Κι επειδή τώρα δεν είναι μαύρα μεσάνυχτα και έχω διάθεση για μπλα μπλα...
Όπως είπε κι ο Resident κι εγώ πιο πάνω, στις αγγλοσαξονικές χώρες η νοοτροπία είναι ότι η επιχείρηση είναι ο διευθυντής της και όλοι οι άλλοι είναι αναλώσιμοι. Ο διευθυντής είναι θεός και αυτοκράτορας και άμα διαφωνούν οι άλλοι πρέπει να κάνουν πραξικόπημα για να τον διώξουν*. Βεβαίως μπορεί να πει κανείς ότι στην ελεύθερη αγορά καθορίζει η πιάτσα τις αμοιβές, αλλά εδώ δεν έχουμε ελεύθερη αγορά γιατί οι λίγοι που μπορούν να διεκδικήσουν ανώτατες θέσεις σε επιχειρήσεις μπορούν και να τα βρουν μεταξύ τους και να επιβάλλουν τις αμοιβές που θέλουν εκβιαστικά, με τη βοήθεια φυσικά της νοοτροπίας που λέει ότι αυτοί οι λίγοι είναι μια ομάδα
χαρισματικών που άμα δεν τους κάνεις τα χατήρια θα σου καεί το βίντεο, θα σου πέσει ο ουρανός στο κεφάλι κλπ κλπ.
Από την άλλη υπάρχει το γερμανικό μοντέλο, όπου ουδείς αναντικατάστατος και η επιτυχία μιας επιχείρησης οφείλεται στην αρμονική συνεργασία όλων των στελεχών της, από τον διευθυντή μέχρι τον απλό εργάτη. Σ'αυτό το μοντέλο δε χωράει προσωπολατρία και οι μισθοί των ανώτατων στελεχών είναι πιο συγκρατημένοι. Θεσμικά αυτό εκφράζεται από το ότι στη Γερμανία στις μισθολογικές αποφάσεις συμμετέχουν και εκπρόσωποι των απλών εργαζομένων, κι έτσι συγκρατιούνται οι πάντες.
Γιατί υπάρχει το αγγλοσαξονικό μοντέλο που προσφέρεται για κατάχρηση; Μεταξύ άλλων γιατί είναι έντονη στην κουλτούρα η ιδέα της αξιοκρατίας, των ίσων ευκαιριών και της ατομικής βελτίωσης, με ολίγο από λατρεία για τους επαΐοντες. Ο καθένας μπορεί να γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ (της Απλ, της Μάικροσοφτ κλπ.), επομένως αφού κι εγώ μπορεί μια μέρα να γίνω αυτοκράτορας, δεν ζητάω περιορισμό των προνομίων του αυτοκράτορα, να χαντακώσω τον εαυτό μου.
Στην Ελλάδα τι έχουμε; Στην Ελλάδα είμαστε λίγο απ'όλα:. Πρώτα πρώτα, σαν ευρωπαϊκή χώρα είμαστε πιο κοντά στο γερμανικό μοντέλο. Και επίσης:
α. Έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά επιχειρήσεων που είναι οικογενειακές και τα ανώτατα στελέχη είναι ιδιοκτήτες ή συγγενείς τους, και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν υπάρχει κινητικότητα μεταξύ μεγαλοστελεχών ώστε να πούμε ότι δουλεύει η μισθολογική πιάτσα (ή κάποια συνωμοσία μεταξύ
χαρισματικών). Γιατί να φύγεις από την επιχείρησή σου, που μπορείς να δώσεις στον εαυτό σου ό,τι μισθό θέλεις;
β. Και από την άλλη πλευρά, οι μισθοί σε πολλές επιχειρήσεις καθορίζονται από τη συλλογική σύμβαση για όλες τις βαθμίδες. Και ξέρουμε (όποιος ενδιαφέρεται ας ψάξει βιβλιογραφία) ότι οι συλλογικές συμβάσεις επηρεάζουν ελκτικά και την προς τα πάνω μισθοδοσία.
γ. Πολλές μεγάλες επιχειρήσεις είναι κρατικές ή ελεγχόμενες από το κράτος και εκεί από το 2010
έχει εφαρμοστεί περιορισμός στο μισθό των στελεχών στα 5000 ευρώ το μήνα, όσο δηλαδή και οι μισθοί των υπουργών.
Καμία σχέση με τα 10Κ το μήνα που έπαιρνε ο ειδικός σύμβουλος του Αθήνα 2004, κος Συνοδινός, το θυμάστε; Και δεν ήταν στέλεχος, σύμβουλος ήταν.
Τώρα για να επιστρέψουμε στα του Ζαζ, στοιχεία από ελληνικές επιχειρήσεις έχουμε; Βρίσκω π.χ. ότι το 2008 ο διευθύνων σύμβουλος τη Εθνικής είχε αποδοχές 410Κ ευρώ, π.χ. αλλά δε βρίσκω τίποτα πιο πρόσφατο.
* Αρκεί να θυμηθούμε όσα ειπώθηκαν πρόσφατα με αφορμή το θάνατο του Στήβ Τζόμπς. Ο θεός Τζόμπς, που έσωσε την Απλ, που είχε όραμα, που πάλεψε με το δράκο δεμένος πισθάγκωνα κλπ κλπ. Που χρειάστηκε να τον διώξουν με δόλο οι άλλοι του ΔΣ. Αλλά επέστρεψε νικητής να αναστήσει τη λαβωμένη επιχείρηση. Ξέρει κανένας τον πρόεδρο καμιάς γερμανικής εταιρείας;