Στη σελίδα τού ΣΜΕΔ για το Ανοιχτό σεμινάριο φορολογικής-λογιστικής αυτομόρφωσης που διοργανώνει, διαβάζω:
«Είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας (καλός) λογιστής — οι αλλεπάλληλες (και συχνά αντιφατικές) αλλαγές και οι όλο και πιο περίπλοκοι κανονισμοί μάς σπρώχνουν άλλωστε προς το μέρος του. Άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι αυτό το επιπλέον έξοδο, η αμοιβή λογιστή, μας έρχεται βαρύ. Υπάρχουν ωστόσο και δύο ακόμα αποθαρρυντικά σημεία:
_α) Ακόμα κι αν έχεις λογιστή, και πάλι ένα μεγάλο μέρος από το χαμαλίκι (συγκέντρωση στοιχείων κλπ) εσύ θα το κάνεις.
_β) Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι λογιστές κάνουν κι αυτοί λάθη, ξεχνάνε προθεσμίες, κ.ο.κ. (για ένα σωρό, περισσότερο ή λιγότερο εύλογους, λόγους).»
Αλλάζω τον «λογιστή» με «μεταφραστή», και γράφω το κείμενο με ακριβώς το ίδιο σκεπτικό, απευθυνόμενος σε αγοραστές μετάφρασης, όπως είναι λ.χ. οι μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις, οι εταιρίες διανομής ταινιών κι ακόμη ακόμη και τα ίδια τα μεταφραστικά γραφεία:
«Είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας (καλός) μεταφραστής — οι γλωσσικές απαιτήσεις για ένα ολοένα και πιο καλά καταρτισμένο κοινό τελικών χρηστών της μετάφρασης και οι όλο και πιο περίπλοκοι όροι και/ή ιδιωματισμοί μάς σπρώχνουν άλλωστε προς το μέρος του. Άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι αυτό το επιπλέον έξοδο, η αμοιβή μεταφραστή, μας έρχεται βαρύ. Υπάρχουν ωστόσο και δύο ακόμα αποθαρρυντικά σημεία:
_α) Ακόμα κι αν έχεις μεταφραστή, και πάλι ένα μεγάλο μέρος από το χαμαλίκι (κατάρτιση γλωσσαρίου, τήρηση ενήμερης μνήμης, απαντήσεις σε θέματα ορολογίας, συνεννόηση με τον ξένο αναθέτη ή κατασκευαστή κλπ) εσύ θα το κάνεις.
_β) Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι μεταφραστές κάνουν κι αυτοί λάθη, ενίοτε παρανοούν και/ή κάνουν γκάφες ολκής, κ.ο.κ. (υπάρχουν τόνοι τέτοιου σχετικού υλικού που σε κάνει ν' αναρωτιέσαι τι στο καλό σκεφτόταν ο μεταφραστής!, αν και έχει υποστηριχθεί και το ότι αυτό είναι αποτέλεσμα ενός σωρού, περισσότερο ή λιγότερο εύλογων, λόγων).»
Τσκ τσκ τσκ, τώρα ακούγεται μάλλον άσχημο κι αντισυναδελφικό... Έλα ντε όμως που δεν μπορούμε να λέμε απ' τη μια «έκαστος στο είδος του» όταν θέλουμε να καυτηριάσουμε (και πολύ καλά κάνουμε!) τη λογική τού «γιου του καφετζή με το λόουερ» που όλα τα μεταφραστικά τα σφάζει κι όλα τα μαχαιρώνει, κι απ' την άλλη να υποστηρίζουμε πως, όταν κάποιος θέλει λεφτά για τις υπηρεσίες που παρέχει κι έχει παρατηρηθεί πως κάποιοι του συναφιού του έχουν κάνει λάθη, τότε ας δούμε πώς θα τον παρακάμψουμε. Διότι αυτά πληρώνουμε οι μεταφραστές. Και θα έπρεπε οι ίδιοι οι μεταφραστές να έχουμε μηχανισμούς για το πώς τα λάθη των αλεξιπτωτιστών ή των ασόβαρων δεν θα γίνονται επιχείρημα που θα πλήττει τον σοβαρό επαγγελματία.
Για να χρησιμοποιήσω κι εγώ με τη σειρά μου τη διατύπωση του ΣΜΕΔ, είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει κάθε διαδικασία αυτομόρφωσης των μεταφραστών. Αλλά η προαναφερθείσα ανάλυση νομίζω πως είναι της μορφής «τα μα μα και τα σα μάσα τα» και τελικά ρίχνει νερό στον μύλο όσων θεωρούν αχρείαστους και ακριβούς τους άρτια καταρτισμένους μεταφραστές. Άλλωστε, να δω συνδικαλιστικό όργανο μεταφραστών να πετά έξω τους σκιτζήδες και να προβάλλει πρώτο επιχείρημα το να μην αναθέτει κανείς δουλειά σε κακούς μεταφραστές (κι ας είναι και μέλη του), και τίποτ' άλλο στον κόσμο!
«Είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας (καλός) λογιστής — οι αλλεπάλληλες (και συχνά αντιφατικές) αλλαγές και οι όλο και πιο περίπλοκοι κανονισμοί μάς σπρώχνουν άλλωστε προς το μέρος του. Άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι αυτό το επιπλέον έξοδο, η αμοιβή λογιστή, μας έρχεται βαρύ. Υπάρχουν ωστόσο και δύο ακόμα αποθαρρυντικά σημεία:
_α) Ακόμα κι αν έχεις λογιστή, και πάλι ένα μεγάλο μέρος από το χαμαλίκι (συγκέντρωση στοιχείων κλπ) εσύ θα το κάνεις.
_β) Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι λογιστές κάνουν κι αυτοί λάθη, ξεχνάνε προθεσμίες, κ.ο.κ. (για ένα σωρό, περισσότερο ή λιγότερο εύλογους, λόγους).»
Αλλάζω τον «λογιστή» με «μεταφραστή», και γράφω το κείμενο με ακριβώς το ίδιο σκεπτικό, απευθυνόμενος σε αγοραστές μετάφρασης, όπως είναι λ.χ. οι μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις, οι εταιρίες διανομής ταινιών κι ακόμη ακόμη και τα ίδια τα μεταφραστικά γραφεία:
«Είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας (καλός) μεταφραστής — οι γλωσσικές απαιτήσεις για ένα ολοένα και πιο καλά καταρτισμένο κοινό τελικών χρηστών της μετάφρασης και οι όλο και πιο περίπλοκοι όροι και/ή ιδιωματισμοί μάς σπρώχνουν άλλωστε προς το μέρος του. Άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι αυτό το επιπλέον έξοδο, η αμοιβή μεταφραστή, μας έρχεται βαρύ. Υπάρχουν ωστόσο και δύο ακόμα αποθαρρυντικά σημεία:
_α) Ακόμα κι αν έχεις μεταφραστή, και πάλι ένα μεγάλο μέρος από το χαμαλίκι (κατάρτιση γλωσσαρίου, τήρηση ενήμερης μνήμης, απαντήσεις σε θέματα ορολογίας, συνεννόηση με τον ξένο αναθέτη ή κατασκευαστή κλπ) εσύ θα το κάνεις.
_β) Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι μεταφραστές κάνουν κι αυτοί λάθη, ενίοτε παρανοούν και/ή κάνουν γκάφες ολκής, κ.ο.κ. (υπάρχουν τόνοι τέτοιου σχετικού υλικού που σε κάνει ν' αναρωτιέσαι τι στο καλό σκεφτόταν ο μεταφραστής!, αν και έχει υποστηριχθεί και το ότι αυτό είναι αποτέλεσμα ενός σωρού, περισσότερο ή λιγότερο εύλογων, λόγων).»
Τσκ τσκ τσκ, τώρα ακούγεται μάλλον άσχημο κι αντισυναδελφικό... Έλα ντε όμως που δεν μπορούμε να λέμε απ' τη μια «έκαστος στο είδος του» όταν θέλουμε να καυτηριάσουμε (και πολύ καλά κάνουμε!) τη λογική τού «γιου του καφετζή με το λόουερ» που όλα τα μεταφραστικά τα σφάζει κι όλα τα μαχαιρώνει, κι απ' την άλλη να υποστηρίζουμε πως, όταν κάποιος θέλει λεφτά για τις υπηρεσίες που παρέχει κι έχει παρατηρηθεί πως κάποιοι του συναφιού του έχουν κάνει λάθη, τότε ας δούμε πώς θα τον παρακάμψουμε. Διότι αυτά πληρώνουμε οι μεταφραστές. Και θα έπρεπε οι ίδιοι οι μεταφραστές να έχουμε μηχανισμούς για το πώς τα λάθη των αλεξιπτωτιστών ή των ασόβαρων δεν θα γίνονται επιχείρημα που θα πλήττει τον σοβαρό επαγγελματία.
Για να χρησιμοποιήσω κι εγώ με τη σειρά μου τη διατύπωση του ΣΜΕΔ, είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει κάθε διαδικασία αυτομόρφωσης των μεταφραστών. Αλλά η προαναφερθείσα ανάλυση νομίζω πως είναι της μορφής «τα μα μα και τα σα μάσα τα» και τελικά ρίχνει νερό στον μύλο όσων θεωρούν αχρείαστους και ακριβούς τους άρτια καταρτισμένους μεταφραστές. Άλλωστε, να δω συνδικαλιστικό όργανο μεταφραστών να πετά έξω τους σκιτζήδες και να προβάλλει πρώτο επιχείρημα το να μην αναθέτει κανείς δουλειά σε κακούς μεταφραστές (κι ας είναι και μέλη του), και τίποτ' άλλο στον κόσμο!
