feu de paille

[Rogerios]

Μια χαρά είναι, κτγμ, το "πυροτέχνημα" που αναφέρθηκε από την πρώτη στιγμή.

 

[Jules]

http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?6291-a-flash-in-the-pan

Ρε παιδιά, σταματήστε να ψάχνετε στο βικιλεξικό. Είναι αδύνατον να βρείτε εκεί αξιόπιστη μετάφραση.
Στο λεξικό ΡΟΣΓΟΒΑΣ βρήκα αυτό: ce n’est qu’un feu de paille προπέτασμα καπνού είναι
https://www.rosgovas.com/fr/

 

[AoratiMelani]

Στο Larousse διαβάζουμε:

Feu de paille, état qui dure peu, ardeur très passagère.

Δεν μου κάνει για προπέτασμα καπνού αυτό. Το πυροτέχνημα που αναφέρθηκε πιο πριν μια χαρά μου φαίνεται.
Και το Λαρούς όσο να 'ναι δεν το λες και αναξιόπιστο. :)

 

[nickel]

Το «FR feu de paille, EN flash in the pan» το βρήκα στο Robert-Collins, που είναι από τα καλύτερα και πιο αξιόπιστα γαλλο-αγγλο-γαλλικά λεξικά (και το έχω ξετινάξει). Θα έλεγα ότι μάλλον τσιμπήσαμε ένα πρώτο λάθος του λεξικού ΡΟΣΓΟΒΑ.

 

[Jules]

το πυροτέχνημα λέγεται feu d'artifice και μεταφορικά: σκέτο πυροτέχνημα un vrai feu d’artifice.
το feu de paille σημαίνει πως λαμπαδιάζει κάτι αλλά η φωτιά σβήνει γρήγορα.
Δηλαδή επικαιρότητα υπό το φως της δημοσιότητας που ξεχνιέται εύκολα.

 

[nickel]

το feu de paille σημαίνει πως λαμπαδιάζει κάτι αλλά η φωτιά σβήνει γρήγορα.
Δηλαδή επικαιρότητα υπό το φως της δημοσιότητας που ξεχνιέται εύκολα.

Όπως λέμε «επικοινωνιακό πυροτέχνημα», «παροδικό φαινόμενο», «εφήμερη αίγλη», αλλά και «σκέτο φιάσκο» κλπ κλπ. Πάντως όχι «προπέτασμα καπνού», που μεταφορικά είναι κάτι που χρησιμεύει για να αποκρύπτει ή συγκαλύπτει.

Μερικά παραδείγματα χρήσης:

http://www.linguee.fr/francais-anglais/traduction/feu+de+paille.html

 

[Jules]

Εγώ δεν είμαι ειδικός, ούτε ξέρω πολύ καλά ελληνικά γιατί κάνω ακόμη αρκετά λάθη.
Αλλά γνωρίζω πολύ καλά τη γλώσσα μου, τα γαλλικά.
Πώς μεταφράζετε αυτή την φράση, κύριε καθηγητά;
Chez les collègues, la mort de Samira n'avait été qu'un feu de paille. Il y avait d'autres priorités.
Στους συναδέλφους, ο θάνατος της Σαμίρας ήταν πυροτέχνημα. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.
Ή
Για τους συναδέλφους, ο θάνατος της Σαμίρας καπνός ήταν κι έφυγε. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.
Ή
Για τους συναδέλφους, ο θάνατος της Σαμίρας ένα απλό προπέτασμα καπνού ήταν. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.

 

[nickel]

Θα μου άρεσε να πω κάτι σαν «μια εφήμερη τραγωδία». Θα υπάρχουν και καλύτερα, ιδίως αν ξέρει κανείς όλο το κείμενο.

Το προπέτασμα, κυριολεκτικά, είναι το παραβάν. Το προπέτασμα καπνού (écran de fumée) δημιουργείται, κυριολεκτικά, για να κρύψει τις κινήσεις στρατευμάτων. Μεταφορικά, αυτό που είπα πιο πάνω (κάτι που χρησιμεύει για να αποκρύπτει ή συγκαλύπτει), π.χ. Σε αυτό το πλαίσιο η επίθεση φιλίας των ΗΠΑ δεν είναι παρά προπέτασμα καπνού για να διευκολύνει στο άμεσο μέλλον μια πιο ενεργή παρέμβαση των Αμερικανών.

 

[drsiebenmal]

Chez les collègues, la mort de Samira n'avait été qu'un feu de paille. Il y avait d'autres priorités.

Θα μου άρεσε να πω κάτι σαν «μια εφήμερη τραγωδία». Θα υπάρχουν και καλύτερα, ιδίως αν ξέρει κανείς όλο το κείμενο.

Εδώ, η γαλλική φράση προδιαθέτει για κάτι ασυνήθιστο σχετικά με τη Σαμίρα, οπότε πραγματικά θα έπρεπε να γνωρίζουμε δυο-τρία πράγματα περισσότερα από το συνολικό κείμενο. Ήταν μια θυσία που πήγε χαμένη; Ήταν ένας άδοξος θάνατος; Ήταν κάτι αναπάντεχο;

Αν έπρεπε να μεταφράσω μόνο αυτή την πρόταση, θα πήγαινα αναγκαστικά --και με τη βοήθεια της ίδιας της πρότασης-- σε κάτι σαν «ο θάνατος της Σ. ήρθε και πέρασε» (και θα έχανα την ουσία που έκανε τον/τη συγγραφέα να επιλέξει το feu de paille).

 

[Earion]

Ο θάνατος της Σαμίρας ελάχιστα μας απασχόλησε. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.
Το θάνατο της Σαμίρας σχεδόν δεν τον καταλάβαμε. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.

 

[Themis†]

Το σοκ που προκάλεσε ο θάνατος της Σαμίρας ήταν παροδικό. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες.
Και παραλλαγές: ταραχή αντί για σοκ -- δεν κράτησε πολύ / έφυγε όπως ήρθε κτλ.

Τονίζω κι εγώ ότι το "προπέτασμα καπνού" είναι εντελώς λανθασμένη απόδοση του feu de paille και έχει ήδη καταστεί σαφές ότι δεν αποτελεί συζητήσιμη εκδοχή.

 

[Jules]

"προπέτασμα καπνού" ως μεταφορική έννοια
το "παραπέτασμα καπνού", με την ίδια σημασία (écran/rideau de fumée) δεν έχει μεταφορική έννοια.
Πάντως δεν κολλάει τίποτα απ' αυτά: «επικοινωνιακό πυροτέχνημα», «παροδικό φαινόμενο», «εφήμερη αίγλη», «σκέτο φιάσκο»
Η πιο συχνή φράση στα γαλλικά είναι: les amours de l'été ne sont souvent qu'un feu de paille
Δηλαδή, οι έρωτες του καλοκαιριού αρχίζουν ωραία αλλά έχουν σχεδόν πάντα άδοξο τέλος

 

[rogne]

Πάντως δεν κολλάει τίποτα απ' αυτά: «επικοινωνιακό πυροτέχνημα», «παροδικό φαινόμενο», «εφήμερη αίγλη», «σκέτο φιάσκο»

Όντως δεν κολλάει τίποτα απ' αυτά, γιατί όλες αυτές οι προτεινόμενες αποδόσεις ήταν εντός συμφραζομένων. Καλώς ή κακώς, δεν είναι λεξικογραφικό το φόρουμ για να ψάχνει και να βρίσκει μονοσήμαντες αποδόσεις παντός καιρού. Για τις ανάγκες μιας μετάφρασης, (πρέπει να) κοιτάμε τα συμφραζόμενα και (να) αποδίδουμε αναλόγως. Έχει ξαναγραφτεί εδώ πολλές φορές ότι δεν είναι δόκιμη μεταφραστική πρακτική και λογική να προσπαθούμε να αποδώσουμε μια έκφραση μιας γλώσσας σε μια άλλη με τον ίδιο πάντα τρόπο για όλες τις πιθανές χρήσεις. Μπορούμε, για παράδειγμα, να πούμε ότι "οι έρωτες του καλοκαιριού συχνά φεύγουν με τα πρωτοβρόχια" και να είμαστε μια χαρά, όπως μια χαρά κάνουμε αλλού τη δουλειά μας με το "πυροτέχνημα" κλπ.

 

[Palavra]

Κι όμως, και το φιάσκο και το πυροτέχνημα ταιριάζουν για τους καλοκαιρινούς έρωτες, αν αυτό ήθελε να πει ο γράφων. Οπότε, όπως είπαν και όλοι ως τώρα, χωρίς συμφραζόμενα δεν μπορούμε να το μεταφράσουμε.

 

[sarant]

Πάντως, και στη φράση
les amours de l'été ne sont souvent qu'un feu de paille
δεν ταιριάζει ούτε προπέτασμα καπνού ούτε παραπέτασμα (καπνού ή άλλο).

Το προπέτασμα καπνού, όπως είπαν οι προλαλήσαντες, είναι εντελώς λαθος απόδοση του feu de paille, ειναι το écran de fumée!

 

[Jules]

Αυτό "Το σοκ που προκάλεσε ο θάνατος της Σαμίρας ήταν παροδικό. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες" ακούγεται καλό.
Αλλά αντιστρέψτε το στα γαλλικά και πείτε μου πώς μεταφράζεται;

 

[nickel]

Αυτό "Το σοκ που προκάλεσε ο θάνατος της Σαμίρας ήταν παροδικό. Υπήρχαν άλλες προτεραιότητες" ακούγεται καλό.
Αλλά αντιστρέψτε το στα γαλλικά και πείτε μου πώς μεταφράζεται;

Αυτή η άσκηση αντίστροφης μετάφρασης έχει νόημα μόνο σε συγκεκριμένες εφαρμογές. Π.χ. είμαι Γάλλος και αναθέτω τη μετάφραση γαλλικού κειμένου προς τα ελληνικά σε Έλληνα μεταφραστή. Ο μεταφραστής μού παραδίδει το κείμενο αλλά δεν ξέρω πόσο καλά κατάλαβε και απέδωσε το πρωτότυπο. Ένας τρόπος να βεβαιωθώ είναι να αναθέσω αντίστροφη μετάφραση σε άλλο μεταφραστή. Ο δεύτερος μεταφραστής δεν γνωρίζει το πρωτότυπο. Παίρνω τη μετάφρασή του προς τα γαλλικά και τη συγκρίνω με το πρωτότυπο. Σε πολλά σημεία δεν έχουν καμία ομοιότητα. Ωστόσο, αυτό που συγκρίνω είναι κατά πόσο το νόημα έχει αποδοθεί σωστά. (Περιγράφω τη διαδικασία του back translation.)

Έτσι και σ' αυτή την περίπτωση αν η μετάφραση λέει (με τα κακά μου γαλλικά) «Le choc causé par la mort de Samira n'a pas duré longtemps», τι συμπέρασμα θα βγάλεις; Και τι συμπέρασμα θα βγάλεις αν η αντίστροφη μετάφραση λέει «la mort de Samira n'était qu'un simple écran de fumée»;

 

[Earion]

La mort de Samira n’était qu’un simple écran de fumée.
Εγώ καταλαβαίνω ότι ο θάνατος της Σαμίρας ήταν σκηνοθετημένος. Κάτι άλλο κρύβεται, κάτι τρέχει, ίσως επικίνδυνο. Με προδιαθέτει να έχω τα μάτια μου ανοιχτά, να διαβάσω ανάμεσα απ’ τις γραμμές, να αναζητήσω τα πραγματικά αίτια.

 

[Palavra]

Να βάλω και άλλους δύο ορισμούς για να τους έχουμε:

Feu de paille. Quelque chose qui dure peu. Cet amour si violent ne sera qu'un feu de paille (Ac.1932).Mais les soupçons que pouvait parfois lui inspirer Eulalie, n'étaient qu'un feu de paille et tombaient vite, faute d'aliment (Proust, Swann,1913, p. 117). | εφήμερος -η -ο [...]2α. (μτφ., με υπ. αφηρ. ουσ.) που, εξαιτίας της φύσης του ή του χαρακτήρα του, δεν μπορεί να διαρκέσει πολύ (για να δηλώσουμε τη ματαιότητα των προσκαίρων): H ζωή είναι εφήμερη, δεν είναι αιώνια. H δόξα περνάει, είναι εφήμερη. Mη ζητάς εφήμερες χαρές. Εφήμεροι έρωτες. Écran de fumée. Fumée produite pour dissimuler des opérations de troupes, de navires. Comme un croiseur émet un écran de fumées (Nizan, Chiens garde,1932, p. 122). | προπέτασμα : 1. (στρατ.) φυσικό ή τεχνητό αντικείμενο που προφυλάσσει έναν ή περισσότερους στρατιώτες από την παρατήρηση ή από τα πυρά του εχθρού: ~ καπνού, νέφος που σχηματίζεται με καπνογόνα μέσα για την απόκρυψη ενός στρατιωτικού τμήματος από την παρατήρηση του εχθρού και ως ΦΡ, για ενέργειες που αποσκοπούν στην απόκρυψη της πραγματικότητας.
Από το γαλλικό Centre national de ressources textuelles et lexicales.| Από το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

Βλέπουμε λοιπόν ότι το écran de fumée και το προπέτασμα καπνού έχουν αντιστοιχία 1:1, όπως ήδη είπαν οι συμφορουμίτες παραπάνω.