Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

Zazula

Administrator
Staff member
Να φανταστείς ότι ο Πλίκλι αναφέρεται διαρκώς στο «college carpool vehicle» κι αυτό γίνεται το αυτοκίνητο πισίνας του κολεγίου!
 

nickel

Administrator
Staff member
Πάει, χάθηκε το λάθος, διορθώθηκε! «Επίθεση πειρατών σε φορτηγό πλοίο» λέει τώρα. Οπότε: τεκμηριώνετε! Είτε με iterasi είτε με εικόνα.

 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
"A FedEx cargo plane."
Πώς μεταφράστηκε αυτό από τα σαΐνια της ΝΕΤ;
"Ένα ομοσπονδιακό μεταγωγικό αεροπλάνο."
 

larvatus_prodeo

New member
Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσο αντιδεοντολογικά και αντισυναδελφικά είναι όλα αυτά τα σχόλια; Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσο ελιτίστικα ακούγονται; Έχετε σκεφτεί ποτέ πώς θα μας φαινόταν αν κάτι αντίστοιχο γινότανε σε άλλα επαγγέλματα; Αν υπήρχε μια ιστοσελίδα που ο ένας μηχανικός θα έκανε πλάκα με τον άλλον, όπου ο ένας γιατρός θα γελοιοποιούσε τους άλλους λέγοντας ότι δεν είναι άξιοι να ασκούν το επάγγελμά τους κλπ; Προσωπικά έχω βαρεθεί να διαβάζω όλες αυτές τις ειρωνείες, από παντογνώστες υποθέτω, που δεν έκαναν ποτέ λάθη και που σπάνε πλάκα με τα λάθη των υπολοίπων. Είμαι όμως βέβαιος ότι έχουν κάνει ουκ ολίγες "γκάφες", με τη διαφορά όμως ότι αυτούς τους αντιμετώπισαν με διακριτικότητα και κατανόηση και όχι με ειρωνείες. Και τέλος πάντων, καλό θα είναι όσοι επιδίδονται στο συγκεκριμένο σπορ να έχουν υπόψη τους ότι αναφέρονται σε εργαζόμενους, που δουλεύουν κάτω από τις γνωστές σε όλους μας συνθήκες και όχι με τις συνθήκες που θα ήθελαν ή ενδεχομένως με τις συνθήκες που δουλεύουν αυτοί που έχουν την πολυτέλεια να μεταφράζουν αψεγάδιαστα 20 σελίδες τον χρόνο και να σπάνε πλάκα με εκείνους που μεταφράζουν 20 και 30 σελίδες την ημέρα. Διότι όπως λάθη δεν κάνει μόνο όποιος δεν κάνει τίποτα, ομοίως μεταφραστικές γκάφες (ή άλλες συναφείς με τη γλώσσα) δεν κάνει μόνον όποιος δεν μεταφράζει τίποτα. Ας το έχουμε υπόψη μας αυτό. Να σημειώσω πάντως ότι δεν θίχτηκα προσωπικά. Απλώς κουράστηκα να διαβάζω όλες αυτές τις ειρωνείες μιας παρέας που κατά τα άλλα δηλώνει ότι θέλει να συνδικαλιστεί. Αναρωτιέμαι με ποιον τρόπο και εναντίον ποιου. Εναντίον των "κακών" συναδέλφων της;
 
Αγαπητέ larvatus καλώς ήρθες.
Το θέμα που βάζεις είναι σοβαρό και το έχουμε σκεφτεί όλοι μας, ακόμα κι ένας, όπως εγώ, που κάνει κομπολόι με μεταφραστικά μαργαριτάρια.

Τρία πράγματα που ίσως δεν έχεις σκεφτεί:
* Η επισήμανση των λαθών έχει σαφώς εκπαιδευτικό χαρακτήρα -κι έπειτα, σ' αυτήν εδώ την ενότητα τουλάχιστον, η κριτική γίνεται στα λάθη και όχι στους ανθρωπους που τα έκαναν.
* Σε πάρα πολλές περιπτώσεις όπου επισημαίνονται λάθη, τα έχουν κάνει μη μεταφραστές κι αν η εφημερίδα είχε πάρει μεταφραστή δεν θα τα είχε κάνει
* Ο γιατρός έχει γίνει γιατρός επειδή η πολιτεία του έδωσε μια άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Στο δικό μας το επάγγελμα, που είναι εντελώς ανοιχτό, η επισήμανση των μεταφραστικών ατοπημάτων προστατεύει τους ευσυνείδητους και καλούς συναδέλφους.

Κι επειδή το θέμα έχει ψωμί, προτείνω να μετακινηθεί σε ιδιαίτερο νήμα.


Admin: Η συζήτηση συνεχίζεται σε άλλο νήμα. (Σε τούτο εδώ μπορούμε να συνεχίσουμε όπως πριν.)
 
Last edited by a moderator:

Zazula

Administrator
Staff member
Είμαι στον ιστότοπο του ΟΑΣΑ (http://www.oasa.gr/index.asp?pageid=393) και διαβάζω:



Είναι σωστή εδώ η χρήση τού θεραπαινίδες (και μάλιστα μόνο το θηλυκό!... εκτός κι αν ο συντάκτης το πέρασε για πληθυντικό τού (ο) θεραπαινίδης*) για να περιγραφούν οι συνοδοί των αναπήρων πολέμου; Είμαι της γνώμης πως όχι. Το ΛΚΝ αναφέρει:

θεράποντας ο [θerápondas] O5 θηλ. θεραπαινίδα [θerapeníδa] O26 : 1. υπηρέτης, στην αρχαιότητα. 2α. (μτφ., λόγ.) για πνευματική δραστηριότητα ή για θεσμό, όταν υπηρετεί σκοπούς που έρχονται σε σύγκρουση με τη δική τους αυτοτέλεια: Tο Mεσαίωνα οι επιστήμες υπήρξαν θεραπαινίδες της θεολογίας. β. (μτφ.) αυτός που θεραπεύει2β κτ., κυρίως για καλές τέχνες, γράμματα ή επιστήμες: Oι θεράποντες της σύγχρονης ποίησης. || (μειωτ.): Θεράποντες της επιστήμης που καταντούν θεράποντες πολιτικών σκοπιμοτήτων. [λόγ. < αρχ. θεράπων, αιτ. -οντα `ακόλουθος, υπηρέτης΄· λόγ. < αρχ. θεραπαινίς, αιτ. -ίδα `μικρή υπηρέτρια΄]
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Μια και μιλάει για αναπήρους πολέμου, που αν θυμάσαι, στις παρελάσεις τους σπρώχνουν κάποιες εθελόντριες του ΕΕΣ, μήπως έχει καθιερωθεί γι' αυτές ο όρος "θεραπαινίδες"; Αλλιώς, αν εννοεί απλώς "συνοδοί", φυσικά και θα είναι λάθος να ονομάζει όλους τους συνοδούς "θεραπαινίδες".
 

Zazula

Administrator
Staff member
Πάντως ο ιστότοπος του ΕΕΣ δεν βρήκα να γράφει κάτι για θεραπαινίδες. Αλλά ο όρος πρέπει να αναφέρεται σε παλαιούς σχετικούς νόμους (Ν.362/43, Α.Ν.1324/49) και κατόπιν παρέμεινε και σε πιο πρόσφατη νομοθεσία (όπως λχ στον Ν.571/77 κλπ), μαζί με τη διάκριση για το φύλο, χωρίς να έχει περάσει στα λεξικά η συγκεκριμένη σημασία. Εδώ και από το ΛΝΕΓ:
θεραπαινίδα (η) lαρχ.Ι 1. η γυναίκα που χρησιμοποιείται για τις oικιακές εργασίες ΣΥΝ. υπηρέτρια, παραδουλεύτρα, οικονόμος 2. (μτφ.) καθετί που έχει βοηθητικό ρόλο: η γλωσσολογία ήταν η ~ τής φιλoλογίας || τον Μεσαίωνα η φιλοσοφία εθεωρείτο ~ τής θεολογίας (ancilla theologiae). ΣΧΟΛΙΟ λ. δούλος.
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Το κενό είναι των λεξικών, μια και έτσι αναφέρεται στον Νόμο (και κάπως καλύτερα):

Οι αξιωματικοί Πολεμικής Διαθεσιμότητος, οι ανάπηροι πολέμου γενικώς και οι προς τούτοις εξομοιουμένοι δια του Ν. 4471/65 ανάπηροι ειρηνικής περιόδου Ν. 1370/44 Αξιωματικοί και Οπλίται όλων των όπλων και των Σωμάτων Ασφαλείας, ως και οι θεράποντες και θεραπαινίδες αναπήρων πολέμου ολικής αναπηρίας 100%, ανεξαρτήτως εάν συνοδεύουν ή ου αυτούς, επιτρέπεται τη επιδείξει της αποδεικνυούσης την ιδιότητά των υπηρεσιακής ταυτότητός των, να ταξιδεύωσι ελευθέρως δια των αστικών λεωφορείων.
(ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ - Γ-132309/4842 - 1970)

1. Οι Ανάπηροι Πολέμου αξιωματικοί και οπλίται και αι θεραπαινίδες αυτών, δικαιούνται ατελούς εισόδου εις τα Δημόσια Θεάματα, (Θέατρα και Κινηματογράφους) πλην των Κυριακών.
ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ - 1324 - 1949

ι) Οι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίται ανάπηροι πολέμου, οι έχοντες αναπηρίαν 25% και άνω, και αι εν στολή θεραπαινίδες συνοδοί των εκ τούτων βαρείας αναπηρίας.
ΝΟΜΟΣ - 2366 - 1953
 
Για αυτή την καημένη που πέθανε από καρκίνο στα 27 της, ο παπάς που την πάντρεψε δήλωσε:
Jade has become for us, so many different things, a saint from Upshire and a princess from Bermondsey, an exemplar of biblical proportions.


Στη χτεσινή Ελευθεροτυπία, ο ΧρΜιχαηλίδης γράφει:
Ο αιδεσιμώτατος Τζόναθαν Μπλέικ, ο οποίος τον περασμένο μήνα είχε τελέσει τον γάμο της (τελευταία της επιθυμία, προτού παραδοθεί στην αναπόφευκτη πορεία της προς τον θάνατο), είπε γι' αυτήν τότε: «Η Τζέιντ, είναι για μας μια αγία από το Απτον, μια πριγκίπισσα από το Μπέρμοντσι, μια θεά βιβλικών διαστάσεων»!

Εκτός του ότι ο αιδεσιμότατος δεν το είπε "τότε" αλλά "τώρα", και εκτός του ότι δεν καταλαβαίνω γιατί το Upshire (όπου κατοικούσε η Τζέιντ, ενώ είχε γεννηθεί στο Μπέρμοντσι) μεταφράζεται σε Άπτον, απορώ πώς το exemplar μεταφράζεται σε "θεά".

Καμιά ιδέα για τον τρόπο γέννησης του λάθους; Και γενικά, το "μια θεά βιβλικών διαστάσεων" σας ακούγεται καλά; Δεν είναι λιγάκι οξύμωρο;
 

nickel

Administrator
Staff member
...εκτός του ότι δεν καταλαβαίνω γιατί το Upshire (όπου κατοικούσε η Τζέιντ, ενώ είχε γεννηθεί στο Μπέρμοντσι) μεταφράζεται σε Άπτον, απορώ πώς το exemplar μεταφράζεται σε "θεά".
Για το πρώτο έχω μια καλή εξήγηση: παρακολούθησε τη συζήτηση για το —shire και σκέφτηκε «Πού να πάω να μπλέξω σε τέτοια;». Άπσερ; Απσάιρ; Κάν' το Άπτον, ποιος θα το καταλάβει; (Που σημαίνει ότι δεν διαβάζει ακόμα εσένα.)

Η «θεά» είναι ελεύθερο, πηγαίνει παρέα με το «αγία» και το «πριγκίπισσα» (τι, δεν έχει θεές στη Βίβλο;). Εναλλακτικά, μπορεί να φταίει και η κλίση του γονάτου.
 

SBE

¥
Για το πρώτο έχω μια καλή εξήγηση: παρακολούθησε τη συζήτηση για το —shire και σκέφτηκε «Πού να πάω να μπλέξω σε τέτοια;». Άπσερ; Απσάιρ; Κάν' το Άπτον, ποιος θα το καταλάβει; (Που σημαίνει ότι δεν διαβάζει ακόμα εσένα.) Εναλλακτικά, μπορεί να φταίει και η κλίση του γονάτου.

Πιο σατανική εξήγηση: ο δημοσιογράφος πήρε το μπατσελορ του στο Λονδίνο και θυμάται ότι Απτον και Μπέρμονσι είναι κοντά, λάθος έκανε ό παπάς, η κοπέλλα πήγε από τη μια γειτονιά στη διπλανή, ας το διορθώσουμε.
Έτσι εξηγείται κι η ελεύθερη μετάφραση- απόδοση στη συνέχεια.
 
Eκεί που έψαχνα ένα τηλέφωνο στον τηλεφωνικό κατάλογο, βρήκα αυτό. Προς στιγμήν, νόμισα ότι ήταν εργαστήριο κλωνοποίησης προβάτων (βλ. Dolly) αλλά έπεσα έξω.



Τελικά αυτά τα lab, lamp, lamb, lump έχουν κάψει πολύ κόσμο. (Lamp on the spit, anyone?)

Έδιτ: Υπενθυμίζω με αυτή την ευκαιρία ότι στο lamb το b είναι άφωνο.
 

daeman

Administrator
Staff member
Σκάι (και πλαντάει), προχθές το βράδυ εν μέσω ζάπινγκ, νεανική ταινία (Αμερικάνικη, βέβαια), ρωτάει ο νεαρός φοιτητής τη νεαρά (φοιτήτρια):

Πάμε για καφέ το απόγευμα;
Κι εκείνη απαντά:
Δεν μπορώ, έχω μάθημα για τα εδώδιμα εθνικά προϊόντα!

Τι εννοούσε ο ποιητής (υποτιτλιστής); Ποια είναι αυτά τα εδώδιμα εθνικά προϊόντα, άραγε;

Gross National Product

άκουσαν τ' αυτιά μου... και δεν πίστευα στα μάτια μου! :D
 

nickel

Administrator
Staff member
Gross! Και καθόλου... εδώδιμο (δηλ. δεν τρώγεται με τίποτα).


Αλλά δεν αποκλείεται να έχει σχέση με το «εδώδιμα και αποικιακά» να δεις.
 
Top