Ε ναι, το επιχείρημά μου δεν σώζεται και το ήξερα, αν και στ' αλήθεια μου φάνηκε ενδιαφέρουσα η σύμπτωση με τα ζεύγη λέξεων (που μάλλον περί τέτοιας πρόκειται).
Γνωρίζω ότι υπήρχε πολύς κόσμος που ανυπομονούσε να ξεφορτωθεί τα «σκουληκάκια», ιδίως σε χώρους όπως η εκπαίδευση και ο τύπος, και ότι η Βουλή περισσότερο επισφράγισε τον θάνατό τους παρά τον επέφερε. Στον δικό μου δρόμο το πολυτονικό βρέθηκε μάλλον τυχαία: αν και μου κέντρισε το ενδιαφέρον όταν άρχισα να το ψιλομελετάω από περιέργεια, έτυχε λίγο αργότερα να ξεκινήσω τη θητεία μου και είχα χρόνο να εμβαθύνω, οπότε κάπου εκεί άρχισα και να γράφω πολυτονικό (καίτοι το απλοποιημένο τής δημοτικής). Από τότε μου κόλλησε, αν και το χρησιμοποιώ σχεδόν αποκλειστικά στις προσωπικές μου σημειώσεις.
Με εξέπληξε το πόσα πράγματα έμαθα στην πορεία, και πόσες μισοξεχασμένες απορίες έλυσα. Τα αδιάφορα αρχαία που διδάχθηκα στο (τριτάξιο) Γυμνάσιο τα πέρασα στον αυτόματο πιλότο και σύντομα αυτοδιαγράφηκαν από τη μνήμη μου με ζήλο περισσό: δεν θυμόμουν απολύτως τίποτα, και οι ίδιες μου οι σημειώσεις στα παλιά τετράδια έμοιαζαν να ανήκουν σε κάποιον άγνωστο. Με εξαίρεση τις δασείες, που τις μισογνώριζα από τα αγγλικά και τα σύνθετα, ξεκίνησα από μηδενική βάση.
Έτσι γνώρισα από την αρχή τα περί μακρών και βραχέων συλλαβών, και κατάλαβα επιτέλους τη λογική τού «επιμήκης»/«επίμηκες» και πότε υποβιβάζεται ο τόνος στα ουσιαστικά. (Αν και δεν έλεγα ποτέ «οι ανθρώποι», αναρωτιόμουν μικρός για τον τόνο τού ΟΔΟΣ ΝΕΣΤΩΡΟΣ.) Ξεκαθάρισα τον κανόνα για την παλιά γενική σε «-ης» των πρωτόκλιτων θηλυκών (π.χ. «Αιγίνης»). Ξαναπρόσεξα το παραμελημένο δίψηφο «υι» και τα διαλυτικά που συχνά παραλείπονται στην ευφυΐα, τον μυϊκό και τα πολυϊατρεία. Έμαθα τα περί εγκλιτικών και προκλιτικών, και οι περίεργες περιπτώσεις τύπου «το τετράδιό μου» έβγαζαν πλέον νόημα στο πλαίσιο του σιδηρού νόμου τής τρισυλλαβίας. Τότε άρχισα να τονίζω και τα προκλιτικά στο μονοτονικό, όταν αυτό χρειαζόταν για να αποφευχθεί η σύγχυση του αναγνώστη, και αναγνώρισα για πρώτη φορά κάποια προβλήματα του μέχρι πρότινος αυτονόητου συστήματος τονισμού τής νεοελληνικής. Ακόμα και λίγη αρχαία γραμματική μελέτησα, κυρίως κάποιες αρχαΐζουσες μετοχές – όχι όμως από τα σχολικά εγχειρίδια, τα οποία παρέμειναν απροσπέλαστα για μένα όσο κι αν προσπάθησα. Κατάληξα να αγοράσω τη γραμματική της απλής καθαρευούσης του Τζάρτζανου, που γεφυρώνει αποτελεσματικά τα νέα με τα αρχαία. Καθώς δεν διαθέτω κάποια μεγάλη γραμματική τής δημοτικής, και επειδή η σχολική παραλείπει πολλά αρχαιοπρεπή που όμως παραμένουν σε χρήση, το συγκεκριμένο έργο αποτελεί για μένα απρόσμενο βοήθημα για ορισμένα στοιχεία τής γλώσσας.
Και έτσι έφτασα στο σημείο να έχω μάθει πολλά μέσω της εκμάθησης του πολυτονικού, και να γράφω άνετα σ' αυτό – τόσο με στυλό όσο και στο πληκτρολόγιο. Θα μπορούσα να σταματήσω εδώ, μιας και δεν έχω πολλά να κερδίσω συνεχίζοντας (και μάλλον απορία προκαλώ σε κάποιους που βλέπουν περισπωμένες στο σημειωματάριό μου). Πέρα από το αισθητικό μέρος τού πράγματος, όμως, έχω δεθεί και συναισθηματικά με αυτό που μου άνοιξε αναπάντεχα το παράθυρο για να καταλάβω καλύτερα τη γλώσσα μου. Και με πονάει λίγο η βιασύνη με την οποία το πολυτονικό κρίνεται ως μούμια από την αρχαιότητα.
Η καθαρεύουσα ολοκλήρωσε τον κύκλο της και καλώς καταργήθηκε (με καθυστέρηση), έχοντας προηγουμένως επιτελέσει σημαντικό έργο για την εξέλιξη της νεοελληνικής. Όμως η απουσία της από τη δημόσια ζωή και η αποστασιοποίηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού (ιδίως των νεότερων) από την Εκκλησία μοιάζει, σε σχετικά σύντομο διάστημα, να έχει σπάσει τον δεσμό των Ελλήνων με την ιστορική συνέχεια της γλώσσας τους. Και η διχοτόμηση μεταξύ αρχαίων και νέων που τόσο έντονη μοιάζει να είναι στα μυαλά πολλών, το δίχως άλλο ενισχύεται από τον τρόπο που διδάσκονται τα αρχαία περίπου ως ξένη γλώσσα. Αλλά προφανώς αυτή είναι η λογική μέθοδος γενεαλογικής έρευνας: να επικεντρώνεσαι στον μακρινό αλλά διάσημο πατριάρχη της οικογένειας και να αγνοείς οποιονδήποτε παρεμβάλλεται μεταξύ αυτού και των γονιών σου. Βέβαια, αν σου λένε ότι το λείψανο του αρχαίου πατριάρχη μυροβόλησε, γιατί να ασχοληθείς με τα φθαρτά κόκκαλα των υπολοίπων; Τάχα τι τους χρωστάς; Αφού έχεις την περήφανη μύτη τού Μεγάλου...