Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

[Alexandra]

Αμ, πώς!
Τα όρη Όζαρκ, των όρων Όζαρκ, με τη λογική ότι είναι βουνό να βρεις τον κατάλληλο όρο... Και βέβαια έχει δίκιο η kapa18, άλλη γκλαμουριά έχει το όρος, παρότι "ο Όλυμπος κι ο Κίσσαβος, τα δυο βουνά μαλώναν", αλλά αυτό κάποια λαϊκάντζα το έβγαλε! Και πού να 'λεγε των ωραίων ορέων Όζαρκ (ωραίος!)

Το έχει επαναλάβει γύρω στις 6-7 φορές μέσα στο 22λεπτο επεισόδιο. Ελπίζω όταν πήγαν να το ηχογραφήσουν, κάποιος στο στούντιο να ήξερε το σωστό και να μην διάβασαν οι ηθοποιοί "των όρων Όζαρκ".

 

[crystal]

Μόλις είδα το Jane Austen Book Club, σε ντιβιντί. Αξέχαστη εμπειρία. Ορθογραφικά, typos και ασυνταξίες - τσεκ. Αλλά τι σκεφτόταν δεν μπορώ να καταλάβω, μεταφράζοντας το Sense and Sensibility πρώτα ως ''Περηφάνεια και Προκατάληψη'' και στη συνέχεια ως "Λογική και Προκατάληψη''. Όλη η ταινία περιστρέφεται γύρω από έξι τίτλους, βρε κορίτσι μου, γράψτους σ' ένα χαρτί δίπλα σου να τους θυμάσαι!

 

[nickel]

Ο αλφαριθμητικός (alphanumeric) δεν είναι ακριβώς νεολογισμός, αφού υπάρχει στα λεξικά του Κέντρου (κι ας μην λημματογραφείται στο ΛΚΝ).

Είναι μεταφραστικό δάνειο από το αγγλικό και προκύπτει από διασταύρωση των αλφαβητικός + αριθμητικός, όπως το αγγλικό είναι διασταύρωση των alphabet(ical) + numeric.

Ο τύπος *αλφαριθμικός (με ελάχιστα ευρήματα) είναι λανθασμένος (and should be nipped in the bud). Τα επίθετα αλγοριθμικός, λογαριθμικός, τιμαριθμικός προήλθαν από ουσιαστικά αλγόριθμος, λογάριθμος, τιμάριθμος. Δεν έχει σχέση με αυτά ο αλφαριθμητικός.

 

[daeman]

Μόλις είδα το Jane Austen Book Club, σε ντιβιντί. Αξέχαστη εμπειρία. Ορθογραφικά, typos και ασυνταξίες - τσεκ. Αλλά τι σκεφτόταν δεν μπορώ να καταλάβω, μεταφράζοντας το Sense and Sensibility πρώτα ως ''Περηφάνεια και Προκατάληψη'' και στη συνέχεια ως "Λογική και Προκατάληψη''. Όλη η ταινία περιστρέφεται γύρω από έξι τίτλους, βρε κορίτσι μου, γράψτους σ' ένα χαρτί δίπλα σου να τους θυμάσαι!

Περηφάνια και προκατάληψη, παραλογισμό και αναισθησία επιδεικνύει η συνάδελφος, όπως φαίνεται...;)

 

[Ambrose]

Ο αλφαριθμητικός (alphanumeric) δεν είναι ακριβώς νεολογισμός, αφού υπάρχει στα λεξικά του Κέντρου (κι ας μην λημματογραφείται στο ΛΚΝ).

Η συγκεκριμένη λέξη χρησιμοποιείται στο χώρο της πληροφορικής εδώ και 20 χρόνια τουλάχιστον.

 

[nickel]

Τον ιδιωματισμό for a song (για ένα κομμάτι ψωμί, για ένα ξεροκόμματο, έναντι πινακίου φακής) τον ξέρετε και είμαι σίγουρος ότι τον ξέρει και ο Χρήστος. Πώς λοιπόν προέκυψε αυτό το ουρανοκατέβατο «για ένα τραγούδι»;

Όπως σημειώνεται στο «Newsweek», όποτε ξεσπούσε πυρκαγιά στην πόλη, και αυτό συνέβαινε συχνά, ο Μάρκος Κράσσος έφτανε σχεδόν αμέσως στο οίκημα που καιγόταν, μαζί με τους στρατιώτες του, και εκμεταλλευόμενος τον πόνο των ιδιοκτητών, κατάφερνε να τους πείσει να το ανταλλάξουν για ένα τραγούδι.​

«...offer to buy the burning property for a song». Από το ενδιαφέρον φωτογραφικό του Νιούζγουικ, The Greediest of All Time.

 

[drsiebenmal]

"The John, please" ζητάει το Γιάννη ευγενικά η «τυπική Ελληνίδα μάνα» στο τηλέφωνο, στη νέα διαφήμιση που παίζει αυτές τις μέρες στην τηλεόραση.
"Ioannis, it's your mother. Again!" διαμαρτύρεται η νεαρή αλλοδαπή που σηκώνει το τηλέφωνο. Προφανώς δεν είναι native speaker αφού ούτε σκάει στα γέλια, ούτε προσβάλλεται...

 

[nickel]

Δεν την έχω δει τη διαφήμιση, οπότε επιφυλάσσομαι. Αλλά μήπως το χιούμορ είναι υποδόριο;

 

[Zazula]

Μήπως το χιούμορ είναι υποδόριο;

Ή μήπως είναι http://www.google.com/search?q="toi...-us&ie=UTF-8&oe=UTF-8&startIndex=&startPage=1 (από τη διαδεδομένη σημασία τού john);

 

[Rogerios]

Όπως σημειώνεται στο «Newsweek», όποτε ξεσπούσε πυρκαγιά στην πόλη, και αυτό συνέβαινε συχνά, ο Μάρκος Κράσσος έφτανε σχεδόν αμέσως στο οίκημα που καιγόταν, μαζί με τους στρατιώτες του, και εκμεταλλευόμενος τον πόνο των ιδιοκτητών, κατάφερνε να τους πείσει να το ανταλλάξουν για ένα τραγούδι.
«...offer to buy the burning property for a song». Από το ενδιαφέρον φωτογραφικό του Νιούζγουικ, The Greediest of All Time.

Ωραίο δεν είναι να ανακαλύπτεις στα αγγλικά πράγματα που γράφτηκαν για πρώτη φορά στη γλώσσα σου (ΟΚ, λέμε τώρα); Γιατί βεβαίως η πηγή για το ωραίο ανέκδοτο σχετικά με τον Μάρκο Λικίνιο Κράσσο είναι ο Πλούταρχος:

"εξηγόραζε τα καιόμενα και γειτνιώντα τοις καιομένοις, δια φόβον και αδηλότητα των δεσποτών απ´ ολίγης τιμής προϊεμένων, ώστε της Ρώμης το πλείστον μέρος υπ´ αυτώ γενέσθαι."

(βλ. http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/plutarque_uita_crassus/lecture/2.htm)

 

[sarant]

Τον ιδιωματισμό for a song (για ένα κομμάτι ψωμί, για ένα ξεροκόμματο, έναντι πινακίου φακής) τον ξέρετε και είμαι σίγουρος ότι τον ξέρει και ο Χρήστος. Πώς λοιπόν προέκυψε αυτό το ουρανοκατέβατο «για ένα τραγούδι»;

Όπως σημειώνεται στο «Newsweek», όποτε ξεσπούσε πυρκαγιά στην πόλη, και αυτό συνέβαινε συχνά, ο Μάρκος Κράσσος έφτανε σχεδόν αμέσως στο οίκημα που καιγόταν, μαζί με τους στρατιώτες του, και εκμεταλλευόμενος τον πόνο των ιδιοκτητών, κατάφερνε να τους πείσει να το ανταλλάξουν για ένα τραγούδι.​

«...offer to buy the burning property for a song». Από το ενδιαφέρον φωτογραφικό του Νιούζγουικ, The Greediest of All Time.

Έγραψα κι εγώ γιαυτό στο ιστολόγιό μου, ανκαι χωρίς να περάσω πρώτα από εδώ. Κι εγώ δυσκολεύομαι να το πιστέψω ότι δεν το ξέρει -μπορεί όμως να σκέφτεται ότι αφού υπάρχει η έκφραση στα αγγλικά, πρέπει να υπάρξει και στα ελληνικά.

Κατά τα άλλα, το πινάκιο φακής είναι άραγε εντελώς συνώνυμο με το κομμάτι ψωμί; Αναρωτιέμαι.

 

[nickel]

Να προσθέσω από το σαραντάκειο κείμενο τα «μισοτιμής» και «κοψοχρονιά» για το for a song.

Βάζω στο Γκουγκλ το «έναντι πινακίου φακής» (που έγραψα πιο πάνω και είναι λιγότερο συνηθισμένο από το «αντί πινακίου φακής») και έκανα την εξής ωραία (πολιτική) ανακάλυψη:

Athens, 15/05/2001 (ANA)
A warning that main opposition New Democracy would not allow the ailing national carrier Olympic Airways to be "sold for a song" was made on Monday by Anastassis Papaligouras, who handles OA issues for ND.

4/2/2009
Για έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με την εξέλιξη της πώλησης της Ολυμπιακής κατηγορεί την κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και παράλληλα τονίζει ότι (η κυβέρνηση) έχει απαξιώσει την εταιρεία και την ξεπουλάει έναντι "πινακίου φακής".

Τα κόμματα αλλάζουν, οι ιδιωματισμοί δεν αλλάζουν.

 

[sarant]

Συνονόματε, να η λεπτή διάκριση (που βέβαια έχει ισοπεδωθεί). Το πινάκιο φακής είναι όταν εσύ είσαι ατζαμής (ή πουλημένος) ή ο άλλος σε ξεγελάσει. Το κομμάτι ψωμί, όταν έχεις αδήριτη ανάγκη ή ο άλλος σε εκβιάσει.

 

[nickel]

Ακόμα κι αν υπήρχε τέτοια διάκριση στα ελληνικά, δεν υπάρχει στο αγγλικό, οπότε το «for a song» μπορεί να τα συστεγάσει. Δεν ξέρω αν υπήρχε ποτέ διαφορά στα ελληνικά και δεν έχω καθαρό μυαλό να θυμηθώ. Δεν βοηθά το ΛΝΕΓ, που δίνει αντίθετο παράδειγμα: «τους βρήκαν στην ανάγκη και αγόρασαν το οικόπεδό τους αντί πινακίου φακής». Και ο Ησαύ τα πρωτοτόκια τα παραχώρησε περισσότερο από ανάγκη και λόγω του εκβιασμού του Ιακώβ, οπότε γιατί να πάει η φακή με το ξεγέλασμα;

Σίγουρα εξακολουθεί, τουλάχιστον στον δημοσιογραφικό λόγο, να είναι διαδεδομένο και το ελληνικό και το αγγλικό: παραδείγματα τού for a mess of pottage από την εφημερίδα Τάιμς του Λονδίνου.

 

[tsioutsiou†]

Και ο Ησαύ τα πρωτοτόκια τα παραχώρησε περισσότερο από ανάγκη και λόγω του εκβιασμού του Ιακώβ, οπότε γιατί να πάει η φακή με το ξεγέλασμα;

Σωστό, το ξεγέλασμα δεν έχει σχέση με το πιάτο τις φακές. Αυτό έγινε μετά, για να αποσπάσει ο Ιακώβ την ευλογία του πατριάρχη Ισαάκ.

 

[kapa18]

Στο πρωινό δελτίο της τηλεόρασης του ΣΚΑΙ ο αθλητικός συντάκτης μάς ενημέρωσε για την πρόοδο της εθνικής ποδοσφαίρου των Ονδούρων ("οι Ονδούρες μπλα μπλα").

 

[nickel]

Στο πρωινό δελτίο της τηλεόρασης του ΣΚΑΙ ο αθλητικός συντάκτης μάς ενημέρωσε για την πρόοδο της εθνικής ποδοσφαίρου των Ονδούρων ("οι Ονδούρες μπλα μπλα").

Ως γνωστόν, στην ισπανική (και, εν συνεχεία, στην αγγλική, από την οποία μεταφράζουν, κατά κανόνα, στα ελληνικά ΜΜΕ) η χώρα ονομάζεται Honduras, δηλαδή «βάθη». Υπάρχει μάλιστα και μύθος που λέει ότι ο Κολόμβος, στο τέταρτο και τελευταίο ταξίδι του στην Αμερική, όταν βρισκόταν στη βορειοανατολική ακτή της χώρας, έγραψε «Gracias a Dios que hemos salido de esas Honduras» (δηλ. Δόξα τω Θεώ που βγήκαμε απ' αυτά τα βαθιά νερά).

Είτε από τα «βαθιά» βγήκε το όνομα είτε από αλλού, το έχει το πληθυντικό του να μας μπερδεύει. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ήταν και δύο οι Ονδούρες κάποτε, μέχρι που η Βρετανική Ονδούρα έγινε Μπελίζε και η Ισπανική Ονδούρα σκέτη Ονδούρα. Ευτυχώς — και ευτυχώς κλίνεται και απλά: της Ονδούρας, ντε! Διότι πολύ περισσότεροι από εκείνους που προβληματίζονται ανάμεσα στο «των Ονδουρών» και το «των Ονδούρων» είναι τα χαϊβάνια που γράφουν «της Ονδούρα».

 

[kapa18]

Διευκρινίζω ότι ο δημοσιογράφος έλεγε "οι Ονδούρες". Τη γενική τη χρησιμοποίησα εγώ, ποιητική αδεία.

 

[Zazula]

Ήταν δύο οι Ονδούρες κάποτε, μέχρι που η Βρετανική Ονδούρα έγινε Μπελίζε και η Ισπανική Ονδούρα σκέτη Ονδούρα.

Μπελίσε στον Πάπυρο και στο ΛΝΕΓ. Μπελίζ η αγγλική προφορά (με τραβηγμένο το /i/).

ΥΓ Το ΛΝΕΓ μιλάει για Βρετανικές Ονδούρες (πληθ.), αλλά Ονδούρα (η). Στον Πάπυρο αμφότερα στον ενικό.

 

[Palavra]

Μπελίσε στον Πάπυρο και στο ΛΝΕΓ. Μπελίζ η αγγλική προφορά (με τραβηγμένο το /i/).

Σωστός ο Ζαζ, η ισπανική γραφή είναι με c, Belice.