Αντικείμενο σε αιτιατική
- Thread starter fifini
- Start date
Κι εγώ θα έλεγα ότι είναι εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει τόπο.
Θα μπορούσαμε να το θεωρήσουμε και έμμεσο αντικείμενο, όπως φαίνεται αν μετατρέψουμε το εμπρόθετο σε γενική ("Του φυτεύω (του κήπου) καρότα"), αλλά και πάλι θα προτιμούσα την πρώτη εκδοχή.
Το "διδάσκω" έχει δύο διαφορετικές συντάξεις:
-"διδάσκω σε κάποιον κάτι" <--> "του διδάσκω κάτι"
-"διδάσκω κάποιον κάτι" <--> "τον διδάσκω κάτι".
Αφού θεωρεί το "μας" άμεσο αντικείμενο, είναι σε αιτιατική και έχουμε τη δεύτερη σύνταξη.
Ευχαριστώ πάρα πολύ. Λόγω πληθυντικού ήταν δυσδιάκριτο.
Συμφωνώ.
Δεν νομίζω...
αυτό -έμμεσο αντικείμενο
νοιάζει - ρήμα
τον -άμεσο αντικείμενο
Δηλ. εδώ νομίζω έχουμε περίπτωση ρήματος που συντάσσεται με δύο αιτιατικές, όπου η αιτιατική του πράγματος είναι το έμμεσο και η αιτιατική του προσώπου το άμεσο αντικείμενο
Πιο ταιριαστό μου φαίνεται και μένα. Υποκείμενο έχουμε με αυτό το περίεργο ρήμα;
EDIT:Είναι απρόσωπο !!!
Από εδώ :
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων είναι δυνατό να εκφράζεται (κανονικά σε γενική) το πρόσωπο που θα μπορούσε να θεωρηθεί το ψυχολογικό υποκείμενο —δηλαδή η οντότητα που φαίνεται να είναι άμεσα εμπλεκόμενη στην ενέργεια του ρήματος (και που θα ήταν το υποκείμενο ενός αντίστοιχου προσωπικού ρήματος):
Μου φαίνεται ότι κάνεις λάθος (δηλ. εγώ νομίζω ότι κάνεις λάθος)
Του είναι αδύνατο να καταλάβει το πρόβλημα (δηλ. αυτός δεν μπορεί να καταλάβει το πρόβλημα)
Συνεπώς
αυτό : υποκείμενο
νοιάζει : ρήμα
τον : αιτιατική προσωπική
καθόλου : ποσοτικό επίρρημα
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αρκετές περιπτώσεις απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων είναι δυνατό να εκφράζεται (κανονικά σε γενική) το πρόσωπο που θα μπορούσε να θεωρηθεί το ψυχολογικό υποκείμενο —δηλαδή η οντότητα που φαίνεται να είναι άμεσα εμπλεκόμενη στην ενέργεια του ρήματος (και που θα ήταν το υποκείμενο ενός αντίστοιχου προσωπικού ρήματος):
Μου φαίνεται ότι κάνεις λάθος (δηλ. εγώ νομίζω ότι κάνεις λάθος)
Του είναι αδύνατο να καταλάβει το πρόβλημα (δηλ. αυτός δεν μπορεί να καταλάβει το πρόβλημα)
Συνεπώς
αυτό : υποκείμενο
νοιάζει : ρήμα
τον : αιτιατική προσωπική
καθόλου : ποσοτικό επίρρημα
Πού έχουμε στη συζητούμενη φράση ψυχολογικό υποκείμενο σε γενική; Και πού ο nickel πιθανολογεί το υποκείμενο σε γενική;
Και πώς σχετίζεται το παράθεμα από language.gr με τη συνεπαγωγή "άρα";
Απορίες...
Την άκρη του νήματος θα τη βρούμε, πιστεύω, στο γεγονός ότι δεν υπάρχει αντιστοιχία 1:1 ανάμεσα στις σημασιολογικές λειτουργίες (θεματικούς ρόλους) και τους συντακτικούς ρόλους των μερών μιας πρότασης.
Το υποκείμενο επιτελεί ρόλο κατά πρώτο λόγο συντακτικό.
Ο εντοπισμός των συντακτικών ρόλων (Υ, Α, ΑΑ, ΕΑ, κ.ο.κ.) γίνεται με ένα απλό parsing με βάση τις πτώσεις.
Εν προκειμένω:
ΝΟΙΑΖΕΙ.
ΑΥΤΟ (Υ) ΝΟΙΑΖΕΙ.
ΑΥΤΟ (Υ) ΝΟΙΑΖΕΙ ΑΥΤΟΝ/ΤΟΝ (Α)
Από σημασιολογική (λειτουργική) άποψη, ο ΒΙΩΝΩΝ το νοιάξιμο (ή την απουσία αυτού!) είναι ΑΥΤΟΣ, ενώ η ΑΙΤΙΑ του (μη) νοιαξίματος είναι ΑΥΤΟ.
Με το συγκεκριμένο ρήμα (νοιάζει) και τον τρόπο που αυτό κυβερνάει τα ορίσματά του, ο βιώνων εκφέρεται με πτώση αιτιατική (συντακτικό αντικείμενο) και η αιτία με πτώση ονομαστική (συντακτικό υποκείμενο).
Το υποκείμενο επιτελεί ρόλο κατά πρώτο λόγο συντακτικό.
Ο εντοπισμός των συντακτικών ρόλων (Υ, Α, ΑΑ, ΕΑ, κ.ο.κ.) γίνεται με ένα απλό parsing με βάση τις πτώσεις.
Εν προκειμένω:
ΝΟΙΑΖΕΙ.
ΑΥΤΟ (Υ) ΝΟΙΑΖΕΙ.
ΑΥΤΟ (Υ) ΝΟΙΑΖΕΙ ΑΥΤΟΝ/ΤΟΝ (Α)
Από σημασιολογική (λειτουργική) άποψη, ο ΒΙΩΝΩΝ το νοιάξιμο (ή την απουσία αυτού!) είναι ΑΥΤΟΣ, ενώ η ΑΙΤΙΑ του (μη) νοιαξίματος είναι ΑΥΤΟ.
Με το συγκεκριμένο ρήμα (νοιάζει) και τον τρόπο που αυτό κυβερνάει τα ορίσματά του, ο βιώνων εκφέρεται με πτώση αιτιατική (συντακτικό αντικείμενο) και η αιτία με πτώση ονομαστική (συντακτικό υποκείμενο).
Η εντύπωσή μου είναι πως, εφόσον έχουμε ρήμα συντασσόμενο με δύο αιτιατικές, και εφόσον θεωρώ ότι η αιτιατική προσώπου είναι το άμεσο αντικείμενο, ένας τρόπος «επαλήθευσης» νομίζω είναι η μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική, οπότε το άμεσο αντικείμενο μετατρέπεται σε υποκείμενο (τον=αυτός), ενώ το έμμεσο πραγματώνεται εμπρόθετα (αυτό=για αυτό): Δηλαδή η φράση «Δεν τον νοιάζει καθόλου αυτό» μετατρέπεται στην ισοδύναμή της «Αυτός δεν νοιάζεται καθόλου για αυτό»
Συμφωνώ με nickel, finini, Earion, Lefki. Δεν υπάρχουν δύο αιτιατικές. Το "Αυτό" είναι υποκείμενο.
Ας αντικαταστήσουμε το "αυτό" με κάτι άλλο. Ίσως έτσι γίνει πιο σαφές.
Η ρύπανση δεν τον νοιάζει καθόλου.
Ο πρωταθλητισμός δεν τον ενδιαφέρει καθόλου.
"Η ρύπανση", "Ο πρωταθλητισμός": υποκείμενο
"τον": αντικείμενο
Ας αντικαταστήσουμε το "αυτό" με κάτι άλλο. Ίσως έτσι γίνει πιο σαφές.
Η ρύπανση δεν τον νοιάζει καθόλου.
Ο πρωταθλητισμός δεν τον ενδιαφέρει καθόλου.
"Η ρύπανση", "Ο πρωταθλητισμός": υποκείμενο
"τον": αντικείμενο
Καλησπέρα, θα ήθελα να επανέλθω στο θέμα του αντικειμένου σε 2 αιτιατικές. Στο παράδειγμα :
Ο δάσκαλος διδάσκει τους μαθητές χορό
Βρίσκω 2 απαντήσεις
Α) σε ποιον διδάσκει ; Στους μαθητές (έμμεσο) , τι; Χορό (άμεσο)
Β) ποιον διδάσκει; Τους μαθητές (άμεσο) , με τι; Με χορό (έμμεσο)
Πιστεύετε ότι μπέρδεμα προκύπτει εξαιτίας του συγκεκριμένου ρήματος;
Ο δάσκαλος διδάσκει τους μαθητές χορό
Βρίσκω 2 απαντήσεις
Α) σε ποιον διδάσκει ; Στους μαθητές (έμμεσο) , τι; Χορό (άμεσο)
Β) ποιον διδάσκει; Τους μαθητές (άμεσο) , με τι; Με χορό (έμμεσο)
Πιστεύετε ότι μπέρδεμα προκύπτει εξαιτίας του συγκεκριμένου ρήματος;
Από τα παραδείγματα καταλαβαίνουμε ότι όταν έχουμε δύο αντικείμενα σε αιτιατική από τα οποία το ένα δηλώνει πρόσωπο και το άλλο πράγμα, άμεσο είναι το αντικείμενο που δεν μπορεί να αντικατασταθεί, ενώ έμμεσο αυτό που μπορεί να αντικατασταθεί από εμπρόθετο.
(Από μια αρκετά αναλυτική παρουσίαση των μονόπτωτων και των δίπτωτων ρημάτων, εδώ.)
(Από μια αρκετά αναλυτική παρουσίαση των μονόπτωτων και των δίπτωτων ρημάτων, εδώ.)
Εάν γνωρίζουμε ότι ο δάσκαλος είναι δάσκαλος χορού, τότε, όποιον και να διδάσκει (μαθητές, φοιτητές. ηλικιωμένους κλπ) το ουσιώδες και μη αντικαταστάσιμο, και άρα άμεσο αντικείμενο, είναι ο χορός ("τι διδάσκει;" -"Χορό").
Εάν γνωρίζουμε ότι ο δάσκαλος είναι δάσκαλος π.χ. δημοτικού και μεταξύ άλλων που διδάσκει τους μαθητές (γλώσσα, μαθηματικά κλπ) τους διδάσκει και χορό, τότε το μη ουσιώδες και άρα αντικαταστάσιμο (και άρα έμμεσο αντικείμενο) είναι ο χορός.
Κάπως έτσι το αντιλαμβάνομαι.
Εάν γνωρίζουμε ότι ο δάσκαλος είναι δάσκαλος π.χ. δημοτικού και μεταξύ άλλων που διδάσκει τους μαθητές (γλώσσα, μαθηματικά κλπ) τους διδάσκει και χορό, τότε το μη ουσιώδες και άρα αντικαταστάσιμο (και άρα έμμεσο αντικείμενο) είναι ο χορός.
Κάπως έτσι το αντιλαμβάνομαι.