Στο μεταξύ, οι συνταγματολόγοι δεν λένε απλώς γνώμες όπως στην Ελλάδα, αλλά κάνουν και έργα.
A prominent law firm is taking pre-emptive legal action against the government, following the EU referendum result, to try to ensure article 50 is not triggered without an act of parliament.[...] According to Mishcon de Reya, the decision to trigger article 50 rests with the representatives of the people under the UK constitution. The firm has been in correspondence with the government since 27 June “to seek assurances that the government will uphold the UK constitution and protect the sovereignty of parliament in invoking article 50”.
Δικηγόρος δεν είμαι, αλλά συνταγματικά η θέση τους μοιάζει λογική: αφού η ένταξη στην ΕΕ έγινε με νόμο που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο, δεν γίνεται αυτός να καταργηθεί χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση, και η ενεργοποίηση του άρθρου 50 από τον πρωθυπουργό θα ισοδυναμούσε με αυτό ακριβώς το πράγμα, καθώς θα σηματοδοτούσε τη μη αναστρέψιμη έναρξη της διαδικασίας εξόδου.
Δεν το πολυπιστεύω. Το πολύ-πολύ να γίνει κάποια συμφωνία για διευκόλυνση της μετακίνησης, αλλά πέρα απ' αυτό δεν θα διευκολύνουν ιδιαίτερα το ΗΒ γιατί αν δεν έχει ουσιώδεις συνέπειες θα θέλουν μετά όλοι να βγουν και να το παίξουν "ανεξάρτητοι" εκ του ασφαλούς.
Κάτι παρόμοιο σκέφτομαι κι εγώ. Όχι να παραμείνει το ΗΒ στην Ένωση, αλλά να παραμείνει στην κοινή αγορά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται: ελεύθερη μετακίνηση και συνεισφορά στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό (μειωμένη σε σχέση με την τρέχουσα, αλλά όχι αμελητέα). Έτσι θα διατηρούνταν πολλά από τα τωρινά οφέλη, όπως οι διευκολύνσεις που έχουν οι Βρετανοί που μένουν και εργάζονται στην ΕΕ και αντιστρόφως, καθώς και παραμονή των τραπεζών και των εταιρειών που τώρα σκέφτονται να φύγουν. Ακόμα κι αν η ΕΕ μεταρρυθμιστεί με τρόπο που δεν θα άρεσε στους Βρετανούς, αυτοί θα κρατήσουν αυτό που ήθελαν πάντα, δηλαδή τη συμμετοχή στην ενιαία αγορά. Βέβαια, όπως είπαμε, αυτό θα δυσαρεστήσει πολύ κόσμο που είναι κατά της μετανάστευσης, αλλά από την άλλη η κατάσταση μάλλον δεν θα άλλαζε ραγδαία ούτως ή άλλως. Οπότε μένουμε με μια συμμετοχή λάιτ, όπου η Βρετανία θα μπορεί να πει πως είναι έξω, και από πολλές πλευρές θα είναι, αλλά δεν θα αποκοπεί και τελείως.
Για την πολιτική διάσταση του πράγματος δεν ξέρω: αν τελικά βγει πρωθυπουργός η Μαίυ/Μέι*, λέει πως θα διαπραγματευτεί πιο σκληρά από τους άλλους υποψηφίους, αλλά ίσως αυτό είναι μέχρι να βγει. Δεν ξέρω πώς το βλέπει το θέμα· αν ο Μπόρις πιθανώς υποστήριξε το «Έξω» για ίδιον όφελος, μπορεί αυτή να υποστήριξε το «Μέσα» για παρόμοιους λόγους.
* Πρέπει να αρχίσω να το ξανασκέφτομαι το θέμα τής ορθογραφίας ονομάτων, μου φαίνεται.
Παρεμπιπτόντως...
Όσο για την Τερέζα Μέι... Ναι βεβαίως, τόσο χαμηλών τόνων που την περασμένη Δευτέρα λέει συναντήθηκε με τον διευθυντή της Ντέιλι Μέιλ, προφανώς για να στηρίξουν την υποψηφιότητά της. Πότε συναντήθηκε με τον Μέρντοχ δεν ξέρω, αλλά σίγουρα έχει γίνει κι αυτό, γιατί κανένας δεν παίρνει το χρίσμα στο ΗΒ χωρίς το ΟΚ από τον Μέρντοχ. Οι χαμηλοί τόνοι ήταν απλά τακτική γιατί ήξερε ότι μετά το δημοψήφισμα θα ακολουθήσει χάος και ήθελε να πλασαριστεί ως ενωτική υποψήφια. Κατά τ'άλλα δεν είναι η μόνη που έχει έξι χρόνια στο ίδιο υπουργείο.
Δηλαδή ήταν πριν από το δημοψήφισμα άτομο που αποζητούσε τη δημοσιότητα και έκανε συχνά δηλώσεις για θέματα άσχετα από το χαρτοφυλάκιό της; Γιατί κάπως έτσι το εννοούσα, και όχι μόνο σε αντιδιαστολή με τον Μπόρις Τζόνσον. Χαμηλών τόνων δεν σημαίνει «δεν θέλω να γίνω πρωθυπουργός», ειδικά εν μέσω αγώνα ηγεσίας. Ίσως κάνω λάθος εδώ, αλλά φοβάμαι πως το σχόλιό μου παρανοήθηκε. Ως προς το υπουργείο, είναι σημαντικό πόστο και έχω εδώ και καιρό την εντύπωση πως πρόκειται για μια από τις «ηλεκτρικές καρέκλες» τής βρετανικής κυβέρνησης. Το ότι κανείς δεν έχει κρατήσει τη θέση για περισσότερο καιρό εδώ και τουλάχιστον αρκετές δεκαετίες δεν είναι ασήμαντο, χωρίς να θέλω και να το αναδείξω σε πιο σημαντικό παράγοντα απ' ό,τι είναι.