Νεολογισμοί (Neologisms)

Zazula

Administrator
Staff member
Νέα σημασία για τη λ. διαθέσιμος: αυτός που βρίσκεται σε καθεστώς διαθεσιμότητας (με τη σημασία της προσωρινής παύσης υπαλλήλου ή αξιωματούχου)· πολλά τα ευρήματα για: διαθέσιμοι υπάλληλοι, διαθέσιμων υπαλλήλων, διαθέσιμους υπαλλήλους (γκουγκλάρετε για επιβεβαίωση).


Προσθήκη nickel:
Ή πατήστε εδώ:
https://www.google.com/search?q="δι...OR+"διαθέσιμους+υπαλλήλους"&ie=utf-8&oe=utf-8
 

nickel

Administrator
Staff member
Στους νεολογισμούς θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε περιπτώσεις όπως τη μεταβατική χρήση των ρημάτων διαρρέω και επικοινωνώ, που στη συνέχεια γίνονται και παθητικά, με αποτέλεσμα να «διαρρέονται μυστικά» και να «επικοινωνούνται μηνύματα».

Έτσι το ανέκαθεν μεταβατικό ρήμα υπερβαίνω έχει διαδεδομένη χρήση στην παθητική φωνή: υπερβαίνεται - υπερβαίνονται - υπερβάθηκε - υπερβάθηκαν - να υπερβαθεί - θα υπερβαθούν

Το γνωρίζουν καλά οι μεταφραστές ιατρικών κειμένων: «Συνιστάται να μην υπερβαίνεται η ημερήσια δόση των 12,5g».

Παραδείγματα από το διαδίκτυο (όπου υπάρχουν κάπου 1.000 γνήσια ευρήματα):

  • Συμβολίζει το γεμάτο πάθη και επιθυμίες εγώ του ανθρώπου, που πρέπει να υποταγεί, να ελεγχθεί και να υπερβαθεί ...
  • Όμως, το βέτο μπορεί να υπερβαθεί από το Νομοθετικό Σώμα αν υπάρχει πλειοψηφία δύο τρίτων υπέρ της υπέρβασης σε κάθε Σώμα.
  • Το αδιέξοδο μπορεί να υπερβαθεί είτε με την ανάσχεση κάθε επιθυμίας, είτε μέσω της τέχνης, ιδίως της μουσικής, η οποία, για τον Σοπενχάουερ, ...
  • χωρίς κομματικές ταμπέλες, οι οποίες άλλωστε έχουν υπερβαθεί εκ της πραγματικότητας, αλλά με συνισταμένη το κοινό συμφέρον του τόπου.
  • Η πολιτική γεννιέται από την τραγωδία, σαν απάντηση στην τραγωδία, σαν προσπάθεια να υπερβαθεί η τραγωδία.
  • Ο Πρύτανης και η Σύγκλητος και πάλι θα κάνουν το καθήκον τους προκειμένου να υπερβαθεί το αδιέξοδο και το Πανεπιστήμιο να ανταποκριθεί ...
    -
  • Τα πολύπλευρα φαινόμενα παρακμής και οι δυσλειτουργίες στη δημόσια διοίκηση δεν πρόκειται να υπερβαθούν δίχως αλλαγή κουλτούρας.
  • ... ζούμε με την ελπίδα ότι με τη χάρη του Θεού το κακό και το ψέμα θα υπερβαθούν και ότι ο Θεός είναι ισχυρότερος από τον διάβολο και ότι το ...
  • Για παράδειγμα η Γερμανία προκρίνει την ανώτατη δυνατή αυτοματοποίηση μόλις υπερβαθούν κάποια όρια
    -
  • Άλλωστε, ο πόνος που απορρέει από την επαφή με κάθε αγκάθι υπερβαίνεται από το συναίσθημα της τελικής ανακούφισης.
  • Μιλάμε για τριχόπτωση όταν αρχίζει και υπερβαίνεται αρκετά το συγκεκριμένο όριο.
  • Στο Άγιον Όρος ζεις τον χώρο και τον χρόνο άμεσα, ενώ, ταυτόχρονα, λες και εκεί υπερβαίνεται και ο χώρος και ο χρόνος.
    -
  • Όλα αυτά όμως υπερβαίνονται από την αναγκαιότητα της υπηρεσιακής νομιμότητας που πρέπει να διέπει τη λειτουργία του ΠΥΣΔΕ.
  • ιδέες ενσαρκώνονται στην πράξη και μετά εγκαταλείπονται, σε μια διαλεκτική διαδικασία κατά την οποία υπερβαίνονται από τις αντίθετές τους.
  • Όταν υπερβαίνονται αυτά τα όρια, η βιντεοκλήση θα διακόπτεται και θα μετατρέπεται σε ηχητική κλήση.
    -
  • απομονώνοντας κάθε φορά με ένα διακόπτη το μανόμετρο του οποίου η πίεση υπερβαινόταν.
  • την ελπίδα ότι όλες οι δυσκολίες θα υπερβαίνονταν σύντομα
  • Οι προηγούμενες κρίσεις υπερβαίνονταν με μονομορφικές και μονοδιάστατες προσεγγίσεις
 
Το γνωρίζουν καλά οι μεταφραστές ιατρικών κειμένων: «Συνιστάται να μην υπερβαίνεται η ημερήσια δόση των 12,5g».
Τι φάρμακο παίρνεις, Μερέντα; :-D :p
 
Α, συμπλήρωμα διατροφής - έτσι εξηγείται. Νομίζω ότι η Μερέντα θα είναι πιο αποτελεσματική από αυτό :-)
 

Zazula

Administrator
Staff member
Τι φάρμακο παίρνεις, Μερέντα; :-D :p
12,5 g μερέντα; What is this — merenda for ants? :D
 

Zazula

Administrator
Staff member
βαουτσεράς (πληθ. βαουτσεράδες) & βαουτσερού (πληθ. βαουτσερούδες) άτομο ωφελουμένο με Επιταγή Κατάρτισης για τη λήψη υπηρεσιών επαγγελματικής κατάρτισης και πιστοποίησης, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης· το Σύστημα Επιταγών Κατάρτισης (Training Voucher) ορίζεται στο «Ενιαίο Σύστημα Διαχείρισης, Αξιολόγησης, Παρακολούθησης και Ελέγχου των Ενεργειών Επαγγελματικής Κατάρτισης» (ΦΕΚ 915/Β/20.5.2011) και αφορά στη λειτουργία ενός συστήματος παροχής και διαχείρισης υπηρεσιών εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης που προσφέρει τη δυνατότητα στους άμεσα ωφελούμενους να λαμβάνουν υπηρεσίες κατάρτισης από πιστοποιημένους Παρόχους, επιλέγοντας οι ίδιοι την υπηρεσία και τον Πάροχο (https://www.voucher.gov.gr/)· συχνά γράφεται και στη μορφή voucherάς κλπ.
 

SBE

¥
Να υποθέσω ότι τις επιταγές τις λενε στην πιάτσα βάουτσερ κι από εκεί βγήκε;
 
Ο όρος ‘κοινωνικός αυτοματισμός’ μπήκε στη συζήτηση κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Σημίτη. Κατά άλλους από το Δημήτρη Ρέππα και κατά άλλους από το Θόδωρο Τσουκάτο. Η στρατηγική είναι απλή: ‘’όταν μια κατηγορία εργαζομένων αντιδρά σε μια ρύθμιση ή διεκδικεί κάποια αίτημα, προσπαθούμε να στρέψουμε την υπόλοιπη κοινωνία εναντίον της ή τουλάχιστον μια άλλη κατηγορία που θεωρεί ότι έτσι αδικείται αυτή’’. http://www.pandiera.gr/καθαρίστριες-για-άλλες-καθαρίστριες/
Συμπληρωματικά προς παλαιότερα ποστ: http://lexilogia.gr/forum/showthrea...ιτευτικής-εποχής&p=75556&viewfull=1#post75556
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?80-Νεολογισμοί-(Neologisms)&p=75600&viewfull=1#post75600
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?80-Νεολογισμοί-(Neologisms)&p=75558&viewfull=1#post75558
 

Zazula

Administrator
Staff member
διανεμισμός = η ελλην. απόδοση του αγγλ. όρου distributism
 

Zazula

Administrator
Staff member
προσφοροδότης = η ελλην. απόδοση του αγγλ. όρου bidder

O όρος λημματογραφείται στο ΧΛΝΓ κι έχει υιοθετηθεί από ΕΛΕΤΟ και ΕΕ. Επίσης:

  • bid, tender (v.) → προσφοροδοτὠ, υποβάλλω προσφορά
  • bidding, tendering → προσφοροδότηση, προσφοροδοσία, υποβολή προσφορών
 
Στην ομιλία του στη Βουλή για τη "γενοκτονία των Ασσυρίων" από τους Τούρκους, ο πρόεδρος της Ένωσης Ασσυρίων είπε "πώς γενοκτονήθηκε αυτός ο λαός". Άρα, ρήμα γενοκτονώ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Δεν ξέρω αν το έχω ξαναπεί, αλλά χάρηκα πολύ που βρήκα ότι μπήκε επιτέλους στα λεξικά το πολύ χρήσιμο επίθετο τοτινός.

Το βρήκα και στο ΛΝΕΓ 2012 και στο Χρηστικό:

τοτινός -ή -ό αυτός που αναφέρεται σε παλαιότερη εποχή / περίοδο: οι τοτινοί δάσκαλοι ήταν πολύ αυστηροί. [ΛΝΕΓ 2012]

τοτινός, ή, ό επίθ. (προφ.); που ανήκει ή αναφέρεται σε προηγούμενη εποχή, στο παρελθόν: τοτινή κοινωνία/κυβέρνηση. τοτινά χρόνια. Οι τοτινές (= οι τότε) και οι σημερινές συνθήκες. ΑΝΤ. τωρινός
[Χρηστικό]
 

Zazula

Administrator
Staff member
τοπόσημο & πολεόσημο — και λοιπά εις -όσημο

Το τοπόσημο είναι ένας νεολογισμός που λημματογραφείται μόνο στο ΧΛΝΓ και αποδίδει το αγγλ. landmark. Είναι αρκετά διαδεδομένο, πιθανότατα κι επειδή βοηθά εύκολα τον αγγλομαθή να συνειδητοποιήσει το σε ποια λέξη της αγγλικής αντιστοιχεί.

Το πολεόσημο είναι ένας πολύ λιγότερο διαδεδομένος νεολογισμός, που απ' ό,τι έψαξα δεν λεξικογραφείται ακόμη πουθενά, και χαρακτηρίζεται από το (μάλλον μειονέκτημα) ότι δεν έχει μία (και ξεκάθαρη) μοναδική σημασία:
  1. Κάποιοι το χρησιμοποιούν για να αποδώσουν το landmark σε επίπεδο πόλης.
  2. Κάποιοι άλλοι το χρησιμοποιούν για να αποδώσουν το έμβλημα ή θυρεό μιας πόλης.
  3. Εάν κάποιος επηρεαστεί από το τοπόσημο=landmark, ίσως να μπει στον πειρασμό να θεωρήσει ότι πολεόσημο=town mark — το οποίο town mark, όμως, είναι (ταχυδρομική) σφραγίδα πόλης· το κατά πόσο ενδέχεται ή δύναται να επικρατήσει ποτέ και η σημασία αυτή για τη λέξη πολεόσημο (ενδεχομένως και ως σημασιακή επέκταση από την προαναφερθείσα σημασία) είναι κάτι που μένει να αποδειχθεί (πάντως ο όρος town mark δεν υπάρχει ούτε στη Φιλοτελική Ορολογία της ΕΛΕΤΟ, ούτε στο δικό μας φιλοτελικό γλωσσάριο).
Τα άλλα εις -σημο για τα οποία έχουμε μιλήσει κατά το παρελθόν στη Λεξιλογία είναι:

Τα 36 ουσιαστικά σε -σημο (από παράγωγα σε -σημα καταγράφεται μόνο το επίσημα) του Αντίστροφου είναι:
αγγελιόσημο, αγωγόσημο, αδειοδωρόσημο, αντιγραφόσημο, αριθμόσημο, αστυνομικόσημο, αυτοκινητόσημο, βιβλιόσημο, γραμματόσημο, διάσημο, δικηγορόσημο, δίσημο, δωρόσημο, εθνόσημο, ένσημο, εύσημο, ιατρόσημο, κληρικόσημο, λευκάσημο, μηχανόσημο, μυριόσημο, νεκρόσημο, νυκτόσημο, οδόσημο, οικόσημο, ορόσημο, παράσημο, πρόσημο, σκοπόσημο, τοκόσημο, υδατόσημο, φθογγόσημο, φοροένσημο, φορόσημο, χαρτόσημο, χωροφυλακόσημο​

Τέλος στο Teleterm υπάρχει ο νεολογισμός ψηφιόσημο, ο οποίος αποδίδει το αγγλ. figure (με τη σημασία νούμερο, αριθμός), ενώ σημειώνουμε ότι από το Αντίστροφο λείπει (μεταξύ εκείνων των νεολογικών για τα οποία όμως έγινε ήδη μνεία στο παρόν) το μεγαρόσημο (περιέργως).
 

Zazula

Administrator
Staff member
μικροδιδασκαλία = microteaching

Ο όρος (και η μέθοδος) χρησιμοποιείται στην Ελλάδα σαράντα χρόνια τώρα, αλλά η λέξη λημματογραφείται μόνο στο ΧΛΝΓ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Top