Ποια είναι η αγαπημένη σας παρετυμολογία;

[Zazula]

Με αφορμή την ετυμολογία του ταξί, θυμήθηκα τη σχετική παρετυμολογία: Ότι τάχατες το ταξί προέρχεται από την ελλην. λ. ταχύ, δηλ. "γρήγορο". Θα τη βρείτε π.χ. εδώ: http://fygokentros.blogspot.com/2008/01/blog-post.html, όπου το περιβόλι έχει πολύ ακόμη πράμα, όπως το κλασικό για το ΟΚ (βλ. σχετικά http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=1005) και πολλά άλλα.

 

[drsiebenmal]

Με αφορμή ένα σχόλιο στου Σαραντάκου, και ψάχνοντας για την ετυμολογία της λέξης carbine, έπεσα σε αυτό το καταπληκτικό στη γουίκη:

A carbine (pronounced /ˈkɑrbaɪn/ or /ˈkɑrbiːn/) (from Greek καραμπινα "carbine.") is a firearm similar to a rifle or musket. ​

Ή κάτι ξέρουν αυτοί (και θα μου το τρίψετε στη μούρη) ή ετυμολογεί ο Γκας Πορτοκάλος αυτοπροσώπως...

 

[sarant]

Αυτοπροσώπως και παραχρήμα!

 

[JimAdams]

Ερώτηση: H εκδοχή της προέλευσης της λέξης καριοφίλι (ή καρυοφύλι) απο την ιταλική φίρμα κατασκευής, ισχύει?


Απάντηση:
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=6939

 

[nickel]

Ερώτηση: H εκδοχή της προέλευσης της λέξης καριοφίλι (ή καρυοφύλι) απο την ιταλική φίρμα κατασκευής, ισχύει?

Καρυοφύλλι είναι η άλλη εκδοχή. Ναι, η προέλευση από Carlo & figli είναι η επικρατέστερη.

Στο ΛΚΝ:
ιταλ. Carlo e figli `Κάρλος και υιοί΄ (φίρμα εργοστασίου) με αποβ. του [e] για αποφυγή της χασμ. και παρετυμ. καρυοφύλλι.

Τα ίδια και στο ΕΛΝΕΓ.

Θα ήμουν πανευτυχής αν έβρισκα έστω και μία αναφορά στο συγκεκριμένο εργοστάσιο, αλλά το διαδίκτυο δεν βοήθησε (είναι και συνηθισμένο όνομα το Carlo). Θα βολευόμουν και με μια φωτογραφία καριοφιλιού με το όνομα του κατασκευαστή επάνω. Ψάχνω άλλωστε και για ρομβία με το POMBIA επάνω της.

 

[nickel]

Η ρομβία ήταν πιο εύκολη, αν και δεν βρήκα φωτογραφία με τη λέξη να φαίνεται επάνω στη λατέρνα.

Αυτή η φωτογραφία έχει λεζάντα:
Nº 699: A small handle operated Spanish barrel piano by Pombia in Barcelona, 12 tunes, (need tuning). H. 1 m 05. L. 90 cm. Metal frame. Good condition. The endless screw has been remade.
Est. 600/1000 €
http://www.mmdigest.com/Gallery/Auctions/Chartres0412/0412En_im.html

Σύμφωνα με όλα τα ευρήματα, η Pombia ήταν στη Βαρκελώνη.

 

[JimAdams]

 

[JimAdams]

Στο wiki πάντως, καθώς και στο google.maps, Pombia υπάρχει μόνο στην Ιταλία. Και την εκδοχή αυτή βρήκα σαν ερμηνεία για το όργανο (την ιταλική, δηλ.)

 

[nickel]

Υπάρχει πόλη Pombia στη βόρεια Ιταλία και εταιρεία που την έλεγαν Pombia, στη Βαρκελώνη, και έφτιαχνε λατέρνες (τη διαδέχτηκε ένας Casali). Ποιο να θεωρήσω πιο πιθανό να βρω γραμμένο πάνω σε λατέρνα;

 

[JimAdams]

Δείτε αυτό, δεν ξέρω πόσο βοηθάει.....
http://www.armaoslaterna.gr/default.asp?static=60

 

[nickel]

Μα έτσι νόμιζα κι εγώ μέχρι σήμερα. Αλλά έχουμε το διαδίκτυο πια για να βάζουμε νέα ερωτήματα τουλάχιστον. Θα είμαι πιο σίγουρος όταν θα δω φορητή λατέρνα του ισπανικού εργοστασίου που θα γράφει τη μάρκα επάνω. Αλλά γιατί η γεωγραφική γνώση κάποιου μπορεί να βαρύνει περισσότερο από την πληροφορία ότι εργοστάσιο που έφτιαχνε λατέρνες με αυτό το όνομα υπήρχε στη Βαρκελώνη;

 

[JimAdams]

Με τη λογική ότι το αναφέρει κάποιος που σχετιζόταν με το αντικείμενο. Παρ'ολα αυτά με ρουμπώσατε.

 

[Zazula]

bodyguard << βόδι, γαρ

 

[nickel]

Θα ξέρετε, φαντάζομαι, ότι η (λέξη) μαρμελάδα βγαίνει από την ελληνική μελίμηλον. Θα αντιγράψω Σαραντάκο, που τα λέει με τον τρόπο του:

Βασικό χαρακτηριστικό του κυδωνιού είναι η πολύ υψηλή περιεκτικότητα του σε πηκτίνη — γι’ αυτό και η μαρμελάδα κυδώνι πετυχαίνει σχεδόν αυτόματα. Μελίμηλoν λεγόταν στα αρχαία ένα είδος γλυκού μήλου, αργότερα όμως έτσι ονομάστηκε και ο καρπός κυδωνιάς μπoλιασμένης με μηλιά: «εγκεντρίζεται μήλoν … εις κυδώνια και γίγνεται εκ των κυδωνίων μήλα κάλλιστα τα καλoύμενα παρ’ Αθηναίoις μελίμηλα», λέει μια συλλογή γεωπονικών συμβουλών. Η λέξη μελίμηλον (μη μου πείτε ότι δεν είναι εξαιρετικά εύηχη!) πέρασε στα λατινικά ως melimelum, που σήμαινε «είδος γλυκού μήλου» και «κυδώνι μαγειρεμένο με μέλι»· στα λαϊκά λατινικά έγινε malimellus και από εκεί το πήραν οι διάφορες ρωμανικές γλώσσες. Οι Πορτογάλοι είπανε marmelo το κυδώνι. Και επειδή οι πρώτες μαρμελάδες φτιάχτηκαν από κυδώνια, η λέξη marmelada σήμαινε αρχικά τη μαρμελάδα από κυδώνι, και σιγά-σιγά έφτασε να σημαίνει όλα τα είδη μαρμελάδας γενικώς. Και μέσω των γαλλικών, η λέξη επέστρεψε στα ελληνικά, ως αντιδάνειο, υποθέτω στα τέλη του 19ου αιώνα.
http://sarantakos.wordpress.com/2011/01/07/kydwnia/​

Σήμερα πληροφορήθηκα ότι κυκλοφορεί στους κύκλους των αγγλικών παρετυμολογιών και η εκδοχή marmalade < Marie malade.

Λέει μια εκδοχή:

Legend has it that Marie Antoinette awoke one morning with a headache. Her chef, on being told that "Marie est malade" (Marie is sick) concocted a bitter conserve of oranges and sugar to tempt her appetite — hence "marmalade". ​

Με τη Μαρία Στιούαρτ:

Spanish oranges had been stored there, and she [Mary] made a new sort of preserve — called after herself as she told them proudly, for the cook at her grandmother's chateau of Joinville had made it to tempt her appetite when she was ill; "Marie est malade," he had muttered again and again as he racked his brain to invent something new for her, and "Mariemalade" they had called it ever since.
[The Gay Galliard: the Love Story of Mary, Queen of Scots, by Margaret Irwin, 1942.]​

Άλλες παραλλαγές:
http://books.google.com/books?id=Sr383CDpNM8C&pg=PA40#v=onepage&q&f=false

Με τη δική μου γόνιμη φαντασία μπορώ να πω ότι από το «Marie malade» έχει βγει το δικό μας ... «Μαρί άρρωστη!».

 

[Earion]

Ο Λατινισμός και η κακοποίηση των Ελληνικών

Όλες ανεξαιρέτως οι Ευρωπαϊκές γλώσσες χρωστάνε την ύπαρξή τους στην Ελληνική. Για παράδειγμα, το όνομα της Γαλλικής πρωτεύουσας, το Παρίσι, προέρχεται από την Ελληνική λέξη πάρισος, που σημαίνει ο απέχων ίση απόσταση από δύο μέρη. Στη μέση λοιπόν του Σηκουάνα που διασχίζει το Παρίσι, βρίσκεται ένα μικρό νησί (cite), το οποίο απέχει εξ' ίσου από τις δύο όχθες του ποταμού. Στο νησάκι αυτό ξεκίνησε η μετεγκατάσταση Ροδίων τεχνιτών και η πόλη κέρδισε το όνομά της.​

(Η απόστροφος μετά το "εξ" κοκκινισμένη από εμένα).

Από την Πύλη, Είσοδο Εναλλακτικών Διαδρομών στο Ελληνικό Διαδίκτυο.
Βρήκα το σύνδεσμο στην πρώτη σελίδα του Translatum.

 

[nickel]

Το δηλώνουν οι άνθρωποι ότι οι διαδρομές τους είναι εναλλακτικές, άρα τα παρακάτω δεν αποτελούν «κακοποίηση των Ελληνικών», απλώς εναλλακτικές απόψεις.

• «η Ελληνική θεωρείται Νοηματική γλώσσα» (της κοινότητας των κωφών)
• Η ετυμολόγηση «γέφυρα (< γη επί ύδωρ)»
• «η Ελληνική, αποτελείται από 6.000.000 λέξεις» (και ένα περίσσιο κόμμα, και δεν εννοώ αυτό που μας κυβερνά)
• «ενώ με διάφορους συνδυασμούς εκφράζουν 1600 σημεία της μουσικής θεωρίας» (ποιος; τι; πώς;)
• «ανάγεται από πολύ παλιά» (το καταλάβαμε ότι δεν είναι καλές οι προθέσεις σας)
• «Όλες ανεξαιρέτως οι Ευρωπαϊκές γλώσσες χρωστάνε την ύπαρξή τους στην Ελληνική» (έτσι λύσαμε και το πρόβλημα της Βασκικής)
• «Ένα άλλο ανησυχητικό φαινόμενο παρατηρείται κατά τον εξ' αγγλισμό Ελληνικών λέξεων… στη δίνη του εξ’ αγγλισμού» (Η απόστροφος στο «εξ’ ίσου» μας μάρανε…)
• «Δείτε τώρα πως μετατράπηκε το λευκόν σε alb, αρχικά έγινε λευκ, λευ, λεβ, ελβ και κατάντησε να προφέρεται έλμπ» (Κι έτσι μας έμεινε ορφανό το «αλφός». Άμα θες να βρεις ελληνικές ρίζες και αλλού πατάς κι αλλού βρίσκεσαι…)
• «Κάτι τέτοιο συνέβηκε με την λέξη κεφαλή που έγινε head» (Ευτυχώς δεν πείραξαν το hydrocephalous.)
• «Αν πάρετε τώρα ένα αγγλικό λεξικό (η Αγγλική αποτελείται από 490.000 λέξεις και 300.000 τεχνικούς όρους περίπου) κι αρχίσετε να αφαιρείτε τις Ελληνικές λέξεις που υπάρχουν σ' αυτό, το σίγουρο είναι να καταλήξετε να κρατάτε ένα λεξικό...τσέπης!» (Τι, υπάρχουν δηλαδή αγγλικές λέξεις που δεν είναι ελληνικής αρχής;)
• «αποτελούν μέρος μιας διαχρονικής συνωμοσίας βεβήλωσης και καταστροφής του Ελληνικού Λόγου» (Διότι χωρίς συνωμοσία των ξένων κανένα τέτοιο κείμενο δεν μπορεί να αναπνεύσει.)

Και διάφορα άλλα από το λερναίο και την κισιγκεριάδα…
Earion, σε ευχαριστούμε πολύ, μας έφτιαξες το πρωί το μεσημέρι.

 

[drsiebenmal]

Πάντως, είναι ο πρώτος ιστότοπος που βλέπω να μην ξεπέρασε το πρόβλημα του ιού 2Κ: Το κοπυράιτ του, κάτω κάτω, είναι σαφές: 1999-1000.

 

[Earion]

Ε, ήταν το φάρμακο για το χτεσινό κακοκάρδισμα. Ο τρώσας και ιάσεται.:)

 

[Earion]

Από κει που δεν το περιμένεις...

Ανοίγεις το ένθετο «Ταξίδια», που κυκλοφορεί με τη Καθημερινή της Κυριακής, και απολαμβάνεις ιδανικές αποδράσεις από τη στενάχωρη πραγματικότητα... Το προπερασμένο τεύχος (13 Σεπτεμβρίου) σου υπόσχεται Άγραφα: καταπράσινη ορεινή διαδρομή στην καρδιά της Ελλάδας. Υπέροχη φύση, ιστορικές αναμνήσεις, ανοιχτόκαρδη υποδοχή από τους ντόπιους... Και ξαφνικά σου έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις (σ. 18):

Το Κεράσοβο, που έγινε Κερασοχώρι με βασιλικό διάταγμα του 1930 ...
Στο καφενείο όπου καθίσαμε ... πάνω στην κουβέντα ρωτήσαμε για την ονομασία του χωριού. Κερασιές άλλωστε δεν είχαμε δει πουθενά. Μας είπαν πως το Κεράσοβο είναι σλαβική λέξη και σημαίνει πετρότοπος. Αυτό που ξέρω εγώ όμως είναι πως η κατάληξη --οβο είναι αρχαιοελληνική, προέρχεται από το αυγό (ωόν > οβόν) και την έχουμε δανείσει σε πολλές άλλες γλώσσες. Βέβαια μετά ξεχνάμε τη γλώσσα μας και τι δανείσαμε και λέμε εύκολα ότι αυτό είναι σλαβικό. Εικάζω λοιπόν, επειδή η περιοχή είναι αναντάμ μπαμπαντάμ κτηνοτροφική, ότι Κεράσοβο μάλλον σημαίνει «ο τόπος με τα πολλά κέρατα» (των ζώων βέβαια)!
(Κείμενο Ντίνος Κιούσης)​

Το εκπληκτικότερο όλων για μένα είναι η ανακολουθία σε διάστημα δύο αράδων. Το «οβόν» γιατί το έβαλε ο σοφός περιηγητής, αφού δεν το μεταχειρίστηκε στην ετυμολογία του;

Μα πού χαθήκαν τα αβγά;

 

[Zazula]

Μα πού χαθήκαν τα αβγά;

Κίνησαν να βρουν τα πασχάλια! :)

ΥΓ1 Πιθανότατα η σκέψη του δημοσιογράφου είναι ότι η αναζήτηση σλαβικής ετυμολογίας για το Κεράσοβο βασίστηκε στην κατάληξη -οβο, ενώ ο ίδιος σπεύδει να επισημάνει ότι το -οβο αυτό είναι ελληνογενές κι ότι, αν το προσεγγίζαμε έτσι εξαρχής και το Κεράσοβο, θα διακρίναμε αμέσως το πρόθημα κερασ- που παραπέμπει στα κέρατα.

ΥΓ2 Βέβαια, θα μπορούσε να πει κάποιος, ότι ίσως η περιοχή πήρε το όνομά της από το αοριστικό θέμα τού ρήματος κερνώ και το ωόν, οπότε «κεράσοβο» καλείται ο τόπος όπου κεράστηκες αβγά. Η εν λόγω ετυμολόγηση αργότερα θεωρήθηκε τόσο ξεκαρδιστική, που γέννησε και την προσφιλή έκφραση «αβγά σού καθαρίζουν;».