Η φεμινιστική γλωσσολογία

Basileios

New member
Δεν μπορώ να πω ότι έχω κοιτάξει την πρόοδο της ελληνικής γλώσσας κατά την βυζαντινή περίοδο, μόνο ιστορικώς την έχω εξετάσει. Οι βυζαντινοί δεν ένιωθαν Έλληνες και το Έλληνας για αυτούς ήταν υβριστικό, καθώς εννοούσε παγανιστής, κάτι τρομακτικό για την σκοταδιστική θεοκρατική κοινωνία τους. Μέχρι και ο τελευταίος αυτοκράτωρ χρησιμοποιούσε βασιλεύς των Ρωμαίων (απ' όπου βγήκε και το λαϊκό Ρωμιός, το οποίο υποδεικνύει σαφή ιστορική αμάθεια και ανθελληνισμό. Επίσης ως επίσημη γλώσσα του κράτους η εκλατινισμένη ελληνική (κοαίστωρ=quastor και πολλές άλλες λέξεις, σε βαθμίδες και άλλα) έγινε κατά τον Ιουστινιανό, τον 7ο αιώνα (και όχι πλήρως).
για τον προτελευταίο ορίστε και η απόδειξη: http://en.wikipedia.org/wiki/File:John_VIII_Palaeologos.jpg
Συνεπώς το να συμβουλευόμαστε εκείνους για θέματα της ελληνικής είναι παράλογο, εφόσον υπήρξε και ένα μεγάλο ξενοκρατούμενο κενό στην συνέχεια της γλώσσας, το οποίο (μαζί με τις γλωσσικές ατασθαλίες των βυζαντινών) οδήγησε στην ανάγκη της καθαρεύουσας, με τον όρο να χρησιμοποιείται εκ του γράφοντος και για να υποδείξει το όνομα της τότε ελληνικής αλλά και τον σκοπό της. Επιπλέον πιστεύω ότι η σημερινή ελληνική είναι ένα κράμα της καθαρεύουσας και της τότε δημοτικής.
 
οδήγησε στην ανάγκη της καθαρεύουσας, με τον όρο να χρησιμοποιείται εκ του γράφοντος και για να υποδείξει το όνομα της τότε ελληνικής αλλά και τον σκοπό της.
Πιστεύω ότι θα σε ενδιαφέρει να μάθεις ότι το "εκ του γράφοντος" είναι λάθος στην καθαρεύουσα (σωστό: "υπό του γράφοντος") και ανύπαρκτο στη σημερινή γλώσσα.
 
Φώναζε σήμερα ένας φύλακας έξω απ' τα Προπύλαια: "Κυρία ξεναγός!" και όχι "Κυρία ξεναγέ", ενώ θα 'λεγε Κύριε ξεναγέ (βέβαια, υπάρχει και η κλητική "Ε, Κύριος!", αλλά χωρίς κατηγορούμενο). Αναλόγως, έχετε ακούσει "Κυρία πρόεδρος/λοχαγός/λοχίας/ταγματάρχης...";
 

Basileios

New member
Φώναζε σήμερα ένας φύλακας έξω απ' τα Προπύλαια: "Κυρία ξεναγός!" και όχι "Κυρία ξεναγέ", ενώ θα 'λεγε Κύριε ξεναγέ (βέβαια, υπάρχει και η κλητική "Ε, Κύριος!", αλλά χωρίς κατηγορούμενο). Αναλόγως, έχετε ακούσει "Κυρία πρόεδρος/λοχαγός/λοχίας/ταγματάρχης...";
Τον ίδιο τύπο χρησιμοποιώ, δηλώνοντας το φύλο μέσω του κυρία. Μόλις πρόσεξα ότι δεν έβαλε κλητική...
 
Σωστά. Από αυτά που λες εκεί, Ζαζ:

Και σε άλλα επίκοινα θηλυκά θα σχηματίσουμε την κλιτική με λόγιο τρόπο (κυρία δικαστής!, κυρία βουλευτής!, κυρία εισαγγελεύ!, κυρία γλωσσολόγος!), αλλά και τη γενική (της συγγραφέως).

ταιριάζει 100% με το εδώ το "κυρία γλωσσολόγος!" (και τα άλλα βέβαια ταιριάζουν). Μόνο που δεν πρόκειται, νομίζω, τόσο για 'λόγιο τρόπο' όσο για επιλογή της ονομαστικής εις βάρος της κλητικής σε -έ, η οποία καπαρώνεται θαρρείς αποκλειστικά από το αρσενικό.
 
[...] Έτσι, ενώ λέμε πλέον η γιατρίνα, η δικαστίνα, η βουλευτίνα, η στρατιωτίνα, ακόμα δεν έχουν ωριμάσει γλωσσικά η φιλολογίνα, η υπαλληλίνα, η πιλοτίνα και πάρα πολλά άλλα.

Σήμερα που αναρωτήθηκα αν θα έπρεπε να χρησιμοποιήσω τη δικαστίνα σε μια μετάφρασή μου, με μια ματιά στο google, διαπίστωσα ότι χρησιμοποιείται κυρίως με μια... υποτιμητική χροιά, εκτός κι αν είναι η ιδέα μου. Εσείς τη χρησιμοποιείτε τη λέξη;
 

nickel

Administrator
Staff member
Εδώ απαιτείται τεράστια θεωρητική συζήτηση. Ποια είναι η πιο συνοπτική απάντηση (που θα έδινα) στην ερώτηση «Εσείς θα τη χρησιμοποιούσατε τη λέξη;»: «Ναι, αν μου επιτρεπόταν να είμαι ελάχιστα προκλητικός προκειμένου να προωθήσω μια λύση σ' αυτό το πρόβλημα». (Εξαρτάται από το ποιοι κοιτάζουν και ποιοι στραβοκοιτάζουν το γραφτό σου.)
 
(Εξαρτάται από το ποιοι κοιτάζουν και ποιοι στραβοκοιτάζουν το γραφτό σου.)

Έχω την πολυτέλεια, (αφού μεταφράζω εθελοντικά και ερασιτεχνικά) να μην με ενδιαφέρει ποιοι στραβοκοιτάζουν το γραπτό μου, γι' αυτό μπορώ να το τολμήσω.
Δεν ξέρω αν θα έδειχνα την ίδια τόλμη πάντως, αν έπρεπε να χρησιμοποιήσω την υπαλληλίνα κι αυτό με βάζει σε σκέψεις που, όπως είπες, ανήκουν σε κάποια θεωρητική συζήτηση...
 

melody

New member
Καλημέρα!
Μερικά σκόρπια σχόλια:
α)Προ καιρού, μέσα στο φόρουμ, διάβασα "λέμε δίνω το "παρών". Υπό το γυναικείο πρίσμα, λοιπόν θα έπρεπε να λέμε δίνω το "παρούσα";
β)Πότε θ'αλλάξει επιτέλους αυτό το αστείο -για να μην πω τίποτ'άλλο- "...και όλοι να λένε να ΜΙΑ σοφός";
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Νομίζω ότι το ποιηματάκι μπορούμε να το συγχωρέσουμε, ποιητική αδεία. Το σοφή δεν κάνει ρίμα με το φως :)
 
@ Melody

Θα αλλάξει αυτοστιγμή, με το που θα σταματήσει να ακούγεται το '' ...της νιότης το φως''. :p
 
..θα μπορούσαμε ενδεχομένως να λέμε:

...παντού να σκορπίζεις το φως, τη ζωή,
και όλοι να λένε να μία σοφή.
 
Μια που το αναφέρατε, μήπως ξέρετε ποιος και πότε έγραψε το τραγουδάκι? (μελωδία και στίχους).
 

melody

New member
Μια που το αναφέρατε, μήπως ξέρετε ποιος και πότε έγραψε το τραγουδάκι? (μελωδία και στίχους).

Έλα ντε. Θα πρέπει να γράφτηκε σε εποχές που γιόρταζαν μόνο τα γενέθλια των αγοριών-ανδρών. Αλλιώς ο "στιχουργός" όφειλε να έχει σκεφτεί κάτι πιο unisex για το τέλος.
 
Έλα ντε. Θα πρέπει να γράφτηκε σε εποχές που γιόρταζαν μόνο τα γενέθλια των αγοριών-ανδρών.

Το ίδιο και το αγγλικό τραγουδάκι. Δεν έχετε ακούσει που λέει "Χάπι μπέρθντεϊ του γιου";

Άθλιο αστείο, αλλά θα 'σκαγα αν δεν το ΄λεγα.
 
Το ίδιο και το αγγλικό τραγουδάκι. Δεν έχετε ακούσει που λέει "Χάπι μπέρθντεϊ του γιου";
Εξαιρετικό αστείο, θα 'σκαγα αν δεν μας το 'λεγες.
 

nickel

Administrator
Staff member
Σε επιστολή που δημοσιεύτηκε χτες στην Ελευθεροτυπία διαβάζω:

Σχετικά με το «η διοικητής», έχω να παρατηρήσω τα εξής: Ανέτρεξα σε επτά λεξικά και τα έξι εξ αυτών (Ηλίας Ιω. Καμπάνης, 1987 - Μαλλιάρης Παιδεία 2006 - Τεγόπουλος-Φυτράκης 1989 - Κώστας Ιωαννίδης - Θανάσης Γ. Κιζλαρης - Δ. Κυριακόπουλος) αναφέρουν «διοικητής» (ο), χωρίς θηλυκό.

Εξαίρεση το έβδομο λεξικό Γ. Μπαμπινιώτης, το οποίον αναφέρει ως θηλυκό το "διοικήτρια", χωρίς, όμως, να δικαιολογεί την ιδιαιτερότητά του. Κατόπιν αυτών, έχω την εντύπωση ότι περισσότερο αποδεκτό είναι αν λέμε και γράφουμε "η διοικητής"».

Με αυτή την ευκαιρία διαπίστωσα (να γιατί χρειάζεται και το διαδίκτυο, δεν φτάνουν τα παλιά λεξικά) ότι υπάρχουν πια πολλές διοικήτριες (στο διαδίκτυο και στα νοσοκομεία) — ακόμα κι όταν απολύονται.
 
Top