Στην πραγματικότητα, κι εδώ έχει δίκιο η SBE, αυτή η συζήτηση έχει ήδη αρχίσει. Μου αρέσει που οι πάντες (οι πάντες; -- όχι φυσικά) ερμηνεύουν τις πρόσφατες τροϊκανές οδηγίες «να ξανακοιτάξουμε το εργασιακό κόστος υπέρ των χαμηλοπροσοντούχων» ως μονομερή πίεση για να μειωθεί ο βασικός μισθός (που, στην πράξη, έχει σχεδόν ήδη καταργηθεί) και όχι ως αυτό που είναι: το πρελούδιο για την κατάργηση των υποχρεωτικών εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, ένα πολύ πιο ξεκάθαρο σχήμα θα είχε/θα έχει την εξής μορφή:
Ελάχιστη κρατικά εγγυημένη σύνταξη (κάτι σαν τον παλιό ΟΓΑ) για όσους δεν έχουν κάτι καλύτερο.
Ασφαλιστικά σχήματα με ισχυρότερη και αναλογικότερη αντασφαλιστικότητα, πιθανώς δημόσια ή ιδιωτικά ή συνδυασμένα.
Όλα, συμπιεσμένα από σκληρά πάνω όρια.
Το αντίστοιχο, για την περίθαλψη. Ελάχιστη εγγυημένη περίθαλψη με βάση προτιμολογημένες συνήθεις θεραπείες. Επιπλέον με συμμετοχή στο κόστος. Επίσης πιθανότατα σε συνδυασμό και ανταγωνισμό δημόσιων και ιδιωτικών φορέων.
Συντάξεις και περίθαλψη θα διαχωριστούν.
Για να καταλάβουμε τι εννοώ ελάχιστο εγγυημένο, ας δούμε το παράδειγμα με τον φόρο εισοδήματος και το αφορολόγητο. Υπάρχει πλέον το «ελάχιστα εγγυημένο» στα 5.000€, το «υπό όρους ευνοϊκότερο εγγυημένο» στις 9.000€ και από εκεί και πέρα, πάπαλα. Το σύστημα θα εξελιχτεί με την υποχρέωση κάθε οικογένειας ουσιαστικά να κρατάει τα βιβλία της και να είναι υποχρεωμένη να δικαιολογεί το «πόθεν έσχες και πώς διακίνησες» για ένα (σημαντικό) ποσοστό του εισοδήματός της.
Από εκεί και πέρα, η πολιτική θα ασκείται πάνω σε αυτές τις παραμέτρους. Αντίστοιχα και στα ασφαλιστικά, ανάλογα και στην περίθαλψη και σε όποια άλλη κοινωνική παροχή (π.χ. στην παιδεία). Το (χαμηλό) πάγιο για τους μη έχοντες, τα πρόσθετα που θα κουμπώνουν αναλογικά και σύμφωνα με την ασκούμενη πολιτική. Η φιλολαϊκότερη θα ανεβάζει την πάγια χαμηλή σύνταξη ή τα όρια του αφορολόγητου ή τις δωρεάν ημέρες νοσηλείας και θα αλλάζει την κλίμακα των συντελεστών μεταφέροντας επιβάρυνση προς τα πλουσιότερα στρώματα, η συντηρητικότερη θα ακολουθεί αντίθετη κίνηση. Πάντα μέσα στα πλαίσια του προϋπολογισμού και του «χρυσού κανόνα» των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Τα συστήματα θα είναι πιο διαφανή, πιο ομοιόμορφα και πιο αντίστοιχα με τους πραγματικούς μας πόρους. Δυστυχώς, αν δεν φροντίσουμε να έχουμε πόρους, δεν θα μπορούμε να προσθέτουμε πολλά πάνω στα πάγια. Αν δεν σταματήσουμε την κατρακύλα των χρεών, θα δούμε το επίπεδο των (χαμηλών, ξαναλέω) παγίων να μειώνεται κι άλλο.
Είναι απλά μαθηματικά. Όσο και αν συσκοτίζονται από τις αθλιότητες της πολιτικής, τις πριν, τις τωρινές (και τις μελλοντικές, δεν έχω καμία αμφιβολία).
