Εντάξει είσαι. Είναι ολοφάνερο ότι θα πρέπει να είσαι καλή στη δουλειά σου. Γι' αυτό, να προσέχεις και να μη μένεις μακριά μας. Να ακούμε πιο πολλά από εσένα.
[Ναι, αστειεύομαι. Ή όχι.
γλυκά φλάουτα: οι παγίδες της κατά λέξη μετάφρασης 2
- Thread starter AoratiMelani
- Start date
Εντάξει είσαι. Είναι ολοφάνερο ότι θα πρέπει να είσαι καλή στη δουλειά σου. Γι' αυτό, να προσέχεις και να μη μένεις μακριά μας. Να ακούμε πιο πολλά από εσένα.
[Ναι, αστειεύομαι. Ή όχι.
bernardina
Moderator
Join the club! (μετάφρασέ μου το):twit:
Δεν θα άλλαζα ούτε κόμμα απ' όσα γράφεις.;)
Για να σου φύγει το άγχος, Αόρατη σκέψου ότι και στα ελληνικά, όταν αποχαιρετούμε ή κατευοδώνουμε κάποιον, οι εκφράσεις μας είναι υπέρ το δέον ελλειπτικές. Π.χ. στο καλό --τι θα πει κυριολεκτικά; «Πήγαινε στον καλό προορισμό», ή «Βάδιζε στον καλό δρόμο»! Τι θα πει Αντίο, που είναι και ιταλικό; «Πήγαινε, βάδιζε, στο δρόμο του Θεού», δηλαδή «Καλή στράτα» που λέγανε οι παλιοί. Για να μην πω και για άλλες ευχές, σε άλλες περιστάσεις, π.χ. «συλλυπητήρια», δηλαδή σε πλήρη πρόταση «σου υποβάλλω τα συλλυπητήριά μου», «και στα δικά σου», δηλαδή «να έχουμε την ίδια χαρά, να γίνει ίδια γιορτή, και στα δικά σου στέφανα». Επομένως, όσο ανόητο θα ήταν να μεταφράσουμε από ελληνικά προς τα αγγλικά *to the good ή *to yours too, το ίδιο ανόητο είναι και αυτό που κάνουν μερικοί μοδάτοι, που αποχαιρετούν (ιδίως στα ραδιόφωνα) λέγοντας «να προσέχετε τους εαυτούς σας».
σκέψου ότι και στα ελληνικά, όταν αποχαιρετούμε ή κατευοδώνουμε κάποιον, οι εκφράσεις μας είναι υπέρ το δέον ελλειπτικές. Π.χ. στο καλό --τι θα πει κυριολεκτικά; «Πήγαινε στον καλό προορισμό», ή «Βάδιζε στον καλό δρόμο»! Τι θα πει Αντίο, που είναι και ιταλικό; «Πήγαινε, βάδιζε, στο δρόμο του Θεού», δηλαδή «Καλή στράτα» που λέγανε οι παλιοί. Για να μην πω και για άλλες ευχές, σε άλλες περιστάσεις, π.χ. «συλλυπητήρια», δηλαδή σε πλήρη πρόταση «σου υποβάλλω τα συλλυπητήριά μου», «και στα δικά σου», δηλαδή «να έχουμε την ίδια χαρά, να γίνει ίδια γιορτή, και στα δικά σου στέφανα». Επομένως, όσο ανόητο θα ήταν να μεταφράσουμε από ελληνικά προς τα αγγλικά *to the good ή *to yours too, το ίδιο ανόητο είναι και αυτό που κάνουν μερικοί μοδάτοι, που αποχαιρετούν (ιδίως στα ραδιόφωνα) λέγοντας «να προσέχετε τους εαυτούς σας».
Κι εγώ θεωρώ ότι οι παρατηρήσεις της ήταν spot on.
bernardina
Moderator
Εαρίωνα, συνένα. :up:
Άσχετο, αλλά επί τη ευκαιρία: και κάποιος να βάλει πιπέρι στη γλώσσα όσων κάνουν --στον προφορικό λόγο-- το σαββατοκύριακο σουκού και το τριήμερο πουσουκού. Σιγά μη γίνει και πασοκού! :angry:
Άσχετο, αλλά επί τη ευκαιρία: και κάποιος να βάλει πιπέρι στη γλώσσα όσων κάνουν --στον προφορικό λόγο-- το σαββατοκύριακο σουκού και το τριήμερο πουσουκού. Σιγά μη γίνει και πασοκού! :angry:
Πολύ σωστά, σαν να πάσχουν οι ακροατές από διασχιστική διαταραχή ταυτότητας! Ενώ θα μπορούσαν απλώς να λένε «να προσέχετε τον εαυτό σας». :twit:
...μην κάνουν καμιά στραβή, θέλουν να πουν. :twit:
:clap: Μεγάλε Ζάζουλα και Αόρατη Μελάνη, to your good [=σε καλό σας] με κάνατε και γέλασα.
Και ταυτόχρονα με κάνατε να θυμηθώ ένα κορυφαίο ρητό, που το χρησιμοποιώ αρκετά όσο περνούν τα χρόνια και προστίθεται η πείρα. Σας το καταθέτω εδώ:
κανέναν δεν μπορείς να προστατέψεις από τον ίδιο του τον εαυτό.
Και ταυτόχρονα με κάνατε να θυμηθώ ένα κορυφαίο ρητό, που το χρησιμοποιώ αρκετά όσο περνούν τα χρόνια και προστίθεται η πείρα. Σας το καταθέτω εδώ:
κανέναν δεν μπορείς να προστατέψεις από τον ίδιο του τον εαυτό.
Κουίζ:
1. Τι λέμε στους συγγενείς και φίλους ενός εκλιπόντος;
2. Τι λένε οι αμερικάνοι στους συγγενείς και φίλους ενός εκλιπόντος;
3. Πώς λέτε ότι πρέπει να μεταφράζουμε την παραπάνω έκφραση στα ελληνικά;
1. Τι λέμε στους συγγενείς και φίλους ενός εκλιπόντος;
Συλλυπητήρια.
Τα συλλυπητήριά μου.
Θερμά συλλυπητήρια.
Παίζουν επίσης:
Ζωή σε σας.
Να ζήσετε να τον θυμάστε.
Τα συλλυπητήριά μου.
Θερμά συλλυπητήρια.
Παίζουν επίσης:
Ζωή σε σας.
Να ζήσετε να τον θυμάστε.
I'm sorry for your loss.
Πάντως όχι με αυτό το ανατριχώδες "Λυπάμαι για την απώλειά σου" που βλέπω σε καθημερινή σχεδόν βάση σε διάφορες αστυνομικές σειρές. Μα, σε κηδεία δεν έχει πάει κανείς τους; Ευτυχισμένοι άνθρωποι...
Περιπτώσεις που μπορούμε, κατ' εξαίρεση, να μιλήσουμε για λύπη περί απωλείας:
1. Εκφωνώντας έναν επικήδειο: "Λυπόμαστε όλοι για την απώλεια αυτού του εξαιρετικού καλλιτέχνη..."
1. Ειρωνευόμενοι τον χασοδίκη ξάδελφό μας ή την εθισμένη στην πόκα κουμπάρα μας: "Λυπάμαι για την απώλειά σου", και σκύβετε αμέσως γρήγορα.
Φυσικά είναι αναμενόμενο ότι, με τόσο μεταφραστικό ζήλο, σύντομα η ελληνική γλώσσα θα έχει εμπλουτιστεί με μία νέα ατάκα για κηδείες, αν δεν έχει ήδη εμπλουτιστεί.
Περιπτώσεις που μπορούμε, κατ' εξαίρεση, να μιλήσουμε για λύπη περί απωλείας:
1. Εκφωνώντας έναν επικήδειο: "Λυπόμαστε όλοι για την απώλεια αυτού του εξαιρετικού καλλιτέχνη..."
1. Ειρωνευόμενοι τον χασοδίκη ξάδελφό μας ή την εθισμένη στην πόκα κουμπάρα μας: "Λυπάμαι για την απώλειά σου", και σκύβετε αμέσως γρήγορα.
Φυσικά είναι αναμενόμενο ότι, με τόσο μεταφραστικό ζήλο, σύντομα η ελληνική γλώσσα θα έχει εμπλουτιστεί με μία νέα ατάκα για κηδείες, αν δεν έχει ήδη εμπλουτιστεί.
Όλη αυτή η συζήτηση για τα λογοπαίγνια με έκανε να θυμηθώ πάλι αυτό το νήμα. Με τις γνωστές επιφυλάξεις για το γεγονός ότι η γλώσσα εξελίσσεται και μέσα από την ενσωμάτωση μεταφρασμάτων και μπλα μπλα, επισημαίνω το εξής:
Βλέπουμε συχνά, κυρίως σε υπότιτλους, την έκφραση "Don't be ridiculous" να αποδίδεται ως "Μη γίνεσαι γελοίος".
Αναρωτιέμαι πώς θα απέδιδαν οι ίδιοι μεταφραστές το ελληνικό "Μη λες βλακείες" στα αγγλικά; Ως "Don't say stupidities";
Καταλάβατε ελπίζω ότι προτείνω σαν απόδοση του "Don't be ridiculous" το "Μη λες βλακείες" (ή χαζομάρες, ή ανοησίες).
Τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις ταιριάζει.
Για να μην γεμίσουμε γελοίους.
Βλέπουμε συχνά, κυρίως σε υπότιτλους, την έκφραση "Don't be ridiculous" να αποδίδεται ως "Μη γίνεσαι γελοίος".
Αναρωτιέμαι πώς θα απέδιδαν οι ίδιοι μεταφραστές το ελληνικό "Μη λες βλακείες" στα αγγλικά; Ως "Don't say stupidities";
Καταλάβατε ελπίζω ότι προτείνω σαν απόδοση του "Don't be ridiculous" το "Μη λες βλακείες" (ή χαζομάρες, ή ανοησίες).
Τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις ταιριάζει.
Για να μην γεμίσουμε γελοίους.
Εγώ συχνά λέω και "μην είσαι ηλίθιος" αλλά σε ελαφρώς διαφορετικό context. Νομίζω ότι η απόδοση που προτείνεις είναι πολύ ταιριαστή και μάλιστα θα έλεγα ότι ταιριάζει και στο παραπλήσιο "don't be absurd" (στο οποίο ενίοτε -και σε διαφορετικό register- ταιριάζει και το "παραλογίζεσαι").
Από (περίπου) αστυνομική σειρά στο STAR:
1. - [κάτι που δεν θυμάμαι, ας πούμε Αποσυρθήκαμε] όταν μας χρειάζεται περισσότερο η χώρα.
2. - Γιατί να σωπάσουν τον Άνταμ;
3. Και το κλασσικό:
- Ποιος νοιάζεται;
Εγώ νοιάζομαι, και γι' αυτό λέω να τα συμμαζέψω λίγο. Η επιρροή της αγγλικής γλώσσας στην ελληνική είναι ένα γεγονός, αλλά δεν νομίζω να έχει φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο. Όπως είπε κάπου και ο daeman, ας μην τη θάβουμε πριν ξεψυχήσει.
3. Ξεκινώντας από το τελευταίο, θα παραδεχτώ ότι η συγκεκριμένη έκφραση είναι από αυτές που έχουν ήδη παρεισφρήσει στη γλώσσα μας, μάλλον επειδή είναι από αυτές που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά (στα αγγλικά, άρα και στα ελληνικά τώρα πια). Παρ' όλ' αυτά οι αντίστοιχες ελληνικές εκφράσεις είναι ακόμη σε χρήση ευρέως και είναι θεμιτό (κάποτε και επιβεβλημένο, αν και όχι πάντοτε αναγκαίο, εξαρτάται από την περίπτωση) να την προσαρμόσουμε στα καθ' ημάς.
- Who cares?
=>
- Και τι έγινε;
- Και λοιπόν;
2. Το "γιατί να σωπάσουν τον Άνταμ" ως απόδοση του "why silence Adam?" ή του "why did they silence Adam?" (δεν είμαι σίγουρη γιατί ως συνήθως έχω χαμηλά τον ήχο) νομίζω ότι δεν συγκαταλέγεται στις εκφράσεις που έχουν περάσει στα ελληνικά. Δεν είναι μεταβατικό το ρήμα στα ελληνικά - ακόμη. Δεν "σωπαίνουμε" κάποιον, τον "κάνουμε να σωπάσει" ή ακόμη καλύτερα στο συγκεκριμένο πλαίσιο "του βουλώνουμε το στόμα".
1. Τέλος το "όταν μας χρειάζεται περισσότερο η χώρα" αν και δεν το πιάνει πολύ το μάτι, είναι ίσως το πιο άστοχο από τα τρία (ως απόδοση φαντάζομαι του "when the country most needs us"). Το "όταν" στα ελληνικά δεν χρησιμοποιείται για να δηλώσει το παρόν. Όταν θα πας κυρά μου στο παζάρι, δηλαδή κάποια άλλη στιγμή στο μέλλον, ή όταν πήγες στο παζάρι, στο παρελθόν. Για να δηλώσουμε αυτό που θέλει να πει ο ποιητής, στα ελληνικά θα λέγαμε "τώρα που η χώρα μας χρειάζεται περισσότερο".
1. - [κάτι που δεν θυμάμαι, ας πούμε Αποσυρθήκαμε] όταν μας χρειάζεται περισσότερο η χώρα.
2. - Γιατί να σωπάσουν τον Άνταμ;
3. Και το κλασσικό:
- Ποιος νοιάζεται;
Εγώ νοιάζομαι, και γι' αυτό λέω να τα συμμαζέψω λίγο. Η επιρροή της αγγλικής γλώσσας στην ελληνική είναι ένα γεγονός, αλλά δεν νομίζω να έχει φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο. Όπως είπε κάπου και ο daeman, ας μην τη θάβουμε πριν ξεψυχήσει.
3. Ξεκινώντας από το τελευταίο, θα παραδεχτώ ότι η συγκεκριμένη έκφραση είναι από αυτές που έχουν ήδη παρεισφρήσει στη γλώσσα μας, μάλλον επειδή είναι από αυτές που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά (στα αγγλικά, άρα και στα ελληνικά τώρα πια). Παρ' όλ' αυτά οι αντίστοιχες ελληνικές εκφράσεις είναι ακόμη σε χρήση ευρέως και είναι θεμιτό (κάποτε και επιβεβλημένο, αν και όχι πάντοτε αναγκαίο, εξαρτάται από την περίπτωση) να την προσαρμόσουμε στα καθ' ημάς.
- Who cares?
=>
- Και τι έγινε;
- Και λοιπόν;
2. Το "γιατί να σωπάσουν τον Άνταμ" ως απόδοση του "why silence Adam?" ή του "why did they silence Adam?" (δεν είμαι σίγουρη γιατί ως συνήθως έχω χαμηλά τον ήχο) νομίζω ότι δεν συγκαταλέγεται στις εκφράσεις που έχουν περάσει στα ελληνικά. Δεν είναι μεταβατικό το ρήμα στα ελληνικά - ακόμη. Δεν "σωπαίνουμε" κάποιον, τον "κάνουμε να σωπάσει" ή ακόμη καλύτερα στο συγκεκριμένο πλαίσιο "του βουλώνουμε το στόμα".
1. Τέλος το "όταν μας χρειάζεται περισσότερο η χώρα" αν και δεν το πιάνει πολύ το μάτι, είναι ίσως το πιο άστοχο από τα τρία (ως απόδοση φαντάζομαι του "when the country most needs us"). Το "όταν" στα ελληνικά δεν χρησιμοποιείται για να δηλώσει το παρόν. Όταν θα πας κυρά μου στο παζάρι, δηλαδή κάποια άλλη στιγμή στο μέλλον, ή όταν πήγες στο παζάρι, στο παρελθόν. Για να δηλώσουμε αυτό που θέλει να πει ο ποιητής, στα ελληνικά θα λέγαμε "τώρα που η χώρα μας χρειάζεται περισσότερο".
Αυτό το νήμα έχει εξελιχθεί σε "συνήθεις αστοχίες υποτίτλων".
Εχτές είδα για πολλοστή φορά το πολύπαθο I'll be fine να γίνεται Θα είμαι καλά.
Παρόμοια συμπτώματα με εκείνα του I'm OK που αναφέραμε λίγο παλιότερα.
Δεν λέμε άραγε ποτέ στα ελληνικά Θα είμαι/είσαι/ είναι καλά; Βεβαίως και λέμε, αλλά για άλλη μια φορά: όχι με την ίδια συχνότητα, όχι στις ίδιες περιστάσεις, και δεν εννοούμε πάντα ακριβώς το ίδιο που εννοούν οι αγγλόφωνοι με το I/You/He/She'll be fine. Για παράδειγμα, αν κάποιος είναι άρρωστος, ο γιατρός μπορεί να του πει "Αν ακολουθήσεις πιστά την αγωγή που σου έδωσα, σε δυο μέρες θα είσαι καλά." αν και πιο συνηθισμένο είναι το "Θα γίνεις καλά". Όταν όμως κάποιος έχει πάθει πρόσφατα ένα ατύχημα ή έχει πένθος ή χτύπησε τον κάλο του, μάλλον θα πει "Θα συνέλθω" ή "Θα το ξεπεράσω" ή "Θα μου περάσει".
Μάλλον βλέπω πολλή τηλεόραση τελευταία...
Εχτές είδα για πολλοστή φορά το πολύπαθο I'll be fine να γίνεται Θα είμαι καλά.
Παρόμοια συμπτώματα με εκείνα του I'm OK που αναφέραμε λίγο παλιότερα.
Δεν λέμε άραγε ποτέ στα ελληνικά Θα είμαι/είσαι/ είναι καλά; Βεβαίως και λέμε, αλλά για άλλη μια φορά: όχι με την ίδια συχνότητα, όχι στις ίδιες περιστάσεις, και δεν εννοούμε πάντα ακριβώς το ίδιο που εννοούν οι αγγλόφωνοι με το I/You/He/She'll be fine. Για παράδειγμα, αν κάποιος είναι άρρωστος, ο γιατρός μπορεί να του πει "Αν ακολουθήσεις πιστά την αγωγή που σου έδωσα, σε δυο μέρες θα είσαι καλά." αν και πιο συνηθισμένο είναι το "Θα γίνεις καλά". Όταν όμως κάποιος έχει πάθει πρόσφατα ένα ατύχημα ή έχει πένθος ή χτύπησε τον κάλο του, μάλλον θα πει "Θα συνέλθω" ή "Θα το ξεπεράσω" ή "Θα μου περάσει".
Μάλλον βλέπω πολλή τηλεόραση τελευταία...
Και το "είναι μια χαρά" ταιριάζει στο τελευταίο που λες στο #55 Μελάνη.
Καλημέρα. Στο «Μην ανησυχείς» πήγε κι εμένα ο νους αμέσως. Αλλά ήμουν περίεργος να δω αν θα βρω την έκφραση στα λεξικά. Δεν τη βρήκα. Στα πρώτα πέντε που κοίταξα, μόνο το OALD την έχει με γενικότερο καπέλο:
used to say you are satisfied with something:
Don't worry. Your speech was fine.
You go on without me.I'll be fine. [...]
http://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/fine_1
Αυτό το έχουμε;
I'm fine (thanks/thank you)
spoken (=used when telling someone that you do not want any more when they offer you something)
'More coffee?' 'No, I'm fine, thanks.'
http://www.ldoceonline.com/dictionary/fine_1
Να μη δούμε «Είμαι καλά», εντάξει;
used to say you are satisfied with something:
Don't worry. Your speech was fine.
You go on without me.I'll be fine. [...]
http://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/fine_1
Αυτό το έχουμε;
I'm fine (thanks/thank you)
spoken (=used when telling someone that you do not want any more when they offer you something)
'More coffee?' 'No, I'm fine, thanks.'
http://www.ldoceonline.com/dictionary/fine_1
Να μη δούμε «Είμαι καλά», εντάξει;
Πολλές φορές στον αγγλικό διάλογο βρίσκουμε το "never" που όμως δεν έχει πάντα την ίδια σημασία που έχει το "ποτέ" στα ελληνικά. Παράδειγμα μετάφρασης που συνάντησα στους υποτίτλους του Psycho του 1998, με την υπογραφή γνωστής πολυεθνικής υποτιτλισμού που τότε πλήρωνε αδρά τους μεταφραστές και έβαζε και δύο επιμελητές σε κάθε πρότζεκτ.
Never did eat your lunch, did ya?
Μετάφραση
Ποτέ δεν θα φας το μεσημεριανό σου, έτσι;
Στην πραγματικότητα, αυτό που εννοεί ο ομιλών είναι "Δεν κατάφερες τελικά να φας το μεσημεριανό σου", αφού οι δυο τους βρίσκονται στο κρεβάτι μετά το σεξ. Πλην του λάθους στον χρόνο "Δεν θα φας", ενώ της λέει "Δεν έφαγες", ο μεταφραστής θεώρησε καλό να μεταφράσει κατά λέξη και το "never", ενώ το νόημα της φράσης δεν έχει καμιά σχέση με το "ποτέ".
Όσο για τη γενική ποιότητα της συγκεκριμένης μετάφρασης (και επιμέλειας) να αναφέρω μόνο ότι στον προηγούμενο υπότιτλο βλέπουμε την πόλη, μέρα μεσημέρι, στην οθόνη γράφει 2:43 pm και ο υπότιτλος γράφει 2:40 π.μ.
Never did eat your lunch, did ya?
Μετάφραση
Ποτέ δεν θα φας το μεσημεριανό σου, έτσι;
Στην πραγματικότητα, αυτό που εννοεί ο ομιλών είναι "Δεν κατάφερες τελικά να φας το μεσημεριανό σου", αφού οι δυο τους βρίσκονται στο κρεβάτι μετά το σεξ. Πλην του λάθους στον χρόνο "Δεν θα φας", ενώ της λέει "Δεν έφαγες", ο μεταφραστής θεώρησε καλό να μεταφράσει κατά λέξη και το "never", ενώ το νόημα της φράσης δεν έχει καμιά σχέση με το "ποτέ".
Όσο για τη γενική ποιότητα της συγκεκριμένης μετάφρασης (και επιμέλειας) να αναφέρω μόνο ότι στον προηγούμενο υπότιτλο βλέπουμε την πόλη, μέρα μεσημέρι, στην οθόνη γράφει 2:43 pm και ο υπότιτλος γράφει 2:40 π.μ.
Αναρωτιέμαι τι δείχνει αυτό το παράδειγμα ως προς το τότε και το νυν μεταφραστικό σύστημα ή, με άλλα λόγια, αν είναι ως εργοδότης να παίρνεις έτσι κι αλλιώς τέτοια χάλια, γιατί να μην πληρώνεις τα μισά κι ακόμα λιγότερα.