Ξαναδιάβασα και τα εφτά Χάρι Πότερ (για να κρίνω αν θέλω να τα πασάρω στην κόρη μου ή όχι) και ξαναθυμήθηκα γιατί τα είχα παρατήσει κάπου μεταξύ πέμπτου και έκτου. Ενώ το πρώτο μου άρεσε πολύ, μετά όσο πήγαινε σπαζόμουν όλο και περισσότερο από την αύξηση της σοβαροφάνειας και την πτώση της αληθοφάνειας. Και θα μου πεις, αληθοφάνεια σε παραμύθι; Όχι ακριβώς, αλλά τουλάχιστον εσωτερική συνέπεια - τόσο με τους κανόνες του μαγικού σύμπαντος που μας παρουσιάζεται (προφανώς δεν έχω αντίρρηση να δεχτώ ένα σύμπαν με μάγους, αλλά κάθε αφηγηματικό σύμπαν έχει τους κανόνες του, οι οποίοι τίθενται εξ αρχής και πρέπει να τηρούνται στη συνέχεια, ενώ τα γεγονότα οφείλουν να είναι συνεπή με αυτούς), όσο και με το ύφος και το βάθος των χαρακτήρων.
Στο πρώτο Χάρι Πότερ έχουμε μια πολύ καλή ιδέα (το αγόρι που ανακαλύπτει ότι είναι μάγος και η ζωή του ανατρέπεται - ποιο παιδάκι δεν θα ταυτιστεί με τα χίλια; ) παρουσιασμένη με γερές δόσεις χιούμορ και σοφά μικρές δόσεις φόβου, ίσα για το σασπένς. Τα πρόσωπα είναι, φυσικά, καρικατούρες (οι καλοί απίστευτα καλοί, οι κακοί αμιγώς κακοί) οι καταστάσεις υπερβολικές και οι ηρωισμοί δυσανάλογοι, όπως στα κόμικς - γι' αυτό ακριβώς και διασκεδάζουμε τόσο: ξέρουμε ότι τίποτε δεν είναι αληθινό αλλά όλα είναι στημένα για τη διασκέδασή μας.
Όσο προχωράει το έπος, όμως, τόσο αρχίζει να παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά, τόσο προσπαθεί να αναπτύξει τους χαρακτήρες, να δώσει νοήματα και μηνύματα, να εμβαθύνει εκεί που δεν μπορεί να υπάρξει βάθος, γιατί τα κόμικς είναι τέτοια ακριβώς: χάρτινες δισδιάστατες φιγούρες χωρίς βάθος. Κι όσο προσπαθεί να εμβαθύνει, τόσο λιγότερο με πείθει και τόσο μου χαλάει το παραμύθι. Και το χειρότερο είναι ότι ο τρόμος αυξάνεται κατακόρυφα και δυσανάλογα, με θανάτους "σημαντικών" προσώπων (που σε μια κόμικς κατάσταση με δεδομένο χάπι εντ δεν είναι αναμενόμενο να σκοτωθούν), με βασανιστήρια και τέρατα όλο και πιο φρικαλέα (ουσιαστικά φρικαλέα, όχι επιφανειακά - όπως π.χ. οι παράφρονες, που μου δίνουν την εντύπωση ότι είναι μια αλληγορία της κατάθλιψης), εκτοπίζοντας το χιούμορ που έδινε όλη τη χάρη στην ιστορία, και τόσο οι χαρακτήρες γίνονται λάστιχο ώστε να αποκτήσουν βάθος που ποτέ δεν θα μπορούσαν να έχουν με βάση τις αρχικές περιγραφές που είδαμε στο πρώτο βιβλίο.
Και όλα κορυφώνονται σε μια καταδίωξη και μια μάχη που δεν διαφέρει σε τίποτε από μια οποιαδήποτε αμερικανική ταινία δράσης με αυτοκινητοκυνηγητό και μπρουσγουιλικά κατορθώματα. Κι αυτός ο Χάρι Πότερ βρε παιδί μου, τον απέθαντο έχει! Όλο τον σκοτώνουν κι όλο ξανασηκώνεται!
Πέρα από τη γεροντίστικη γκρίνια μου, πάντως, και αν αγνοήσει κανείς αυτά τα μικροελαττώματα, η σειρά έχει αρκετή δράση, κρατά το ενδιαφέρον και μπορεί να χαρίσει άφθονες ώρες καλοκαιρινής ψυχαγωγίας, αν διαβαστεί με μια γερή δόση suspension of disbelief. Και αν μη τι άλλο, έχει θετικά μηνύματα: φιλία, αλληλεγγύη, θάρρος, επιμονή, αυταπάρνηση κ.τ.ό. Συν ότι άρεσε στην κόρη μου (το πρώτο που της έδωσα).
Δείγμα απορίας: αυτοί οι μάγοι ρε παιδί μου, ό,τι θέλουν κάνουν - τηλεμεταφέρονται, αιωρούνται στον αέρα, διαβάζουν τη σκέψη - και δεν έχουν καλύτερο τρόπο επικοινωνίας από το να στέλνουν κουκουβάγιες πέρα δώθε και να περιμένουν ώρες και μέρες την απάντηση; Στον κόσμο των Μαγκλ σηκώνεις το τηλέφωνο και μιλάς άμεσα, κι αυτοί δεν έχουν έναν μαγικό καθρέφτη, μια κρυστάλλινη σφαίρα, ένα κατιτίς ρε παιδί μου; Για να μην πω ότι θα έπρεπε να σκέφτονται τι θέλουν και να το ακούει άμεσα ο παραλήπτης.