Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)
«Το νέο πλαίσιο -δήλωσε η Μαρία Χούκλη- είναι σαφώς πιο βελτιωμένο από το αρχικό. Αλλά απέχει από αυτό που θα καθιστούσε, κατά την άποψη των δημοσιογράφων, τον ρόλο τους πιο λειτουργικό. Παρά ταύτα αποφάσισαν να μετάσχουν στην τηλεμαχία γιατί το θεωρούν χρέος τους απέναντι στους πολίτες και απέναντι στην αρχή της ισηγορίας στην πολιτική».
http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=84405
Πταίσμα κι αυτό το τερατάκι, αλλά, άμα το ξεστομίζει η Μαρία Χούκλη, χτυπάει δυο φορές χειρότερα στ' αφτί (που είναι συνηθισμένο σε απλά πράγματα, στο «σαφώς καλύτερο από»).
http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=84405
Πταίσμα κι αυτό το τερατάκι, αλλά, άμα το ξεστομίζει η Μαρία Χούκλη, χτυπάει δυο φορές χειρότερα στ' αφτί (που είναι συνηθισμένο σε απλά πράγματα, στο «σαφώς καλύτερο από»).
Από τη σημερινή Ελευθεροτυπία, ένα σημείωμα του Δ. Αναστόπουλου (απ' όπου αφαιρώ κάποια ονόματα):
«Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου...» Το υπόλοιπο το ξέρετε. Ή μάλλον έτσι νομίζετε.
Αφού σύμφωνα με τη μεταφράστρια [...] και την επιμελήτρια [...] του μυθιστορήματος «Γενιά Xnet» [...] του Κόρι Ντοκτόροου, το συγκεκριμένο ποίημα είναι η «Κραυγή» κάποιου Αλεν Τζίνσμπεργκ. Οπότε ξεχάστε όσα ξέρετε για τον Γκίνσμπεργκ και το θρυλικό «Ουρλιαχτό» του.
Σίγουρα, λάθη υπάρχουν σε κάθε μετάφραση είτε από άγνοια είτε από προχειρότητα και βιασύνη. Λίγα βιβλία τη γλιτώνουν. Αλλά υπάρχουν λάθη και λάθη. Μπορεί κάποιος να μεταφράσει λάθος κάποιον επιστημονικό όρο. Ή να αποδώσει λανθασμένα μια στρυφνή φράση τής αργκό. Όμως εδώ κάποιος μεταφραστής ανέλαβε να μεταφράσει ένα μυθιστόρημα χωρίς να έχει ιδέα ότι υπήρξε ένα κίνημα των μπιτ. Και ότι υπήρξε και ένας ποιητής, ο Αλεν Γκίνσμπεργκ, που έγραψε αυτό το πασίγνωστο ποίημα «Το Ουρλιαχτό» μεταφρασμένο εξαιρετικά από τον Αρη Μπερλή. Ένα ποίημα που επανεκδόθηκε και πρόσφατα μαζί με άλλα ποιήματα του Γκίνσμπεργκ από τις εκδόσεις Αγρα.
Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Είναι το γεγονός ότι ο Ντοκτόροου δεν αναφέρει τον Γκίνσμπεργκ χωρίς αιτία, όπως και τον Κέρουακ που, ευτυχώς, έμεινε ατόφιος. Τους αναφέρει μαζί με τον Αμπι Χόφμαν για να βρει το χαμένο νήμα της αμφισβήτησης και να ενώσει τη γενιά τού Ιντερνετ με την παλιά φρουρά των αρνητών αυτού του συστήματος. Αλλά με τον Τζίνσμπεργκ και την «Κραυγή» του ο αναγνώστης, και ιδιαίτερα η γενιά στην οποία απευθύνεται, μάλλον έχει χάσει τον μπούσουλα. Και παρατάει συγχυσμένος ένα σίγουρα ενδιαφέρον βιβλίο.
Αφού σύμφωνα με τη μεταφράστρια [...] και την επιμελήτρια [...] του μυθιστορήματος «Γενιά Xnet» [...] του Κόρι Ντοκτόροου, το συγκεκριμένο ποίημα είναι η «Κραυγή» κάποιου Αλεν Τζίνσμπεργκ. Οπότε ξεχάστε όσα ξέρετε για τον Γκίνσμπεργκ και το θρυλικό «Ουρλιαχτό» του.
Σίγουρα, λάθη υπάρχουν σε κάθε μετάφραση είτε από άγνοια είτε από προχειρότητα και βιασύνη. Λίγα βιβλία τη γλιτώνουν. Αλλά υπάρχουν λάθη και λάθη. Μπορεί κάποιος να μεταφράσει λάθος κάποιον επιστημονικό όρο. Ή να αποδώσει λανθασμένα μια στρυφνή φράση τής αργκό. Όμως εδώ κάποιος μεταφραστής ανέλαβε να μεταφράσει ένα μυθιστόρημα χωρίς να έχει ιδέα ότι υπήρξε ένα κίνημα των μπιτ. Και ότι υπήρξε και ένας ποιητής, ο Αλεν Γκίνσμπεργκ, που έγραψε αυτό το πασίγνωστο ποίημα «Το Ουρλιαχτό» μεταφρασμένο εξαιρετικά από τον Αρη Μπερλή. Ένα ποίημα που επανεκδόθηκε και πρόσφατα μαζί με άλλα ποιήματα του Γκίνσμπεργκ από τις εκδόσεις Αγρα.
Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Είναι το γεγονός ότι ο Ντοκτόροου δεν αναφέρει τον Γκίνσμπεργκ χωρίς αιτία, όπως και τον Κέρουακ που, ευτυχώς, έμεινε ατόφιος. Τους αναφέρει μαζί με τον Αμπι Χόφμαν για να βρει το χαμένο νήμα της αμφισβήτησης και να ενώσει τη γενιά τού Ιντερνετ με την παλιά φρουρά των αρνητών αυτού του συστήματος. Αλλά με τον Τζίνσμπεργκ και την «Κραυγή» του ο αναγνώστης, και ιδιαίτερα η γενιά στην οποία απευθύνεται, μάλλον έχει χάσει τον μπούσουλα. Και παρατάει συγχυσμένος ένα σίγουρα ενδιαφέρον βιβλίο.
Μμμ... Και οι δύο Doctorow τονίζονται στην καταραμένη προπροπαραλήγουσα, δηλ. Ντόκτοροου (Ντόκτορο για Μήτσους), αλλά η αγορά μόνο στην τελευταία συλλαβή (στο «ου») δεν τονίζει, αλλά δεν λέει και να την κόψει, να το κάνει τρισύλλαβο.
Τώρα, αν θέλετε να βάλετε τις φωνές, το Howl τού Ginsberg έχει μεταφραστεί «Ουρλιαχτό» ενώ το Scream του Munch (Μουνκ) [πάνω πάνω] έχει μεταφραστεί «Η κραυγή». Κάπου νομίζω έχω γράψει ότι ο Πάπυρος με λεζάντα «Η κραυγή» δίνει το έργο του ζωγράφου Summer Night's Dream: The Voice.
Attachments
-
edvard-munch-scream.jpg
Αν δεν το είδατε σε νήμα του Σαραντάκου ή δεν συχνάζετε στον ιστότοπο της Ντόρας, δεν μπορώ να σας το στερήσω. Το παρακάτω πατάκι (ταπίδιο, κατά ΕΛΕΤΟ) για ποντίκι θέλει να μοιραστεί μαζί μας, μαζί με άλλα μικροαντικείμενα — για την ακρίβεια, θέλει να τα κάνει share...
Άι θινκ άι νόου γουότ γιου μιν. Γουίλ τοκ εμπάουτ ιτ άφτερ δι ιλέκσιον ριζάλτ.
Προς την κυρία Συλβάνα Ράπτη:
«Αναχωρητές» είναι οι ερημίτες. Όχι τα μέλη της αποχωρούσας κυβέρνησης.
Άι θινκ άι νόου γουότ γιου μιν. Γουίλ τοκ εμπάουτ ιτ άφτερ δι ιλέκσιον ριζάλτ.
Προς την κυρία Συλβάνα Ράπτη:
«Αναχωρητές» είναι οι ερημίτες. Όχι τα μέλη της αποχωρούσας κυβέρνησης.
Υποτιτλιστικό: Η Α προσπαθεί να πείσει τον Β να ανοίξει ένα τρομερό εστιατόριο, το οποίο όταν πετύχει θα εξελιχθεί σε κορυφαίο franchise και του λέει "the royalties will be rolling in". Δηλαδή "θα έρχονται βασιλείς".
Επίσης γιατί στην καμπάνια του Fructis Nutri-Repair το olive oil το λένε "έλαιο ελιάς" και όχι ελαιόλαδο; Μην το πιείτε, λουστείτε.
Ντόρα Ιζνογκούντ;
Επίσης γιατί στην καμπάνια του Fructis Nutri-Repair το olive oil το λένε "έλαιο ελιάς" και όχι ελαιόλαδο; Μην το πιείτε, λουστείτε.
Ντόρα Ιζνογκούντ;
Επειδή, σύμφωνα με
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=4441
Προφανώς κανείς από τους μεταφραστές ή υποτιτλιστές τού Σκάι δεν μας διαβάζει. Σήμερα στο κεντρικό δελτίο (και συγκεκριμένα στα Eco News) έχει μια ιστορία για έναν τύπο που φτιάχνει ένα πλεούμενο από πλαστικές φιάλες νερού (και μάλιστα θα διαπλεύσει τον Ειρηνικό). "All naval architects who heard that..." λέει ο άνθρωπος, "όλοι οι αρχιτέκτονες που το άκουσαν" ακούμε εμείς. Τώρα πλέον οι ναυπηγοί είναι σκέτοι αρχιτέκτονες...
Elsa
¥
Όπως είναι άλλωστε γνωστό οτι και η open architecture είναι η ειδικότητα του αρχιτέκτονα τοπίου...
Παραμιλάω εργαζόμενος:
Θα πάνε κάποτε και οι λόρδοι στο διάστημα;
Δεν ξέρω, αλλά φαίνεται πως ο (συχνά προσφωνούμενος Lord) Darth Vader χρίστηκε από τη Μεγαλειότητά Της (ή Του, δεν ξέρω το φύλο του ανώνυμου υποτιτλιστή) Λόρδος Νταρθ Βέιντερ, σε σχολιασμό παρωδίας του The Empire Strikes Back που μεταφράζω.
Και δεν μου επιτρέπουν να το αλλάξω το ρημάδι, γι' αυτό ξεσπάω εδώ. May the Force smite them! Να μου το θυμάστε· θα δούμε και Praise the Lord=Αινείτε τον Λόρδο!
Στα (ημι)ψευδόφιλα το έχουμε βάλει;
Θα πάνε κάποτε και οι λόρδοι στο διάστημα;
Δεν ξέρω, αλλά φαίνεται πως ο (συχνά προσφωνούμενος Lord) Darth Vader χρίστηκε από τη Μεγαλειότητά Της (ή Του, δεν ξέρω το φύλο του ανώνυμου υποτιτλιστή) Λόρδος Νταρθ Βέιντερ, σε σχολιασμό παρωδίας του The Empire Strikes Back που μεταφράζω.
Και δεν μου επιτρέπουν να το αλλάξω το ρημάδι, γι' αυτό ξεσπάω εδώ. May the Force smite them! Να μου το θυμάστε· θα δούμε και Praise the Lord=Αινείτε τον Λόρδο!
Στα (ημι)ψευδόφιλα το έχουμε βάλει;
Not to be confused with navel architecture. This made me chuckle.
And this made me laugh:
"Πωλείται ηλεκτρική ανακλινόμενη πολυθρόνα [...] Διαθέτει ανακλινόμενη πλάτη, ανακλινόμενα πόδια καθώς και σύστημα που υποβοηθάει την έγερση στην όρθια στάση (κατάλληλο για ενηλικιωμένους)." Υποβοηθάει την έγερση, ιφ γιου νόου γουάτ άι μην.
Καλημέρα. Ευκολάκι. Έχουμε απάντηση εδώ.
Άλλη φορά όταν βάζω κουίζ, θα δηλώνω ποιοι είναι εκτός συναγωνισμού
Καλημέρα. Από χθεσινή αθλητική εφημερίδα, και μάλιστα από δημοσιογράφο πρώτης γραμμής υποτίθεται, πριν από το παιχνίδι του ΠΑΟ με την ΑΕΚ.
Ο πρωτοπόρος και ανίκητος ΠΑΟ δοκιμάζεται για πρώτη φορά στα σοβαρά.
Ως Παναθηναϊκός θα ήθελα να είναι αλήθεια ότι ο ΠΑΟ είναι ανίκητος, αλλά στην προκειμένη περίπτωση ο δημοσιογράφος ήθελε να πει ότι είναι αήττητος καθώς έχει κάνει το 5 στα 5 στο πρωτάθλημα.
Ο πρωτοπόρος και ανίκητος ΠΑΟ δοκιμάζεται για πρώτη φορά στα σοβαρά.
Ως Παναθηναϊκός θα ήθελα να είναι αλήθεια ότι ο ΠΑΟ είναι ανίκητος, αλλά στην προκειμένη περίπτωση ο δημοσιογράφος ήθελε να πει ότι είναι αήττητος καθώς έχει κάνει το 5 στα 5 στο πρωτάθλημα.
sarant
¥
Πάντως υπάρχει προβληματάκι στα ελληνικά με αυτά τα επίθετα. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το ανίκητος και το αήττητος μπερδεύονται. Λογουχάρη, ο Αήττητος Σπάτων δεν είναι undefeated, αλλά invincible. Και καλά με τον ανίκητο, όπου η διγλωσσία επιτρέπει κάποια διάκριση. Τι γίνεται λογουχάρη με το άλυτο πρόβλημα; Είναι πάντα unsolvable; Όχι, συχνά είναι unsolved.
Μπορούμε να δεχθούμε (έστω κατά σύμβαση) ότι το μονόλεκτο σε -τος με στερητικό πρόθημα α(ν)-, απο-, εκ- κλπ ισοδυναμεί με το δίλεκτο μη + -μένος. Δηλαδή άλυτος = μη λυμένος, άγραπτος = μη γραμμένος κ.ο.κ. Άρα με αυτά τα μονόλεκτα να συμφωνήσουμε ότι θα αποδίδουμε τα non- / un- / de- / di(s)- / il- / im- / in- / ir- + -ed. Επομένως άλυτος = unsolved.
Το θέμα λοιπόν είναι τι γίνεται όταν έχουμε το μη + -ιμος (δηλ. όχι το ακατέργαστος = μη κατεργασμένος, αλλά το μη κατεργάσιμος), μαλλαλόγια τα non- / un- / de- / di(s)- / il- / im- / in- / ir- + -able. Μάλλον για ακριβολογία είναι προτιμότερο το δίλεκτο, κι ίσως σε λέξεις όπου έχουμε δύο τύπους να αντιστοιχίσουμε τον λεπτό διαχωρισμό πάλι κατά σύμβαση (π.χ. άλυτος = unsolved, ενώ ανεπίλυτος = unsolvable).
sarant
¥
Ζαζ, οι συμβάσεις είναι καλές, αλλά στη γλώσσα δύσκολα επιβάλλονται. Φαντάζομαι δεν προτείνεις να αντικαταστήσουμε το ασταμάτητος με το μη σταματημένος, ούτε το αμύθητος με το μη...; Θα υπάρχουν πάντα μονόλεκτα που θα σημαίνουν το un___able και οι περιπτώσεις σύγχυσης είναι λιγοστές. Αν εννοείς η σύμβαση να ισχύει μόνο για όσα επιδέχονται σύγχυση, είμαι μαζί σου, αλλά θα πρέπει να μου δώσεις εξαντλητικόν κατάλογο.