Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)
Έχεις δίκιο. Ήταν απλώς επισήμανση ότι τέτοιες μετατροπές συναντούσαμε και στα περιοδικά της Ντίσνεϋ, παλιά (δεν θυμάμαι πότε ακριβώς σταμάτησαν να το κάνουν, αλλά σίγουρα ήταν πριν το '88). Το μετέφερα λοιπόν ως πληροφορία, όχι ως απόδειξη ή έστω ένδειξη ότι είναι σωστή πρακτική. Προσωπικά είμαι αντίθετος στις μετατροπές νομισμάτων, για τους ίδιους λόγους που ανάπτυξες παραπάνω.
Καλά, δεν ήταν μόνο η περιουσία του Σκρουτζ. Μπορεί να αγόραζε ντομάτες ο Ντόναλντ και να έλεγε "πω, πω, πήγαν 10 δραχμές το κιλό". Το τι ήταν η αρχική δήλωση δεν το ξέρω. Ήταν 10 λεπτά του δολλαρίου; Ήταν άλλο νούμερο σε δολλάρια; Άγνωστο.
Δεν είναι άλλο, διαφωνώ. Οι ιστορίες αυτές δεν είναι τόσο εφήμερες όσο νομίζεις. Μπορεί σε ένα τεύχος του Κόμιξ του 2012 να δεις ιστορίες που έγραψε ο Καρλ Μπαρκς το 1949. Όταν λοιπόν ο Σκρουτζ πλήρωνε τρεις δεκάρες την ώρα, τον ανηψιό του, μπορεί για την εποχή να φάνταζε λίγο, αλλά αν κάνεις το λάθος να κάνεις την μετατροπή σε ευρώ, θα δεις ότι πρόκειται περί στυγνής εκμετάλλευσης. Αν ο αναγνώστης θέλει να μάθει ποιο είναι το σημερινό ποσό που θα έπαιρνε ο Ντόναλντ, θα πρέπει να αναζητήσει όχι μόνο ισοτιμίες αλλά και πληθωριστικά δολλάρια. Σε σημερινά ευρώ, ο Ντόναλντ Ντακ πληρωνόταν 1400 τον μήνα*, πράγμα που σε καμμία περίπτωση δεν μεταφέρεται με το να μετατρέψεις τις τρεις δεκάρες σε 23 ευρωλεπτά την ώρα.
* για κανονικό οκτάωρο, πέντε μέρες την εβδομάδα, επί τέσσερις εβδομάδες, θα ήταν στην πραγματικότητα περίπου 300 ευρώ τον μήνα, αλλά συνήθως ο Σκρουτζ πλήρωνε τον Ντόναλντ και τα ανήψια του για 24ωρα βοήθειας. Αν συνυπολογιστούν οι μισθοί των Χιούι, Λιούι και Ντιούι, η οικογένεια Ντακ είχε εισόδημα 7200 δολλάρια τον μήνα ή 5600 ευρώ του 2012.
Συγγνώμη για τα τρία απανωτά μηνύματα, αλλά το σύστημα δεν μου επιτρέπει επεξεργασία.
Κοίταξα στα κιτάπια μου και βρήκα ένα Κόμιξ του 1991, όπου δημοσιεύεται ο Θησαυροφυλακιοθραύστης του Καρλ Μπαρκς (The Paul Bunyan Machine, στο πρωτότυπο [1958]). Η ιστορία αυτή δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1962, στο περιοδικό Γέλιο και Χαρά 275, των εκδόσεων Ατλαντίς, με τίτλο Το δάσος με τα εκατομμύρια. Επανεκδόθηκε το 1966, από τις εκδόσεις Τερζόπουλου, στο Μίκυ Μάους 22, με τίτλο Παντοσπάστης, το 1973, στο Μίκυ Μάους 391, με τίτλο Το Δάσος της Οργής, καθώς και στο Μίκυ Μάους 1054 (1986), με τον ίδιο τίτλο. Γιατί όλο αυτό το ιστορικό; Αφενός γιατί έχει ενδιαφέρον στο πώς απέδωσαν έναν δύσκολο τίτλο, σε διαφορετικές εποχές και αφετέρου γιατί σε όλες τις εκδόσεις, πλην αυτήν του 1991, τα χρήματα αναφέρονται σε δραχμές. Σ' αυτήν την τελευταία έκδοση, από το περιοδικό Κόμιξ, τα χρήματα αναφέρονται σε δολλάρια, όχι όμως χωρίς παρατυπία. Στην τελευταία σελίδα της ιστορίας, διαβάζουμε πως οι Λύκοι (νυν Μουργόλυκοι· Beagle Boys κατά το πρωτότυπο) καταζητούνται γιατί πλήρωσαν για τον εξοπλισμό τους με πλαστά πεντοχίλιαρα. Ασφαλώς δεν υπάρχουν χαρτονομίσματα των 5,000 δολλαρίων, άρα αυτά τα πεντοχίλιαρα είναι "κολοκοτρώνηδες". Τι έγραφε όμως στο πρωτότυπο, του 1958; Τίποτα. Η φράση που χρησιμοποείται είναι "So, we investigated and found that you'd paid for the material with counterfeit money". Αυτή προφανώς ήταν μια μεταφραστική ελευθερία, που όμως δεν κολλάει με το υπόλοιπο κείμενο που αναφέρει το νόμισμα σε δολλάρια.
Κοίταξα στα κιτάπια μου και βρήκα ένα Κόμιξ του 1991, όπου δημοσιεύεται ο Θησαυροφυλακιοθραύστης του Καρλ Μπαρκς (The Paul Bunyan Machine, στο πρωτότυπο [1958]). Η ιστορία αυτή δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1962, στο περιοδικό Γέλιο και Χαρά 275, των εκδόσεων Ατλαντίς, με τίτλο Το δάσος με τα εκατομμύρια. Επανεκδόθηκε το 1966, από τις εκδόσεις Τερζόπουλου, στο Μίκυ Μάους 22, με τίτλο Παντοσπάστης, το 1973, στο Μίκυ Μάους 391, με τίτλο Το Δάσος της Οργής, καθώς και στο Μίκυ Μάους 1054 (1986), με τον ίδιο τίτλο. Γιατί όλο αυτό το ιστορικό; Αφενός γιατί έχει ενδιαφέρον στο πώς απέδωσαν έναν δύσκολο τίτλο, σε διαφορετικές εποχές και αφετέρου γιατί σε όλες τις εκδόσεις, πλην αυτήν του 1991, τα χρήματα αναφέρονται σε δραχμές. Σ' αυτήν την τελευταία έκδοση, από το περιοδικό Κόμιξ, τα χρήματα αναφέρονται σε δολλάρια, όχι όμως χωρίς παρατυπία. Στην τελευταία σελίδα της ιστορίας, διαβάζουμε πως οι Λύκοι (νυν Μουργόλυκοι· Beagle Boys κατά το πρωτότυπο) καταζητούνται γιατί πλήρωσαν για τον εξοπλισμό τους με πλαστά πεντοχίλιαρα. Ασφαλώς δεν υπάρχουν χαρτονομίσματα των 5,000 δολλαρίων, άρα αυτά τα πεντοχίλιαρα είναι "κολοκοτρώνηδες". Τι έγραφε όμως στο πρωτότυπο, του 1958; Τίποτα. Η φράση που χρησιμοποείται είναι "So, we investigated and found that you'd paid for the material with counterfeit money". Αυτή προφανώς ήταν μια μεταφραστική ελευθερία, που όμως δεν κολλάει με το υπόλοιπο κείμενο που αναφέρει το νόμισμα σε δολλάρια.
«The report of my death was an exaggeration».
Με αυτή τη δήλωση διέψευσε ο Μαρκ Τουέιν την είδηση του θανάτου του. Κυκλοφορεί ευρύτερα η λιγότερο ακριβής διατύπωση «The news of my death has been greatly exaggerated».
Στην κυριακάτικη Καθημερινή ο Στ. Κασιμάτης πέθανε τον Χάρολντ Μπλουμ:
«Εντούτοις, για τα μέτρα του δημιουργού του, [ο Τίμων ο Αθηναίος] είναι ένα ρηχό έργο. Τυπικά ανήκει στις τραγωδίες, αλλά ο περίφημος μελετητής του Σαίξπηρ Χάρολντ Μπλουμ (μακαρίτης πλέον – αυτοσαρκαζόταν ως Βροντόσαυρος Βαρδολάτρης: Bloom Brontosaurous [sic] Bardolater) το έβλεπε περισσότερο ως κάτι μεταξύ σάτιρας και φάρσας και το θεωρούσε “νεκροταφείο της σαιξπηρικής τραγωδίας”».
Ανάμεσα σε κάποιους που του επισήμαναν το λάθος στα σχόλια, ένας επισκέπτης άφησε το εξής που μου θύμισε τον Τουέιν:
Dear Mr. Kasimatis,
I assure you that, though not as well as I once was, I am still very much alive. Indeed.
Harold Bloom
Όμως ο Κασιμάτης αναγνωρίζει τα (πραγματολογικά) λάθη του και σήμερα έχει την εξής επανόρθωση:
Και ζει και μας οδηγεί
Πώς έμαθα ότι ο Χάρολντ Μπλουμ —τον οποίον πέθανα στο σημείωμα της Κυριακής— ζει. Ωρα 9.45, βράδυ Σαββάτου, λαμβάνω το εξής μήνυμα από φίλο εκδότη, ο οποίος προφανώς έχει ήδη πάρει το φύλλο της Κυριακής: «Φοβάμαι ότι ο Μπλουμ ζει ακόμη». Του γράφω αμέσως: «Αγαπητέ Δημήτρη, είμαι βέβαιος ότι είδα τη νεκρολογία του στον ξένο Τύπο τον Αύγουστο. Έχω εμπιστοσύνη στη μνήμη μου, αφότου, εδώ και 14 μήνες, έκοψα εντελώς το αλκοόλ». Μου γράφει: «Πάντως, με λένε Νίκο». Του γράφω: «Ωχ! Τότε ο Μπλουμ μάλλον ζει κι εγώ πρέπει να ξεκινήσω πάλι το αλκοόλ».
Θυμήθηκα τότε ότι ο εξίσου σημαντικός με τον Μπλουμ φιλόλογος, λογοτεχνικός κριτικός και καθηγητής, ο οποίος είχε πεθάνει τον περασμένο Αύγουστο σε ηλικία 90 ετών, ήταν ο Φρανκ Κερμόουντ, και επομένως η βεβαιότητα μου περί του θανάτου Μπλουμ ήταν —ούτως ειπείν– λίγο υπερβολική.
Τον Αύγουστο του 2010, έτσι;…
Με αυτή τη δήλωση διέψευσε ο Μαρκ Τουέιν την είδηση του θανάτου του. Κυκλοφορεί ευρύτερα η λιγότερο ακριβής διατύπωση «The news of my death has been greatly exaggerated».
Στην κυριακάτικη Καθημερινή ο Στ. Κασιμάτης πέθανε τον Χάρολντ Μπλουμ:
«Εντούτοις, για τα μέτρα του δημιουργού του, [ο Τίμων ο Αθηναίος] είναι ένα ρηχό έργο. Τυπικά ανήκει στις τραγωδίες, αλλά ο περίφημος μελετητής του Σαίξπηρ Χάρολντ Μπλουμ (μακαρίτης πλέον – αυτοσαρκαζόταν ως Βροντόσαυρος Βαρδολάτρης: Bloom Brontosaurous [sic] Bardolater) το έβλεπε περισσότερο ως κάτι μεταξύ σάτιρας και φάρσας και το θεωρούσε “νεκροταφείο της σαιξπηρικής τραγωδίας”».
Ανάμεσα σε κάποιους που του επισήμαναν το λάθος στα σχόλια, ένας επισκέπτης άφησε το εξής που μου θύμισε τον Τουέιν:
Dear Mr. Kasimatis,
I assure you that, though not as well as I once was, I am still very much alive. Indeed.
Harold Bloom
Όμως ο Κασιμάτης αναγνωρίζει τα (πραγματολογικά) λάθη του και σήμερα έχει την εξής επανόρθωση:
Και ζει και μας οδηγεί
Πώς έμαθα ότι ο Χάρολντ Μπλουμ —τον οποίον πέθανα στο σημείωμα της Κυριακής— ζει. Ωρα 9.45, βράδυ Σαββάτου, λαμβάνω το εξής μήνυμα από φίλο εκδότη, ο οποίος προφανώς έχει ήδη πάρει το φύλλο της Κυριακής: «Φοβάμαι ότι ο Μπλουμ ζει ακόμη». Του γράφω αμέσως: «Αγαπητέ Δημήτρη, είμαι βέβαιος ότι είδα τη νεκρολογία του στον ξένο Τύπο τον Αύγουστο. Έχω εμπιστοσύνη στη μνήμη μου, αφότου, εδώ και 14 μήνες, έκοψα εντελώς το αλκοόλ». Μου γράφει: «Πάντως, με λένε Νίκο». Του γράφω: «Ωχ! Τότε ο Μπλουμ μάλλον ζει κι εγώ πρέπει να ξεκινήσω πάλι το αλκοόλ».
Θυμήθηκα τότε ότι ο εξίσου σημαντικός με τον Μπλουμ φιλόλογος, λογοτεχνικός κριτικός και καθηγητής, ο οποίος είχε πεθάνει τον περασμένο Αύγουστο σε ηλικία 90 ετών, ήταν ο Φρανκ Κερμόουντ, και επομένως η βεβαιότητα μου περί του θανάτου Μπλουμ ήταν —ούτως ειπείν– λίγο υπερβολική.
Τον Αύγουστο του 2010, έτσι;…
...
Ναυτεμπορική, κάτω κάτω δεξιά:
Ακολούθησε την αρχική του κλίση (-του στη γενική) στους ουρανούς κι έγινε Αερο- (αν και στα αεροπλάνα τη λένε bank· βοήθειά τους πάντοτε - that's overbanking, though, and uncontrollable at that), κι ευτυχώς που δεν έγινε παγκίτης, although
the bench would surely fit him.
Ναυτεμπορική, κάτω κάτω δεξιά:
Ακολούθησε την αρχική του κλίση (-του στη γενική) στους ουρανούς κι έγινε Αερο- (αν και στα αεροπλάνα τη λένε bank· βοήθειά τους πάντοτε - that's overbanking, though, and uncontrollable at that), κι ευτυχώς που δεν έγινε παγκίτης, although
the bench would surely fit him.
Attachments
-
Aeropagitis.png
Βλέπω προχτές Law and Order: SVU στον Άλφα. Λέει λοιπόν εκεί ένας τύπος ότι δουλεύει σε body shop. Ο τύπος είναι μπρατσαράς κλπ, και λέει κιόλας ότι έχει δανειστεί από εκεί ένα αμάξι. Πού διάβασαν ότι δουλεύει οι τηλεθεατές; Μήνα σε φαναρτζίδικο; Μήνα σε συνεργείο; Μήνα σε γκαράζ, έστω; Μπα. Σε κατάστημα καλλυντικών.
Palavra, πάντως πρόσεχε κι εσύ, μην πας για φαναρτζοδουλειές και βγεις... γκουχ γκουχ πώς να το πω... αλλαγμένη! 
http://gaytravel.about.com/od/gaynightlifegallerie1/ig/Florida-Gay-Bars/Body-Shop-Tampa.htm
http://gaytravel.about.com/od/gaynightlifegallerie1/ig/Florida-Gay-Bars/Body-Shop-Tampa.htm
Αξιοποίησα το εύστοχο σχόλιο του Μοσχονά και βρήκα αφορμή να πω μερικά καλά λόγια για το σινάφι:
"Εκτός εάν δηλώνεται διαφορετικά, η μετάφραση είναι εξαιρετική"
Πώς καταστρέφεις μια ενδιαφέρουσα εκπομπή; Την πηδάς κυριολεκτικά με απανωτές υποτιτλιστικές αστοχίες, να πώς! Μιλάμε για το Ground War αυτή την ώρα στην ΕΤ3· και τι δεν είδα! Αναφέρω ενδεικτικά ελάχιστα:
- six-spoke wheel (στα αρχαιοαιγυπτιακά άρματα) => [άρματα] με 6 τροχούς (!!!) [ΣτΖ: Η εικόνα δείχνει, κανονικά, άρματα με δύο τροχούς των έξι ακτίνων — κι άλλωστε το επεξηγεί και παρακάτω.]
- drag => σύρσιμο (αντί του ορθού εδώ «οπισθέλκουσα», καθότι σε αυτήν αναφερόταν ο ενλόγω τεχνικός όρος)
- tracks => ράγες (αντί του ορθού εδώ «ερπύστριες»· ανεπίτρεπτο κι αδικαιολόγητο καθότι όλο εκείνο το τμήμα τού ντοκιμαντέρ αναφερόταν σε ερπυστριοφόρα άρματα μάχης)
- WW1 tanks => άρματα WW1 (λες και πρόκειται για τύπο άρματος· «Α' ΠΠ» είναι το WW1, πατριώτη!)
- North-western Europe => Νοτιοδυτική Ευρώπη (ενώ δείχνει & αναφέρει τις Κάτω Χώρες· ε, αφού είναι «Κάτω» οι Χώρες αυτές, μάλλον νότια θα βρίσκονται...)
- English Channel => Αγγλικό Κανάλι (το BBC, να υποθέσω;)
Αναθέτοντας τον υποτιτλισμό σε κάθε εταιρειούλα/γραφειάκι που πλακώνει στους διαγωνισμούς ανάθεσης των κρατικών καναλιών και σου δίνει τη μικρότερη προσφορά. Αυτός που τελικά παίρνει τον διαγωνισμό δίνει στους μεταφραστές τέτοια ψίχουλα, που είναι δεδομένο ότι επιστρατεύει ως μεταφραστές όλους τους βοηθούς καφετζήδων που έχουν πάρει Λόουερ με C.