metafrasi banner

Μη σταματάτε στην πρώτη σημασία τους — έχουν κι άλλες

skol

Active member
Σε άρθρο με τίτλο Τσάρλι Σιν: «Έξι χρόνια νηφάλιος» (μπράβο ψυχραιμία!), υπάρχει ο υπότιτλος «Αυτή ήταν μια εξωγήινη εκδοχή του εαυτού μου». Όπως ίσως μαντέψατε, ο Τσάρλι δεν είπε extraterrestrial version αλλά alien version (ξένη/πρωτόγνωρη εκδοχή). Έχουμε δηλαδή άλλη μια εμφάνιση του Άλιεν της πρώτης σημασίας του alien!
 

nickel

Administrator
Staff member
Τι είδα σήμερα, τι είδα σήμερα. Α ναι: to make curry. Ας αποφύγουμε στην απόδοση το «για να φτιάξεις κάρι», καθώς curry εννοούν οι Ινδοί κάθε μαγειρευτό φαγητό, κρέας με σάλτσα, συνήθως πηγμένο στα καυτερά μπαχαρικά.
 

nickel

Administrator
Staff member
Συνάδελφος ρωτάει στο Proz για τον όρο disease conviction, την πάθηση κατά την οποία κάποιος είναι πεπεισμένος ότι είναι άρρωστος. Και ψάχνοντας να βρω κάποια ελληνική απόδοση, πέφτω σε διπλωματική εργασία στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όπου διαβάζω τα εξής:

Η έννοια της υποχονδρίασης διερευνήθηκε και μελετήθηκε λαμβάνοντας στοιχεία από ένα μεγάλο δείγμα φοιτητών με βάση δύο ξεχωριστές διαστάσεις, οι οποίες συνίστανται αφενός μεν στο φόβο της ασθένειας και αφετέρου στην καταδίκη της.

Originally, the word "conviction" stemmed from the Latin word "convictio," which means "proof" or "demonstration." In its earliest usage, "conviction" referred to the act of proving someone guilty of a crime, typically through evidence or a legal process. This legal sense of the word is still prevalent today and refers to a formal declaration of guilt in a court of law.

However, over time, the meaning of "conviction" expanded to encompass a broader sense of belief or certainty in something. This figurative usage likely emerged as a metaphorical extension of the legal sense, where a person's belief in something is akin to being convinced or convicted by evidence or argumentation.

So, while one sense of "conviction" pertains to legal guilt or a firmly held belief, the divergence in meaning can be attributed to the natural evolution and adaptation of language over time, as well as the influence of metaphorical usage.


conviction > καταδίκη | βεβαιότητα, σιγουριά, αποφασιστικότητα | πεποίθηση, πληθ. (τα) πιστεύω
 

pontios

Well-known member
A man was worried about his hearing, so he made his way to the Vatican and managed to get a private audience with the Pope. He explained his hearing problem to the Pope, who listened attentively, nodded, and then placed his hands on the man's ears.
The pope couldn't help but notice the man's extensive body piercing and tattoos on various parts of his body.
After a few moments, the Pope withdrew his hands and asked, "How's your hearing now?"

The man replied, "I don't know, Your Holiness. It's not until next Wednesday!"
 

cougr

¥

Κέρκυρα: Ο Μπότης έπεσε στο κεφάλι γυναίκας, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο​

Αρχικά σκέφτηκα ότι μπορεί να ήταν κάποιο φρικτό ατύχημα σε ποδοσφαιρικό αγώνα αλλά όπως αποδεικνύεται «μπότης» στα Κερκυραϊκά είναι η κανάτα.

μπότης

Επί τη ευκαιρία, Χρόνια Πολλά σε όλες και όλους!
 

nickel

Administrator
Staff member

Κέρκυρα: Ο Μπότης έπεσε στο κεφάλι γυναίκας, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο​

Με τον μπότη γραμμένο με κεφαλαίο (σε πολλά ηλεκτρονικά μέσα) και την περίφημη σύνταξη τιτλατζή, όλοι μπορούμε να φανταστούμε τον κύριο Μπότη να περιθάλπεται με σοβαρά τραύματα από την πτώση του πάνω σε Κερκυραία... :-)

Καλό Πάσχα σε όλες και όλους και όλα!
 

SBE

¥

Κέρκυρα: Ο Μπότης έπεσε στο κεφάλι γυναίκας, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο​

Αρχικά σκέφτηκα ότι μπορεί να ήταν κάποιο φρικτό ατύχημα σε ποδοσφαιρικό αγώνα αλλά όπως αποδεικνύεται «μπότης» στα Κερκυραϊκά είναι η κανάτα.

μπότης

Επί τη ευκαιρία, Χρόνια Πολλά σε όλες και όλους!
Δεν είναι ίδια ρίζα με τη μποτίλια, αλλά προς το μεγαλύτερο;
 

cougr

¥
Μάλλον όχι.

• [...]Ούτε είναι ιταλική η αρχή της, όπως μας προδιαθέτει η κορφιάτικη καταγωγή. Στην πραγματικότητα, ο μπότης είναι ο βυζαντινός εμπότης (εν + πίνω), που τον βρίσκουμε στην Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής[...]

• Μπότης § ἀγγεῖον πήλινον ὑδροφόρον.

Σημ. Ἐκ τοῦ ἐν-ποτόν· λέγομεν αὐτὸ κα ὀμπότη (Σύλλ. 38).

 

daeman

Administrator
Staff member
• [...]Ούτε είναι ιταλική η αρχή της, όπως μας προδιαθέτει η κορφιάτικη καταγωγή. Στην πραγματικότητα, ο μπότης είναι ο βυζαντινός εμπότης (εν + πίνω), που τον βρίσκουμε στην Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής[...]

Το κείμενο που έχει στο periergos.gr για τον μπότη είναι από το βιβλίο του Νίκου Σαραντάκου «Λέξεις που χάνονται», και κανονικά έπρεπε να υπάρχει αναφορά στην πηγή αλλά και άδεια του συγγραφέα για τη δημοσίευση σε εκείνο το σάιτ.
 
Last edited:

cougr

¥
Μια και μιλάμε για "μπότηδες", ας αναφέρουμε ότι "Μπότης" είναι και είδος σκάφους.

Μπότης (Κούτουλο)

Ο Μπότης είναι παρόμοιο με το Τρεχαντήρι και συνήθως χρησιμοποιείται ως ψαρόβαρκα. Είναι ευρέως γνωστός στη βόρεια Ελλάδα ως “Γούτσοι” και στην Αργολίδα, τις Σπέτσες και τις Κυκλάδες ως “Κούτουλες”.
1715234144514.png


Υπάρχει και αναφορά σε παλαιότερη ανάρτηση του Zazula:

Thread 'Πλοία της ελληνικής ναυτικής παράδοσης' https://www.lexilogia.gr/threads/Πλοία-της-ελληνικής-ναυτικής-παράδοσης.18165/
 
Όπως διάβαζα ένα άρθρο για το στεγαστικό πρόβλημα στην Ιρλανδία, μου τράβηξε την προσοχή αυτή εδώ η φράση:

Some properties at first appeared vacant and in disrepair, but then there would be some hint — a cracked window, a light on — that someone was quietly living there.

Ένα ραγισμένο παράθυρο δεν αποτελεί σημάδι κατοίκησης ενός σπιτιού… Ένα ελαφρώς ανοιγμένο παράθυρο όμως, ναι. Φαίνεται πως η φράση «open a window (just) a crack» έχει γίνει «crack a window» [1, 2] και μας έχει δώσει και μετοχή.

Αν και μοιάζουν σπάνιες, υπάρχουν όντως περιπτώσεις που η συγκεκριμένη φράση άφησε τα ίχνη της σε ελληνικά κείμενα.

• Πειστήριο 1, από ιστότοπο εταιρείας φύλαξης:

Καθώς ο καιρός ζεσταίνει, είναι δελεαστικό να αφήνετε τα παράθυρα ανοιχτά όλη την ημέρα, ακόμα και όταν δεν είστε στο σπίτι. Οι κλέφτες αναζητούν ανοιχτά παράθυρα για να τους δώσουν εύκολη πρόσβαση στο εσωτερικό του σπιτιού σας.

Ακόμα κι αν θα λείψετε μόνο για μία ή δύο μέρες, είναι επιτακτική ανάγκη να ασφαλίσετε όλες τις πόρτες και τα παράθυρα. Ένα ελαφρώς ραγισμένο παράθυρο μπορεί να είναι ένα εύκολο σημείο εισόδου για έναν εγκληματία. Πριν φύγετε για τις διακοπές σας, ελέγξτε για να βεβαιωθείτε ότι όλες οι πόρτες και τα παράθυρα είναι κλειδωμένα και ασφαλισμένα.


(Έμφαση όπως στο πρωτότυπο· υπογράμμιση δική μου.) Είναι ξεκάθαρο, νομίζω, ότι το κείμενο μιλάει για παράθυρα που ξέμειναν ανοιχτά και όχι για τζάμια που ίσως χρειαστούν αντικατάσταση.

Ας σημειωθεί εδώ η συγκινητική προθυμία των κλεφτών να προσφέρουν στα παράθυρα πρόσβαση στο εσωτερικό του σπιτιού… Είναι ψυχούλες, τελικά.

• Πειστήριο 2, από διαδικτυακό κατάστημα ειδών κατοικιδίων.

Δίχτυ ασφαλείας παραθύρου Trixie

Λευκή σχάρα για την προστασία των επικίνδυνων κενών που δημιουργούνται από την κλίση του παραθύρου. Η συσκευασία περιέχει 1 τεμάχιο (για 1 πλευρά).

[…] Ένα ανοιχτό παράθυρο είναι μια εξαιρετικά βολική λύση σε κάθε διαμέρισμα, αλλά για μια γάτα μπορεί να γίνει παγίδα θανάτου. Σε κάθε γάτα, ακόμα και στην πιο αφανή, μπορεί να υπάρχει η επιθυμία να βγει έξω και η περιέργεια για τον κόσμο, τον οποίο μέχρι τώρα παρατηρούσε μόνο από ένα ασφαλές μέρος στο σπίτι. Μέσα από ένα ραγισμένο παράθυρο, η γάτα νιώθει τον καθαρό αέρα και την ευκαιρία να εξερευνήσει τον κόσμο που την ιντριγκάρει τόσο πολύ. Ωστόσο, μια προσπάθεια απόδρασης στη φύση μπορεί να έχει τραγική κατάληξη για τη γάτα, καθώς σφηνώνεται στη ρωγμή του παραθύρου. Προκειμένου να είστε υπεύθυνος ιδιοκτήτης, αξίζει να σκεφτείτε ένα κατάλληλο προστατευτικό παράθυρο με τη μορφή λοξής και οριζόντιας σχάρας. Αυτό το προϊόν είναι εξαιρετικά εύκολο στην εγκατάσταση - χρησιμοποιώντας ταινία ή το σετ βιδών που περιλαμβάνεται.


(Υπογράμμιση δική μου.) Δεν είχα ιδέα ότι κυκλοφορούσαν τέτοια προϊόντα… Ή ότι μια γάτα μπορεί να είναι «αφανής». Τελικά αυτό είναι «inconspicuous», σύμφωνα με το κείμενο που μοιάζει να είναι το πρωτότυπο, και το παράθυρο είναι όντως «cracked».
 
Last edited:

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Το «ραγισμένο παραθυρο» και η «ρωγμή του παραθύρου» είναι μαργαριτάρια ολκής, και πρέπει να αντιγραφούν και στο αντίστοιχο φόρουμ. Πραγματικά αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατό να διαβάζει κάποιος για ραγισμένα παράθυρα και να μη σκέφτεται «κάτσε, εδώ λέμε βλακείες».
 
Last edited:

SBE

¥
Ομολογουμένως δεν την έχω ακούσει την έκφραση (εγώ ασχολούμαι ακόμα με τα τσόκι μπίκι των Άγγλων, τα μπισκότα σοκολάτα ντε!).
Αλλά επιπλέον των πιο πάνω κακομεταφρασμένων και ελαφρώς ακαταλαβίστικων (δεν έχω γάτες, μπορεί να βγάζει νόημα που δεν το πιάνω), σκεφτόμουν ότι στην Ελλάδα δεν έχει παράθυρα που μπορεί να τα ανοίξεις λίγο. Εχουμε μπαλκονόπορτες που είτε είναι ανοιχτές, είτε όχι. Ισως αυτά που μπορείς να τα βάλεις σε θέση πλαγιαστή να είναι μια τέτοια περίπτωση, αλλά δεν είναι ο πιο κοινός τύπος παράθυρου, ενώ αυτά που τα ανεβοκατεβάζεις που έχουν τα περισσότερα σπιτια στις αγγλόφωνες, ναι, τα αφήνεις ενα χιλιοστό ανοιχτά και μπαίνει ο κλεφτης.
 
Ομολογουμένως δεν την έχω ακούσει την έκφραση (εγώ ασχολούμαι ακόμα με τα τσόκι μπίκι των Άγγλων, τα μπισκότα σοκολάτα ντε!).
Choccie bickie; Κιουτ.

Αλλά επιπλέον των πιο πάνω κακομεταφρασμένων και ελαφρώς ακαταλαβίστικων (δεν έχω γάτες, μπορεί να βγάζει νόημα που δεν το πιάνω), σκεφτόμουν ότι στην Ελλάδα δεν έχει παράθυρα που μπορεί να τα ανοίξεις λίγο. Εχουμε μπαλκονόπορτες που είτε είναι ανοιχτές, είτε όχι. Ισως αυτά που μπορείς να τα βάλεις σε θέση πλαγιαστή να είναι μια τέτοια περίπτωση, αλλά δεν είναι ο πιο κοινός τύπος παράθυρου, ενώ αυτά που τα ανεβοκατεβάζεις που έχουν τα περισσότερα σπιτια στις αγγλόφωνες, ναι, τα αφήνεις ενα χιλιοστό ανοιχτά και μπαίνει ο κλεφτης.
Το «δίχτυ ασφαλείας παραθύρου» αφορά παράθυρα που όντως έχουμε εδώ, δηλαδή τα ανακλινόμενα… Εκεί, σου λέει, μπορεί να χωθεί η γατούλα στο άνοιγμα και να βγει έξω.

Αλλά ναι, τα συρόμενα παράθυρα μπορούν να ανοιχτούν πολύ λίγο, ίσα που να μη φαίνεται ότι είναι ανοιχτά, και έτσι να ξεχαστούν. Αυτό βέβαια δεν ισχύει μόνο για τα «sash windows», που ανοίγουν κάθετα, αλλά και για τις συρόμενες μπαλκονόπορτες που έχω δει σε πολλά ελληνικά διαμερίσματα.
 
Top