Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας

Earion

Moderator
Staff member
Zazula's hyphen is by the standards of Greek typography an innovation. Innovations must provide proof of why they are justified and how they are useful.
 
Το άρθρο στη σημερινή Καθημερινή μού θύμισε ένα σχόλιο του John Sinclair για το Contemporary English Grammar του Quirk. "If all else fails when you are arguing with an opponent about grammar, you can always hit them over the head with it." Λόγω πάλι του βάρους του βιβλίου.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το άρθρο στη σημερινη Καθημερινή μου θύμισε ένα σχόλιο του John Sinclair για το Contemporary English Grammar του Quirk. "If all else fails when you are arguing with an opponent about grammar, you can always hit them over the head with it." Λόγω πάλι του βάρους του βιβλίου.

Seeing that Quirk’s Grammar is about 1.6 kilos and the Academy’s dictionary more than twice that (3.65 kilos), it boils down to a difference between common assault and grievous bodily harm!
 

daeman

Administrator
Staff member
... Στο επίπεδο των νεολογισμών και της ορολογίας, θα θέλαμε να υπάρχει κάποιος ευρύτερα αποδεκτός γλωσσικός φορέας που θα αντιμετώπιζε την καθημερινότητα με ταχύτερα αντανακλαστικά.

Ταυτόχρονα, η διάδοση της γνώσης στις μέρες μας απαιτεί και ένα app. Πού πας χωρίς app; :-)

Yeah, right. Pull the other one, it's got stand-up comedians on. :whistle:

No app? Appa pa pa pa.

... it boils down to a difference between common assault and grievous bodily harm!

aggravated assault vs GBH :laugh:
 
Συμφωνώ με τον Ζαζ: πριν από οποιαδήποτε επίθεση ή κριτική, επιβάλλεται να αναγνωρίσει κανείς τον κόπο και την προσφορά των δημιουργών. Έστω από αβρότητα και μόνο.

Ως προς την ουσία των επιχειρημάτων του ΠΜ: Για πολλούς λόγους το Λεξικό της Ακαδημίας δεν θα είναι ένα άχρηστο λεξικό. Δεν είναι κακό που κυκλοφόρησε σε βιβλίο και μάλιστα σε ελκυστική τιμή.

Ωστόσο, έχουμε τρία μοντέλα αυτή τη στιγμή:

— Το μοντέλο του Κέντρου Λεξικολογίας (λεξικά του καθηγητή Μπαμπινιώτη): ιδιωτική πρωτοβουλία, έντυπα λεξικά, επανεκδόσεις, συχνή ανανέωση της ύλης προσβάσιμη μόνο σε όσους έχουν να πληρώσουν το αντίτιμο.
— Το μοντέλο του ΛΚΝ: Έντυπο αλλά και διαδικτυακή εφαρμογή προσβάσιμη σε όλους. Καμία ανανέωση εδώ και 16 χρόνια.
— Το μοντέλο της Ακαδημίας: Μόνο έντυπο; Υπάρχει πρόβλεψη για ηλεκτρονική έκδοση; Μήπως δεν θέλουν να την ανακοινώσουν ακόμα; Μήπως βιάστηκε ο Πάσχος; Μήπως τα έσοδα από τις πωλήσεις του έντυπου πρόκειται να δώσουν τη δυνατότητα για συχνές αναθεωρημένες επανεκδόσεις αλά ΛΝΕΓ; Ας περιμένουμε λίγο.

Ιδανικά, θα θέλαμε, για τις σκοπιμότητες της σύγχρονης λεξικογραφίας κυρίως, κάτι περισσότερο ακόμα και από την απλή διαδικτυακή πρόσβαση. Στο επίπεδο των νεολογισμών και της ορολογίας, θα θέλαμε να υπάρχει κάποιος ευρύτερα αποδεκτός γλωσσικός φορέας που θα αντιμετώπιζε την καθημερινότητα με ταχύτερα αντανακλαστικά.

Ταυτόχρονα, η διάδοση της γνώσης στις μέρες μας απαιτεί και ένα app. Πού πας χωρίς app; :-)

Αν ο Πάσχος ήταν στην παρουσίαση (δεν ξέρω, μάλλον όχι, πάντως δεν τον είδα) θα άκουγε ότι έγινε λόγος για ηλεκτρονική διάθεση του υλικού (και όχι απλώς του λεξικού αλλά και της μεγαλύτερης βάσης δεδομένων) στο κοινό, αν και, πράγματι, χωρίς να προσδιοριστεί πότε θα γίνει αυτό. Επίσης έγινε λόγος για επανέκδοση.
 
Αν ο Πάσχος ήταν στην παρουσίαση (δεν ξέρω, μάλλον όχι, πάντως δεν τον είδα) θα άκουγε ότι έγινε λόγος για ηλεκτρονική διάθεση του υλικού (και όχι απλώς του λεξικού αλλά και της μεγαλύτερης βάσης δεδομένων) στο κοινό, αν και, πράγματι, χωρίς να προσδιοριστεί πότε θα γίνει αυτό. Επίσης έγινε λόγος για επανέκδοση.
Ευχάριστα νέα. Είμαι ενθουσιώδης οπαδός της ύπαρξης και έντυπης και ηλεκτρονικής έκδοσης, ει δυνατόν ελεύθερα προσβάσιμης. Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, η ύπαρξη έντυπης έκδοσης δεν έχει χάσει ακόμα την πρωτοκαθεδρία σε σχέση με την ηλεκτρονική, από την άποψη της αντικειμενικής "επιδραστικότητας" και βαρύτητας των χρηστών και της συχνότητας χρήσης. Άλλο λεξικό και άλλο ορθογραφικός διορθωτής (Θού, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου).
 

CoastalFog

New member
Xρηστικό?
Is that User's Dict'y of Modern Greek?
Because at 4kg, that doesn't sound so "user friendly."

Does it come with a stroller (καροτσάκι μωρού)?
If not, I better buy a twin stroller soon: one for Babinyotis' & one Agademis'
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Από όσα διάβασα πάντως, ο όρος Χρηστικό περισσότερο παραπέμπει σε ένα λεξικό των διαφόρων χρήσεων των λέξεων στη γλώσσα.
 

CoastalFog

New member
Από όσα διάβασα πάντως, ο όρος Χρηστικό περισσότερο παραπέμπει σε ένα λεξικό των διαφόρων χρήσεων των λέξεων στη γλώσσα.

I know, Doc, I was just teasing earlier, though Zaz wasn't! ;-)
Now based on Doc's understanding, one way to render the dictionary title in English would be:
Dictionary of Modern Greek Usage
on the model of
Merriam-Webster's Dictionary of English Usage


Although I typically enjoy Kathimerini's reporting, this time their Book Reviewer's critique was "sorta-kinda" disappointing, to put it nicely.

Ενα μη-χρηστικό λεξικό
 

nickel

Administrator
Staff member
their Book Reviewer's critique was "sorta-kinda" disappointing, to put it nicely.

Ένα μη-χρηστικό λεξικό

Καλημέρα. Ο ΠΜ δεν είναι βιβλιοκριτικός. Είναι πολιτικός αρθρογράφος. Βιάστηκε απλώς να καταθέσει την άποψή του ότι ένα λεξικό της Ακαδημίας θα έπρεπε να διατίθεται δωρεάν σε ψηφιακή μορφή.

Ας σημειωθεί επίσης ότι το λεξικό είναι σαν κάθε άλλο γενικό λεξικό, απλώς πλουσιότερο, και με πολλές επιπλέον πληροφορίες για τη χρήση των λέξεων, αλλά δεν μοιάζει με κανένα από τα αγγλικά usage dictionaries, τα οποία ασχολούνται αποκλειστικά με στοιχεία χρήσης.
 
Από όσα διάβασα πάντως, ο όρος Χρηστικό περισσότερο παραπέμπει σε ένα λεξικό των διαφόρων χρήσεων των λέξεων στη γλώσσα.

Να επανέλθω στον όρο "Χρηστικό" λεξικό. Εντύπωσή μου είναι, αν και μπορεί να πέφτω έξω, πως θέλει να τονίσει ότι βασίζεται στη χρήση. Αυτό φαίνεται, μεταξύ άλλων αλλά πολύ χαρακτηριστικά, από το ότι είναι το μοναδικό απ' όσο ξέρω λεξικό που καταχωρεί κάποια λήμματα όχι στο πρώτο πρόσωπο ή στον ενικό αριθμό, αλλά στον τυπο που υπερτερεί πολύ στη χρήση. Έτσι: τεκμαίρεται, άστριοι και όχι τεκμαίρομαι, άστριος. Δεν ξέρω αν η επιλογή αυτή είναι εύστοχη, αλλά είναι αρκετά πρωτότυπη.
 

CoastalFog

New member
Να επανέλθω στον όρο "Χρηστικό" λεξικό. Εντύπωσή μου είναι, αν και μπορεί να πέφτω έξω, πως θέλει να τονίσει ότι βασίζεται στη χρήση. Αυτό φαίνεται, μεταξύ άλλων αλλά πολύ χαρακτηριστικά, από το ότι είναι το μοναδικό απ' όσο ξέρω λεξικό που καταχωρεί κάποια λήμματα όχι στο πρώτο πρόσωπο ή στον ενικό αριθμό, αλλά στον τυπο που υπερτερεί πολύ στη χρήση. Έτσι: τεκμαίρεται, άστριοι και όχι τεκμαίρομαι, άστριος. Δεν ξέρω αν η επιλογή αυτή είναι εύστοχη, αλλά είναι αρκετά πρωτότυπη.

You got it, Sarant. High-five!
(Is that κόλλα το! in Greek? Sounds like our stick it here!)

Say, Nickel,
I'm familiar with those "usage dictionaries" but my example (merriam-webster's) is not like them. It's closer to the sense employed by the Greek Academy. Ultimately, the onus of how they want it to be known in English is squarely on them.

Trust me, I'd already done my homework before posting my views.
But thanks for the info about the above paper's "reviewer."
I was wondering "what's a book review doing in the Politics section?"
Mystery solved...
 

nickel

Administrator
Staff member
Αντιλαμβάνομαι από συζήτηση που είχα ότι λείπουν κοινές λέξεις του πολιτικού λεξιλογίου, π.χ. πασοκτζής, πασοκικός. Αλλά δεν έχει φτάσει ακόμα το λεξικό στα χέρια μου, οπότε δεν μπορώ να ξέρω τι συμβαίνει εκεί.

Όσο για το «χρηστικός», ίσως δεν αφορά μόνο το ότι «βασίζεται στη χρήση», αλλά γενικότερα «δίνει έμφαση στη χρήση» (βασίζεται στη χρήση και αναδεικνύει τη χρήση και δίνει πολλά παραδείγματα χρήσης και διπλές ορθογραφήσεις και συνδυασμούς λέξεων — όλα αυτά και άλλα πολλά σαν αυτά).
 
Έχω την υποψία ότι το "χρηστικός" είναι μεταφραστικό δάνειο από το γαλλικό usuel. Πρόκειται για λόγϊα λέξη, η οποία άρχισε να χρησιμοποιείται στην περίοδο της γαλλοκρατούμενης διανόησης, βάσει της ευρείας χρήσης του usuel στα γαλλικά, και παρήκμασε μαζί της. Με άλλα λόγια, η έμφαση δεν είναι στο ότι αποτυπώνει την τρέχουσα χρήση της γλώσσας, αλλά στο ότι εξυπηρετεί την τρέχουσα, καθημερινή χρήση - όσο κι αν είναι φυσική μια σύγχυση ανάμεσα στα δύο. Μου φαίνεται π.χ. ότι είναι εύστοχος ο ορισμός του ΛΚΝ:
β. που χάρη στον τρόπο της οργάνωσης, της συγκρότησης ή της κατασκευής του είναι κατάλληλος για ευρεία χρήση· (πρβ. εύχρηστος): Εκδόθηκε μια πολύ χρηστική επιτομή της γραμματικής / ένα χρηστικό λεξικό. H Οδύσσεια κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις, μία χρηστική και μία πολυτελή.
Αλλά και ο ορισμός του ΛΝΕΓ ουσιαστικά συμφωνεί:
2. αυτός που µπορεί εύκολα να χρησιµοποιηθεί, που προορίζεται για γενική, καθηµερινή χρήση: ~ λεξικό | εγκυκλοπαίδεια ΣΥΝ. εύχρηστος, ευκολοµεταχείριστος ANT . δύσχρηστος, δυσκολοµεταχείριστος.
Νομίζω ότι, αν δεν είχε ανασυρθεί από το χρονοντούλαπο της ιστορίας η λέξη "χρηστικός", ίσως να είχε χρησιμοποιηθεί το "πρακτικός".
 

Earion

Moderator
Staff member
Συμφωνώ κατά βάση με τον Θέμη.

Το επίθετο «χρηστικό» μπήκε εδώ για να αντιδιαστείλει το νέο αυτό λεξικό από το άλλο, το μεγάλο, το «ιστορικό» λεξικό.
Για να μη μπερδεύεται το κοινό. Δύο λεξικά έχουμε πια που είναι «της Ακαδημίας Αθηνών»: το ιστορικό και το χρηστικό.
 
Last edited:

CoastalFog

New member
Νομίζω ότι, αν δεν είχε ανασυρθεί από το χρονοντούλαπο της ιστορίας η λέξη "χρηστικός", ίσως να είχε χρησιμοποιηθεί το "πρακτικός".

That's right. I suggested that earlier in this thread, but the Doc's reading pushed the PAUSE button in my brain and put it on hold.

Apparently, this isn't just another useful or multi-use or multi-usage book.
It's primarily intended to be a usable, practical, and user-friendly resource.

But...but...but wait...it's heavy!
So what? When it goes online, who will remember its butt-weight?
 

nickel

Administrator
Staff member
Εύχρηστο, ένα λεξικό που θέλει ένα αναλόγιο στο μισό του γραφείου σας; Είναι εύχρηστο το ΛΚΝ, που είναι και πιο ελαφρύ;
Αλλά δεν θα επιμείνω στην άποψή μου. Θα είναι μια δεύτερη ερώτηση προς τον πρωτεργάτη, αύριο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Πάρα πολύ ωραία. Λοιπόν, τις γλωσσικές λεπτομέρειες θα τις πιάσουμε αργότερα. Προέχουν οι πρακτικές. Γράφει ο Σαραντάκος:

«το καινούργιο λεξικό είναι μια καλοδεχούμενη προσθήκη και θα πάρει τη θέση του στα ράφια των βιβλιοθηκών μας και στα γραφεία μας, πλάι στα άλλα δυο μεγάλα λεξικά μας»

Το ένα μεγάλο λεξικό μου (το ΛΚΝ) είναι πράγματι στο ράφι. Από τότε που ανέβηκε στο διαδίκτυο, σταμάτησα να ασκώ το δεξί μου μπράτσο. Το άλλο μεγάλο λεξικό είναι ανοιχτό δίπλα μου. Τώρα θα βάλω το μαραγκό να μου φτιάξει αυτό το διπλό αναλόγιο — μέχρι να ανέβει και το Χρηστικό στο διαδίκτυο, σε εύχρηστη ελπίζω μορφή.


 
Top