Ευχαρίστως να απαντήσω, αλλά αφού μου εξηγήσει κάποιος τι καταλαβαίνει η κυβέρνηση ως «ρήξη»--επειδή έχει αποφύγει επιμελώς να ορίσει το περιεχόμενο και τις συνέπειές της.
(Η προσωπική μου ερμηνεία για τη ρήξη σύμφωνα με την ιδεολογία του Σύριζα συμπεριλαμβάνει νομοτελειακά εξόδους από ευρώ και ΕΕ και τσαβικά πειράματα, αλλά είναι απλώς σενάριο όσο δεν υπάρχει κυβερνητική περιγραφή. Υποθέτω ότι κάποιος που τον θεωρεί σοσιαλδημοκρατικό κόμμα εν τω γεννάσθαι θα έχει άλλη ερμηνεία --και θα με ενδιέφερε έστω και αυτή.)
Αν μείνουμε στο επίπεδο της γυμνής ερμηνείας των δεδομένων (αφαιρέσουμε δηλαδή τον δεοντολογικό, αξιολογικό και ιδεολογικό θόρυβο από την ερμηνεία αυτή, στο βαθμό του εφικτού), αν συμπεριλάβουμε στα δεδομένα αυτά την άλλη πλευρά, όπως υποχρεωτικά, επιμένω, πρέπει να κάνουμε, και με την απαραίτητη υποσημείωση ότι ως ελληνική πλευρά ορίζω τον στενό κύκλο γύρω από τον Τσίπρα (θα επανέλθω στο θέμα) και ως ευρωπαϊκή τον πυρήνα του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου) υπάρχουν, από τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης και εξής, τα εξής σενάρια:
1. Κυβέρνηση και πιστωτές επιθυμούν κατά βάση να αποφύγουν το διαζύγιο, επειδή κρίνουν ότι αυτό είναι το αντικειμενικό συμφέρον τους. Και οι δύο πλευρές όμως έχουν απόλυτη ανάγκη, βάσει των πολιτικών υπολογισμών και δεσμεύσεών τους να αποφύγουν τη λύση αυτή παρά μόνο ότι δεν υπάρχει άλλο περιθώριο για μη λύση. Για τη μεν ελληνική πλευρά οι πολιτικοί αυτοί υπολογισμοί οφείλονται κυρίως στην ανάγκη να εμπεδωθεί στο εσωτερικό κομματικό ακροατήριο η αίσθηση της αναγκαστικής συμφωνίας και να εμπεδωθεί στο ευρύτερο ακροατήριο του εκλογικού σώματος η αίσθηση «δεν κάναμε ό,τι υποσχεθήκαμε, αλλά δείτε πόσο διαπραγματευτήκαμε και δείτε ότι τώρα ο κόμπος έφτασε στο χτένι».
2. Η ευρωπαϊκή πλευρά επιθυμεί κατά βάση τη συμφωνία, επιθυμεί δηλαδή την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη, όπως όπως, και οι λόγοι της επιθυμίας της είναι αδιάφοροι. Η ελληνική πλευρά όμως δεν επιθυμούσε ποτέ μια ευρωπαϊκή λύση, επιθυμούσε εξαρχής μια ρήξη με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την έξοδο από αυτούς. Ο διακηρυγμένος σε όλους τους τόνους φιλευρωπαϊσμός της είναι υποκριτικός, στόχο είχε μόνο την πολιτική ηγεμονία σε ένα ταλαιπωρημένο εκλογικό σώμα και η μακρόσυρτη διαδικασία των πέντε μηνών στοχεύει στην εμπέδωση στο εκλογικό σώμα της αίσθησης «δεν πάει άλλο με την Ευρώπη, πάμε γι' άλλα, μόνοι μας».
3. Για την ελληνική πλευρά ισχύει ό,τι στο σενάριο 1, η ευρωπαϊκή πλευρά όμως επιδιώκει επί της ουσίας την έξοδο της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, θεωρώντας ότι το στένεμα των ορίων θα συνοδευτεί από βάθεμα της ευρωπαϊκής ενότητας, ότι το οικονομικό ρίσκο είναι λελογισμένο, ότι το γεωπολιτικό διακύβευμα όχι τόσο σημαντικό όσο η προοπτική της πραγματικής ευρωπαϊκής ενοποίησης την οποία η απομάκρυνση του απολωλότος θα διευκολύνει.
4. Ισχύει το σενάριο 1 αλλά μία ή και οι δύο πλευρές είναι διατεθειμένες να σεβαστούν τους πολιτικούς τους παίζοντας το παιχνίδι της χρονικά οριακής συμφωνίας μέχρι τη λογική του συνέπεια: αν δεν ικανοποιηθούν πολιτικά, είναι (η μία ή και οι δύο πλευρές) να επιτρέψουν το Graccident.
Έχω επανειλημμένα εξηγήσει γιατί νομίζω ότι ερμηνευτικά το σενάριο 1 ανταποκρίνεται καλύτερα στα πραγματικά δεδομένα (αφήνοντας δηλαδή κατά μέρος ρητορικές κορώνες, πολιτικούς ελιγμούς, και λογής λογής πείσματα) και γιατί το σενάριο 2 δεν ανταποκρίνεται σε αυτά. Το μόνο που έχω να προσθέσω είναι μια απολύτως πρακτική παράμετρος. Όποιος νομίζει ότι υπάρχει κάποιο κρυφό σχέδιο εξόδου από την ευρωζώνη από την κυβέρνηση (όχι στα χαρτιά, τέτοια ασφαλώς υπάρχουν, πραγματικό, πρακτικό σχέδιο εξόδου, με συγκεκριμένα βήματα), μάλλον δεν έχει ιδιαίτερη επαφή με τον μηχανισμό του δημοσίου τον τελευταίο χρόνο, τουλάχιστον. Είναι τέτοια η υποστελέχωση, ιδίως σε επιτελικά στελέχη, και η γενικότερη αρρυθμία του δημοσίου, που προσωπικά μόνο ως σενάριο για μια απολαυστική κωμωδία μπορώ να φανταστώ το ενδεχόμενο να διεκπεραιώσει ο σημερινός κρατικός μηχανισμός μια μετάβαση σε ένα νέο νόμισμα με όλες τις δομικές αλλαγές που αυτή απαιτεί. Αν προσθέσει κανείς στην εξίσωση και πολιτικές αλλαγές όπως υπαινίσσεται ο δόκτορας, η κωμωδία τείνει ακόμη περισσότερο προς το slapstick. Και δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο πρωθυπουργός και ο στενός κύκλος των παρ' αυτώ υπουργών δεν το γνωρίζουν αυτό.
Το ερμηνευτικό (σε θεωρητικό επίπεδο) και πραγματικό (για μας τους δύσμοιρους που πρέπει να αποφασίσουμε αν χρειαζόμαστε λίγο ρευστό στο σπίτι από Δευτέρα που μπορεί να είναι κλειστές οι τράπεζες) πρόβλημα του σεναρίου 1 είναι ότι η επαλήθευση ή διάψευσή του απαιτεί σαφή γνώση του χρονικού σημείου στο οποίο δεν υπάρχει άλλο περιθώριο (και για τις δύο πλευρές) καθυστέρησης της συμφωνίας. Δεν μιλάω μόνο για το φαινόμενο του Grexit Monday που προαναγγέλλεται σταθερά κάθε Παρασκευή εδώ και εβδομάδες, αλλά και για την απρόβλεπτη θεσμική ελαστικότητα που μπορεί να υπάρξει και δεν είναι εύκολο για μας τους αδαείς να διακρίνουμε. Ακόμη κι εγώ που απέφευγα να ορίσω συγκεκριμένο χρονικό σημείο 0, ήμουν περίπου βέβαιος ότι αυτή η Κυριακή είναι το σημείο αυτό. Κι όμως, πάλι διαβάζω για λογής λογής παραθυράκια. Μπορεί να έχουμε στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ αλλά όχι χρεωκοπία, μπορεί να υπάρχουν χρήματα (έτσι εκτιμά το ΔΝΤ) να πληρωθεί η δόση στο ΔΝΤ ακόμη και χωρίς συμφωνία, μπορεί να μπουν περιορισμοί στις τράπεζες και να χάσουμε τη θερινή διακοπή της γερμανικής βουλής, αλλά να έχουμε τη συμφωνία που απαιτεί το σενάριο σε κάποιες εβδομάδες, μετά από πολύ πόνο και ακόμη περισσότερη καταστροφή. Τρέχα γύρευε. Απελπίστηκα και δεν ξέρω ποιο είναι το σημείο 0 που θα με επιβεβαιώσει ή θα με διαψεύσει. Δεν ξέρω αν έχω μεταφέρει εδώ την προφητεία (από τον Γενάρη του 2015) γνωστού μου, παλαιού αριστερού με γνώση προσώπων και πραγμάτων, αλλά απομακρυσμένο εδώ και καιρό από τα πολιτικά δρώμενα, ότι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση η κυβέρνηση Τσίπρα να επιδιώξει έξοδο από την ευρωζώνη αλλά ούτε και η παραμικρή περίπτωση να υπογράψει συμφωνία προτού δούμε κλειστές τράπεζες και άλλα ωραία φρούτα. (Σκοπίμως έγραψα εδώ «κυβέρνηση Τσίπρα» γιατί ο Σύριζα παίζει όλο και μικρότερο πραγματικό ρόλο και αυτό είναι το κύριο παράπονο πολλών κομματικών μελών, όταν τουλάχιστον μιλάνε ελεύθερα· στην πραγματικότητα, ελάχιστοι γνωρίζουν τις επιδιώξεις και τις δράσεις του στενού ηγετικού κύκλου). Με άλλα λόγια, κοντός ψαλμός αλληλούια, αλλά πόσο κοντός είναι αυτός ο ψαλμός τέλος πάντων;
Το άλλο πρόβλημα είναι ότι οι κινήσεις της ευρωπαϊκής πλευράς τις τελευταίες μέρες μοιάζει να ταιριάζουν καλύτερα με το σενάριο 4, ή ακόμη και με το σενάριο 3. Αλλά εξάντλησα ήδη τα διαθέσιμα σεντόνια με όλα τα παραπάνω οπότε σταματάω εδώ.