Giuseppe Ungaretti, Un Sogno Solito

[drsiebenmal]

Πρόκειται για το επόμενο ποίημα («Ένα συνηθισμένο όνειρο») που ανήκει στη συλλογή Allegria (di Naufragi) που δημοσίευσε ο Ιταλός ποιητής Τζουζέπε Ουγκαρέτι το 1919, εμπνευσμένος από τις εμπειρίες του στον Α' ΠΠ (ολόκληρη η συλλογή εδώ).

UN SOGNO SOLITO

Il Nilo ombrato
le belle brune
vestite d' acqua
burlanti il treno

Fuggiti

Όχι, δεν μεταφράζω από ιταλικά· σε γερμανικό κείμενο το έχω, στην επόμενη μετάφρασή του:

Der schattige Nil
die dunklen Schönen
flüssig gekleidet
verspotten den Zug

vorbei

και η προσωρινή μετάφρασή μου είναι:

Ο σκιερός Νείλος
οι μελαψές ομορφιές
νεροντυμένες
περιγελούν το τρένο

Έφυγαν

Θα ήθελα, αν είναι δυνατό, να είναι η μετάφρασή μου πιστή στο ιταλικό πρωτότυπο, αλλά παρά την απλή μορφή του ποιήματος, δεν είμαι βέβαιος ότι τα ιταλικά μου επαρκούν, οπότε κάθε βοήθεια ευπρόσδεκτη. Σημειώνω ότι υπάρχουν κάποια ποιήματά του μεταφρασμένα στα ελληνικά, αλλά δεν μπόρεσα να εντοπίσω αν συμπεριλαμβάνεται σε αυτά.

 

[Lefki]

Κατά τη γνώμη μου, η μετάφρασή σας είναι πιστή στο ιταλικό πρωτότυπο.

Μία μόνο επισήμανση θα ήθελα να κάνω.

Στο ιταλικό κείμενο, ο τύπος Fuggiti, μοιάζει να βρίσκεται σε κατάσταση αλλοτρίωσης από το υπόλοιπο ποίημα. Συγκεκριμένα: Μεταξύ αυτού και του προηγηθέντος κειμένου μεσολαβεί διπλό διάστημα. Φέρει κεφαλαίο το F. Επίσης, όντας γραμματικού γένους αρσενικού και στον πληθυντικό αριθμό, δεν συμφωνεί γραμματικά με κανένα από τα ουσιαστικά της πρώτης στροφής: Nilo/treno (αρσενικά στον ενικό), brune (θηλυκό στον πληθυντικό), acqua (θηλυκό στον ενικό). Έρχεται λοιπόν το μονόχνωτο, απόμακρο Fuggiti σα βότσαλο στη λίμνη της νεροντυμένης γαλήνης των προηγουμένων στίχων. Εμένα τουλάχιστον, που αγνοώ παντελώς το επικοινωνιακό σύμπαν του ποιήματος και της συλλογής στην οποία ανήκει, με γέμισε απορίες: Ποιοι είναι αυτοί οι fuggiti, οι φευγάτοι; Διακειμενικά, πώς συνδέονται με τα υπόλοιπα ποιήματα της συλλογής;

Πολύ μου αρέσει το vorbei της γερμανικής απόδοσης, με την αμφίσημη ακλισιά του. Η έλλειψη κλιτικού δείκτη το αφήνει να ρέει συμφιλιωτικά με οποιοδήποτε άλλο όνομα (ουσιαστικό) στο ποίημα ή στη φαντασία του αναγνώστη. Χάνει όμως σε shock value σε σύγκριση με το ιταλικό fuggiti, που προκαλεί με την ειδικότητα του τελικού -i.

Από την άποψη αυτή, η απόδοσή σας είναι πιο πιστή στο ιταλικό πρωτότυπο γιατί ξαφνιάζει και ξεβολεύει τον αναγνώστη από το νανούρισμα της ειδυλλιακά γλαφυρής πρώτης στροφής (αν και το burlanti/verspotten έχουν ήδη εισαγάγει μια στριγγλιάρικη νότα στο ακουστικό τοπίο.)

Η μόνη εναλλακτική επιλογή που θα μπορούσα να προτείνω για ακόμη μεγαλύτερη πιστότητα στο πρωτότυπο, είναι ένα ρηματικό επίθετο (όπως το φευγάτοι) που, εκτός από τον (πληθυντικό) αριθμό, δηλώνει και το γένος εκείνων που έφυγαν.

 

[drsiebenmal]

Η μόνη εναλλακτική επιλογή που θα μπορούσα να προτείνω για ακόμη μεγαλύτερη πιστότητα στο πρωτότυπο, είναι ένα ρηματικό επίθετο (όπως το φευγάτοι) που, εκτός από τον (πληθυντικό) αριθμό, δηλώνει και το γένος εκείνων που έφυγαν.

Ευχαριστώ πολύ, Λευκή, για την ανάλυση και τα σχόλια.

Να σημειώσω ότι σε προηγούμενες εκδοχές της μετάφρασης είχα χρησιμοποιήσει για το vorbei πρώτα το πέρασαν και μετά ακριβώς αυτό το φευγάτοι. :)

Στο κείμενό μου, που αφορά τη φυσιολογία των ονείρων :), το ποίημα χρησιμοποιείται εντελώς εργαλειακά (και χωρίς τον χαρακτηριστικό του τίτλο), ως παράδειγμα των αποσπασματικών εικόνων που μερικές φορές συνθέτουν τα όνειρα.

Η συλλογή των αντιπολεμικών ποιημάτων μού φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα όπως την ξεφύλλιζα για να βρω το συγκεκριμένο ποίημα και όποιος μπορεί να την απολαύσει στα ιταλικά (εγώ δυστυχώς δεν μπορώ στο έπακρο) αξίζει πιστεύω να την διαβάσει από τον σύνδεσμο που έδωσα στο #1.

 

[Lefki]

Σας ευχαριστώ θερμά για τις επιπλέον πληροφορίες, και ιδιαιτέρως για το ισχυρό έναυσμα να ανακαλύψω (επιτέλους!) τον Ουγκαρέτι. Το πνεύμα μπορεί να είναι πρόθυμο, αλλά τα κίνητρα τείνουν να είναι ασθενή. :)

 

[Earion]

Δυσκολεύομαι να βρω το Συνηθισμένο όνειρο (Το Οικείο όνειρο) σε ελληνική μετάφραση στο Διαδίκτυο. Δεν υπάρχει στην ιστοσελίδα των ψηφιοποιημένων περιοδικών του ΕΚΕΒΙ. Δεν συγκαταλέγεται σε αυτά που μετέφρασαν ο Δικταίος, ο Ελύτης ή ο Φοίβος Πιομπίνος. Στις τελευταίες σελίδες της μετάφρασης του Πιομπίνου (Αθήνα: Ίκαρος, 2001), δίνεται κατάλογος των μεταφρασμένων στα ελληνικά ποιημάτων του Ουνγκαρέττι κατά χρονολογία, που φαίνεται εξαντλητικός (σταματά στο 1990). Το ποίημα δεν συμπεριλαμβάνεται.

Ίσως βοηθήσει μια αγγλική μετάφραση, για να μας δώσει μερικές αποχρώσεις.

A Familiar Dream

The Nile in shadow
the brown beauties
clothed in water
laughing at the train

Flown away.

Transl. Brian Cole 2008
​

Αποτολμώ μια-δυο παρατηρήσεις:

Ο Νείλος είναι αγαπημένο σημείο αναφοράς για τον ποιητή. Ο Ουνγκαρέττι γεννήθηκε στην Αίγυπτο και η εικόνα του ποταμού, που λειτουργεί συνεκδοχικά για όλη τη γη της Αιγύπτου, επανέρχεται στα ποιήματά του για να δηλώσει παλιές μνήμες από μια ανέφελη περίοδο της ζωής του. Εδώ ο Νείλος είναι ombrato, δηλαδή μια σκιά πέφτει επάνω του. Το «σκιερός» δεν το βρίσκω τόσο εύστοχο γιατί μου υποβάλλει την ιδέα ότι το ίδιο το ποτάμι ρίχνει κάπου τη σκιά του. Ένα δέντρο είναι σκιερό, γεννά σκιά, το ποτάμι όχι. Μες στο ποτάμι λούζονται, παίζουν, περιγελούν το τρένο που περνά και τους επιβάτες του οι μελαχρινές (ελαφρύτερη απόχρωση) ή μελαμψές (βαρύτερη) κοπελούδες. Το δημοτικό τραγούδι θα έλεγε «λούζοντ’ οι μαυρομαλλούσες», που μπορεί να είναι και σκουρόχρωμες ή σοκολατένιες στο δέρμα.

Για το Fuggiti, μετά την ευθύβολη επισήμανση της Λευκής, είναι περιττό να πω περισσότερα. Είναι το κοντραπούντο της σύνθεσης, που δεν φαίνεται να έχει καμιά σχέση με τα προηγούμενα, τις αναμνήσεις του. Το ερώτημα είναι ποιοι φεύγουν; Ο Ουνγκαρέττι και οι φίλοι του, που πάνε να καταταγούν; Η γενιά του που φεύγει απ' τη ζωή εξαϋλωμένη στα χαρακώματα; Ο παλιός κόσμος, η Μπελ Επόκ της κοσμοπολίτισσας Αλεξάνδρειας, που μετά τον Πρώτο Παγκόμσιο Πόλεμο δεν θα υπάρχει πια; Θα μπορούσαν να είναι οι αναμνήσεις (ricordi), ουσιαστικό γένους αρσενικού; Ας αποφασίσει ο αναγνώστης. Φευγάτοι ψηφίζω κι εγώ.

Σχετικό:

Giuseppe Ungaretti’s war poetry of solitude and solidarity

When First World War began, Ungaretti decided to be a soldier that he was able to get closer to his country by fighting at the Italian front in Carso. That was when he saw Italy for the first time. Due to distinct lack of one national identity and not feeling particularly attached to any country or tradition, Ungaretti faced an identity crisis and longed for national roots – cultural basis that would grant him a foundation for his literary expression and values. He considered his life and journey as a sort of nomadism, perceiving himself everywhere as straniero and admitting in one of his poems

In nessuna
parte
di terra
mi posso
accasare​

(Girovago).
​

As his poetry always expressed his direct experience and feelings, solitude in his writings manifests itself in this very experience of not having a fixed identity and constant need to search for a home. Solidarity, on the other hand, is linked to the poet’s experience of war as a soldier, where he had to cooperate with other soldiers who were the witnesses of the challenges and extreme situations he faced and who were undergoing similar to him internal changes. (Από εδώ).

 

[drsiebenmal]

Ο Νείλος είναι αγαπημένο σημείο αναφοράς για τον ποιητή. Ο Ουνγκαρέττι γεννήθηκε στην Αίγυπτο και η εικόνα του ποταμού, που λειτουργεί συνεκδοχικά για όλη τη γη της Αιγύπτου, επανέρχεται στα ποιήματά του για να δηλώσει παλιές μνήμες από μια ανέφελη περίοδο της ζωής του. Εδώ ο Νείλος είναι ombrato, δηλαδή μια σκιά πέφτει επάνω του. Το «σκιερός» δεν το βρίσκω τόσο εύστοχο γιατί μου υποβάλλει την ιδέα ότι το ίδιο το ποτάμι ρίχνει κάπου τη σκιά του. Ένα δέντρο είναι σκιερό, γεννά σκιά, το ποτάμι όχι.

Πρώτα πρώτα, ευχαριστώ για την έρευνα, Εάριε. Ένα τόσο ελλειπτικό και τόσο πληθωρικό ποίημα είναι εύλογο να μην μπορεί να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα όλων των γλωσσών όπου προσπαθεί κανείς να το μεταφράσει.

Η παρατήρηση για τον Νείλο με έκανε να σκεφτώ: ποιος ή τι ρίχνει τη σκιά του στον μεγάλο Νείλο; Κάτι ανάλαφρο, σαν ένα περαστικό σύννεφο ή κάτι μεγάλο και φοβερό, όπως οι μάχες του πολέμου (είπαμε ότι το ποίημα είναι εμπνευσμένο από τις εμπειρίες του ποιητή στον Α΄ΠΠ). Οπότε... τι θα λέγατε για την επόμενη παραλλαγή, με το βαρύ κι αμφίσημο ξεκίνημα:


Ο Νείλος σκιάζεται
οι μελαψές ομορφιές
νεροντυμένες
περιγελούν το τρένο

Φευγάτοι

 

[nickel]

Στον Νείλο πέφτουν σκιές.

Για να μη χρειάζεται ανάλυση ολόκληρη ο άλλος πριν αποφασίσει αν θα διαβάσει (και θα καταλάβει) το σκιάζεται με συναίρεση συνίζηση ή χωρίς.


ΥΓ. Έχω αντίρρηση και για το «φευγάτοι». Να μην εξηγώ ποια.

 

[Themis†]

Για να μη χρειάζεται ανάλυση ολόκληρη ο άλλος πριν αποφασίσει αν θα διαβάσει (και θα καταλάβει) το σκιάζεται με συναίρεση ή χωρίς.

Αυτό θα έλεγα κι εγώ, που θα το διάβαζα συνηρημένο και θα καταλάβαινα άλλα αντ' άλλων. Ου μπλέξοις (ευκτική, χα!), Ντοκτέρ. Επίσης, δεν έχω για το "σκιερός" την αντίρρηση που πρόβαλε ο Εαρίωνας (βλ. τόπος σκιερός, σκιερή αυλή, σκιερή πλευρά του σπιτιού κτλ.). Θα μπορούσα όμως να έχω την αντίρρηση ότι γενικά χαρακτηρίζουμε σκιερό το μέρος που έχει συνήθως ίσκιο, όχι τόσο το μέρος που τη δεδομένη στιγμή έχει ίσκιο. Δηλαδή ombroso και όχι ombrato - εκτός αν με κράξει κάποιος πραγματικός ιταλομαθής, οπότε πάω πάσο. Για το "σκιασμένος" όμως δεν θα πρόβαλλα την αντίρρηση της συναίρεσης, μου φαίνεται ότι η αυθόρμητη ανάγνωση θα ήταν η σωστή.

 

[nickel]

Συνίζηση εννοούμε και οι δυο μας, βέβαια.

 

[Themis†]

Συνίζηση εννοούμε και οι δυο μας, βέβαια.

Ο όφις με παρέσυρε :blush:

 

[drsiebenmal]

Εγώ το πρότεινα ακριβώς για το παιχνίδι με ή χωρίς συνίζηση, πάντως. (Είπα και το αφελές παράδειγμα για τον αν σκϊάζεται από συννεφάκια κοτζάμ Νείλος.)

Αχ, αυτό το Fuggiti...

Και έστω και μία παραπανίσια λέξη δεν αυξάνει υπερβολικά και ασύμμετρα και πάρα πολύ το μήκος του στίχου;

 

[Themis†]

Ο Νείλος:
σκιερός (ομολογουμένως ταιριάζει καλύτερα στη ρυθμικότητα), σκιασμένος, ισκιοσκέπαστος, σκοτεινιασμένος (υποβάλλει την ιδέα ότι βραδιάζει, η οποία μάλλον δεν είναι αυθαίρετη).
Fuggiti:
αυτή τη στιγμή μου ταιριάζει καλύτερα ένα σκέτο "φυγή", που διατηρεί την "κατάσταση αλλοτρίωσης από το υπόλοιπο ποίημα" (όπως λέει στο #2 η Λευκή, που εισφέρει πολύ όμορφες και ολοκληρωμένες αναλύσεις), χωρίς τα μειονεκτήματα του "φευγάτοι". Σκέφτηκα επίσης το "ξεμακραίνοντας", αλλά μου φάνηκε σημασιολογικά άνευρο.

 

[Lefki]

Πολύ ωραία λύση το φυγή!

Είναι τόσες πολλές οι έννοιες που συμπυκνώνονται σε αυτό το Fuggiti, που δεν ξέρει κανείς ποια να πρωτοδιαλέξει και σε ποια να εστιάσει... Κι έπειτα έρχονται οι συστημικές ιδιοτροπίες κάθε γλώσσας να δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.

Το ρήμα fuggire, όπως και πολλά παράγωγά του, συνδέεται με την έννοια της φυγής (διαφυγής, αποφυγής, προσφυγής), της άρον-άρον απομάκρυνσης, του όπου φύγει φύγει (πρβλ. il fuggifuggi!), της δραπέτευσης. Είχα αρχικά σκεφτεί το "περαστικοί", αλλά παραείναι ήπιο. Να λέγαμε "δραπέτες"; Αυτό πάλι ζουμάρει σε πολύ ειδικές σημασίες, τύπου runaway. Να 'ναι άραγε το τρένο του Ουγκαρέτι ένα τρένο κι αυτό μιας μεγάλης φυγής; :)

 

[drsiebenmal]

Για το fuggiti να επισημάνω ότι ίσως μας βραχυκυκλώνει η συγγένειά του με τη φυγή και τα παράγωγά της. Στην αρχική μου μετάφραση, από τα γερμανικά, πριν αναζητήσω το ιταλικό πρωτότυπο για να βεβαιωθώ ότι το Zug ήταν όντως τρένο (η λ. Zug στα γερμανικά έχει καμιά εικοσαριά κύριες σημασίες), είχε ένα (χλωμό, το ομολογώ) «περνούν». Βλέπω τώρα ότι και η Λευκή κοίταξε το «περαστικοί» και το θεώρησε υπερβολικά ήπιο (συμφωνώ).

Τελικά, πρέπει να δώσουμε στον αναγνώστη μια απόδοση που να του επιτρέπει συνειρμούς ανάλογους με το πρωτότυπο και των άλλων γλωσσών (με προσοχή: οι συνειρμοί δεν είναι --και δεν μπορεί να είναι-- ίδιοι, αφού υπάρχουν οι «συστημικές ιδιοτροπίες»).

Οπότε, μια περατική πρόταση: περασμένα.

 

[Lefki]

Ο μοναδικός μου ενδοιασμός για το περασμένα είναι ότι ίσως στον συνειρμό πολλών αναγνωστών να είναι αγκιστρωμένο στο συμφραστικό του ταίρι ξεχασμένα.

Το (τόσο εύστοχο!) vorbei σε ποια σημασιολογικά πεδία να το αναζητούσαμε στα ελληνικά; Σκέφτομαι το περνάω (πέρασε, περασμένα), το παρέρχομαι (παρήλθε/παρήλθαν, παρελθόν), και το τελειώνω (τελείωσε, τέλος). Κάτι άλλο;

Σκέφτηκα και το αποχαιρετισμός, αλλά είναι μακρινάρι, άτονο κι αναιμικό. Ένα απλό αντίο μήπως; Τι λέτε;

 

[drsiebenmal]

Τα τέλος, αντίο, αποχαιρετισμός κ.τ.τ. φοβάμαι ότι είναι πολύ οριστικά, δείχνουν σε επόμενη φάση, εκεί που η φυγή έχει τελειώσει. Το vorbei (όπως και το fuggiti, άλλωστε, ακόμη και, λιγότερο ίσως, το flown away) έχει μια διπλή χρονική αναφορά, της διέλευσης και του τέλους. Κάτι ανάλογο υπάρχει στα περασμένα, αλλά δυστυχώς μου διέφυγε ο συνειρμός με τα ξεχασμένα.

Προς το παρόν δεν μπορώ να βγάλω από το μυαλό μου τα παράγωγα του περνώ (περνώντας; πέραμα; --με πεζό, φυσικά, περασμένοι; ) αλλά ελπίζω και σε άλλες ιδέες που ίσως έρθουν αργότερα.

Από το παρέρχομαι, ίσως θα μπορούσε να είναι χρήσιμο το παρελθόντα, αλλά νομίζω ότι χάνει πολύ από την αίσθηση της φυγής.

 

[Lefki]

Τα τέλος, αντίο, αποχαιρετισμός κ.τ.τ. φοβάμαι ότι είναι πολύ οριστικά, δείχνουν σε επόμενη φάση, εκεί που η φυγή έχει τελειώσει. Το vorbei (όπως και το fuggiti, άλλωστε, ακόμη και, λιγότερο ίσως, το flown away) έχει μια διπλή χρονική αναφορά, της διέλευσης και του τέλους. Κάτι ανάλογο υπάρχει στα περασμένα, αλλά δυστυχώς μου διέφυγε ο συνειρμός με τα ξεχασμένα.

Εύστοχη παρατήρηση. Συμφωνώ 100%.

Πού θα πάει, θα το βρούμε το μεταφραστικό/συνειρμικό ισοδύναμο! :)

 

[daeman]

Πολύ ωραία λύση το φυγή!

Συμφωνώ. Και διαρκές, διέλευση, και τέλος —σαν το φευγιό του Ουγκαρέτι.

Να 'ναι άραγε το τρένο του Ουγκαρέτι ένα τρένο κι αυτό μιας μεγάλης φυγής; :)

Ε, αφού έγραψες κι αυτό, Λευκή, ήρθε κι έδεσε. Το σάουντρακ του νήματος:

Ε, αφού έγραψες και τον εκτροχιασμό, Νικέλ, ήρθε κι έδεσε. :)

Από τους τίτλους τέλους του εξαιρετικού Runaway Train, του Τρένου της μεγάλης φυγής του Κοντσαλόφσκι, το Gloria in D Major - Et In Terra Pax του Βιβάλντι.

The USSR Academic Russian Chorus & The Moscow Conservatoire Students Orchestra

Et in terra pax.

 

[Earion]

Αναμένοντας την έμπνευση, σας προσφέρω δύο ευχετήριες κάρτες. Συνειρμοί πάνω στη λέξη fuggiti.

Πρώτη:

Michelangelo Buonarroti

27. Fuggite, amanti, Amor, fuggite ’l foco

Fuggite, amanti, Amor, fuggite ’l foco;
l’incendio è aspro e la piaga è mortale,
c’oltr’a l’impeto primo più non vale
né forza né ragion né mutar loco.

Fuggite, or che l’esemplo non è poco
d’un fiero braccio e d’un acuto strale;
leggete in me, qual sarà ’l vostro male,
qual sarà l’impio e dispietato gioco.

Fuggite, e non tardate, al primo sguardo:
ch’i’ pensa’ d’ogni tempo avere accordo;
or sento, e voi vedete, com’io ardo

Και σε αγγλική μετάφραση από τον κ. Bill Dennis

27. Sonnet lacking the second tercet

Flee love, lovers flee the conflagration;
the burning is harsh and the plague is mortal,
so first impulses have no more value,
neither force, nor reason, nor to change location.

Flee, now you have no small demonstration
of a fierce arm and an arrow’s sharpness;
read in me, what will be your sickness,
what will be your employment and pit’less recreation.

Flee, and don’t delay, at the first glance:
for I thought to have accord at every chance;
now I realize, and you see how I blaze.

(Ο οποίος Bill Dennis λέει για την τέχνη της μετάφρασης αυτό το ωραίο: The act of translation is equivalent to crawling, magnifying glass in hand, over the body of the work in question. It imparts intimate familiarity with the means and effects of a poem, not easily gained through more casual reading).

Δεύτερη:

Το μουσικό σύνολο Ensemble Lucidarium τραγουδά τη μελωδία που είναι γνωστή ως Η Μαντοβάνα.

Στίχοι

Fuggi Fuggi Fuggi da questo cielo
Aspro e duro spietato gelo
Tu che tutto imprigioni e leghi
Né per pianto ti frangi o pieghi
fier tiranno, gel de l'anno
fuggi fuggi fuggi là dove il Verno
su le brine ha seggio eterno.

Vieni vieni candida vien vermiglia
tu del mondo sei maraviglia
Tu nemica d'amare noie
Dà all'anima delle gioie
messagger per Primavera
tu sei dell'anno la giovinezza
tu del mondo sei la vaghezza.

vieni vieni vieni leggiadra e vaga
Primavera d'amor presaga
Odi Zefiro che t'invita
e la terra che il ciel marita
al suo raggio venga Maggio
vieni con il grembo di bei fioretti,
Vien su l'ale dei zefiretti.

Αγγλική μετάφραση

Flee, flee, flee from this sky,
harsh and unyielding, relentless and freezing.
You, who shackle all in prison
neither bending nor breaking in tears.
You, the year's cruel, frozen tyrant,
flee, flee, flee to wherever the eternal winter
places its throne over the frost.

Come, come white, come vermilion.
You are a marvel for the world
and the nemesis of all things dreary.
Give joy to the soul
through your message of spring.
You are the youth of the year
and the beauty of the world.

Come, come, come, graceful and unclear,
spring of foreboding love.
Odes of Zephyrus that invite you,
and the earth that marries the sky;
May May come at its ray,
come with your lap of beautiful little flowers,
come on the wings of little Zephyrus.

 

[nickel]

Ο σκιερός Νείλος
οι μελαψές ομορφιές
νεροντυμένες
περιγελούν το τρένο

Έφυγαν

Καλημέρες. Το παραπάνω είναι η αρχική μετάφραση, που ομολογώ ότι με είχε καλύψει. Τουλάχιστον μου έδινε μια ικανοποιητική εικόνα. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με το «σκιερός», δεν χρειάζεται καν ποιητική άδεια (Πάπυρος: 1. αυτός που παρέχει ή έχει σκιά (α. «στα σκιερά τα λαγκάδια...» [...] 2. αυτός που βρίσκεται στη σκιά (α. «σκιερή τοποθεσία»)). Το «έφυγαν» το ερμήνευσα από την οπτική γωνία του επιβάτη του τρένου: έφυγαν και ο Νείλος και οι ομορφιές και όλα τ' άλλα. Αν το έκανε «Έφυγαν όλα», πάλι δεν θα παραπονιόμουν.