Sonnet 18

[drsiebenmal]

Ε, κι εδώ το έπιασα κάπως, νομίζω.

[...]
σαν κάθε τι το όμορφο που τέλος μαραζώνει,
της μοίρας και της φύσης μας παιχνίδι ταπεινό.

 

[pontios]

Referring to nature's course, not to fairness. Untrimmed, i.e. unchanged, unaltered (unbridled, perhaps).

Thanks, daeman. I'm just guessing of course.
.... nature's changing course, unaltered? That wouldn't make sense, would it?

untrimmed: I was thinking it meant not trimmed, not cared-for, neglected; it can also mean unadorned.
I'm trying to make sense of the word (and assuming that it has kept the same meaning more or less).

So what I actually meant before was.... κατά τύχη ή πορείας της φύσης, αφρόντιστη (beauty/fairness either by chance or by nature's changing hand - one way or another it's not nurtured/cared for forever and it eventually goes into decline. Nothing lasts forever).

Untrimmed I think refers to fairness - i.e., to the line before - and not nature?

 

[pontios]

Τους συγκεκριμένους δύο στίχους (And every fair from fair sometimes declines / By chance or nature's changing course untrimm'd) τους είχα κάποτε αποδώσει σε μια πρόχειρη μετάφραση που έκανα:

Και καθετί το όμορφο χάνει την ομορφιά του,
μια κι έτσι το θελήσανε η μοίρα και η φύση.

Sorry, nickel, που δεν απάντησα στην ανάρτηση σου - ήταν αργά το βράδυ εδώ, βλέπεις. Κατά τη γνώμη μου, η δική σου (αν και πρόχειρη) είναι η καλύτερη απόδοση - για το λόγο ότι δείχνει μια κατανόηση του πρωτοτύπου.

Nature's changing course: I think refers to our biological clock, aging ... the inevitable change that leads to a decline.
By chance - I think refers to some freak accident that could rob you of your beauty, disfigure you. Shakespeare was covering both bases.

 

[daeman]

...
Να σε συγκρίνω με μια μέρα θερινή;
Εσύ υπερέχεις σε απαλότητα και χάρη·
λυγίζει αέρας τα τριαντάφυλλα του Μάη
και δεν κρατούν τα καλοκαίρια μας πολύ.

Άλλοτε καίει πολύ των ουρανών η φλόγα,
θαμπώνεται άλλοτε η ολόχρυσή τους όψη·
τ’ όμορφο κάποτε χάνει την ομορφιά του
απ’ την πορεία της φύσης είτε από την τύχη.

Μα το δικό σου αιώνιο θέρος δε θα σβήσει,
της ομορφιάς την κατοχή δε θα τη χάσεις,
κι ο Χάρος δεν θα καυχηθεί πως μπήκες στη σκιά του·
θα λάμπεις πάντα εσύ μέσα σ’ αιώνιους στίχους!

Όσο θα βλέπουν μάτια κι άνθρωποι αναπνέουν,
οι στίχοι αυτοί θα ζουν κι εσύ θα ζεις μαζί τους.

μτφρ. Στυλιανός Αλεξίου

Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου - Επιλογής)

 

[pontios]

A good translation, but they've avoided translating "untrimmed", daeman - which is an important word in the poem (maybe the most important word in the poem)?

The more I think about it, "untrimmed" I think means spoiled, uglified (uglified might be extreme - maybe debeautified, if there's such a word?)

τ’ όμορφο κάποτε χάνει την ομορφιά του
απ’ την πορεία της φύσης είτε από την τύχη αλλοιώνεται; .. αλλοιώνεται και χάνει την ομορφιά του τ' όμορφο
can someone suggest something better?

 

[nickel]

Untrimmed means 1. Not put in good order or condition; not carefully or neatly arranged or attired. 2. Not made trim by cutting, pruning, or otherwise reducing to shape. (OED)

 

[pontios]

Untrimmed means 1. Not put in good order or condition; not carefully or neatly arranged or attired. 2. Not made trim by cutting, pruning, or otherwise reducing to shape. (OED)

That’s what I thought initially, too (trim as in to trim back, neaten up).
But trim also means (and meant back then) to adorn, make beautiful = beautify, enhance the beauty of (in Shakespeare’s time) - and it fits the context here.

Trim = στολίζω = add beauty to = add trims to
Untrim = ξεστολιζω, αφαιρώ τα στολίδια = take the trims away = make plain again.

 

[pontios]

That’s what I thought initially, too (trim as in to trim back, neaten up).
But trim also means (and meant back then) to adorn, make beautiful = beautify, enhance the beauty of (in Shakespeare’s time) - and it fits the context here.

Trim = στολίζω = add beauty to = add trims to
Untrim = ξεστολιζω, αφαιρώ τα στολίδια = take the trims away = make plain again.

untrim (ʌnˈtrɪm)
adj

3. to deprive of elegance or adornment; to strip of trims/trimmings

What nature giveth, it taketh away. :)

 

[cosmasad]

What an amazing thread! I wish I could contribute:) But I can appreciate ...

 

[dominotheory]

...
απ’ την πορεία της φύσης είτε από την τύχη.

μτφρ. Στυλιανός Αλεξίου

Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου - Επιλογής)

Η πιο σωστή, πιστεύω, ως προς το νόημα απόδοση, γιατί διασώζει αυτό το or (ο Ρώτας το προσπάθησε επίσης, αλλά του βγήκε κάπως ακατάληπτο).

Μια άποψη:
...από της φύσης τη βουλή, είτε από τύχη.

Κι επειδή το ζήτημα της αναφοράς του untrimmed είναι πράγματι δυσεπίλυτο:

Απ' τη σκληρή της φύσης ή της τύχης τη βουλή.

 

[Themis†]

Απ' τη σκληρή της φύσης ή της τύχης τη βουλή.

Ωραίο, αλλά έχει υπερβολικά πολλά /i/ - 12 σε έναν μόνο στίχο! Ήδη με "τραχιά" αντί "σκληρή" θα γλύτωνες δύο και, νομίζω, θα ήσουνα πιο κοντά στο πρωτότυπο. Άσε που το "Απ' την τραχιά" δίνει ηχητική τραχύτητα εκεί που ταιριάζει και νοηματικά.

Αυτά σαν ξεκομμένη παρατήρηση. Δεν ασχολήθηκα με το ποίημα, που εισέπραξε αμέσως καταιγισμό μεταφράσεων, ενώ η συνολική εκδοχή του Δόκτορα είναι πολύ όμορφη.

 

[Lina]

Χθες γύρισε η κόρη μου από το σχολείο, πάει πρώτη γυμνασίου, και αμέσως έβγαλε κατενθουσιασμένη να μου διαβάσει ένα "πάρα πολύ ωραίο ποίημα του Σαίξπηρ" που κάνανε στο σχολείο στο μάθημα των αγγλικών. Τους είχαν δώσει και μια απόδοση σε σύγχρονα αγγλικά. Ήταν το σονέτο 18! Χάρηκα πολύ που το διδάχθηκαν και που το εκτίμησε. Μου είπε ότι άρεσε σε όλους και επικρατούσε νεκρική σιγή όταν το διάβαζαν! Νομίζω ότι είναι μεγάλη νίκη της καθηγήτριάς τους που έκανε ένα μάτσο εφήβους με ροπή προς τη γελοιοποίηση κάθε τι κλασικού και λυρικού να αγαπήσουν αυτό το ποίημα. Στον Σαίξπηρ νομίζω δεν χρειάζεται να δώσω συγχαρητήρια... Της διάβασα και από εδώ τις διάφορες μεταφράσεις και πιο πολύ της άρεσε αυτή του αγαπητού Δόκτορα!

 

[drsiebenmal]

[...] ενώ η συνολική εκδοχή του Δόκτορα είναι πολύ όμορφη.

[...] πιο πολύ της άρεσε αυτή του αγαπητού Δόκτορα!

:wub: :inno:
Αντιστάθηκα στον πειρασμό να βάλω λάικ και καρδούλα στον βαρύτιμο έπαινο του Θέμη (κοτζάμ μαντράχαλοι άνθρωποι, δα), αλλά πώς να αντισταθείς στον έπαινο της φρέσκιας ματιάς ενός κοριτσιού της πρώτης τάξης;

 

[antongoun]

Να πω πως μοιάζεις θέρους πρωινό;
—το ξεπερνάς σε ομορφιά και χάρη·
είναι θολό, χλομό, προσωρινό,
τους μαγιανθούς τ’ αγέρι θα τους πάρει.

Το μάτι το επουράνιο συχνά καυτό πυρώνει,
συχνά αντί χρυσό προβάλλει σκοτεινό,
σαν κάθε τι το όμορφο που τέλος μαραζώνει,
της μοίρας και της φύσης μας παιχνίδι ταπεινό.

Παντοτινό θα είναι το δικό σου καλοκαίρι
και τη δική σου ομορφιά για πάντα θα ζηλεύει.
Ποτέ δεν θα σ’ αρπάξει ο Χάρος απ’ το χέρι
όσο στον στίχο μου άφθαρτ’ η μορφή σου βασιλεύει.
Όσο υπάρχει άνθρωπος που ζει και ανασαίνει,
θα ζει και το τραγούδι μου για να σε ανασταίνει!

Δεν το είχα δει τόσο καιρό... Είναι πανέμορφο.