Φράσεις που μας τη σπάνε

Τρία είναι εκείνα που όταν τα ακούω ή διαβάζω ανατριχιάζω :
1)Είμαι ο εαυτός μου (συνήθως το λένε οι καλλιτέχνες που νομίζουν ότι πέτυχαν γιατί είναι ο εαυτός τους)
2)Τα κόστη (το λένε και το γράφουν καθηγητές Πανεπιστημίου, δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι κλπ.)
3)Τα νεανικά κοινά (το λένε όλες οι μεσημεριανές εκπομπές)
 

Zazula

Administrator
Staff member
2)Τα κόστη (το λένε και το γράφουν καθηγητές Πανεπιστημίου, δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι κλπ.)

Επικαιροποιώ κάτι παλιότερα που έχω γράψει σχετικά με το κόστος:
  • Το ΛΝΕΓ (1η έκδοση - επανεκτύπωση) υποστηρίζει ότι δεν έχει πληθυντικό αριθμό. (Κάποτε μάλιστα ενθυμούμαι λαθοθήρες να αποδοκιμάζουν "τα κόστη" σφόδρα — και κατά πώς φαίνεται κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια: http://www.lexilogia.gr/forum/showpost.php?p=58927&postcount=6.)
  • Το ΛΝΕΓ στη 2η έκδοσή του (2006) αλλάζει γραμμή: Αναφέρει «συνήθ. χωρ. πληθ.· μερικοί χρησιμοποιούν τον τ. κόστη».
  • Το ΛΣΓ το εντάσσει στο κλιτικό υπόδειγμα Ο34, που σημαίνει ότι έχει πληθυντικό αριθμό, και μάλιστα με γενική "των κοστών". Για τη γεν. πληθ. βλ. http://www.lexilogia.gr/forum/showpost.php?p=2814&postcount=18.
  • Το ΛΚΝ το εντάσσει στο κλιτικό υπόδειγμα Ο46α, που σημαίνει ότι έχει μεν πληθυντικό αριθμό, αλλά δεν έχει γενική πληθυντικού.
  • Και τέλος όποιος γυρίζει και στην πιάτσα, σίγουρα έχει ακούσει για τον πληθυντικό και τον τύπο τα κόστα.
 
Επειδή, εκτός από τα κόστη, έχω ακούσει σε δημοσιογραφική εκπομπή και το "αντίπαλα δέη" δεν θα μου κάνει εντύπωση να εμφανιστεί κι αυτό σε λεξικό κάποια στιγμή. (Πάντως απ΄ό,τι θυμάμαι και η γραμματική στο παρελθόν απέκλειε τον πληθυντικό στο κόστος, τώρα δεν ξέρω τι λέει).

Με την ευκαιρία να συμπληρώσω ότι εξίσου "μου την σπάει" -ασχέτως που υπάρχει πληθυντικός- η λέξη
συμπεριφορά π.χ.ανάρμοστες συμπεριφορές, οι συμπεριφορές των μαθητών κλπ.( Στον δικό μου δάσκαλο δεν άρεσε η συμπεριφορά μας όχι οι συμπεριφορές μας).
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου... Δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να αποκλείει τη χρήση του πληθυντικού. Μάλιστα, για μια έννοια τόσο θεμελιώδη στην οικονομική επιστήμη, ένα μέγεθος με πληθυντικό στα αγγλικά, θα μπορούσα να προβλέψω οποιαδήποτε στιγμή ότι θα περνούσε και στα ελληνικά ο πληθυντικός. Δες π.χ. μια πρόταση που δεν ξεφεύγεις εύκολα: «Οι οικονομολόγοι όταν εξετάζουν τα κόστη μιας επιχείρησης συμπεριλαμβάνουν όλα τα κόστη ευκαιρίας (φανερά και αφανή)».
 
Δες π.χ. μια πρόταση που δεν ξεφεύγεις εύκολα: «Οι οικονομολόγοι όταν εξετάζουν τα κόστη μιας επιχείρησης συμπεριλαμβάνουν όλα τα κόστη ευκαιρίας (φανερά και αφανή)».

Δύο φορές τα κόστη στην ίδια φράση; Παγωμένο νερό να μου έριχνες λιγότερο θα ανατρίχιαζα!:D
 

nickel

Administrator
Staff member
Δύο φορές τα κόστη στην ίδια φράση; Παγωμένο νερό να μου έριχνες λιγότερο θα ανατρίχιαζα!:D
Σου έκανα ειδική περιποίηση. Εσύ μου φέρνεις κάθε φορά τρία γλυκάκια στην αβατάρα σου.
 
Βάζω εδώ ένα σχετικό αρθράκι από την Guardian, για σύγκριση με τις αντίστοιχες συζητήσεις στην Αγγλία.
Από τη λίστα των πιο «ενοχλητικών κλισέ» (Plain English Campaign), βλέπω ότι κοινό με τα εδώ είναι σίγουρα το 'literally'.
 

Earion

Moderator
Staff member
Αυτό που μου τη σπάει τον τελευταίο καιρό, τις τελευταίες ημέρες για να είμαι ακριβέστερος, είναι η επανεμφάνιση της κακορίζικης δημοτικοφανούς γενικής στα ονόματα των μηνών:

«Ιούνη» («οι εκλογές της 17 Ιούνη»), «Ιούλη», «Μάη» («οι προηγούμενες εκλογές της 6ης Μάη») …​

Αυτά τα επίπλαστα δείγματα ψευδολαϊκής αριστεροσύνης ήταν βαθιά χωμένα κάπου «στο χρονοντούλαπο» της ιστορίας της μεταπολιτευτικής φαμφαρόνικης ρητορικής και τα πίστευα λησμονημένα. Αλλά φαίνεται πως με την ανάδευση της ιδεολογικής σούπας που γίνεται στις μέρες μας ξαναήρθαν στην επιφάνεια σα μοντέρνα σιβολέθ. Όχι ως δροσερό μπόλιασμα από τη γλώσσα του λαού, που ξέρει το Μάη και τον βάζει και στις παροιμίες («Ζήσε μαύρε μου…») ούτε ως σημείο κοινής επαφής με τη γλώσσα των αστικών στρωμάτων, που θυμούνται το Κορίτσι του Μάη και τραγουδάνε «Κάθε Μάρτη, κάθε Απρίλη, κάθε Μάη το τρενάκι της ψυχής μου ξεκινάει…», αλλά ως διαπιστευτήρια υψηλών επιδόσεων στην ξύλινη γλώσσα των πολιτικών μας. Και εις ανώτερα.
 

Thanasis_P

New member
Από τα πιο διασκεδαστικά νήματα!
Έχω να καταθέσω κι εγώ μερικές:

τσουνάμι ανατιμήσεων
το καλάθι τής νοικοκυράς
πλάκα κάνεις
πήλινα πόδια (περισσότερο εκνευριστικό όταν κάποιοι τα κάνουν γυάλινα ή ξύλινα)
ο ασκός (οι ασκοί(!)) του Αιόλου
παΤΕΡΑΣ (ανθρωπόμορφο κτήνος) / Μήδεια
κύριοι κύριοι

Να σημειώσω ότι κάποιες από τις παραπάνω εκφράσεις τις έχω συνδέσει και με τον στόμφο συγκεκριμένων παρουσιαστών.
 

Thanasis_P

New member
Παραθέτω ακόμα μερικά κλισέ (όχι απαραίτητα εκνευριστικά), όπως τα βρήκα σε ανάλογη σελίδα. (Ίσως μου ξέφυγαν κάποια και προαναφέρθηκαν)

Με το βλέμμα στραμμένο (στις εκλογές)
Η χώρα κόπηκε στα δύο (καταραμένα Τέμπη...)
Οι δρόμοι έγιναν ποτάμια
Ανυπολόγιστες ζημίες
Το χτύπημα του Εγκέλαδου
Οι τραγικές φιγούρες
Ράγισαν καρδιές
Η τελευταία πράξη του δράματος
Η τσιμπίδα τής εφορίας
Ξέσπασαν σε χειροκροτήματα
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες
Ντύθηκε στα λευκά
Οι δρόμοι έχουν μετατραπεί σε παγίδες
Κύμα κακοκαιρίας σαρώνει
Καμίνι έγινε το κέντρο (τής Αθήνας)
Μια όαση δροσιάς
Αψηφώντας το κρύο βούτηξαν στα παγωμένα νερά
Με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια
Ικανοποίησε τις ανώμαλες ορέξεις του
Πολύκροτη δίκη
Βαρύς ο πέλεκυς της δικαιοσύνης
Οι δράστες διέφυγαν με μοτοσικλέτα μεγάλου κυβισμού
Η αστυνομία έχει εξαπολύσει άγριο ανθρωποκυνηγητό
Ύστερα από άγριο ανθρωποκυνηγητό, έπεσαν στα χέρια της αστυνομίας.
Έμφραγμα στο κέντρο τής πόλης
Κομφούζιο στο κέντρο τής πόλης
Νέκρωσε το κέντρο
Ο Μολώχ τής ασφάλτου
Η εκκωφαντική έκρηξη
Συγκλονίστηκε η περιοχή
Φόβος και τρόμος από τις συμμορίες
Οι νονοί της νύχτας
Σάλο έχουν προκαλέσει
Άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως
Σε θρίλερ εξελίσσεται
Με κομμένη την ανάσα παρακολουθούν
Θύελλα διαμαρτυριών δημιούργησε
Εμμέσως πλην σαφώς
Επεισοδιακό φινάλε
Σοβαρά επεισόδια σημάδεψαν
Η γιορτή τού ποδοσφαίρου
Λόγω υπερβολικής ταχύτητας το όχημα ξέφυγε
Επιχείρηση σκούπα τής αστυνομίας
Στο "δια ταύτα"

και η "τριανταπεντάχρονη"
 

SBE

¥
Αυτό που μου τη σπάει τον τελευταίο καιρό, τις τελευταίες ημέρες για να είμαι ακριβέστερος, είναι η επανεμφάνιση της κακορίζικης δημοτικοφανούς γενικής στα ονόματα των μηνών:

Γιατί δημοτικoφανής κι όχι δημοτική;

ΥΓ Του Γεναριού. Το είχα ακούσει η ίδια απο κύριο με μουστάκες κολοκοτρωνέικες και ζιβάγκο τις ένδοξες εποχές του '80.
 

Thanasis_P

New member
Με ενοχλεί η χρήση τού "πουθενά" στις εκφράσεις:
"Από το πουθενά" (απρόβλεπτη εμφάνιση)
"Στη μέση τού πουθενά" (ερημική τοποθεσία/χάσιμο προσανατολισμού)

Οι περιφράσεις/μεταφορές σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδίως όταν επαναλαμβάνονται:
Η Ιπποκράτους
Ο Περισσός
Η Ρηγίλλης
Η Άγκυρα κλπ
 

nickel

Administrator
Staff member
Οι Βρυξέλλες
Το Μαξίμου
Η Συγγρού (με δύο σημασίες πλέον)
Να φτιάξουμε ένα νήμα καλύτερα;
 

Elsa

¥
Κάπου είχαμε ένα σχετικό, αλλά πού είναι ο ληξίαρχος, ο λεξίαρχος, ο Ζαζ τέλος πάντων :D, θα μας το εύρισκε...
 

daeman

Administrator
Staff member
Το νήμα του Ζαζ εξετάζει κυρίως την αλλαγή της μετωνυμίας, αλλά νομίζω πως χωράει και τις εξαρχής.
Οδηγίες χρήσης, στην τελευταία παράγραφο στο πρώτο ποστ.

Πρέπει να γίνεται update στη μετωνυμία σε περιπτώσεις μετεγκατάστασης του δηλούμενου και πότε;

Επίσης: «από το πουθενά» (και μια αναζήτηση στη Λεξιλογία - ναι, δουλεύει! - δίνει κάμποσα ευρήματα από καλές πένες),
«στα ξεκούδουνα».

α.α., o ανθυπολεξίαρχος daeman class
 

Thanasis_P

New member
Με αφορμή τα όσα γράφτηκαν, παρακολούθησα με προσοχή ένα μεσημεριανό δελτίο και συνειδητοποίησα ότι σχεδόν κάθε φράση την έχω ξανακούσει. Ίσως ο τρόπος μετάδοσης των ειδήσεων να απαιτεί κάποιες τυποποιημένες εκφράσεις, όπως και οι συζητήσεις μεταξύ προσκαλεσμένων. Στο δελτίο θα μπορούσε βέβαια να υπάρχει μια μεγαλύτερη λεκτική ελαστικότητα από τον κεντρικό ομιλητή, στις συζητήσεις ωστόσο δικαιολογούνται επαναλήψεις και κάποια σφάλματα στη ρύμη τού λόγου.
Από μια τέτοια συζήτηση που ακολούθησε, ξεχώρισα προτάσεις που (μοιραία) επαναλαμβάνονται είτε από τους καλεσμένους ομιλητές είτε από τον διευθύνοντα τη συζήτηση.

...ένα πολύ σύντομο σχόλιο...
...σας κάνω συγκεκριμένες ερωτήσεις...
...αφήστε με (λίγο) να ολοκληρώσω...
...μη μιλάτε όλοι μαζί...
...δε σας διέκοψα...
...σας παρακολούθησα με προσοχή...
...μισό λεπτό να απαντήσω...

και όταν τελειώσει η συζήτηση,

...μετά τις διαφημίσεις και πάλι μαζί...
 

Zazula

Administrator
Staff member
Άκουσες κοτζάμ τηλεσυζήτηση και δεν χρειάστηκε ούτε μία φορά να βάλει κάποιος μιαν άνω τελεία; :eek:
 

Thanasis_P

New member
Άκουσες κοτζάμ τηλεσυζήτηση και δεν χρειάστηκε ούτε μία φορά να βάλει κάποιος μιαν άνω τελεία; :eek:

Η αλήθεια είναι ότι στη συγκεκριμένη συζήτηση δεν άκουσα να βάζουν :confused:. Έβαλαν όμως "μια τελεία" και "άλλαξαν σελίδα" στο δελτίο που προηγήθηκε :D :D
 

nickel

Administrator
Staff member
Δυστυχώς, οι ελάχιστες άνω τελείες που είχαν μείνει κυκλοφορούσαν σχεδόν αποκλειστικά στα δελτία ειδήσεων, τελευταίως δε, για την ακρίβεια εδώ και δύο χρόνια σχεδόν, σπανίζουν και εκεί. Εξακολουθούν ωστόσο στα δελτία να ανοίγουν παρενθέσεις και οπωσδήποτε πολλαπλασιάζονται τα ερωτηματικά.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Πιθανότατα οι άνω τελείες μειώθηκαν από τότε που ο Χατζηνικολάου έπαψε να είναι στην τιβί. :devil:
 
Top