Καλημέρα :)
Όμως, ενώ όπως είπα και παραπάνω είμαι κατά του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους, μου μένουν κάποιες απορίες: γιατί ειδικά το κάπνισμα; Και με τόση επιμονή και μένος; Γιατί όχι, ας πούμε, η ατμοσφαιρική ρύπανση ή το εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό;
Να σου απαντήσω με ένα παράδειγμα; Εγώ δεν καπνίζω. Επίσης, όχι ότι θα έπρεπε να ενδιαφέρει, αλλά καμιά φορά με πιάνουν αλλεργίες αναπνευστικές. Έτσι, μπορώ φαντάζομαι να ζητήσω να με προστατεύουν από τον καπνό των άλλων όταν βγαίνω έξω από το σπίτι μου. Δεν απαγορεύεται όμως στον εκάστοτε καπνιστή να περιοριστεί σε χώρους όπου επιτρέπεται το κάπνισμα και να καπνίσει όσο θέλει. Κανείς δεν είπε στους καπνιστές
μην ξανακαπνίσετε ποτέ. Τους είπε, ωστόσο,
μην ξανακαπνίσετε εκεί που ενοχλείτε τους άλλους.
Ωστόσο, για την ατμοσφαιρική ρύπανση, πώς ακριβώς θα μπορούσε να γίνει η απαγόρευση; Να βγει μια υπουργική απόφαση που να λέει στις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα
να κατέβετε αμέσως από περίπου 380ppm που είστε τώρα σε 100ppm* και μιας και το λέμε, μη συνεχίσετε να αυξάνεστε;
Η παραπάνω πρόταση δεν έχει σκοπό να ειρωνευτεί, για να εξηγούμαι. Σκοπό έχει να δείξει ότι είναι
άστοχος ο παραλληλισμός του καπνίσματος με τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Συγκρίνεις, δηλαδή, μια συνήθεια που απλώς πρέπει να εξασκείται εκεί που δεν ενοχλεί τους άλλους, με ένα γενικευμένο πρόβλημα που εξαρτάται από τη χρήση του αυτοκινήτου, ρεύματος που παράγεται από λιγνίτη, ενέργειας που παράγεται από ορυκτά καύσιμα κτλ κτλ.
Δεν μπορεί οι ΗΠΑ, η χώρα που αρνείται να υπογράψει οποιαδήποτε σύμβαση για την υπερθέρμανση του πλανήτη (καταδικάζοντας έτσι εκατομμύρια ανθρώπους σε φτώχεια, προσφυγιά ή και θάνατο) και αδιαφορεί για την υγεία των -φτωχότερων- κατοίκων της, να είναι και αυτή που κόπτεται τόσο πολύ για τη διακοπή του καπνίσματος με το πρόσχημα της προαγωγής της υγείας.
Και πάλι συγκρίνεις ανόμοια πράγματα, αλλά εντάξει: στις ΗΠΑ έχουν γίνει πάρα πολλές αγωγές κατά καπνοβιομηχανιών, αλλά και επιχειρήσεων, κρατικών και μη, για αρρώστιες και θανάτους που αποδεδειγμένα προκαλεί το παθητικό κάπνισμα και έχουν κερδηθεί. Επομένως, δεν υπάρχει συνωμοσία. Πρόκειται απλώς περί προσπάθειας να μην πληρώνουν όλοι αυτοί χρήματα στους παθόντες.
Σωστά, αλλά, πολιτικά μιλώντας, γιατί πρέπει να το κάνουμε στιγματίζοντας τον καπνιστή; Ή προάγοντας την αντίληψη ότι η υγεία είναι μόνο ζήτημα προσωπικής επιλογής;
Γνωστό το επιχείρημα, ωστόσο θα σε ρωτήσω κάτι άλλο: για ποιο λόγο μερίδα των καπνιστών απαξιώνει, κοροϊδεύει, μειώνει και χαρακτηρίζει άσχημα τους παθητικούς καπνιστές; Δεν είναι αυτό μια μορφή κοινωνικού ρατσισμού; Δεν είναι άσχημο να στιγματίζεται ο παθητικός καπνιστής ως άλλος υστερικός, υποχόνδριος Χίτλερ; Δεν είναι τουλάχιστον ευτελές το να του λες ότι οι πιθανότητες να πάθει καρκίνο και καρδιά από μια επιλογή ενός άλλου είναι λίγες, άρα να μη μιλάει; Άρα για ποιο σεβασμό μιλάμε; Του καπνιστή που θέλει να τον σέβονται αλλά εκείνος γράφει τους άλλους στα παλιά του τα παπούτσια;
Αντίθετα, αυτοί που καπνίζουν έχουν οφέλη γι' αυτό καπνίζουν, δεν είναι χαζοί: αντιμετωπίζουν τα καθημερινά άγχη τους, αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στις κοινωνικές συναναστροφές τους, έχουν σύντροφο στη μοναξιά τους (ο καλύτερος σύντροφος του εξόριστου και του φυλακισμένου ήταν, και είναι ακόμα υποθέτω, το τσιγάρο). Σε σύγκριση με τα μειονεκτήματα (που όλοι πιστεύουν πως με κάποιο μαγικό τρόπο θα τα αποφύγουν) για άλλους το ισοζύγιο είναι θετικό (έστω και προσωρινά, για μερικές δεκαετίες :)), για άλλους αρνητικό. Άσχετα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε μ' αυτό, πολλοί άνθρωποι έτσι το βιώνουν, αισθάνονται να έχουν κέρδη, και μάλιστα γνωρίζοντας ότι κάποτε μπορεί να το μετανιώσουν. Και πάντως, ακριβώς η αναγνώριση των πλεονεκτημάτων που έχει για τον καπνιστή το κάπνισμα θα βοηθούσε πολύ περισσότερο στην πρόληψη κατά του καπνίσματος (αν βέβαια είχαμε ένα σύστημα υγείας που πραγματικά ενδιαφερόταν).
Ούτε αυτοί που δεν καπνίζουν είναι χαζοί, και έχουν οφέλη, γι' αυτό δεν καπνίζουν: έχουν καλύτερη αναπνοή και δε λαχανιάζουν με δυο σκάλες, αποκτούν αυτοπεποίθηση χωρίς δεκανίκια, έχουν σύντροφο στη μοναξιά τους άλλους ανθρώπους, και έτσι το βιώνουν και το αισθάνονται. Ναι, το ξέρω ότι αυτό είναι γενίκευση, ωστόσο τη χρησιμοποιώ για να δείξω ότι σε σε τέτοιες συζητήσεις είναι αποπροσανατολιστικό να χρησιμοποιούνται επιχειρήματα με συναισθηματική βάση.
Θα επαναλάβω κάτι: δε μου αρέσει που τίθεται η διαφωνία σε λάθος βάση. Δεν είπε κανείς στους καπνιστές να μην καπνίζουν. Τους είπε να μην καπνίζουν εκεί που ενοχλούν τους άλλους. Αυτοί οι «άλλοι» δεν έχουν δικαιώματα, αναρωτιέμαι;
__________________________________
*ppm: μέρη ανά εκατομμύριο. Μελέτες που έχουν γίνει, δείχνουν ότι ακόμα και εάν σταματήσει τώρα αμέσως η χρήση ορυκτών καυσίμων, η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα θα συνεχίσει να αυξάνεται, με ολέθρια αποτελέσματα για το περιβάλλον.