάφος
drone|δρόνος
multirotor|πολυκινητήριος δρόνος, πολυελικόπτερο
hexacopter|εξακινητήριος δρόνος, εξαελικόπτερο
octocopter|οκτακινητήριος δρόνος, οκταελικόπτερο
quadcopter|τετρακινητήριος δρόνος, τετραελικόπτερο
spyder|αραχνοειδής δρόνος
tricopter|τριελικόπτερο
V-tail|διχάλουρος δρόνος
 
Last edited by a moderator:
Σε μια γλωσσική ομάδα του Φέισμπουκ έγινε η συζήτηση για τον όρο drone, και ανάμεσα στα διάφορα ξεχώρισα το εξής σχόλιο:

Οι Αλβανοί στο χωριό πάντως τα λένε "δρόνους", έτσι απλά και χωρίς να τους το προτείνει κανένας. Το κλίνουν κιόλας!
 

nickel

Administrator
Staff member
Προχτές πάλι άκουγα σε κάποια είδηση να μιλάνε για ντρόουν και εκνευριζόμουν. Εντωμεταξύ, στη ζωή μας προβλέπω να μπει και η δρονομπρέλα, η dronebrella. (Αν κι εγώ χρειάζομαι πρωτίστως ομπρέλα που να σφυρίζει όταν απομακρύνομαι...)


 

daeman

Administrator
Staff member
Πρωτότυπος χαρακτηρισμός για δρόνο: αερο-χαφιές :D (από εδώ).

:up: Εικονογράφηση πριν από τεσσεράμισι χρόνια:



 

Earion

Moderator
Staff member
Διαβάζοντας αυτό:

The Centre for the Study of the Drone, at Bard College in New York State, recently counted at least 235 counter-drone systems on the market or under development, which promise to detect, track or intercept the machines. The technology for this ranges from the high-tech, such as radio jamming or electronic hijacking, to the decidedly low-tech, using nets, projectiles or even eagles.

... σκέφτομαι ένα πρόσθετο επιχείρημα: Αν δεν ειπωθεί δρόνος, πώς θα ειπωθεί το μηχάνημα ή η διαδικασία που κυνηγάει τους δρόνους; (counter-drone, anti-drone). Αντιντρόοουν; Όχι βέβαια. Αντιδρονικός.
 

nickel

Administrator
Staff member
Αν δεν ειπωθεί δρόνος, πώς θα ειπωθεί το μηχάνημα ή η διαδικασία που κυνηγάει τους δρόνους; (counter-drone, anti-drone). Αντιντρόοουν; Όχι βέβαια. Αντιδρονικός.

Ε, ναι, είναι ντροπή να μιλάνε οι Κροάτες πριν από εμάς για αντιδρονικά.

Usput, prema riječima stručnjaka koji su na izložbi cijenili mogućnosti novog elektroničkog oružja, REX 1 je danas jedan od najnaprednijih antidronika
https://hr.performancegunworks.com/745-in-russia-demonstrated-rex-antidron.html
 

nickel

Administrator
Staff member
Έγραψα σε κάποιους φίλους: «Αν δεν έχετε μετοχές σε εταιρείες αντιδρονικής τεχνολογίας, σπεύστε να αγοράσετε».

Αφορμή αυτή η είδηση στην Καθημερινή:
Πληροφορίες για επίθεση με drone στο αεροδρόμιο της Σαουδικής Αραβίας
https://www.kathimerini.gr/1030448/...me-drone-sto-aerodromio-ths-saoydikhs-aravias

Αυτό το κόλλημα των μεταφραστών με το λατινόγραπτο όλα αυτά τα χρόνια...
 

Earion

Moderator
Staff member
Κάτι που τον Δεκέμβριο του 2013 ήταν όνειρο ή θέμα για γέλια, πέντε χρόνια μετά είναι ψηλαφητή (και ουρανοκατέβατη, και τραγανή) πραγματικότητα.
Η παραλαβή πίτσας μέσω δρόνου στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας είναι καθημερινό πράγμα εδώ και πολλούς μήνες.

https://www.youtube.com/watch?v=6RkOzKceACY

Άντε, βρε παιδιά, όχι μόνο στο Ρέικιαβικ, να το δούμε και στην Αθήνα, αφού, όπως το Ρέικιαβικ, και η Αθήνα δεν έχει τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα ψηλά κτήρια.

Αισθάνομαι μια μικρή συγκίνηση που παρακολούθησα, έστω και από μακριά, τη γέννηση αυτής της καινοτομίας. Νομίζω μάλιστα πως κάπου εδώ θα είχε νόημα να κλείσει αυτό το νήμα, καθώς έπαψε πια να είναι επίκαιρο κι έγινε τετριμμένο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Νομίζω ότι σε λίγα τέρμινα θα έχουμε δρόνους να διανέμουν πίτσες, αλλά θα τους λένε ακόμα drones. Και όσο θα τους λένε ακόμα drones, το νήμα αυτό θα έχει λόγο ύπαρξης.
 

nickel

Administrator
Staff member
Είδα χτες (εδώ) μια συζήτηση για τον δρόνο σε γλωσσικό τοίχο του Facebook. Έχω αποφασίσει να μη συμμετέχω στο Facebook, αλλά νιώθω την ανάγκη να σχολιάσω εδώ.

Η κύρια αμφισβήτηση της προταθείσας απόδοσης λέει «γιατί δρόνος και όχι ντρόνος;». Σχεδόν εκδηλώνεται φρίκη για το δ αντί του ντ, μήπως και η επιλογή βασίζεται σε μια αγλωσσολόγητη βλακεία που σχολιάστηκε αυτές τις μέρες στα ΜΚΔ, και που λέει ότι τα μπ, γκ, ντ είναι βάρβαρα και, αντί γι’ αυτά, να γράφουμε β, γ, δ.
https://sarantakos.wordpress.com/2019/08/23/bigoudi/

Επειδή υποστήριξα την υιοθέτηση του δρόνου όσο λίγοι, πρέπει να ομολογήσω ότι, όταν βρήκα τον δρόνο σαν απόδοση του drone σε κάποιες ελάχιστες ιστοσελίδες, δεν πέρασε καν από τον νου μου αυτή η αμφισβήτηση.

Δεν είναι ασυνήθιστη η μετατροπή του dr σε δρ σε παρόμοιες μεταγραφές, π.χ. αδρεναλίνη, κάδρο, καδρόνι, δρόγη, μαδριγάλι (για να μην πιάσω τα κύρια ονόματα). Θα μπορούσε ωστόσο να πει κανείς ότι ο δρόνος σαν να θέλει να κρύψει την ξενική καταγωγή του.

Θεωρώ ότι ο όρος θα έχει ευρύτατη χρήση, θα έχει μέλλον, θα δίνει παράγωγα και σύνθετα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο απλός κλιτός δρόνος έχει τις καλύτερες προοπτικές. Θα πρέπει να γίνει δουλειά για να απαλλαγούμε από τον λατινόγραπτο drone, οπότε θα αργήσουμε να φτάσουμε στη μέρα εκείνη που κάποιοι θα βλέπουν δρόνο και θα νομίζουν ότι έτσι ξεκίνησε η λέξη. Όχι πως πρέπει να μας νοιάζει.

Όσοι προτιμούν τον ντρόνο, ας ζητήσουν από το ΓΕΣΥ της ΕΛΕΤΟ να γίνει η σχετική διόρθωση. Οι υπόλοιποι ας κάνουμε μια προσπάθεια να επικρατήσει ο δρόνος, γιατί όσο απλώς κουβεντιάζουμε και παίζουμε την κολοκυθιά, θα μας ζαλίζουν οι drones.
 
Συμφωνώ απόλυτα, εκτός ίσως από το ότι, στο τέλος, θα μας ζαλίζουν "τα" drones.

Πάντως, επειδή δικό μου τουί προκάλεσε έμμεσα τη συζήτηση, η αφορμή που το έγραψα ήταν ότι σε άλλη συζήτηση στα Υπογλώσσια, κάποιος συνάδελφος μου είπε ότι χρησιμοποιεί ταχτικά τον όρο "δρόνος" ενώ κάποιος άλλος είπε ότι σε μια σειρά που παρακολουθεί ο υποτιτλιστής συνεχώς έχει "ο δρόνος".
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Πάντως, από τη στιγμή που π.χ. «ο» θρόνος έγινε στα αγγλικά throne και «ο» δρόμος έγινε drome, ε, ας δεχτούμε τον δρόνο και σαν γλωσσικό νεομετανάστη drone, βρε αδελφέ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Παρακολούθησα τη συνέχεια της συζήτησης για τον «δρόνο» στον γλωσσικό φατσομπουκικό τοίχο και τη βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Πιστεύω ότι φίλοι και μέλη της Λεξιλογίας έχουν δώσει επαρκείς απαντήσεις. Ας συνοψίσω ή μάλλον ας προσθέσω την προσωπική μου ματιά.

Ο «δρόνος» δεν επιδιώκει να εξοβελίσει το «ντρόουν». Ομολογώ ωστόσο ότι ήθελα και θέλω να πάψω να βλέπω τα διάσπαρτα λατινόγραπτα «drone» σε ελληνικά κείμενα.

Ταυτόχρονα, αντιλαμβανόμενος ότι το μηχάνημα αυτό θα μας απασχολεί για πολλά χρόνια, ήθελα να είχαμε έναν πιο ευέλικτο όρο. Εξελληνισμένο, έτσι που να κλίνεται και να προσφέρεται για παράγωγα και σύνθετα. Δεν είναι αυτό προσπάθεια να κρύψεις την προέλευση της λέξης — είναι η γνώση ότι μια λέξη που υπάγεται στο δικό σου σύστημα την κάνεις πιο εύκολα ό,τι θέλεις.

Η λέξη «δρόνος» βρέθηκε στο δρόμο μου. Σε ρεπορτάζ της Αυγής της 17/1/2010 διαβάζουμε:

Ποιος λοιπόν μπορούσε να φανταστεί ότι με μόλις... 26 δολάρια μπορεί κάποιος να παρέμβει στα δεδομένα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (των δρόνων Πρεντέιτορ [sic]) που χρησιμοποιεί ο αμερικανικός στρατός και τα οποία στοιχίζουν 4.5 εκατομμύρια δολάρια το ένα!!!
Αυτού του είδους η "πειρατεία δεδομένων" έγινε δυνατή λόγω του γεγονότος ότι ο αμερικανικός στρατός δεν κωδικοποιεί (!) τα δεδομένα που μεταβιβάζουν οι δρόνοι.
Το Πακιστάν μάλιστα ανέχεται τις όλο και συχνότερες "στοχοποιημένες" επιθέσεις των δρόνων που επιχειρούν από το Αφγανιστάν στο έδαφός του, ενάντια σε Ταλιμπάν.
Από την πλευρά τους οι ανθρωπιστικές οργανώσεις θεωρούν ότι οι δρόνοι, που μπορούν να εκτοξεύουν και πυραύλους, ευθύνονται για πολλές "παράπλευρες απώλειες" και για θανάτους αμάχους [sic] που μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.


Είχαν (νομίζω) προηγηθεί δύο άρθρα στη Wikipedia, το 2007:

80 F-84B τροποποιημένα σε δρόνους στόχευσης για το Αμερικανικό Ναυτικό.
https://el.wikipedia.org/wiki/Republic_F-84_Thunderjet
DT-33A: Αεροσκάφη T-33A τροποποιημένα σε καθοδηγητές δρόνων.
https://el.wikipedia.org/wiki/Lockheed_T-33_Shooting_Star

Θεώρησα ότι αποτελούσε φυσικότατο εξελληνισμό. Δεν αποκλείεται να ικανοποιούσε μέσα μου τις αντίστροφες αντιστοιχίες του είδους tone < τόνος, cone < κώνος, clone < κλώνος, throne < θρόνος, tome < τόμος, dome < δόμος, trope < τρόπος κ.λπ.

Ούτε στιγμή δεν σκέφτηκα «Α, μα πρέπει να γίνει ντρόνος, να μη χαθεί το ξενικό ντ» ή «Να το κάνουμε ουδέτερο όμως, το ντρόνο, το δρόνο, το δρονί, το ντρονί». Αν τα είχα σκεφτεί, θα τα είχα απορρίψει αμέσως μπροστά στην ομορφιά του «δρόνου». Όχι μόνο γιατί, όπως είπα, εξυπηρετεί ορολογικές ανάγκες (και η ορολογία έχει και λόγιες τάσεις και μπόλικη ρύθμιση), αλλά γιατί εύκολα μπορεί να αγκαλιαστεί και από τον καθημερινό λόγο (κάτι που δεν είναι εύκολο στην περίπτωση πολλών άλλων λόγιων επιλογών της ορολογίας).

Δεν περιμένω ότι θα δούμε εύκολα κάποιους δυσκολότερους σχηματισμούς στο καθημερινό λεξιλόγιο, π.χ. δρονομεταφερόμενος, αλλά το «αντιδρονικός» θα χρειαστεί στα δελτία ειδήσεων.

Δεν μπορώ να φανταστώ ότι έχει κανείς πρόβλημα με το αρχικό «δρ» — τι στο καλό, έχει αποβάλει κανείς τις λέξεις με «δρ» από το λεξιλόγιό του; Ή μήπως θα περιγράψετε τον δρόνο σαν «μη επαντρωμένο αεροσκάφος»; Ούτε έχει κανείς πρόβλημα με το αρσενικό γένος για την περιγραφή αψύχων, έτσι;

Πού είναι λοιπόν το πρόβλημα και γιατί οι αντιδράσεις; Διότι πρόκειται για νεολογισμό και οι νεολογισμοί δεν πρέπει να προδίδουν τάση μετατροπής στα πρότυπα που μας έδωσαν π.χ. τη Δρέσδη ή τη Δραπετσώνα. Και τι έγινε αν εμένα μου άρεσε ο «δρόνος» και έπεισα συναδέλφους, μεταφραστές και ορολόγους, ότι μας εξυπηρετεί καλύτερα από ό,τι άλλο πρότειναν στη σχετική συζήτηση;

Τι θα γίνει; Θα αρχίσουμε μήπως πάλι να βάζουμε γενικές σε -εως, αναδιπλασιασμό στις μετοχές που δεν τον κράτησαν, φθ αντί για φτ και ίσως να προτείνουμε να λέμε «η βάνδα του δήμου»; Όχι. Όπως δεν θα προτείνει κανένας από τους αντιδρώντες να αρχίσουμε να λέμε «μπομπαρδιστικό», «Μαντρίντη» και «το γκλόμπο» αντί για «ο γλόμπος».

Ας επιτρέψετε σε ανθρώπους που έχουν χρειαστεί να αντιμετωπίσουν μεταφραστικά και ορολογικά προβλήματα σε χιλιάδες σελίδες και σε ολόκληρο το φάσμα των επιστημών να μην έχουν τέτοιες φοβίες. Να μπορούν να χειριστούν το λόγιο εκεί που χρειάζεται χωρίς να φοβούνται ότι θα πέσει καμιά καθαρεύουσα να τους πλακώσει. Και τους δρόνους να τους φοβάστε για άλλους λόγους, όχι για ένα «δρ».
 
Top