gourmet = εκλεκτοφάγος

[nickel]

Περίμενα τις αντιδράσεις, γι’ αυτό σε θεματικό νήμα έβαλα την πρόκληση στον τίτλο (όχι πως είναι η πρώτη φορά). Προφανώς οι Έλληνες φίλοι του καλού φαγητού δεν μπορούν να αρκεστούν σε περιγραφή με λέξη που τελειώνει σε –άς! Ούτε καν καλόφαγος! Όσο για τον γκουρμέ, τον στραπατσάρισε κι αυτόν ο εξελληνισμός, με τις γκουρμεδιές και τους γκουρμέδες, λες κι είναι μεντεσέδες. Οπότε, όταν έχουμε να κάνουμε με γαστρονομία, ναι, χρειαζόταν λέξη που θα μπορούσε να σταθεί επάξια δίπλα σ’ έναν Μπριγιά-Σαβαρέν (με ενωτικό). Εμείς οι υπόλοιποι είμαστε απλοί καλοφαγάδες (μέχρι και σαβουροφάγοι), δεν μπορούμε να καταλάβουμε αυτές τις λεπταίσθητες διακρίσεις, όπως δεν μπορούμε να καταλάβουμε τη διαφορά ανάμεσα σε ένα μερλό και ένα καμπερνέ σοβινιόν. Ο πρωτολογισμός εκλεκτοφάγος ανέβηκε εδώ για όσους επιθυμούν να αναδύονται από το γραπτό τους τα φίνα αρώματα και οι γεύσεις της υψηλής γαστρονομίας.

Μετά απ’ όλα αυτά, ο εκλεκτοφαγάς απορρίπτεται μετά πολλών επαίνων. Αποτελεί κραυγαλέα αντίφαση, φρικτό οξύμωρο που αντιβαίνει σε όλη την προσπάθεια που περιγράφτηκε πιο πάνω. Βεβαίως, δεν περίμενα να γίνει άμεσα κατανοητός ο όρος, όταν σας κάνει να σκεφτείτε λέξεις όπως ο τουρκοφάγος! Αλλά θα την καταλάβουν οι αβροδίαιτοι.

:)

 

[anef]

Σωστά, τι να καταλάβουμε εμείς της πλέμπας από εκλεκτοφαγία. Αν είμαστε και γυναίκες δε, καλύτερα ας τ' αφήσουμε. Η καλοφαγού να πεις; Η εκλεκτοφάγα; (Ξέρω, ξέρω η εκλεκτοφάγος γυνή θα έλεγε ο Ζουράρης) Η γυναίκα γκουρμέ; Μπρρρ...

 

[nickel]

θα έλεγε ο Ζουράρης

«Ζουράρις», παρακαλώ. Όλα έχουν τη σημασία τους!

 

[sarant]

Και ναι, κ. Σαραντάκο, γι’ αυτό δημιουργήθηκε ο νεολογισμός αυτός. Δεν χρειάζεται να τον καταδικάσουμε. Δεν οδηγείται σε έκρηξη το σημειωτικό σύστημα της γλώσσας με αυτόν τον τρόπο. Αν εμμείνουμε στο «καλοφαγάς», τότε χάνουμε σημασιολογικό περιεχόμενο —χάνουμε ακριβώς αυτήν την σνομπαρία στην οποία αναφέρεσαι.

Μα, αν τον χρησιμοποιήσουμε αγαπητέ ΕψιλονΣίγμα(*) τότε εντασσόμαστε στη νεόπλουτη σνομπαρία, όχι; Άλλοι πετάνε τη σκούφια τους γι' αυτό, άλλοι όχι. Εγώ όχι κι έγραψα τη γνώμη μου.

(*) Δεν θυμάμαι να έχουμε συστηθεί και δεν είναι σωστό εγώ να σας αποκαλώ με το... χμ.... οθονώνυμό σας κι εσείς με το επώνυμό μου, έτσι; Διορθώστε με αν έχουμε συστηθεί, αλλιώς σας παρακαλώ να μην χρησιμοποιείτε επώνυμο εφόσον εγώ δεν μπορώ να κάνω το ίδιο.

 

[nickel]

(*) Δεν θυμάμαι να έχουμε συστηθεί και δεν είναι σωστό εγώ να σας αποκαλώ με το... χμ.... οθονώνυμό σας κι εσείς με το επώνυμό μου, έτσι; Διορθώστε με αν έχουμε συστηθεί, αλλιώς σας παρακαλώ να μην χρησιμοποιείτε επώνυμο εφόσον εγώ δεν μπορώ να κάνω το ίδιο.

Είχαμε ζητήσει, όταν ήταν νιάτο νεογέννητο ακόμα το φόρουμ, να μη χρησιμοποιούμε άλλα ονόματα εκτός από τα χρηστώνυμα που επιλέγουν οι χρήστες. Ας το ξαναπούμε, να το μαθαίνουν και οι καινούργιοι.

 

[EpsilonSigma]

Δεν είπα να το χρησιμοποιούμε εμείς. Αλλά και η νεόπλουτη σνομπαρία έχει δικαίωμα στην γλώσσα και στην χρήση της κατά το δοκούν προς τους δικούς της σκοπούς. Άμα έτσι τους αρέσει εμείς γιατί να φέρουμε αντίρρηση; Μόνο όσοι έχουμε βιβλιοθήκες με βιβλία που όντως έχουμε διαβάσει (ήτοι δεν έχουμε αγοράσει τις βιβλιοθήκες μαζί με τα βιβλία κοψοχρονιά για να φαίνεται ότι είμαστε μορφωμένοι) δικαιούμαστε να ομιλούμε περί γλώσσας και να πλάθουμε νεολογισμούς;

ΥΓ.: «Οθονώνυμο»; Μέσω απλοποιήσεως μπορεί να γίνει και «οθώνυμο» (κατά, π.χ., την απλοποίηση του «μορφοφωνολογία» σε «μορφωνολογία»)…

 

[EpsilonSigma]

τα χρηστώνυμα

Εάν user name = χρηστώνυμο, τότε user surname = χρηστεπώνυμο; Ευλόγησον…

 

[nickel]

Εάν user name = χρηστώνυμο, τότε user surname = χρηστεπώνυμο; Ευλόγησον…

Έρχεσαι δεύτερος, αν και όχι καταϊδρωμένος.
http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?p=25687#post25687

 

[tsioutsiou†]

Εμείς οι υπόλοιποι είμαστε απλοί καλοφαγάδες (μέχρι και σαβουροφάγοι), δεν μπορούμε να καταλάβουμε αυτές τις λεπταίσθητες διακρίσεις

ευτυχώς δεν είμαστε ούτε μονοφαγάδες.

 

[Zazula]

Αν αποκαλέσουμε κάποιον Λούκουλο, η αντιστοίχιση είναι με το gourmet, το epicure, το gourmand ή το glutton; :)

 

[Rogerios]

Φτάνω καθυστερημένος στη συζήτησή σας λόγω εξαντλητικού προγράμματος κατά το ΣΚ, επιτρέψτε μου όμως να καταθέσω κάποιες σκέψεις και προβληματισμούς...

Από άποψη σχηματισμού, το "εκλεκτοφάγος" δεν μου φαίνεται καταρχήν προβληματικό, έχουμε άλλωστε και τους "λωτοφάγους"· εντούτοις, από άποψη σημασιολογικής πληρότητας διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις για τη συγκεκριμένη επιλογή. Προσωπικά, πιστεύω ότι λόγω ιδιαίτερης σημασιολογικής φόρτισης δεν θα ήταν και τόσο άσχημο να μην μεταφράζαμε καθόλου τον όρο και να αφήναμε τον γκουρμέ ως έχει (κατά προτίμιση άκλιτο, αλλά αν ο Count Baltar επιμένει διαφορετικά pas de problème). Αν πάλι θέλουμε οπωσδήποτε μετάφραση, ο "γευσιγνώστης" μου φαίνεται πιο εύστοχος όρος (κι ακόμη πιο κυριλέ αν ο στόχος είναι η ελαφρώς - ή βαρέως - σνομπ διαφοροποίηση των γκουρμέ/ γκουρμέδων από τον απλό λαό).

@zaz: ο Λούκουλλος είναι ακόμη ένας αδικημένος της Ιστορίας. Εξαιρετικά "Σπαρτιάτης" ως προς τις συνήθειες της ζωής του (και με αντίστοιχα αυστηρή συμπεριφορά προς τους στρατιώτες του, πράγμα που του στοίχισε ως προς τη δημοφιλία του και απέβη μοιραίο για την πολιτική του σταδιοδρομία) και απολύτως επιτυχημένος ως στρατιωτικός ηγέτης υπήρξε το θύμα των μηχανορραφιών του Πομπηϊου και της συνακόλουθης δυσφήμισης: αντί να μείνει στην Ιστορία ως ο στρατηγός που συνέτριψε έναν από τους πιο επικίνδυνους εχθρούς της Ρώμης (τον Μιθριδάτη τον 6ο τον Ευπάτορα), καταγράφηκε απλώς σαν ένας gourmand ή glutton. Τί να πει βέβαια και ο Επίκουρος που ταυτίστηκε με τις ηδονές όπως τις εννοούμε εμείς, ενώ πρέπει να ήταν μια από τις πιο λιτοδίαιτες και καρτερικές ανθρώπινες υπάρξεις.

ΥΓ Προς επίρρωση των απόψεών μου ορκίζομαι ότι γνωρίζω καλά να διακρίνω μεταξύ Μερλό και Καμπερνέ Σωβινιόν, αλλά και μεταξύ άλλων πιο ασυνήθιστων ποικιλιών.

 

[nickel]

Ο Ζουράρις χρησιμοποίησε τον πρωτολογισμό για να αποδώσει στα ελληνικά τον τίτλο του βιβλίου του Μαρσέλ Ρουφ La vie et la passion de Dodin-Bouffant, gourmet.

Γράφει ο Ζουράρις: «του οποίου ο συγγραφέας αξιώθηκε να γίνει ο μη κατονομαζόμενος ήρωας του ανυπέρβλητου (γαστρονομικού) μυθιστορήματος του Μαρσέλ Ρουφ Ο βίος και το πάθος του Ντοντέν Μπουφάν, εκλεκτοφάγου».

Γράφει η Wikipedia:
He is perhaps best-known for his account of the fictional gourmet Dodin-Bouffant, La vie et la passion de Dodin-Bouffant, gourmet (translated as The Passionate Epicure) published in 1924 and dedicated to Brillat-Savarin.

Θα μπορούσε ο Ζουράρις να βάλει στον τίτλο «γαστρονόμου» και να μη μοιραστείτε μαζί μου την κρίση που πέρασα... Ωστόσο, απόλαυσα την περιγραφή της ιεραρχίας της γαστρονομίας όσο ένα πλήρες γεύμα πέντε πιάτων σε γαλλικό ρεστοράν — με το σωστό κρασί να συνοδεύει κάθε πιάτο.

Ελπίζω να μην ψέξετε τον Ζουράρι για την επιλογή του όρου, ούτε εμένα που τον έκανα τίτλο. Θα έχει τη θέση του εκεί που θα στολίζει και δεν θα στυφίζει.

Όσο για τον Λούκουλλο (ας μην τον απλοποιήσουμε και έχουμε άλλη μια σύγκρουση, με το λουκούλλειο, αντίστροφη από τη μπαμπινιωτική σύγκρουση Μακιαβέλλι - μακιαβελικού), η Wikipedia λέει:

Gastronome So famous did Lucullus become for his banqueting that the word Lucullan now means lavish, luxurious and gourmet.

Ο άνθρωπος (με το μύθο του) αποτελεί ξεχωριστή κατηγορία.

 

[Zazula]

Ναι, ναι, Λούκουλλος — ήταν ορθογραφικό το λάθος μου, κι όχι προσπάθεια απλογράφησης.

 

[Zazula]

Η λ. εκλεκτοφάγος δεν λημματογραφείται σε ΧΛΝΓ ή ΛΠΑΛ.

 

[ndsv]

Χαιρετώ την ομήγυρη, γνωστούς και μη.
Ξετυλίγω το νήμα λόγω κινηματογραφικής επικαιρότητας:

La Passion de Dodin Bouffant — Wikipédia

fr.wikipedia.org

Υποβάλω στην συλλογική κρίση το εδεσματήδονος (κατά το φιλήδονος) και συνεχίζω την τρικυμία εν κρανίω.
Οποιαδήποτε άλλη πρόταση, ευπρόσδεκτη.

 

[nickel]

Θα επιμείνω στην προτίμησή μου για τον εκλεκτοφάγο (που κάποιος καλός άνθρωπος έχει προσθέσει στο wiktionary), επειδή είναι όρος διάφανος και καλοσχηματισμένος. Τον χρησιμοποιούμε εκεί που δεν θα μας κράξουν όταν τον χρησιμοποιήσουμε.

Η πρότασή σου, @ndsv, δεν είναι καλοσχηματισμένη. Ο φιλήδονος πατά πάνω σε πολλά σύνθετα από φιλ-, αλλά κρατάς το -ήδονος που δεν συμμετέχει σε άλλα σύνθετα.

 

[anepipsogos]

εκλεκτοφάγος (ο πρωτολογισμός, σύμφωνα με τον Ζουράρι, ανήκει στη Σεσίλ Μαργέλου).

Εγώ πάντως βλέπω ότι ανήκει στον χαλκέντερο Ηπίτη (1910):

Λεξικόν Ελληνογαλλικόν και Γαλλοελληνικόν - Τόμος Γ΄

Ο αντισυνταγματάρχης του πυροβολικού και καθηγητής της Σχολής Ευελπίδων, Αντώνιος Ηπίτης, είναι ο συγγραφέας του εγκυκλοπαιδικού έργου Λεξικόν Ελληνογαλλικόν και Γαλλοελληνικόν της λαλουμένης ελληνικής γλώσσης.Πρόκειται κατ’ ουσίαν για ένα έργο σταθμό. Κάθε λέξη της ομιλούμενης ελληνικής γλώσσας...

books.google.gr

 

[Zazula]

Ο φιλήδονος πατά πάνω σε πολλά σύνθετα από φιλ-, αλλά κρατάς το -ήδονος που δεν συμμετέχει σε άλλα σύνθετα.

Δεν διαφωνώ πως νεολογικώς είναι κάπως ακροβατικό το εδεσματήδονος, αλλά περί συνθέτων να πούμε πως υπάρχει ανήδονος και ευήδονος (καθώς κι ένα αμάρτυρο μισήδονος).