Κατευόδιο στους εργάτες του λόγου

daeman

Administrator
Staff member
Και κάτι για τους μεταφραστές και τις μεταφράστριες:

Doestoevsky, Heraclitus, Dante, Virgil, Homer, Cervantes, Kafka, Kierkegaard, Tolstoy, Hölderlin, and scores of other poets and writers who have marked me forever—I, an American, whose only foreign language is French—have all been revealed to me, read by me, digested by me, in translation. Translators are the shadow heroes of literature, the often forgotten instruments that make it possible for different cultures to talk to one another, who have enabled us to understand that we all, from every part of the world, live in one world.
I would like to offer a salute and a declaration of thanks to all these men and women, these translators, who toil so selflessly to keep literature alive for everyone.

—Paul Auster

Από την εισαγωγή στο:
Allen, Esther, ed. (2007), To Be Translated or Not to Be, PEN/IRL Report on the International Situation of Literary Translation, Barcelona: Institut Ramon Llull.

440968618_3281205048842913_8890576889507270942_n.jpg


Είμαι και εικονομανής άλλωστε.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Μπορεί να μην πρόκειται για «εργάτη τού λόγου» με τη στενή σημασία, αλλά μιλάμε για έναν κατεξοχήν βιβλιάνθρωπο, πολύ γνωστό και αγαπητό στον χώρο: Θοδωρής Κυβελέας
 

nickel

Administrator
Staff member
Η Τζένη Μαστοράκη (1949-2024) έγραψε για πρώτη φορά στο τεύχος #33 των Μοντέρνων Ρυθμών, την 7/7/1965, όταν ήταν 16 ετών. Από τότε την παρακολουθώ. Και παραθέτω, σαν συμπλήρωμα στα βιογραφικά που διαβάζει κανείς σήμερα:

 
Νίκος Κούρκουλος, 1960-6.8.2024

nk.jpg


Εφυγε χτες από τη ζωή ύστερα από γενναία μάχη με τον καρκίνο ο συμμαθητής και φίλος μου Νίκος Κούρκουλος, παλιός και καλός μάχιμος μεταφραστής με περισσότερα από 70 βιβλία στο ενεργητικό του, Αφού βοήθησε να εκδοθούν τόσα βιβλία, στις αρχές του χρόνου πρόλαβε να εκδώσει κι ένα δικό του, το Ουελελέ, συλλογή ανθρωπολογικών δοκιμίων.

Ο Νίκος ήταν ενεργό μέλος της Λεξιλογίας τα πρώτα χρόνια, με το χρηστώνυμο Μπουκανιέρος, από την αγάπη του για την Καραϊβική, τους λαούς της και τους αγώνες τους. Είχε διαμορφώσει συγκροτημένες απόψεις για τη γλώσσα, που συχνά τις εξέθετε και στα εδώ σχόλιά του, με αταλάντευτη συνέπεια, όπως και τις άλλες απόψεις του. Πρόσφερε αφειδώς τον χρόνο του σε συλλογικά εγχειρήματα, ανάμεσά τους και στον ΣΜΕΔ (Σύλλογο Μεταφραστών, Επιμελητών και Διορθωτών), ήταν γλυκός και δοτικός, ήρεμη δύναμη. Του χρωστάω πολλά. Ελαφρύ να είναι το χώμα.

(Θα ανεβάσω αργότερα στο ιστολόγιό μου ένα μεγαλύτερο κείμενο).
 
 
Αυτό είναι ένα σύντομο βιογραφικό που (υποθέτω) έγραψε ο ίδιος, από το αυτί του βιβλίου που ευτυχώς (ξέροντας πού βάδιζε) πρόλαβε να γράψει:

Ο Νίκος Κούρκουλος (Κέρκυρα, 1960) έχει μεταφράσει περίπου εκατό βιβλία μέσα στα τελευταία σαράντα χρόνια. Στη σύντομη σταδιοδρομία του ως μεσαιωνιστής, μεταξύ άλλων, είχε συμβολή στις δαντικές σπουδές, με σχολιασμένες μεταφράσεις της Vita Nuova (Νέα Ζωή, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1996), και του De Vulgari Eloquentia (Η ευγλωττία της κοινής γλώσσας, απόστροφος, 2000), ενώ έφτιαξε μια συλλογή Μεσαιωνικών θρύλων της Ουαλλίας (Γαβριηλίδης, 1997). Επίσης, ασχολήθηκε με την κρεόλικη λογοτεχνία της γαλλόφωνης Καραϊβικής (μεταφράσεις των Patrick Chamoiseau και Raphaël Confiant). Κυρίως όμως έχει μεταφράσει δοκίμια στο χώρο της ανθρωπολογίας, της ιστορίας, της αρχαιολογίας και της πολιτικής. Έχει μεταφράσει μερικά βιβλία του δάσκαλου Marshall Sahlins καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του ιστορικού Enzo Traverso. Έχει πάρει μέρος σε μερικές, λίγο-πολύ φασματικές συλλογικότητες του ελευθεριακού χώρου, από τον Ικτίνο 180 ως τους ύστερους Happyfew. Άρθρα του έχουν εμφανιστεί, σπάνια, αποδώ κι αποκεί, κάπως συχνότερα στο περιοδικό Πανοπτικόν. Ιδρυτικό και ενεργό μέλος του ΣΜΕΔ για πάνω από μια δεκαετία. Σε μια παράλληλη ζωή, ήταν σκακιστής, κυρίως στον Πρωτέα Νέου Κόσμου αλλά και στην Καλλιθέα, και παλιότερα, με διακρίσεις, στο σκάκι δι’ αλληλογραφίας.
Να επαναλάβω κι εδώ δυο λόγια που έγραψα στου Σαραντάκου:
Στο Νίκο σε εντυπωσίαζε η τεράστια ευρυμάθεια και πολυμάθειά του: μπορούσε να σου κάνει διάλεξη για την κουλτούρα των Κρεολών της Καραϊβικής, την αρχαιολογία του Τσατάλ Χογιούκ, ή τις κελτικές επιρροές στον κύκλο του Αρθούρου που αν θυμάμαι καλά παραλίγο να γινόταν η διατριβή του που ποτέ, τελικά, δεν ξεκίνησε. Μια περιήγηση στο μπλογκ του, τον Τέταρτο Κόσμο, το δείχνει πολύ όμορφα αυτό. Αλλά κυρίως ήταν η δοτικότητα και η γενναιοδωρία του, η γλυκύτητα (παντρεμένη με μια ανυποχώρητη συνέπεια) που τον χαραχτήριζε.
Οι Κερκυραίοι, λέει η πείρα μου, είναι φλύαροι. Ο Νίκος δεν ήταν καθόλου, αντιθέτως. Ωστόσο ήταν εξαιρετικός αφηγητής. Θυμάμαι τη χαλαρότητα με την οποία, τις μικρές ώρες της νύχτας, έλεγε συναρπαστικές ιστορίες για την οικογένειά του, φίλους και γνωστούς, αλλά και αγνώστους της μεγάλης ιστορίας. Γοητευτική προσωπικότητα, μεγάλο μυαλό, αληθινός αγωνιστής και υπέροχος άνθρωπος.
 

cougr

¥
Ο Χρήστος Γιανναράς έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών, σε ηλικία 89 ετών, αφήνοντας πίσω του πλούσιο συγγραφικό έργο αλλά και μια μακρά και καταξιωμένη ακαδημαϊκή πορεία στον χώρο της φιλοσοφίας.
 

Earion

Moderator
Staff member
Καταξιωμένος στον τομέα του, σεβαστός για την προσφορά του στην ορθόδοξη θεολογία, επιδραστικός ως δημόσιος διανοούμενος, τεχνίτης του λόγου αναμφισβήτητος, αλλά αμφιλεγόμενος για τις πολιτικές του παρεμβάσεις. Αντινεοτερικός, αντιδυτικός μέχρι μυελού οστέων, ξεπερνούσε τον Ιερεμία στους θρήνους για την κατάσταση της νεότερης Ελλάδας. Διαγράφω από τη μνήμη εναγκαλισμούς του με πολιτικά πρόσωπα της επικαιρότητας....
 
Last edited:

Earion

Moderator
Staff member
Τα λέει καλύτερα από εμένα ο Ορέστης Καλογήρου:

Ο Χρήστος Γιανναράς ως στρατευμένος διανοούμενος επιχείρησε να διαβρώσει προγραμματικά την δημοκρατική και ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας και το δόγμα του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή "Ανήκομεν εις την Δύσην". Αντί για την σύγχρονη δημοκρατία πρότεινε μια προνεωτερική πολιτειακή οργάνωση κοινοτισμού με κοινοτικό κύτταρο τις ενορίες. Στον βαθμό που οι καταστατικοί του στόχοι πέτυχαν στο να επηρεάσουν το συλλογικό φαντασιακό, η προσφορά του υπήρξε αρνητική για την δημοκρατία. Οι αριστεροί διανοούμενοι τον επέλεξαν ως ιδεολογικό αντίπαλο, αλλά συχνά έχαναν τη μάχη των ιδεών λόγω της δικής τους ένδειας και της άρρητης αποστροφής τους προς την δημοκρατική και ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Οι (όποιοι) φιλελεύθεροι διανοούμενοι δεν κατάλαβαν και πολλά για να αντιπαρατεθούν μαζί του ιδεολογικά. Από τη σκοπιά αυτή όπως λένε οι Γερμανοί, er war nicht meine Welt.

 

Earion

Moderator
Staff member
Να επαναλάβω κι εδώ δυο λόγια που έγραψα στου Σαραντάκου:
Στο Νίκο σε εντυπωσίαζε η τεράστια ευρυμάθεια και πολυμάθειά του: μπορούσε να σου κάνει διάλεξη για την κουλτούρα των Κρεολών της Καραϊβικής, την αρχαιολογία του Τσατάλ Χογιούκ, ή τις κελτικές επιρροές στον κύκλο του Αρθούρου που αν θυμάμαι καλά παραλίγο να γινόταν η διατριβή του που ποτέ, τελικά, δεν ξεκίνησε. Μια περιήγηση στο μπλογκ του, τον Τέταρτο Κόσμο, το δείχνει πολύ όμορφα αυτό. Αλλά κυρίως ήταν η δοτικότητα και η γενναιοδωρία του, η γλυκύτητα (παντρεμένη με μια ανυποχώρητη συνέπεια) που τον χαραχτήριζε.
Οι Κερκυραίοι, λέει η πείρα μου, είναι φλύαροι. Ο Νίκος δεν ήταν καθόλου, αντιθέτως. Ωστόσο ήταν εξαιρετικός αφηγητής. Θυμάμαι τη χαλαρότητα με την οποία, τις μικρές ώρες της νύχτας, έλεγε συναρπαστικές ιστορίες για την οικογένειά του, φίλους και γνωστούς, αλλά και αγνώστους της μεγάλης ιστορίας. Γοητευτική προσωπικότητα, μεγάλο μυαλό, αληθινός αγωνιστής και υπέροχος άνθρωπος.

Στη μνήμη του Μπουκανιέρου

Η ευρέως διαδεδομένη θεωρία που θέλει το αινιγματικό Νησί του Πάσχα να υπέστη πληθυσμιακή κατάρρευση λόγω υπερεκμετάλλευσης των φυσικών του πόρων δείχνει να διαψεύδεται οριστικά από γενετικές αναλύσεις στα οστά κατοίκων. Η απότομη μείωση του πληθυσμού στο απομονωμένο νησί του Ειρηνικού, υποδεικνύει η μελέτη, ίσως ήταν αποτέλεσμα του δουλεμπορίου.
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε έναν αγαπητό χώρο του Facebook, που μ' άρεσε να διαβάζω, ο Βασίλης, ο γιος του Δημήτρη Τριανταφυλλίδη, ανέβασε τη θλιβερή είδηση της τελευτής του Δημήτρη:

Καλημέρα σας,
Θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ο πατέρας μου, Δημήτρης Τριανταφυλλίδης, ολοκλήρωσε εχθές το βράδυ τη γήινη διαδρομή του στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν τους τελευταίους μήνες. Ξεκουράστηκε μετά από μια τεράστια δοκιμασία.
Ο Δημήτρης γεννήθηκε στην Τούμπα της Θεσσαλονίκης στις 9 Δεκεμβρίου του 1959, στην οποία πέρασε και το πρώτο μέρος της ζωής του. Το 1980 έφυγε για να σπουδάσει Φιλοσοφία στο Κίεβο της τότε Σοβιετικής Ένωσης και επέστρεψε πέντε χρόνια αργότερα. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε τις θεολογικές του σπουδές στη Θεσσαλονίκη, προτού μετακομίσει στην Αθήνα, όπου και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.
Έκτοτε, φόρεσε πολλά καπέλα, αυτό του δασκάλου, του δημοσιογράφου, του ποιητή, του συγγραφέα, αλλά και του μεταφραστή. Ως μεταφραστής ήταν ίσως ο πιο δραστήριος της εποχής του, με περισσότερες από 130 μεταφράσεις από τα Ρωσικά στα Ελληνικά, έχοντας δουλέψει πάνω σε δοκίμια, ποιήματα, λογοτεχνικές συλλογές, αλλά και αρχειακό υλικό από τη Σοβιετική Ένωση, βοηθώντας έτσι στη διατήρηση της μνήμης των θυμάτων του Σοβιετικού ολοκληρωτισμού.
Τα τελευταία του χρόνια τα πέρασε στην Ερέτρια, μαζί με τα λατρεμένα του σκυλιά, κάτι το οποίο τον γέμιζε και του έδινε χαρά. Θα μου λείψουν πολύ οι κουβέντες που κάναμε για τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία, την πολιτική, τη μουσική, αλλά και τα υπέροχα γεύματα που μοιραστήκαμε στα αγαπημένα του μέρη.
Επιθυμία του ήταν η κηδεία να πραγματοποιηθεί στη Ριτσώνα Ευβοίας. Θα σας ενημερώσω για τα περαιτέρω μόλις έχω νεότερα.
Σας ευχαριστώ πολύ για τα εκατοντάδες μηνύματα που έχετε στείλει όλο αυτό το διάστημα στον ίδιο αλλά και σε εμένα, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι ένιωθε την αγάπη σας και του έδωσε δύναμη στις δύσκολες στιγμές.
Να είστε καλά και να τον θυμάστε,
Βασίλης Τριανταφυλλίδης
 

cougr

¥

Πέθανε ο συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός

Την τελευταία του πνοή σε ηλικία 92 ετών άφησε ο βραβευμένος συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός.

 

Earion

Moderator
Staff member
Σπάνια έχω διαβάσει πιο τραγικό και λακωνικό τέλος σε μια αφήγηση με όλα τα χαρακτηριστικά της Καθόδου στον Άδη...




... Σε λίγο ήρθαν οπλισμένοι χωριάτες και με πιάσαν εκεί.
 
Top