...καρκινικές ή παλίνδρομες (προσοχή!) :)
false friends, faux amis, ψευδόφιλες μονάδες, ψευδόφιλες λέξεις, ψευτοφίλες
- Thread starter nickel
- Start date
-
- Tags
- article linguistics
Galactic, όταν έχει να κάνει με αστρονομία (όπερ και συνηθέστερο) > γαλαξιακός, όχι γαλακτικός.
Ομοίως, intergalactic > διαγαλαξιακός, όχι διαγαλακτικός.
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?p=78847
Ομοίως, intergalactic > διαγαλαξιακός, όχι διαγαλακτικός.
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?p=78847
Taxonomy. Ταξινομία, όχι *ταξονομία. Να ακούμε και τους φίλους μας τους Γάλλους καμιά φορά. Όπως λέμε και εδώ:
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=3430
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=3430
Defterology. Δεν έχει σε τίποτα να κάνει με το δεύτερος ούτε με ...κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Είναι βοηθητικός κλάδος των οθωμανικών σπουδών και ασχολείται με την έρευνα και μελέτη των τεφτεριών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή καταγραφών πληθυσμού και οικονομικών πόρων στις διάφορες επαρχίες της επικράτειας από τις διοικητικές υπηρεσίες. Τεφτέρι, εκ του difter, κι αυτό πάλι από το ελληνικό διφθέρα (με αραβική μεσολάβηση). Άλλο ένα πασίγνωστο γλωσσικό αντιδάνειο. Επομένως; Τεφτερολογία ή διφθερολογία;
Θησαυρός πληροφοριών τα αρχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες σχεδόν άγνωστα, απρόσιτα και ανεκμετάλλευτα. Ευτυχώς εδώ και κάμποσο καιρό εγκύπτουν οι ερευνητές με ζήλο σκαπανέως και μας προσφέρουν πολλά και ενδιαφέροντα. Γιατί τα λέω αυτά; Μα γιατί εδώ στη Λεξιλογία έχουμε τον αρμοδιότερο όλων να μιλήσει γι' αυτό. Κάποιον εθισμένο στις καταδύσεις. Στα αρχεία εννοώ, όχι σε νιπτήρες. Τα λέω καλά;
Θησαυρός πληροφοριών τα αρχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες σχεδόν άγνωστα, απρόσιτα και ανεκμετάλλευτα. Ευτυχώς εδώ και κάμποσο καιρό εγκύπτουν οι ερευνητές με ζήλο σκαπανέως και μας προσφέρουν πολλά και ενδιαφέροντα. Γιατί τα λέω αυτά; Μα γιατί εδώ στη Λεξιλογία έχουμε τον αρμοδιότερο όλων να μιλήσει γι' αυτό. Κάποιον εθισμένο στις καταδύσεις. Στα αρχεία εννοώ, όχι σε νιπτήρες. Τα λέω καλά;
typify
τυποποιώ
Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, το typify θα μεταφραζόταν στα ελληνικά καλύτερα με περίφραση, π.χ. είμαι χαρακτηριστικό παράδειγμα, ενώ το τυποποιώ θα μεταφραζόταν στα αγγλικά με το standardize.
Απορία: Θα συμφωνούσατε μαζί μου ως προς το ότι το παραπάνω είναι χαρακτηριστικό ζεύγος ψευδόφιλων λέξεων;
1. (transitive) To embody, exemplify; to represent by an image, form, model, or resemblance.
His attitude typifies the attitude of young people today.
2. (transitive) To portray stereotypically.
The angry captain typified all new sailors as incompetent.
3. (transitive, sciences) To serve as a typical or reference specimen.
The chosen specimen typifies plants belonging to that species.
His attitude typifies the attitude of young people today.
2. (transitive) To portray stereotypically.
The angry captain typified all new sailors as incompetent.
3. (transitive, sciences) To serve as a typical or reference specimen.
The chosen specimen typifies plants belonging to that species.
τυποποιώ
1α. παράγω σε μεγάλες ποσότητες βιομηχανικά προϊόντα, σύμφωνα με ένα υπόδειγμα που καθορίζει την ποιότητα, το μέγεθος, το είδος συσκευασίας κτλ. |β. οργανώνω τη λειτουργία μιας βιομηχανίας, έτσι ώστε να μπορώ να εφαρμόζω ενιαίες μεθόδους εργασίας.
2. διαμορφώνω κπ. ή κτ. σύμφωνα με ένα ορισμένο πρότυπο, χωρίς να αφήνω περιθώρια ελεύθερης δημιουργίας, πρωτοτυπίας.
2. διαμορφώνω κπ. ή κτ. σύμφωνα με ένα ορισμένο πρότυπο, χωρίς να αφήνω περιθώρια ελεύθερης δημιουργίας, πρωτοτυπίας.
Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, το typify θα μεταφραζόταν στα ελληνικά καλύτερα με περίφραση, π.χ. είμαι χαρακτηριστικό παράδειγμα, ενώ το τυποποιώ θα μεταφραζόταν στα αγγλικά με το standardize.
Απορία: Θα συμφωνούσατε μαζί μου ως προς το ότι το παραπάνω είναι χαρακτηριστικό ζεύγος ψευδόφιλων λέξεων;
Αγαπητέ Εάριον,
Με τον καφέ εδά μ' έκαμες
να ψάχνω τα δεφτέρια,
ν' ανασκαλεύγω δίκτυα
να μάσω τα χαμπέρια. :)
Η αντιστρέψιμη Δεφτερολογία απορρίπτεται ασυζητητί;
Γιατί τα λεξικά το έχουν τεφτέρι (π.χ. ΛΚΝ):
τεφτέρι το [teftéri] O44 : 1. (παρωχ.) τετράδιο για λογαριασμούς ή σημειώσεις. 2. (μειωτ.) αρχείο δημόσιας αρχής· κιτάπι: Δεν τον βρήκαν γραμμένο στα τεφτέρια τους. ΦP γράφω* κπ. / κτ. στα παλιά μου τα τεφτέρια· ΣYN ΦP γράφω κπ. / κτ. στα παλιά μου τα παπούτσια. [αντδ. < τουρκ. tefter, defter -ι < αραβ. diftar < αρχ. διφθέρα στη σημ.: `γραφική ύλη΄ (πρβ. μσν. δεφτέρι συμφυρ. του υποκορ. διφθέριον & τουρκ. tefter)]
αλλά σε όλη την Ελλάδα είναι ακόμα διαδεδομένο και το δεφτέρι.
Ταχιά στην κρίσι τοῦ θεοῦ
ἁποῦ δά πά κριθοῦμε
νά φέρῃς τά τεφτέρια σου
νά ξεμολοηθοῦμε.
http://www.xanthi.ilsp.gr/mnemeia/deltiodetail.aspx?deltioid=3209
Καλή είναι η παρατήρησή σου, Δαεμάνε, αλλά αν είναι να αρχίσουμε να μαλώνουμε με τρεις όρους στο τραπέζι (δεφτερολογία, τεφτερολογία, διφθερολογία) και απόφαση να μην παίρνουμε, εγώ θα αντιπροτείνω το άπαξ λεγόμενον καταστιχολογία.
Marinos
¥
Καταστιχολογία ψηφίζω, μου φαίνεται.
(τώρα βέβαια, το defterology χρησιμοποιείται νομίζω σπάνια και μάλλον κάπως, πώς να το πω, "παιχνιδιάρικα", νομίζω μόνο από ένα συγγραφέα και μόνο σε τίτλους άρθρων, και πάντα σε εισαγωγικά...)
[Earion, είδα τη σπόντα, αυτή τη βδομάδα όμως είμαι λίγο αλλού...]
(τώρα βέβαια, το defterology χρησιμοποιείται νομίζω σπάνια και μάλλον κάπως, πώς να το πω, "παιχνιδιάρικα", νομίζω μόνο από ένα συγγραφέα και μόνο σε τίτλους άρθρων, και πάντα σε εισαγωγικά...)
[Earion, είδα τη σπόντα, αυτή τη βδομάδα όμως είμαι λίγο αλλού...]
Συγχωρήστε με αν έχει ειπωθεί παραπάνω, αλλά είναι πρωί και δεν μπορώ να διαβάσω τα προηγούμενα 100 ποστ για να το δω.
Αντιγράφω από τον πρόλογο του μεταφραστή, του συναδέλφου πλέον Γιώργου Φλώρου, στο Ορολογία της Μετάφρασης των Jean Delisle, Hannelore Lee-Jahnke, Monique C. Cormier, επιμ., Εκδόσεις Μεσόγειος, Ελληνικά Γράμματα-Πανεπιστήμιο Κύπρου.
"...ο γνωστός όρος faux amis αποδόθηκε ως ψευδοφίλιες λέξεις και όχι ως ψευδόφιλες λέξεις ή ψευδόφιλα, κατά παράβαση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, εφόσον κρίθηκε ότι το επίθετο ψευδόφιλος παραπέμπει στο φίλος του ψεύδους (κατά το υδρόφιλος) και όχι στην ψευδή "φιλία", όπως το πρωτότυπο."
Καλημέρα!
Αντιγράφω από τον πρόλογο του μεταφραστή, του συναδέλφου πλέον Γιώργου Φλώρου, στο Ορολογία της Μετάφρασης των Jean Delisle, Hannelore Lee-Jahnke, Monique C. Cormier, επιμ., Εκδόσεις Μεσόγειος, Ελληνικά Γράμματα-Πανεπιστήμιο Κύπρου.
"...ο γνωστός όρος faux amis αποδόθηκε ως ψευδοφίλιες λέξεις και όχι ως ψευδόφιλες λέξεις ή ψευδόφιλα, κατά παράβαση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, εφόσον κρίθηκε ότι το επίθετο ψευδόφιλος παραπέμπει στο φίλος του ψεύδους (κατά το υδρόφιλος) και όχι στην ψευδή "φιλία", όπως το πρωτότυπο."
Καλημέρα!
Σε συγχωρούμε, Az, γιατί η επανάληψη κακό δεν κάνει (ενίοτε μπορεί να είναι και μαμά της μάθησης), αλλά οπωσδήποτε δεν χρειάζεται να διαβάσεις τα πάντα — αρκεί μια αναζήτηση.
Μπορείς να δεις μάλιστα ότι περισσότερη διάδοση έχει ο όρος στο διαδίκτυο από μένα παρά από τους συντάκτες της Ορολογίας της μετάφρασης. Ωστόσο, προτιμώ το σαφέστατο ψευτοφίλες. Αποδίδει και τις faux amis και τις fausses amies.
Μπορείς να δεις μάλιστα ότι περισσότερη διάδοση έχει ο όρος στο διαδίκτυο από μένα παρά από τους συντάκτες της Ορολογίας της μετάφρασης. Ωστόσο, προτιμώ το σαφέστατο ψευτοφίλες. Αποδίδει και τις faux amis και τις fausses amies.
Μα δεν το έβαλα για να δημιουργήσω εντυπώσεις... ούτε για να πω ότι συμφωνώ... απλώς δεν το είδα στον τίτλο και είπα να το δούμε και αυτό.
Απλή παράθεση ήταν επειδή έτυχε να ψάχνω κάτι σε αυτό το βιβλίο και το διάβασα, γι' αυτό και δεν έκανα και αναζήτηση. Ακόμα καφέ δεν έχω πιει και θα άρχιζα έρευνα στο Google;
Απλή παράθεση ήταν επειδή έτυχε να ψάχνω κάτι σε αυτό το βιβλίο και το διάβασα, γι' αυτό και δεν έκανα και αναζήτηση. Ακόμα καφέ δεν έχω πιει και θα άρχιζα έρευνα στο Google;
Θες να πεις ότι δεν έχεις ακόμα εκσυγχρονίσει τις προτεραιότητές σου; :)
Rogerios
¥
Επειδή κι εμένα με δέρνει η ίδια βαρεμάρα και δεν έχω το κουράγιο να ξαναδώ τί έχουμε πει 100τόσα σχόλια πιο πριν, ας διακινδυνέψω να επαναλάβω πράγματα που έχουμε ήδη επισημάνει.
Το "ψευδόφιλος" μου φαίνεται μια χαρά για τη συγκεκριμένη σημασιολογική χρήση, καθώς:
- στα ελληνικά, το αντικείμενο της φιλίας/ αγάπης κ.λπ. αποτελεί κατά κανόνα το δεύτερο συνθετικό της λέξης: λέμε φιλαλήθης (και όχι αληθόφιλος), φιλόμουσος, φιλόζωος, φιλοχρήματος. Κι επίσης φιλονικία, φιλοδοξία κ.ο.κ. Οι κατασκευές στις οποίες το αντικείμενο προηγείται είτε είναι σχετικά πρόσφατες (π.χ. ρωσόφιλος.αμερικανόφιλος), είτε εξελληνισμένες εκδοχές λέξεων ξένης προέλευσης που φτιάχτηκαν με ελληνικά υλικά (π.χ. ζωόφιλος, παιδόφιλος).
- η χρήση του επιθέτου φίλιος αποτελεί επιστροφή σε απολιθώματα του παρελθόντος (ΟΚ, οι φίλιες δυνάμεις ή τα φίλια πυρά χρησιμοποιούνται πάντα, αλλά σε συγκεκριμένο κοντέξτ). Πώς θα μας φαινόταν ο ψευδοφιλικός; [προσωπικά δεν με ξετρελαίνει]
Τεσπα, ίσως λέω τα πράγματα με αοριστίες και ανακρίβειες (δεν είμαι και σε τοπ φόρμα), αλλά δεν βλέπω γιατί ο κίνδυνος σύγχυσης είναι ντε και καλά τεράστιος εν προκειμένω. Δεν νομίζω ότι έχει κατοχυρωθεί κάτι με τρόπο που να απαγορεύει τη χρήση του ψευδόφιλου για τον ζητούμενο σκοπό.
Το "ψευδόφιλος" μου φαίνεται μια χαρά για τη συγκεκριμένη σημασιολογική χρήση, καθώς:
- στα ελληνικά, το αντικείμενο της φιλίας/ αγάπης κ.λπ. αποτελεί κατά κανόνα το δεύτερο συνθετικό της λέξης: λέμε φιλαλήθης (και όχι αληθόφιλος), φιλόμουσος, φιλόζωος, φιλοχρήματος. Κι επίσης φιλονικία, φιλοδοξία κ.ο.κ. Οι κατασκευές στις οποίες το αντικείμενο προηγείται είτε είναι σχετικά πρόσφατες (π.χ. ρωσόφιλος.αμερικανόφιλος), είτε εξελληνισμένες εκδοχές λέξεων ξένης προέλευσης που φτιάχτηκαν με ελληνικά υλικά (π.χ. ζωόφιλος, παιδόφιλος).
- η χρήση του επιθέτου φίλιος αποτελεί επιστροφή σε απολιθώματα του παρελθόντος (ΟΚ, οι φίλιες δυνάμεις ή τα φίλια πυρά χρησιμοποιούνται πάντα, αλλά σε συγκεκριμένο κοντέξτ). Πώς θα μας φαινόταν ο ψευδοφιλικός; [προσωπικά δεν με ξετρελαίνει]
Τεσπα, ίσως λέω τα πράγματα με αοριστίες και ανακρίβειες (δεν είμαι και σε τοπ φόρμα), αλλά δεν βλέπω γιατί ο κίνδυνος σύγχυσης είναι ντε και καλά τεράστιος εν προκειμένω. Δεν νομίζω ότι έχει κατοχυρωθεί κάτι με τρόπο που να απαγορεύει τη χρήση του ψευδόφιλου για τον ζητούμενο σκοπό.
Πριν από λίγο, μίλησα με τον Γιώργο Φλώρο. Θα ξεκαθαρίσουν πολλά για το θέμα αυτής της επιλογής εν καιρώ. Θα επανέλθω με το επιχείρημα της άλλης πλευράς δηλαδή.
Άλλες γλώσσες παίζουνε, ή μόνο εγγλέζικα? Αν παίζουνε σας έχω λίγα ισπανικούλια:
periódico = εφημερίδα (και όχι περιοδικό)
carta = γράμμα, επιστολή (και όχι κάρτα)
galleta = μπισκότο (και όχι γαλέτα)
bizcocho = κέικ (και όχι μπισκότο)
sin embargo = παρ' όλα αυτά (και όχι "χωρίς εμπάργκο", όπως είπε μια συμμαθήτριά μου στο μάθημα)
Ουφ, συγγνώμη, μόλις πρόσεξα ότι το νήμα είναι τεράστιο και δεν διάβασα όλα τα σχόλια... ελπίζω να μην είμαι εκτός θέματος και να μην επανέλαβα κάτι που έχει ειπωθεί, αν είναι έτσι, σβήστε το σχόλιό μου.
periódico = εφημερίδα (και όχι περιοδικό)
carta = γράμμα, επιστολή (και όχι κάρτα)
galleta = μπισκότο (και όχι γαλέτα)
bizcocho = κέικ (και όχι μπισκότο)
sin embargo = παρ' όλα αυτά (και όχι "χωρίς εμπάργκο", όπως είπε μια συμμαθήτριά μου στο μάθημα)
Ουφ, συγγνώμη, μόλις πρόσεξα ότι το νήμα είναι τεράστιο και δεν διάβασα όλα τα σχόλια... ελπίζω να μην είμαι εκτός θέματος και να μην επανέλαβα κάτι που έχει ειπωθεί, αν είναι έτσι, σβήστε το σχόλιό μου.