Ποια είναι τα κακά που αντιπροσωπεύει ο νεοφιλελευθερισμός...

[SBE]

Στο ΗΒ το δίκτυο έχει σπάσει σε μικρά κομμάτια και το καθένα έχει δημοπρατηθεί (ιδιωτικοποιηθεί) χωριστά, ανάλογα με το πόσο κερδοφόρο είναι. Ορισμένες ιδιωτικές εταιρίες λειτουργούν πολύ καλά, με ωραία τρένα κλπ. Αλλά δεν υπάρχει άμεσος ανταγωνισμός. Για παράδειγμα υπάρχουν δύο γραμμές Λονδίνο- Μπερμιγχαμ (από διαφορετική αφετηρία) που ανήκουν σε διαφορετικές εταιρίες. Η μία λειτουργεί σαν ταχεία, η άλλη σα γαλατάδικο. Η δεύτερη εταιρία απαγορεύεται να ανταγωνιστεί την πρώτη προσφέροντας υπηρεσίες ταχείας στη γραμμή της. Τα εισιτήρια είναι πιο φτηνά, αλλά κάνεις δέκα ώρες για τη διαδρομή (και προσωπικά με ενοχλεί γιατί με βολεύει καλύτερα ο σταθμός της δεύτερης).

 

[nickel]

Καλημέρα. Τώρα έχω χρόνο να καταθέσω ένα τιτίβισμα:

Κάποια πράγματα πρέπει να γίνονται καλά χωρίς τον ανταγωνισμό της ελεύθερης οικονομίας, χωρίς την αφόρητη ανοησία της πελατοκρατίας, χωρίς τα αδιέξοδα του κομουνισμού. Τρέχα γύρευε πώς. (186 χαρακτήρες. Απορρίπτομαι.)

 

[Palavra]

Η δεύτερη εταιρία απαγορεύεται να ανταγωνιστεί την πρώτη προσφέροντας υπηρεσίες ταχείας στη γραμμή της.

Νομίζω λοιπόν ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για φιλελεύθερο καθεστώς, καθώς εδώ υπάρχει μονοπώλιο. Η ιδιωτικοποίηση έχει νόημα όταν μπορεί να προσφέρει αυτό - ανταγωνισμό, που (θεωρητικά) θα οδηγήσει σε καλύτερες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές. Ειδάλλως, δεν έχει σημασία αν το τρένο το λειτουργεί το κράτος ή ο Χ εργοδότης: το τρένο μπορεί να λειτουργεί χάλια είτε έτσι είτε αλλιώς.

Καταλαβαίνω βέβαια από αυτά που λέτε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν καλύτερα όταν το λειτουργούσε το κράτος, και πάλι όμως εδώ έχουμε σαφή κρατικό παρεμβατισμό ( όπως καταλαβαίνω ότι συμβαίνει από το η δεύτερη εταιρεία απαγορεύεται να ανταγωνιστεί την πρώτη) και μάλιστα παρεμβατισμό που στρεβλώνει την αγορά.

 

[Marinos]

Περίμενα ότι η SBE θα έγραφε για τα τρένα του ευρύτερου Λονδίνου, γιατί διστάζω να καταθέσω την εμπειρία μου από δέκα-δώδεκα ημέρες. Έχει τρεις-τέσσερις εταιρείες, η καθεμιά από τις οποίες εκμεταλλεύεται από μια γραμμή --και πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω πώς θα γινόταν να είχε ανταγωνισμό, είναι σα να φανταζόμαστε πολλές εταιρείες στην ίδια γραμμή του προαστειακού. Τα τρένα δεν είναι λεωφορεία να προσπερνά το ένα το άλλο.
Α, και είναι χάλια, με συνεχείς (συνεχείς όμως) καθυστερήσεις και ακυρώσεις δρομολογίων. Έμεινα σε ένα σπίτι στο Peckham Rye και το να γυρίσω μετά τις έξι ή εφτά το απόγευμα ήταν πάντα μια μικρή περιπέτεια.

 

[SBE]

Ανταγωνισμός συγκοινωνιών ευρύτερης περιοχής Λονδίνου: κλασσικό παράδειγμα υποδειγματικής λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς είναι η λεωφορειακή γραμμή Οξφόρδη- Λονδίνο. Υπάρχουν δυο- τρεις εταιρίες οι οποίες μοιράζονται το σταθμό λεωφορείων και παρέχουν:
Δρομολόγια όλο το 24ωρο (λιγότερα τη νύχτα, φυσικά).
Την ημέρα τα δρομολόγια είναι κάθε 15 λεπτά, σε δύο διαδρομές στην περιοχή του κέντρου του Λονδίνου.
Τα πούλμαν έχουν γουάι-φάι, είναι καινούργια και έχουν όλα τα κομφόρ.
Τα εισιτήρια είναι εξαιρετικά χαμηλά, έχουν κάρτες, φοιτητικά κλπ. Για παράδειγμα, όταν δούλευα Οξφόρδη είχα βγάλει ένα σούπερ- έξτρα -ιδιαίτερα φτηνό εισιτήριο που έβγαινε πέντε λίρες το πηγαινέλα, τελευταία φορά που πήγα το Μάρτιο έδωσα νομίζω 12 κανονική τιμή.
Εξυπηρετούν και εργαζόμενους (και προς τις δύο κατευθύνσεις) και κόσμο που πάει Λονδίνο για διασκέδαση και επιστρέφει. Δε συμφέρει να παίρνεις ιχ ή τρένο για Οξφόρδη.

Αλλά δεν είναι όλες οι γραμμές λεωφορείων έτσι. Ούτε όλες οι συγκοινωνίες.

 

[panadeli]

Ποια είναι τα κακά που αντιπροσωπεύει ο νεοφιλελευθερισμός... και γιατί πρέπει να εξαλειφθεί; [...] Ποια είναι αυτά τα τόσο διαβολικά παρεπόμενά του και ποιες σκοτεινές δυνάμεις πρεσβεύει; Ποια πολιτικά συστήματα θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν σε έναν μη ουτοπικό και σύγχρονο κόσμο, με δεδομένο ότι είναι δέσμιος του περιορισμού των πρώτων υλών και της ενέργειας;

Αναβιώνω το νήμα ύστερα από έναν μήνα που παραμένει παγωμένο, μόνο για να επισημάνω ότι τα καίρια αυτά ερωτήματα που έθεσε ο Ελληγενής ανοίγοντας το νήμα παραμένουν αναπάντητα. Και εντάξει, για το πρώτο ερώτημα έγιναν κάποιες νύξεις σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες της ιδιωτικοποίησης της ύδρευσης και των μεταφορών. Για το πολύ ουσιαστικό τελευταίο ερώτημα όμως δεν είδα να γίνεται καμία. Αν λοιπόν δεχτώ ότι ο (νεο)φιλελευθερισμός έχει χίλια κακά και πρέπει να ανατραπεί, με τι θα τον αντικαταστήσουμε; Ποια είναι η σύγχρονη, ρεαλιστική, μη ουτοπική αντιπρόταση;

 

[Count Baltar]

Ας δοθεί, όμως, επιτέλους, από πολέμιους και υποστηρικτές μια περιγραφή του τι είναι φιλελευθερισμός. Οκέι; Και ποιο θα πρέπει να είναι το αντίπαλο δέος του (εδώ θα βοηθήσω: θα πρέπει να είναι ο κομμουνισμός, η σοσιαλδημοκρατία, ο καπιταλισμός με κανόνες, κάτι άλλο;).

 

[panadeli]

Χωρίς να είμαι ειδικός, αλλά έχοντας διαβάσει λίγα πράγματα:
Σε γενικές γραμμές, φιλελευθερισμός είναι το πολιτικό και οικονομικό σύστημα που θέτει ως πρώτη αξία τα δικαιώματα του ατόμου. Το κράτος υπάρχει για να διασφαλίζει αυτά τα δικαιώματα, θεσπίζοντας κάποιους γενικούς κανόνες και ελέγχοντας την εφαρμογή τους. Δουλειά του κράτους δεν είναι να παράγει αγαθά ή να δημιουργεί θέσεις εργασίας, αλλά να θέτει το γενικό πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας. Ο κυρίαρχος σήμερα μονεταρισμός, που συχνά αποκαλείται και νεοφιλελευθερισμός, ζητά από το κράτος να μην παρεμβαίνει στην οικονομία και να μην κόβει νόμισμα ώστε να μην δημιουργεί πληθωρισμό. Κοινωνίες βέβαια στις οποίες το κράτος να απέχει πλήρως από κάθε οικονομική δραστηριότητα δεν νομίζω ότι υπάρχουν —όλες οι φιλελεύθερες οικονομίες της Δύσης είναι στην πραγματικότητα μικτές οικονομίες, αλλά κατά το μάλλον ή ήττον διατηρούν, στον πυρήνα της λειτουργίας τους, τις αρχές του μονεταρισμού.

 

[pidyo]

Ο κυρίαρχος σήμερα μονεταρισμός, που συχνά αποκαλείται και νεοφιλελευθερισμός, ζητά από το κράτος να μην παρεμβαίνει στην οικονομία και να μην κόβει νόμισμα ώστε να μην δημιουργεί πληθωρισμό.

Ιστορικά, ο μονεταρισμός ήταν ο ισχυρότατος έλεγχος της κυκλοφορίας χρήματος από την κεντρική εξουσία. Δεν ξέρω αν συνηθίζεται ο όρος για τον σημερινό χρηματοπιστωτικό νεοφιλελευθερισμό, αλλά αν ισχύει αυτό, πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα ειρωνική μεταστροφή. Γιατί σήμερα η κεντρική εξουσία έχει απεμπολήσει τον έλεγχο επί της κυκλοφορίας του χρήματος, παραχωρώντας τον ρόλο αυτό στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε αξία των τραπεζικών παραγώγων πολλαπλάσια από το παγκόσμιο ΑΕΠ (σχεδόν 10 προς 1 αν θυμάμαι καλά κάποια άρθρα που έβλεπα τις προάλλες). Κάποια στιγμή θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτό είναι ο ορισμός της φούσκας. Και οι φούσκες πάντοτε καταλήγουν σε ανακατανομή εισοδήματος προς τα πάνω.

Edit: Η όξυνση του προβλήματος έχει οδηγήσει σε ιστορικά παράδοξα, όπως το να βγάζει μελέτη το ΔΝΤ για την επιστροφή στον κανονικό μονεταρισμό.

 

[panadeli]

Γιατί σήμερα η κεντρική εξουσία έχει απεμπολήσει τον έλεγχο επί της κυκλοφορίας του χρήματος, παραχωρώντας τον ρόλο αυτό στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Τα κράτη —η κεντρική εξουσία που λες— διατηρούν, μέσω της κεντρικής τους Τράπεζας, το μονοπώλιο του δικαιώματος να κόβουν χρήμα. Άλλο πράγμα η έκδοση νομισμάτων και άλλο η κυκλοφορία τους, όσο κι αν το ένα φυσικά επηρεάζει το άλλο. Στη σύγχρονη εκδοχή του ο μονεταρισμός ταυτίζεται στο θεωρητικό επίπεδο με τον Φρίντμαν και τη σχολή του Σικάγου και στο πρακτικό με τη Θάτσερ και τον Ρίγκαν —και σήμερα τη Μέρκελ.

Από τη Wikipedia:
Monetarism today is mainly associated with the work of Milton Friedman, who was among the generation of economists to accept Keynesian economics and then criticize it on its own terms. Friedman and Anna Schwartz wrote an influential book, A Monetary History of the United States, 1867-1960, and argued that "inflation is always and everywhere a monetary phenomenon." Though he opposed the existence of the Federal Reserve, Friedman advocated, given its existence, a central bank policy aimed at keeping the supply and demand for money at equilibrium, as measured by growth in productivity and demand.

 

[Hellegennes]

Ας δοθεί, όμως, επιτέλους, από πολέμιους και υποστηρικτές μια περιγραφή του τι είναι φιλελευθερισμός. Οκέι; Και ποιο θα πρέπει να είναι το αντίπαλο δέος του (εδώ θα βοηθήσω: θα πρέπει να είναι ο κομμουνισμός, η σοσιαλδημοκρατία, ο καπιταλισμός με κανόνες, κάτι άλλο;).

Το αντίπαλο δέος στον νεοφιλελευθερισμό είναι σαφώς είτε ο πλήρης κομμουνισμός είτε η αναρχική αμεσοδημοκρατία. Και τα δυο απαιτούν άπειρη ενέργεια και πρώτες ύλες. Βέβαια αυτό δεν είναι καταληκτική απάντηση, είναι η προσωπική μου θέωρηση, που μπορώ να την υποστηρίξω με επιχειρήματα.

 

[pidyo]

Τα κράτη —η κεντρική εξουσία που λες— διατηρούν, μέσω της κεντρικής τους Τράπεζας, το μονοπωλίο του δικαιώματος να κόβουν χρήμα. Άλλο πράγμα η έκδοση νομισμάτων και άλλο η κυκλοφορία τους, όσο κι αν το ένα φυσικά επηρεάζει το άλλο.

Το μονοπώλιο στη νομισματοκοπία είναι μία μόνο πτυχή της κυκλοφορίας του χρήματος, όχι πλέον η πιο σημαντική. Τα δάνεια δημιουργούν χρήμα, τα ομόλογα δημιουργούν χρήμα, τα παράγωγα δημιουργουν χρήμα. Με την απορρύθμιση του τραπεζικού συστήματος στον ύστερο εικοστό αιώνα, ιδίως με την κατάργηση της διατήρησης αποθεματικών που να έχουν έστω κάποια συγκεκριμένη αναλογία με τον κύκλο εργασιών τους, ο χρηματοπιστωτικός κλάδος είναι ο κύριος παραγωγός χρήματος. Οι κεντρικές εξουσίες και οι κεντρικές τράπεζες επεμβαίνουν στη νομισματικη κυκλοφορία κυρίως μη παρεμβαίνοντας.

 

[pidyo]

Το αντίπαλο δέος στον νεοφιλελευθερισμό είναι σαφώς είτε ο πλήρης κομμουνισμός είτε η αναρχική αμεσοδημοκρατία. Και τα δυο απαιτούν άπειρη ενέργεια και πρώτες ύλες. Βέβαια αυτό δεν είναι καταληκτική απάντηση, είναι η προσωπική μου θέωρηση, που μπορώ να την υποστηρίξω με επιχειρήματα.

Δεν χρειάζεται, έπεσε ήδη στο καναβάτσο ο αχυράνθρωπος.

 

[Count Baltar]

Το αντίπαλο δέος στον νεοφιλελευθερισμό είναι σαφώς είτε ο πλήρης κομμουνισμός είτε η αναρχική αμεσοδημοκρατία. Και τα δυο απαιτούν άπειρη ενέργεια και πρώτες ύλες. Βέβαια αυτό δεν είναι καταληκτική απάντηση, είναι η προσωπική μου θέωρηση, που μπορώ να την υποστηρίξω με επιχειρήματα.

Προσωπικά, και μπορώ να το υποστηρίξω με επιχειρήματα, το πραγματικό αντίπαλο δέος στον νεοφιλελευθερισμό είναι ο καπιταλισμός με κανόνες.

 

[panadeli]

το πραγματικό αντίπαλο δέος στον νεοφιλελευθερισμό είναι ο καπιταλισμός με κανόνες.

Μα κανόνες υπάρχουν και στον (νεο)φιλελευθερισμό. Λέγονται νόμοι και ψηφίζονται από τα κοινοβούλια των κρατών.

 

[SBE]

Τώρα φαντάζομαι ότι βγάζω τη συζήτηση αλλού αλλά...
Νομίζω ότι ο μέσος πολίτης που δεν σκαμπάζει και πολύ από οικονομικά δεν αντιλαμβάνεται τον νεοφιλελευθερισμό με οικονομικούς όρους και περισσότερο έχει ταυτιστεί το συστημα αυτό με το λιγότερο κράτος, όχι κυβέρνηση αλλά διοίκηση και με τη λειτουργία του κράτους σαν κερδοφόρα επιχείρηση (θεωρητικά με στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη). Και ότι ο νεοφιλελευθερισμός χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για κάθε είδους διαφθορά.

 

[Hellegennes]

Δεν χρειάζεται, έπεσε ήδη στο καναβάτσο ο αχυράνθρωπος.

Αν θεωρείς ότι απαντάω σε προκατασκευασμένο αντίπαλο, έχεις κάθε ελευθερία να πεις ποιο πιστεύεις ότι είναι το αντίπαλο δέος, γιατί και γιατί είναι καλύτερο. Δεν θέλω να προκαταλάβω κανέναν.

 

[panadeli]

Τώρα φαντάζομαι ότι βγάζω τη συζήτηση αλλού αλλά...
Νομίζω ότι ο μέσος πολίτης που δεν σκαμπάζει και πολύ από οικονομικά δεν αντιλαμβάνεται τον νεοφιλελευθερισμό με οικονομικούς όρους και περισσότερο έχει ταυτιστεί το συστημα αυτό με το λιγότερο κράτος, όχι κυβέρνηση αλλά διοίκηση και με τη λειτουργία του κράτους σαν κερδοφόρα επιχείρηση (θεωρητικά με στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη). Και ότι ο νεοφιλελευθερισμός χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για κάθε είδους διαφθορά.

Ο νεοφιλελευθερισμός δεν ζητάει τη λειτουργία του κράτους σαν κερδοφόρα επιχείρηση. Ζητάει την απόσυρση του κράτους από κάθε οικονομική δραστηριότητα και τον εκμηδενισμό των δοσοληψιών των πολιτών με το κράτος, άρα και τον εκμηδενισμό της διαφθοράς. Στην πράξη βέβαια το τελευταίο είναι πολύ δύσκολο, αλλά αποτελεί βασικό ζητούμενο του νεοφιλελευθερισμού και του φιλελευθερισμού γενικώς.

 

[SBE]

Δεν είπα τι ζητάει ο νεοφιλελευθερισμός. Είπα πώς τον αντιλαμβάνεται ο πολίτης που δεν ασχολείται με οικονομικά.

Αλλά αυτός ο εκμηδενισμός της διαφθοράς πάλι δε μου στέκεται καλά. Μόνο το κράτος μπορεί να είναι διεφθαρμένο; Οι ιδιώτες ποτέ;

 

[panadeli]

Διαφθορά νοείται το αλισβερίσι με τους φορείς της εξουσίας, άρα με το κράτος.