Λέξεις που προφέρουμε λάθος

[azimuthios]

Δεν καταδικάζουμε την ντοπιολαλιά. Το αντίθετο μάλιστα, τη γουστάρουμε κιόλας!

Αλλά εγώ προσωπικά, εδώ θεώρησα ότι βάζουμε λάθη στην κοινή νέα ελληνική και γι' αυτό έβαλα τα τρία που καυτηρίασε ο δαεμάνος.

Πώς να το κάνουμε δηλαδή; Θα θέλαμε στο σχολείο του παιδιού μας να κλίνει το ρήμα "μαγερεύω, μαγερεύεις, μαγερεύει..." ή μήπως "η φασουλάδα, της φασουλάδας" κλπ; Όχι, νομίζω. Άρα στην Κρήτη, στη Θεσσαλία, στο Κιλκίς κάτι μπορεί να είναι σωστό, αλλά δεν σημαίνει ότι συμφωνεί και η γραμματική της νέας ελληνικής μ' αυτό. Άρα, είναι λάθος με αυτό και μόνο το κριτήριο. Με άλλα όχι.

Θεώρησα απαραίτητη αυτή τη διευκρίνιση από τη μεριά μου.

Προσθέτω κιόλας: τη καρέκλα, το Κώστα, τη Κατερίνα. (τα προφέρουν κάποιοι έτσι, αλλά φυσικά δεν είναι σωστά)

Εκτός αν πείτε ότι έτσι τα λένε οι Αρβανίτες της Ρούμελης κυρίως και δεν είναι λάθος, αλλά ντοπιολαλιά.

 

[meidei]

Περίμενα κάποιον που θα ήθελε να τα βάλει σε μια τάξη. Meidei;

Θα κάνω μια απόπειρα. Λέξεις που σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μου είναι πολύ διαδεδομένες εναλλακτικές προφορές:
Βουργαρία
Παρεπιπτόντως (βασικά το σύμπλεγμα -μπτ-)
φασουλάδα
πούντο/που 'ν' το
Ακατανόμαστος
Αθρώποι

τώρα το τρακό-σχια απορώ πώς το προφέρετε, αλήθεια Την αμέριστη συμπαράσταση μου σε όσους προφέρουν τρακόσα.

 

[Earion]

Και πάντως δεν είναι λάθος το αντιληφτείτε.

 

[cougr]

Και πάντως δεν είναι λάθος το αντιληφτείτε.

Ευχαριστώ Earion. Στ' αλήθεια δεν ήμουν σίγουρος ότι αποτελούσε λάθος αλλά έτσι υπέθεσα επειδή αφενός στα βιβλία γραμματικής/συντακτικού που έχω, πάντα γράφεται με το «φθ» και αφετέρου όταν ψάξεις, για παράδειγμα, τη λέξη «αντιληφτεί» ο γκούγκλης ρωτάει «Μήπως εννοείτε: αντιληφθεί». Εξ ου η σύγχυση μου.

 

[Alexandra]

Θα κάνω μια απόπειρα. Λέξεις που σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μου είναι πολύ διαδεδομένες εναλλακτικές προφορές:
Βουργαρία
Παρεπιπτόντως (βασικά το σύμπλεγμα -μπτ-)
φασουλάδα
πούντο/που 'ν' το
Ακατανόμαστος
Αθρώποι

τώρα το τρακό-σχια απορώ πώς το προφέρετε, αλήθεια Την αμέριστη συμπαράσταση μου σε όσους προφέρουν τρακόσα.

Νομίζω ότι δεν πρέπει να είναι όλες αυτές οι λέξεις στην ίδια ομάδα. Το *παρεπιπτόντως και το *ακατανόμαστος είναι λάθη, όχι εναλλακτική προφορά. Δηλαδή, στην ίδια κατηγορία με τον *Οκτώμβριο, παλιά και διαδεδομένα λάθη.

 

[nickel]

Καλημέρα. Επειδή δημιουργήθηκε χτες αχρείαστη ένταση σε σχέση με τις ντοπιολαλιές, επιτρέψτε μου να πω την άποψή μου. Όπως γράφει πιο πάνω η Αλεξάνδρα, το να γράφονται κάποιες λέξεις όπως προφέρονται, π.χ. *Οκτώμβριος, *ακατανόμαστος, επιτρέπει σε κάποιον επιμελητή να μας διορθώσει όσο αυτές οι ορθογραφίες δεν γίνονται δεκτές από λεξικά, δασκάλους και επιμελητές. Σε ένα ρεαλιστικό διάλογο που επιδιώκει να διασώσει τα λάθη του προφορικού λόγου, γράφουμε ό,τι αποτυπώνει καλύτερα τα σωστά και τα λάθη του προφορικού. Εκεί, αν θέλουμε να βάλουμε τον ήρωά μας να πει *ακατανόμαστος, δεν μπορεί κανείς να μας το διορθώσει. Θα μας διορθώσει όμως αν γράψουμε *κατωνομάζω, όπου κι αν το γράψουμε.

Όταν πάμε τώρα στις ντοπιολαλιές, υπάρχουν χιλιάδες αποκλίνουσες προφορές, άρα και ορθογραφίες. Σε διάλογο που αποτυπώνει την αποκλίνουσα προφορά, το *άθρωπος είναι σωστό, αλλά όχι το *άθροπος. Από την άλλη, σε ένα επιστημονικό κείμενο δεν θα βάλουμε ούτε τα σωστά των διαλέκτων. Πείτε μου αν διαφωνείτε.

ΥΓ. Ξέχασα να πω ότι εδώ δεν χρειάζεται να βαρύνουμε το νήμα με αποκλίνουσες προφορές διαλέκτων επειδή θα θεωρηθούν λάθη σε ένα κανονικό κείμενο.

 

[meidei]

Στον τίτλο λέει λέξεις που προφέρουμε (λάθος), όχι που γράφουμε λάθος (λόγω προφοράς ή άγνοιας κλπ).
Γιατί θα γράψω 'παρεμπιπτόντως', 'Πέμπτη', 'άνθρωπος' και 'τριακόσια', αλλά θα προφέρω parepiptoⁿdos, pemti, aθropos, trakoʃa, γιατί δεν μπορώ να κάνω και αλλιώς.

 

[Zazula]

Την αμέριστη συμπαράσταση μου σε όσους προφέρουν τρακόσα.

Και Φότο (που λογικά πρέπει να είναι Φώτο, αφού τον λέγαμε Φώτη) Στρακόσα.

 

[cougr]

Αναδιοτέλεια, ανέργεση, αποστερωμένα, εξεδικευμένα/εξειδικυμένα, εξέργεση, λαπροσκοπική, παιδαριστής, προτανόμενο, ταξονόμηση.

Και ένα που πέτυχα πρόσφατα: τα ευκόλως συνεννοούμενα παραλείπονται.

 

[cougr]

Και τώρα που το θυμήθηκα: συμπαρομαρτυρούντα/συμπαραμαρτούντα.

 

[pontios]

Και τώρα που το θυμήθηκα: συμπαρομαρτυρούντα/συμπαραμαρτούντα.

Wow (σούπερ θυμητικό), cougr!
Η λάθος προφορά είναι το φυσικό "επακούλουθο" της χρήσης μεγάλων λέξεων. :cheek:

 

[dharvatis]

Το χειρότερο απ' όλα δεν είπαμε! Ακούω συνέχεια στην τηλεόραση διάφορους να μιλάνε για τις «δημόσιες υπερεσίες».

 

[bernardina]

Το χειρότερο απ' όλα δεν είπαμε! Ακούω συνέχεια στην τηλεόραση διάφορους να μιλάνε για τις «δημόσιες υπερεσίες».

Ο ενικός δε σου κάνει; ;)

Βέβαια, υπάρχει και παραλλαγή: *υπερησίες.

 

[JimAdams]

To "καλύβω'' και ''κερδάω'', πιάνονται ;;

(θα κερδάγαμε αμα στη φάση του οφσάητ δεν τον καλύβανε 3 αμυντικοί)

 

[bernardina]

Α, μου θύμισες την *απέκρουση!
Εκπληκτική φράση γνωστού: "η *διάρρευση έγινε από μέσα. Κάποιος το κάρφωσε".

 

[dharvatis]

To "καλύβω'' και ''κερδάω'', πιάνονται ;;

(θα κερδάγαμε αμα στη φάση του οφσάητ δεν τον καλύβανε 3 αμυντικοί)

:lol: Αυτά είναι λάθη γραμματικής, όχι προφοράς - το οφσάητ όμως μετράει! :lol:

 

[Earion]

Ας επαναφέρουμε τη συζήτηση στην αρχή της:

Έμαθα ότι έχετε κι ένα υιόν εις τον στρατό, είπεν ο ανθυπασπιστής.
--- Ναι είπεν ο κυρ Ζαχαρίας, όστις ηπόρησε πώς δεν εσυλλογίσθη να το αναφέρη πρώτος. «Αυτός δεν ήθελε να πάει κατά το ένθιμον, και άμα έληξεν η θητεία του, έμεινεν εις τον στρατόν. Να περιμένη τώρα προβιβασμόν! Αν έχη τύχην, όπως τον εκατήντησαν τον στρατόν με τα κόμματά τους! Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλεπταί, εκατάστρεψαν το Έθνος ανάθεμά τους! Κάψιμο θέλουν όλοι τους! Εγνώρισα εγώ στα χρόνια μου λοχίους, δεκαενείς, οπού είναι, έως αυτής της ημερός, συνταγματαρχαίοι και ταγματαρχαίοι.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Αποκριάτικη νυχτιά.

Και στη Μεγάλη Ρωμαίικη Επιστημονική Γραμματική του Ψυχάρη (τ. 1, σ. 245), που μας υπέδειξε ο Δόκτορας, βρίσκω:

πινίγω (= πνίγω)
καπινός (= καπνός)
ανεπινιά (= ανεπνιά < αναπνοή)
Πάτινο (= Πάτμος)
ατιμός (= ατμός)
τιμήμα (= τμήμα)

Η Κοινή δεν τα παραδέχεται, σημειώνει ο Ψυχάρης. Δε θα τα παραδεχτούμε ούτε μεις.

 

[sarant]

Το "λοχίοι" λεγόταν αρκετά στον στρατό, όσο για το "Πατηνιώτης" είναι ο μόνος λαϊκός τύπος για τον Πάτμιο.

 

[Pericles]

Η Κοινή δεν τα παραδέχεται, σημειώνει ο Ψυχάρης. Δε θα τα παραδεχτούμε ούτε μεις.

Η κοινή δεν παραδέχεται την Πάτινο; Δηλαδή τι είναι, ιδιωματισμός;

Σωστά. Τέτοιες κλίσεις υπάρχουν μόνο στη διάλεκτο που μιλάει η Πάρο, η Κάλυμνο, η Ρο (Ρόδο), η Κω, η Κόρθο (Κόρινθος) και όλη εκείνη η γειτονιά. Σ' όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, στη Σύρα, στην Αξά (Νάξο), στο Πολύκαντρο (Φολέγανδρο), στον Έπαχτο (Ναύπακτο) κλίνουν δευτερόκλιτα για πρωινό.

Παραδοσιακή πατμιακή τυρόπιττα.

_____________________________
Έχω μια πικρία για το βάρβαρο ξερίζωμα των τοπωνυμίων. Και καλά τα σλάβικα και τα τούρκικα, πες, τα δικαιολογούσε η ιστορική αναγκαιότητα. Μα τα ελληνικά;

 

[bernardina]

Στην Πάτηνο, βρ' αμάν αμάν αμάν
στην Πάτηνο στον Γερανό
Θα πάω να στήσω τέντα
Για να ΄ρχονται βρ' αμάν αμάν αμάν
για να ΄ρχονται οι Πατηνιές
να πιάνωμε κουβέντα.

Τι μου θυμίσατε τώρα...:s