Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)
stathis
¥
Τσ τσ τσ, βρώμικο μυαλό...Πέντε μέρες νηστεία και προσευχή για να μάθεις να μη διαβάζεις τέτοια ποταπά αναγνώσματα! (Στείλε με πμ τα highlights)
The title comes from the Epistle to the Philippians 3:21. The book was originally to be called "Bright Young Things" (which went on to be the title of the 2003 Stephen Fry film); Waugh changed it because he decided the phrase had become too clichéd. The title that Waugh eventually settled on comes from a comment that the novel's protagonist, Adam Fenwick-Symes, makes to his financee Nina when talking about their party-driven lifestlye: 'All that succession and repetition of massed humanity... Those vile bodies...'
Από τη Wikipedia.
Έχει λίγο ταλαιπωρηθεί το όνομά του στην Ελλάδα (δεν έχω τεκμηρίωση για το φύλο του). Σύμφωνα με το biblionet, υπάρχουν άλλες δύο μεταφράσεις όπου ο συγγραφέας γίνεται Έβελυν Βω (το οποίο θα ήταν ίσως η σωστή μεταγραφή επί Γεωργίου Βάσιγκτων). Η Αθηνά Δημητριάδου χρησιμοποιεί τη μη απλογραφημένη μεταγραφή Ήβλιν Γουώ (ξέφυγε το «υ»;). (Εγώ, ως γνωστόν, είμαι με την απλογραφημένη.)
stathis
¥
stathis
¥
Όποιος ρίχνει ματιές πού και πού στο in.gr, αντιλαμβάνεται ότι πολλά άρθρα αποτελούν "προσαρμογή" αντίστοιχων ξένων, συχνά με μέτρια ή κακή μετάφραση. Δεν λείπουν και τα typos, ούτε τα ορθογραφικά λάθη, απόδειξη ότι η επιμέλεια είναι μάλλον άγνωστη λέξη (απαράδεκτο για έναν δικτυακό τόπο τέτοιου μεγέθους).
Ιδού το τελευταίο (latest, not last) μαργαριταράκι:
«Μαζί με τους επισκόπους σας, έχω επιλέξει ως θέμα του ταξιδιού μου τρεις απλές αλλά αναγκαίες λέξεις: Ο Χριστός, η ελπίδα μας»*, αναφέρει ο Πάπας σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του προς τους καθολικούς των ΗΠΑ. (http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=891610&lngDtrID=245)
Τρεις ή πέντε, το ίδιο κάνει. Για δυο ψωρολέξεις θα μαλώσουμε τώρα;
*Together with your Bishops, I have chosen as the theme of my journey three simple but essential words: "Christ our hope".
Ιδού το τελευταίο (latest, not last) μαργαριταράκι:
«Μαζί με τους επισκόπους σας, έχω επιλέξει ως θέμα του ταξιδιού μου τρεις απλές αλλά αναγκαίες λέξεις: Ο Χριστός, η ελπίδα μας»*, αναφέρει ο Πάπας σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του προς τους καθολικούς των ΗΠΑ. (http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=891610&lngDtrID=245)
Τρεις ή πέντε, το ίδιο κάνει. Για δυο ψωρολέξεις θα μαλώσουμε τώρα;
*Together with your Bishops, I have chosen as the theme of my journey three simple but essential words: "Christ our hope".
sarant
¥
Από την Ελευθεροτυπία της Δευτέρας, ρωτάει ο δημοσιογράφος ένα ηγετικό στέλεχος της Αριστεράς.
Ποια είναι η κύρια ανησυχία σας σε μια πιθανή επιστροφή του Μπερλουσκόνι στην πρωθυπουργία; Πού θα εστιάσετε ως αντιπολίτευση;
Και η απάντηση:
«Δεν θα κάνουμε σκληρή αντιπολίτευση χωρίς εκπτώσεις σε μια πιθανή καινούργια κυβέρνηση Μπερλουσκόνι χωρίς να ψάξουμε συμμαχίες με το Δημοκρατικό Κόμμα, αναζητώντας τον συντονισμό μιας αντιπολιτευτικής δράσης με εκείνο το κόμμα που θα την καταστήσει όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη. Το Δημοκρατικό Κόμμα όμως θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι είναι μη διαθέσιμο για οποιαδήποτε συμφωνία, για να καταστήσει πιο αιχμηρή την αντιπολίτευση».
Επειδή όμως η Αριστερά δεν μπήκε στη Βουλή κι έτσι δεν θα δούμε στην πράξη τι εννοούσε, ποιος μπορεί να αποκρυπτογραφήσει τι ήθελε να πει ο ποιητής;
Το πλήρες περιβόλι, εδώ:
http://www.sarantakos.com/language/gramski.html
Ποια είναι η κύρια ανησυχία σας σε μια πιθανή επιστροφή του Μπερλουσκόνι στην πρωθυπουργία; Πού θα εστιάσετε ως αντιπολίτευση;
Και η απάντηση:
«Δεν θα κάνουμε σκληρή αντιπολίτευση χωρίς εκπτώσεις σε μια πιθανή καινούργια κυβέρνηση Μπερλουσκόνι χωρίς να ψάξουμε συμμαχίες με το Δημοκρατικό Κόμμα, αναζητώντας τον συντονισμό μιας αντιπολιτευτικής δράσης με εκείνο το κόμμα που θα την καταστήσει όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη. Το Δημοκρατικό Κόμμα όμως θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι είναι μη διαθέσιμο για οποιαδήποτε συμφωνία, για να καταστήσει πιο αιχμηρή την αντιπολίτευση».
Επειδή όμως η Αριστερά δεν μπήκε στη Βουλή κι έτσι δεν θα δούμε στην πράξη τι εννοούσε, ποιος μπορεί να αποκρυπτογραφήσει τι ήθελε να πει ο ποιητής;
Το πλήρες περιβόλι, εδώ:
http://www.sarantakos.com/language/gramski.html
Ιταλικά δεν γνωρίζω, μου ζητήθηκε ωστόσο κάποτε να διορθώσω ένα κείμενο μεταφρασμένο από τα ιταλικά (από εκδότη και μεταφραστή σπουδαγμένο στην Ιταλία). Νομίζω ότι έκανα καλή δουλειά και το κείμενο μπορούσε πια να διαβαστεί, εκεί που πριν σκόνταφτες σε κάθε πρόταση. Το κατάφερα επειδή με τα κολλυβογαλλικά μου μπορούσα να παρακολουθήσω το ιταλικό κείμενο και δεν υπήρχαν λάθη αποκωδικοποίησης — αλλά υπήρχαν όλα τ' άλλα.
Διόρθωση: υπήρχε ένα λάθος αποκωδικοποίησης. Και το κατάλαβα επειδή το ελληνικό δεν έβγαζε νόημα (όπως άλλωστε συμβαίνει με τα περισσότερα προφανή λάθη των μεταφράσεων).
Έλεγε το ελληνικό: οι φατρίες μοιράζουν τις ψήφους, μέχρι που δεν φτάνουν σε καμιά συμφωνία για εκλόγιμο υποψήφιο. Κοιτάζω το ιταλικό: le fazioni si spartiscono i voti, finché non si arriva ad un accordo sul candidato da eleggere. Κάτι ψυλλιάζομαι, ανοίγω ένα γομάρι Oxford Paravia που διαθέτω για τέτοιες περιπτώσεις και διαβάζω: finché = until, till, while. Καπάκι το παράδειγμα: resteremo finché non si troverà una soluzione. Απλούστατο: θα μείνουμε για όσο δεν θα βρίσκεται λύση, θα μείνουμε μέχρι να βρεθεί λύση. Οπότε βέβαια και «οι φατρίες μοιράζουν τις ψήφους μέχρι να φτάσουν σε κάποια συμφωνία για εκλόγιμο υποψήφιο».
Γιατί τα λέω όλα αυτά που θα φανούν αστεία στους ιταλομαθείς; Γιατί εκείνο το «θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι είναι μη διαθέσιμο» μου βρομάει ότι κάποια σύνταξη είναι που απλώς σημαίνει «θα πρέπει να ξεκαθαρίσει κατά πόσο είναι διατεθειμένο (ή όχι)». Αλλά θα μας το πουν οι ιταλομαθείς.
Είπες, sarant: «Όποιος καταλάβει τι εννοεί ο ποιητής, παρακαλείται να μου γράψει». Σου έγραψα.
Καθώς επέστρεφα με το ΚΤΕΛ από Θεσσαλονίκη, παρακολουθούσα την ταινία (αμέ, όπως in-flight entertainment, έτσι και on-ΚΤΕΛ). Ήταν η "Fantastic 4 - Rise of the silver surfer". Έτυχε να κάθομαι αρκετά μπροστά κι έτσι, μιας και δεν την είχα δει, αποφάσισα να χαζέψω. Μέχρι το πρώτο ημίωρο δηλαδή, όπου και φόρεσα τη μάσκα ύπνου επειδή ο υποτιτλισμός ήταν... όχι δουλειά του δρος Μένγκελε, ούτε καν του δρος Dolittle...
Μερικά παραδείγματα:
*Όλα τα σε -μαι ρήματα έγιναν αγνώριστα... "αφουγκράζομε", "μην τρελένεσε", "έρχομε".
*Όλα τα "ό,τι" έγιναν "ότι" ("Πες ότι θες").
*Καραμπινάτα ορθογραφικά (του τύπου "είναι τέλια").
*Τα κόμματα πριν και μετά τις κλητικές τα έφαγε η μαρμάγκα.
*Και άλλα πολλά που προτίμησα να ξεχάσω.
Τζίζους...
Edit: Μετά από ώριμη σκέψη, κατέληξα ότι μπορεί ο υποτιτλιστής να είναι φαν του Βηλαρά και της "Ρομέηκης Γλόσας". Who knows...
Μερικά παραδείγματα:
*Όλα τα σε -μαι ρήματα έγιναν αγνώριστα... "αφουγκράζομε", "μην τρελένεσε", "έρχομε".
*Όλα τα "ό,τι" έγιναν "ότι" ("Πες ότι θες").
*Καραμπινάτα ορθογραφικά (του τύπου "είναι τέλια").
*Τα κόμματα πριν και μετά τις κλητικές τα έφαγε η μαρμάγκα.
*Και άλλα πολλά που προτίμησα να ξεχάσω.
Τζίζους...
Edit: Μετά από ώριμη σκέψη, κατέληξα ότι μπορεί ο υποτιτλιστής να είναι φαν του Βηλαρά και της "Ρομέηκης Γλόσας". Who knows...
Last edited:
Και πες, ορθογραφία δεν ξέρουν. Βικτώρια δεν ακούνε; Αφού με "ei" το λέει κι αυτή. Καμιά paideia δηλαδή;
Δεν είναι απλώς ένα λαθάκι στο βίντεο που πρόθυμα αναπαράγουν κάποιες χιλιάδες σελίδες. Αλλά ένα συνηθισμένο λάθος, που βρίσκεις και σε όλες σχεδόν τις εφημερίδες.
Η λέξη ζάπλουτος είναι πανάρχαια, όπως και ο πάμπλουτος.
Το επιτατικό πρόθημα ζα- (από το διά) είχε φτιάξει καμιά δεκαπενταριά λέξεις, από τις οποίες μόνο ο ζάπλουτος έχει μείνει σήμερα.
Το Σχολικό του Κέντρου το αναφέρει δίπλα στο ζάπλουτος σαν εσφαλμένο, αλλά το Ορθογραφικό απλώς το παραθέτει στην αλφαβητική του σειρά χωρίς καμιά επισήμανση. Οπότε να περιμένεις να δεις και άλλους ζάμπλουτους στο δρόμο σου.
Η λέξη ζάπλουτος είναι πανάρχαια, όπως και ο πάμπλουτος.
Το επιτατικό πρόθημα ζα- (από το διά) είχε φτιάξει καμιά δεκαπενταριά λέξεις, από τις οποίες μόνο ο ζάπλουτος έχει μείνει σήμερα.
Το Σχολικό του Κέντρου το αναφέρει δίπλα στο ζάπλουτος σαν εσφαλμένο, αλλά το Ορθογραφικό απλώς το παραθέτει στην αλφαβητική του σειρά χωρίς καμιά επισήμανση. Οπότε να περιμένεις να δεις και άλλους ζάμπλουτους στο δρόμο σου.
Αυτή τη στιγμή παρακολουθώ στη ΝΕΤ κάτι απίστευτο.
Στο δελτίο ειδήσεων, η Μαρία Χούκλη αναγκάστηκε να παρουσιάσει ως είδηση την προβολή της εν λόγω ταινίας. Γίνεται που λέτε το εξής αλαλούμ:
-Η κυρία Χούκλη είναι αυτονόητο ότι λέει σωστά "ζάπλουτοι".
-Κάποιος κύριος Λιζάρδος που παρουσιάζει το ρεπορτάζ λέει δύο φορές "ζάμπλουτοι", και μάλιστα τονίζοντας ιδιαιτέρως το "μ".
-Στο κάτω μέρος της εικόνας γράφει "ζάμπλουτοι" και μετά από λίγο αντικαθίσταται από το "ζάπλουτοι".
Γιατί όλα αυτά; Γιατί κάποιος ημιαγράμματος, που δεν τον διόρθωσε εγκαίρως κανένας, έφτιαξε τον ελληνικό τίτλο της ταινίας, τον έγραψε σε πόστερ, τον έστειλε σε έντυπα και κανάλια. Φαντάζομαι τη Χούκλη -που παρουσίαζε και το "Ομιλείτε Ελληνικά;"- να βράζει από μέσα της.
Στο δελτίο ειδήσεων, η Μαρία Χούκλη αναγκάστηκε να παρουσιάσει ως είδηση την προβολή της εν λόγω ταινίας. Γίνεται που λέτε το εξής αλαλούμ:
-Η κυρία Χούκλη είναι αυτονόητο ότι λέει σωστά "ζάπλουτοι".
-Κάποιος κύριος Λιζάρδος που παρουσιάζει το ρεπορτάζ λέει δύο φορές "ζάμπλουτοι", και μάλιστα τονίζοντας ιδιαιτέρως το "μ".
-Στο κάτω μέρος της εικόνας γράφει "ζάμπλουτοι" και μετά από λίγο αντικαθίσταται από το "ζάπλουτοι".
Γιατί όλα αυτά; Γιατί κάποιος ημιαγράμματος, που δεν τον διόρθωσε εγκαίρως κανένας, έφτιαξε τον ελληνικό τίτλο της ταινίας, τον έγραψε σε πόστερ, τον έστειλε σε έντυπα και κανάλια. Φαντάζομαι τη Χούκλη -που παρουσίαζε και το "Ομιλείτε Ελληνικά;"- να βράζει από μέσα της.
Last edited:
Θα βγω μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα εκτός θέματος για να πω το εξής: Γνώριζα ήδη ότι πολλά δελτία ειδήσεων λειτουργούν και ως δελτία διαφημίσεων, δηλαδή ότι η επιλογή των θεμάτων γίνεται σκόπιμα, ως μπόνους για τη διαφημιστική δαπάνη της Χ εταιρείας. Δεν ήξερα ότι και το δελτίο της ΝΕΤ έχει πέσει σε αυτό το επίπεδο να διαφημίζει την όποια ταινία ή ό,τι άλλο, άρχισα όμως να το υποπτεύομαι πριν λίγες μέρες, όταν είδα ρεπορτάζ εντελώς ξεκάρφωτο για το πόσο κάτω από το ελάχιστο όριο ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών βρίσκεται η Ελλάδα, όλως τυχαίως την εποχή που βρίσκεται σε εξέλιξη σχετική καμπάνια αλυσίδας ηλεκτρικών ειδών.
Τώρα θα ακουστώ λίγο βασιλικότερος του βασιλέως (ή αλεξανδρότερος της Αλεξάνδρας) και θα ομολογήσω ότι αυτά τα κο(υ)τσοβολέματα πολύ με ενοχλούν. Με συγχωρείτε, αλλά η κυρία Χούκλη θα μπορούσε κάλλιστα να είχε κάνει και το γλωσσικό της σχόλιο, με τη χάρη της και με τον τρόπο της, και ας ξεμπρόστιαζε και τον ρεπόρτερ και την ταινία. Αν μη τι άλλο, κάτι θα έμενε στους θεατές. Άλλωστε, για την ίδια την ταινία, διαφήμιση θα ήταν. Οι διακινητές της, εισιτήρια θέλουν να πουλήσουν, όχι γραμματικές. Κι εμένα να με ρωτήσετε αν θα ήθελα να είμαι φτωχός ή ζάμπλουτος, το δεύτερο θα προτιμήσω — ένα μι παραπάνω θα μ' ενοχλήσει;
Είναι φυσιολογικό ένας ζάπλουτος να μην ξέρει τι έχει - ούτε καν πόσα σύμφωνα! Τέλος πάντων, η επίδραση του πάΜΠλουτος σε συνδυασμό με την ανυπαρξία άλλων λέξεων όπου να 'χει επιβιώσει το ζα- και την πληθωρικότητα του ΜΠ, δικαιολογεί το πόσο συχνά κάνουν αυτό το σφάλμα τόσοι πολλοί μη ιδιαίτερα προσεκτικοί ομιλητές.
Τέλος πάντων, η επίδραση του πάΜΠλουτος σε συνδυασμό με την ανυπαρξία άλλων λέξεων όπου να 'χει επιβιώσει το ζα- και την πληθωρικότητα του ΜΠ, δικαιολογεί το πόσο συχνά κάνουν αυτό το σφάλμα τόσοι πολλοί μη ιδιαίτερα προσεκτικοί ομιλητές.
Καταλαβαίνω απόλυτα για ποιο λόγο γίνεται το σφάλμα. Ούτε πρόκειται ποτέ να διορθώσω τον ταξιτζή, π.χ., που μου πιάνει κουβέντα και υποπίπτει στο συγκεκριμένο ή άλλο λάθος. Απλώς για μένα είναι ασυγχώρητο να δημοσιεύονται τέτοια λάθη σε τόσο περίοπτη θέση. Γιατί, όπως είπα και στην αρχή, άντε τώρα να πείσεις το δωδεκάχρονο παιδί, που ακόμα ανακαλύπτει/διδάσκεται τη σωστή χρήση της γλώσσας, ότι αυτό που είδε γραμμένο φαρδύ-πλατύ στην τηλεόραση, στην εφημερίδα και στη γιγαντοαφίσα, και άκουσε πεντακάθαρα από τα χείλη του ρεπόρτερ της κρατικής τηλεόρασης, είναι λάθος!
Εδώ ακόμη την ανακαλύπτω και τη διδάσκομαι εγώ, που κοντεύω να ενηλικιωθώ! (Χωρίς πονηρό υπονοούμενο.)
Οι παρακάτω υπότιτλοι δεν είναι από τσόντα:
describe yourself > κάνε περιγραφή σου
Sultan of twat > Σουλτάνος του πεοθηλασμού
Sit on my face, fuck boy > κάτσε μου ανάμεσα
coat > ρόμπα
He's talking to your bird (Αγγλία) > Μιλάει στην κανάρα σου
Πελάτισσα μπαίνει σε London cab και ο οδηγός λέει με cockney accent "Where to, love?" > "Πού πάμε, αγάπη;"
You look like the cat that got the cream > Είσαι σαν τη γάτα που έφαγε την κρέμα (κυριολεκτούμε!)
if you are so inclined > αν σε αναγκάσουν
describe yourself > κάνε περιγραφή σου
Sultan of twat > Σουλτάνος του πεοθηλασμού
Sit on my face, fuck boy > κάτσε μου ανάμεσα
coat > ρόμπα
He's talking to your bird (Αγγλία) > Μιλάει στην κανάρα σου
Πελάτισσα μπαίνει σε London cab και ο οδηγός λέει με cockney accent "Where to, love?" > "Πού πάμε, αγάπη;"
You look like the cat that got the cream > Είσαι σαν τη γάτα που έφαγε την κρέμα (κυριολεκτούμε!)
if you are so inclined > αν σε αναγκάσουν
Last edited: