Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

[Alexandra]

Κινδυνεύουν άραγε το πρακτέον, το επιπλέον, το νέον και το φρέον;

Ω, ναι! Ψάξε λίγο για "επιπλέων" και θα δεις.

Από το σάιτ της Aegean μέχρι κάθε είδους διαδικτυακό μαγαζί. Και όλων ειδών τα λάθη. Επιπλέων αντί για επιπλέοντες, επιπλέων αντί για επιπλέον (επίθετο). Απ' όλα έχει ο μπαξές.

https://www.aegeanhub.com/el/passenger-services-and-procedures/special-services/extra-seat/

 

[skol]

η μεγαλύτερη αδυναμία των κυρώσεων είναι ότι το πλήρες ή μερικό εμπάργκο δεν επιβάλλεται από περισσότερες από 100 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Τι καταλαβαίνετε; Δεν είναι περισσότερες από 100 αυτές που επιβάλλουν ή περισσότερες από 100 δεν επιβάλλουν;
Εγώ πολύ σπαζοκεφάλιασα και κατάληξα να βάλω στη θέση του «από περισσότερες» το «παρά»

 

[SBE]

Περί επιπλεόντων αντικειμένων: φαίνεται ότι έκανε μεγάλη ζημιά η διαφήμιση.

 

[nickel]

Όταν ξεφυλλίζω στην ταμπλέτα την ενημέρωση του Facebook, περνάνε από μπροστά μου, όπως γνωρίζουν όσοι χρησιμοποιούν τα ΜΚΔ, πολλές ενημερώσεις για ονόματα και φάτσες εντελώς άγνωστες. Κάπως έτσι διάβασα για την αγαπημένη παρουσιάστρια ΚΚ, που διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής της και είναι πιο όμορφη και πιο λαμπερή από ποτέ. Όμως, κάτι αυτό που μολόγαγε η φωτογραφία, κάτι η σχεδόν «απολογητική» διατύπωση (δηλαδή, σαν να έλεγε «μολονότι διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής της»), κάτι ψυλλιάστηκα και γκούγκλισα και είδα ότι η συμπαθής ΚΚ είναι (επισήμως) 37 ετών. Που είναι μια υπέροχη ηλικία, αλλά ανήκει στην τέταρτη δεκαετία της ζωής μας — αν δεν αρχίζουμε το μέτρημα από το 11.

Συμβουλή: Αφήστε ήσυχες τις δεκαετίες, είναι σαν τους «ευάριθμους». Λες «ευάριθμοι» εννοώντας (σωστά) «λιγοστοί», καταλαβαίνει ο άλλος «πολλοί». Λες, όπως ο πολύς κόσμος «ευάριθμος» εννοώντας «πολλοί», καταλαβαίνει ο λόγιος «λίγοι». Λες «στην όγδοη δεκαετία του», νομίζει ο άλλος ότι μπορεί να είναι και 89. Λες «στην έβδομη δεκαετία του» για έναν εβδομηντάρη, σε κάνουν σχόλιο στη Λεξιλογία!

 

[Duke_of_Waltham]

Α ναι, δοκιμασμένο αυτό. Αν κάποιος κλείσει τα τριάντα και γράψετε στην κάρτα κάποιαν αναφορά στην «τέταρτη δεκαετία της ζωής του», ως αντίδραση θα δείτε μάλλον υψωμένα φρύδια και σφιγμένα χείλη. Μην το κάνετε.

 

[cougr]

Συμβουλή: Αφήστε ήσυχες τις δεκαετίες, είναι σαν τους «ευάριθμους». Λες «ευάριθμοι» εννοώντας (σωστά) «λιγοστοί», καταλαβαίνει ο άλλος «πολλοί»....

Στην ίδια περίπου κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί και το «επιτιμητικός», λέξη η οποία πιστεύω μπερδεύει πολλούς ομιλητές λόγω του ότι σημαίνει σχεδόν το αντίθετο από αυτό που υποδηλώνουν τα συνθετικά της.

 

[Zazula]

Στην ίδια περίπου κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί και το «επιτιμητικός», λέξη η οποία πιστεύω μπερδεύει πολλούς ομιλητές λόγω του ότι σημαίνει σχεδόν το αντίθετο από αυτό που υποδηλώνουν τα συνθετικά της.

Νομίζω τέτοια λέξη είναι κυρίως ο τιμητής — περισσότερες ιδέες, εδώ: https://www.lexilogia.gr/threads/Λέξεις-για-φιγούρα-και-για-τρικλοποδιές.561/

 

[nickel]

Από την κάλυψη της ομιλίας στο Βελλίδειο σε ιστότοπο που δεν διαβάζω (ας όψεται ο Στέφανος Κασιμάτης που το εντόπισα):

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις… Εν αντιθέσει με το θερμό χειροκρότημα των στελεχών της Ν.Δ., μεταξύ των οποίων και ο Αντώνης Σαμαράς, ο Κώστας Καραμανλής σηκώθηκε όρθιος, αλλά δεν χειροκρότησε. Αντιθέτως, το συνοφριασμένο του πρόσωπο έδειχνε τόσο τη δυσαρέσκειά του όσο και την απόσταση που τον χωρίζει από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.​

​

Λέξη φτιαγμένη από τις συνοφρυωμένο και συννεφιασμένο, υποθέτω. Μπορούμε όμως να την κρατήσουμε για να περιγράφουμε το ύφος που κουβαλά μόνιμα ο Κώστας Καραμανλής από το 2009.

 

[cougr]

Σε λαϊκό προσκύνημα η σωρός της Βασίλισσας Ελισάβετ​

Σε λαϊκό προσκύνημα η σωρός της Βασίλισσας Ελισάβετ

Η σορός της θα παραμείνει στο Γουεστμίνστερ Χολ, στο Λονδίνο για τέσσερις ημέρες μέχρι την κηδεία. Έχουν σχηματιστεί ουρές χιλιομέτρων. Λεωφορεία, τρένα αλλά και αεροπλάνα προσαρμόζουν το πρόγραμμά τους.

www.capital.gr

Ήμουν σίγουρος ότι κάπου θα το συναντούσα αυτές τις μέρες.

 

[Earion]

Η Καθημερινή στην κυριακάτικη έκδοσή της (18/9) μοίρασε και ένα τεύχος του περιοδικού BBC History Magazine αφιερωμένο στη βασίλισσα. Πλούσιο σε πληροφορίες και εικόνες, και καθόλου αγιογραφικό, όπως θα περίμενε κανείς από το BBC. Περιέχει και μερικά στοιχεία ακραιφνώς βρετανικά, που πρέπει να εξηγηθούν για να καταλάβει ο Έλληνας αναγνώστης.

Παράδειγμα στη σελίδα 67, με φωτογραφία της βασίλισσας με στρατιωτική στολή να χαιρετά έφιππη, όπου διαβάζουμε τα εξής ελληνικά:

... μέχρι το 1986 η βασίλισσα φορούσε τη στολή των Σκωτσέζων Φρουρών για τη γιορτή "Στρατεύοντας το χρώμα".

Να στρατεύεται το χρώμα (ποιο χρώμα απ' ολα;) δεν έχω ξανακούσει, και απορώ τι κατάλαβαν και πώς το εννόησαν οι υπεύθυνοι της μετάφρασης.

Τι κρύβεται πίσω από τα ακατανόητα ελληνικά; Η μεγάλη τελετή Trooping the Colour, που αν ανοίξει κανείς τη Βικιπαίδεια μαθαίνει τι εστί, κι αν δεν μπορεί να το μεταφράσει στα ελληνικά (όπως λέει εδώ κάποιος απελπισμένος), καλύτερα νομίζω θα ήταν να το αφήσει γραμμένο στα αγγλικά.

Λοιπόν, η ετήσια αυτή τελετή της βρετανικής μοναρχίας, που είναι συνδεδεμένη με τον εορτασμό των γενεθλίων του βασιλιά, δεν είναι άλλο από την Απονομή των Σημαιών στα Συντάγματα της Φρουράς.

Colour βεβαίως, εκτός από το χρώμα, είναι και η σημαία. Να μη σταματάμε στην πρώτη σημασία...

Με λίγη μελέτη της ιστορίας μαθαίνει κανείς ότι κάτι τέτοιο έκανε ο Ναπολέων,

και στα καθ' ημάς κάτι παρόμοιο είχε στο νου του ο βασιλιάς Κωνσταντίνος όταν τον Μάιο του 1920, στο ταξίδι του στη Σμύρνη, παρασημοφορούσε τις σημαίες των ελληνικών συνταγμάτων.

(Υπεύθυνοι μετάφρασης: μεταφράστρια Κατερίνα Κολόκα, επιμελητής Κυριάκος Εμμανουηλίδης).

 

[Duke_of_Waltham]

... μέχρι το 1986 η βασίλισσα φορούσε τη στολή των Σκωτσέζων Φρουρών για τη γιορτή "Στρατεύοντας το χρώμα".

Όλη η πρόταση είναι λάθος… Στη συγκεκριμένη φωτογραφία, που είναι από το 1985, η βασίλισσα φοράει τη στολή των Φρουρών Κόλντστριμ· το '86 φορούσε των Ουαλών Φρουρών, και το '84 των Γρεναδιέρων. Απ' ό,τι καταλαβαίνω, τόσο από το άρθρο στη Βικιπαίδεια όσο από μια γρήγορη έρευνα φωτογραφιών στο διαδίκτυο, φορούσε μεν στολή κάποιου από τα πέντε συντάγματα των Πεζών Φρουρών μέχρι το 1986, για όσα χρόνια δηλαδή συμμετείχε έφιππη στην τελετή, αλλά όχι πάντα συγκεκριμένου συντάγματος.

Colour βεβαίως, εκτός από το χρώμα, είναι και η σημαία. Να μη σταματάμε στην πρώτη σημασία...

Ευκαιρία για σημείωμα.

Λοιπόν, η ετήσια αυτή τελετή της βρετανικής μοναρχίας, που είναι συνδεδεμένη με τον εορτασμό των γενεθλίων του βασιλιά, δεν είναι άλλο από την Απονομή των Σημαιών στα Συντάγματα της Φρουράς.

Δεν είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσω… Αν και δεν έχω εντρυφήσει ιδιαίτερα στη σχετική τελετή, οι περιγραφές δεν κάνουν λόγο για απονομή νέας σημαίας στο σύνταγμα (κάτι που είθισται να συμβαίνει υπό άλλες συνθήκες), αλλά για έναν συνδυασμό α) επιθεώρησης της φρουράς, στρατιωτικών επιδείξεων και χαιρετισμού προς τον μονάρχη για τα (επίσημα) γενέθλιά του και β) του παλιού εθίμου να περνάει η σημαία από χέρι σε χέρι, ώστε να τη γνωρίσουν οι στρατιώτες και να μπορούν να την εντοπίζουν στο συχνά χαοτικό πεδίο της μάχης ως ζωτικό σημείο αναφοράς. Το ρήμα troop εδώ ερμηνεύεται ως «carry», και το όνομα Trooping the Colour θα μπορούσε ν' αποδοθεί ως «Περιφορά της Σημαίας» ή κάτι παρεμφερές.

 

[Earion]

Συμφωνώ με την "Περιφορά της Σημαίας".
Γενικότερα πρόκειται για εορτασμό της σημαίας, πράγμα που μου θυμίζει ότι και στην Ελλάδα είχαμε (και έχουμε;) ημέρα Γιορτής της Σημαίας.

 

[nickel]

trooping the colour > απόδοση τιμών στις σημαίες ;

 

[Earion]

Όχι ακριβώς (κι ας έχω βάλει τον Κωνσταντίνο στη Σμύρνη να κάνει ακριβώς αυτό).
Παρουσίαση των σημαιών, ή παρέλαση των σημαιών ή, όπως πρότεινε ο Δούκας, περιφορά των σημαιών.
Στην ουσία το ζητούμενο είναι να μάθει ο κάθε στρατιώτης τη σημαία του και να την αναγνωρίζει, ώστε να στοιχηθεί πίσω από αυτήν στο πεδίο της μάχης.

 

[Duke_of_Waltham]

Παρουσίαση των σημαιών, ή παρέλαση των σημαιών ή, όπως πρότεινε ο Δούκας, περιφορά των σημαιών.
Στην ουσία το ζητούμενο είναι να μάθει ο κάθε στρατιώτης τη σημαία του και να την αναγνωρίζει, ώστε να στοιχηθεί πίσω από αυτήν στο πεδίο της μάχης.

Ωραία ακούγονται όλα. Απλώς να τονίσω ότι πρόκειται για τη σημαία ενός συντάγματος μόνο (διαφορετικού κάθε χρονιά), οπότε ο ενικός στο «Trooping the Colour» δεν είναι τυχαίος. Παρουσίαση/παρέλαση/περιφορά της σημαίας.

Εδώ έχει μια περιγραφή της εν λόγω φάσης της τελετής, με φωτογραφίες.

ΥΓ1: Στη Μαλαισία βλέπω ότι υπάρχει παρόμοια τελετή, όπου χρησιμοποιούν τον πληθυντικό: Trooping the Colours. Οι φωτογραφίες όντως δείχνουν πολλές σημαίες.

ΥΓ2: Νέα σημαία τελικά απονέμεται κάθε δέκα χρόνια, σύμφωνα μ' αυτό το άρθρο, που περιέχει κάποιες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες.

ΥΓ3: Τελικά κοιτούσα λάθος φωτογραφία για το 1986: η βασίλισσα φορούσε στολή των Σκώτων Φρουρών τότε. Το βασικό επιχείρημα εξακολουθεί να ισχύει όμως.

 

[Duke_of_Waltham]

[…] πράγμα που μου θυμίζει ότι και στην Ελλάδα είχαμε (και έχουμε;) ημέρα Γιορτής της Σημαίας.

Βρισκόταν κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού μου αυτό, μάλλον επειδή έχω διαβάσει σχετικά· δυσκολεύομαι να θυμηθώ έστω μία περίσταση όπου να έχω ακούσει να μιλούν γι' αυτό τον εορτασμό. (Σε κάθε περίπτωση, στις 27 Οκτωβρίου έχει πολλά σημαιοστολισμένα σπίτια· απλώς ήξερα πάντα, και οι περισσότεροι μάλλον έτσι το σκέφτονται, ότι γίνεται ως προετοιμασία για την εθνική εορτή που ακολουθεί.)

 

[anepipsogos]

και στην Ελλάδα είχαμε (και έχουμε;) ημέρα Γιορτής της Σημαίας.

Αν ακόμη έχουμε δεν ξέρω, αλλά βλέπω ότι ο Δροσίνης την καθιέρωσε στα σχολεία και εορταζόταν 14 Σεπτεμβρίου

 

[anepipsogos]

Για το troop the colour ας αντιγράψω από ένα κλασικό λεξικό (λέγε με nickel)
"αποδίδω τιμάς εις την σημαίαν, εις ειδικήν τελετήν ενώπιον των παρατεταγμένων ανδρών του συντάγματος"

 

[cougr]

In days of yesteryear, change – real significant change, civilization-changing change, as opposed to, say, painting your living room or even most day-to-day inventions – was generally an isolated event, followed by a lull, and then superceded* by another event.

*Το σωστό = superseded

The Ten Pillars Of Holistically Changing Organizations

"Change is the law of life," said John Kennedy. "And those who look only to the past and present are certain to miss thefuture."

www.forbes.com

 

[nickel]

Στα πρόσφατα ταξίδια μου ανά την Ελλάδα, τα ματάκια μου είδαν πράματα και θάματα, αλλά το παρακάτω κατεγράφη λόγω ειδίκευσης. Δεν θα είμαι όμως το ίδιο ψύχραιμος αν δω πουθενά «*επιμέλια κειμένων», εντάξει;