Ασκήσεις υποτιτλισμού

[Alexandra]

Κάνε λίγο πιο σαφή την ερώτησή σου, αν γίνεται. Τι εννοείς "συνιστώμενη αντιμετώπιση"; Αν θα βάλουμε ελληνικό υπότιτλο που θα μας πληροφορεί τι λέει αυτή η κάρτα;

 

[LostVerse]

Κάνε λίγο πιο σαφή την ερώτησή σου, αν γίνεται. Τι εννοείς "συνιστώμενη αντιμετώπιση"; Αν θα βάλουμε ελληνικό υπότιτλο που θα μας πληροφορεί τι λέει αυτή η κάρτα;

αυτό αφενός, κι αφετέρου διαλέγουμε τι θα μεταφράσουμε; Στην εικόνα του παραδείγματος π.χ. λέει πολλά πράγματα, που αν αποδίδονταν 100% τα γράμματα θα κάλυπταν όλη την οθόνη, μέχρι και την φωτογραφία του ηθοποιού.

 

[nickel]

Έχω την εντύπωση ότι πολλές φορές αυτά απλώς προσθέτουν στην «αυθεντικότητα», όχι στην πλοκή. Αν έχει 10 στοιχεία να δεις και προλαβαίνεις να δεις ένα, πώς θα σε κάνει ο σκηνοθέτης να δεις αυτό που θέλει; Άρα και πώς να διαλέξει ο υποτιτλιστής;

Εκεί ωστόσο που προσθέτουν κάποιο στοιχείο στην πλοκή, φροντίζουν να ξεχωρίζει και έχουν υπολογίσει τι θα προλάβει να διαβάσει ο θεατής. Με παρόμοιο σκεπτικό, μπορεί να διαλέξει και ο υποτιτλιστής.

 

[drsiebenmal]

Μια λύση που έχω δει σε μεταγλωττισμένα έργα είναι ότι αντικαθιστούν την πρωτότυπη οθόνη, αφού την δείξουν για λίγο, με μια περίληψη των κρίσιμων περιεχομένων της (όπως επί βωβού κινηματογράφου).

Μια άλλη λύση, που δεν ξέρω αν συνηθίζεται, θα ήταν ίσως κάτι σαν επεξήγηση μέσα σε παρένθεση, έτσι:

(στην οθόνη: η καρτέλα με τα στοιχεία από τη σύλληψή του τάδε)

 

[Hellegennes]

Αποκλείεται σε 3 δευτερόλεπτα να προλάβει ο θεατής να διαβάσει την κάρτα. Άρα είναι αυτό που λέει ο nickel.

 

[Alexandra]

Εφόσον η κάρτα αυτή έμεινε στην οθόνη 3 δευτερόλεπτα, ο αγγλόφωνος θεατής δεν προλαβαίνει να διαβάσει παραπάνω από 45-50 χαρακτήρες, μαζί με τα κενά. Άρα κανένας δεν προλαβαίνει να μελετήσει αυτές τις πληροφορίες αν δεν παγώσει την εικόνα. Όσον αφορά τον ξενόγλωσσο θεατή, επιλέγουμε να βάλουμε έναν λιτό υπότιτλο που θα περιέχει την πιο χρήσιμη για την πλοκή της ταινίας πληροφορία. Αν π.χ. η σημαντική πληροφορία είναι το drug trafficking, θα βάλουμε έναν υπότιτλο που να αναφέρει αυτό.

 

[Alexandra]

Ένα ωραίο γαλλικό ανέκδοτο:

“There’s a glut of people now who are trained but can’t find enough work,” said John Miller, a British-born French-based translator. “That has forced the prices down” — to 1 euro a subtitle or worse — “because there are people who are prepared to work for next to nothing.”

Δηλαδή, κύριέ μου, αν η ταινία έχει 1200 υποτίτλους, παίρνετε αμοιβή 1200 ευρώ; Και διαμαρτύρεστε, ε; Είναι χαμηλά οι τιμές. Σας καταλαβαίνω.

www.nytimes.com/2014/06/22/movies/for-subtitlers-challenges-of-meaning-and-nuance.html

 

[Palavra]

Σκέψου όμως ότι στη Γαλλία υποτιτλίζονται ελάχιστα πράγματα, οπότε ο υποτιτλιστής θα θεωρείται και σπάνιο είδος :)

 

[Alexandra]

Εννοείς ότι κυρίως μεταγλωττίζονται οι ταινίες; Δεν το είχα αντιληφθεί αυτό.

 

[rogne]

Στη γαλλική τηλεόραση, σπάνια υποτιτλίζονται αντί να μεταγλωττίζονται οι ταινίες, για τις δε σειρές ας μην το συζητήσουμε καν, δεν υποτιτλίζονται ποτέ. Στο σινεμά, είναι μάλλον 50-50: κυκλοφορούν ταυτόχρονα η VF (version française) και η VOST (version originale sous-titrée).

 

[Marinos]

Εξού και η ατάκα από τον Μικρό Νικόλα του Γκοσινύ, όπου εμφανίζεται στην τάξη ένας Άγγλος μαθητής που δεν ξέρει γρυ γαλλικά (και δεν ξαναεμφανίζεται, μετά τα γαλλικά που του μαθαίνουν οι συμμαθητές του την πρώτη μέρα): --Είναι που μιλάει σε βερσιόν οριζινάλ, βρε μπουμπούνα.

 

[Palavra]

Εννοείς ότι κυρίως μεταγλωττίζονται οι ταινίες; Δεν το είχα αντιληφθεί αυτό.

Ναι, κατά μεγάλο ποσοστό - από τη δική μου εκτίμηση γύρω στο 95%. Υπάρχουν, ας πούμε, άνθρωποι στη Γαλλία (όπως και στην Ιταλία ή στην Ισπανία) που δεν ξέρουν πώς είναι η φωνή του Μπρους Γουίλις, του Αλ Πατσίνο και άλλων διάσημων Αμερικάνων ηθοποιών.

Στη γαλλική τηλεόραση, σπάνια υποτιτλίζονται αντί να μεταγλωττίζονται οι ταινίες, για τις δε σειρές ας μην το συζητήσουμε καν, δεν υποτιτλίζονται ποτέ. Στο σινεμά, είναι μάλλον 50-50: κυκλοφορούν ταυτόχρονα η VF (version française) και η VOST (version originale sous-titrée).

Νομίζω ότι υποτιτλισμένες ταινίες μπορείς να δεις ευκολότερα κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα - δεν ξέρω αν κάτι έχει αλλάξει, αλλά θυμάμαι στο Στρασβούργο παλιότερα μόνο ένας κινηματογράφος έπαιζε υποτιτλισμένες ταινίες (εκεί να δείτε, The Full Monty με γαλλικό υπότιτλο... ασκήσεις ετοιμότητας!)

 

[drsiebenmal]

Τα ίδια και στη Γερμανία, βέβαια.

 

[Palavra]

Θυμήθηκα τώρα ένα συγκάτοικο Ισπανό που είχα στα εξωτερικά, που μια φορά μας άκουσε που λέγαμε με κάτι άλλους φίλους «ασταλαβίστα, μπέιμπι» με φωνή Σβαρτσενέγκερ και δεν καταλάβαινε γιατί γελούσαμε, γιατί στην αντίστοιχη ταινία που κυκλοφόρησε στην Ισπανία μεταγλωττισμένη, ο Εξολοθρευτής λέει «σαγιονάρα»

 

[Alexandra]

Ήξερα για τη Γερμανία και την Ισπανία, δεν το ήξερα για τη Γαλλία.

 

[Zazula]

Γατάκια, να πάτε Ρωσία όπου είναι μεταγλωττισμένα όλα αλλά με voice over — που συχνά το κάνει ένα άτομο για όλες τις φωνές, αντρικές-γυναικείες-παιδικές.

 

[Themis†]

Απ' ό,τι ξέρω, ο μεταγλωττισμός έδινε κι έπαιρνε στη Γαλλία μετά τον πόλεμο. Είχα διαβάσει παλιά μια μελέτη περί λειτουργικού αναλφαβητισμού η οποία πρότεινε σαν πρώτο μέτρο την κατάργηση της μεταγλώττισης (το ποσοστό του λειτουργικού αναλφαβητισμού, γύρω στο 1985-90, υπολογιζόταν στο 40% του πληθυσμού). Μετά, με τις νέες τεχνολογίες μετάδοσης, κάποια κανάλια είχαν δυνατότητα να δει κάποιος και τη βερσιόν οριζινάλ. Μετά έκοψα την τηλεόραση και δεν ξέρω τι έγινε.

Η Παλάβρα λέει ότι "στο Στρασβούργο παλιότερα μόνο ένας κινηματογράφος έπαιζε υποτιτλισμένες ταινίες (εκεί να δείτε, The Full Monty με γαλλικό υπότιτλο... ασκήσεις ετοιμότητας!)". Πφφφ! Πολύ λάιτ καταστάσεις. Οι βελγικές διανομές παίζονται σε βερσιόν οριζινάλ με υπότιτλους γαλλικούς και ταυτόχρονα φλαμανδικούς. Η πάνω σειρά είναι μία γλώσσα και η από κάτω άλλη. Το μάτι σου πρέπει να μάθει να σημαδεύει με ακρίβεια...

Μια αξέχαστη εμπειρία ενός γαλλικά μεταγλωττισμένου καουμπόικου ήταν που στο μπαρ η ένταση ανέβαινε, τα δάχτυλα χάιδευαν νευρικά τις θήκες των εξάσφαιρων, και ο (αξύριστος και χωρίς μπριγιαντίνη) κακός λέει όσο πιο δυσοίωνα παίρνει ο νους: I'm gonna kill you, son of a bitch! 'Οπερ στη γαλλική μεταγλώττιση εγένετο: Je vais vous tuer, salaud! Άλλο πράγμα η γαλατική ευγένεια!

Και από ισοπέδωση φωνών, μην το συζητάμε. Πλήρης ισοπέδωση. Προχωρημένος νταλαρισμός.

 

[Palavra]

Μια αξέχαστη εμπειρία ενός γαλλικά μεταγλωττισμένου καουμπόικου ήταν που στο μπαρ η ένταση ανέβαινε, τα δάχτυλα χάιδευαν νευρικά τις θήκες των εξάσφαιρων, και ο (αξύριστος και χωρίς μπριγιαντίνη) κακός λέει όσο πιο δυσοίωνα παίρνει ο νους: I'm gonna kill you, son of a bitch! 'Οπερ στη γαλλική μεταγλώττιση εγένετο: Je vais vous tuer, salaud! Άλλο πράγμα η γαλατική ευγένεια!

:lol::lol::lol:

Αχ, μου θύμισες πάλι Γαλλία, φίλη που ό,τι είχε γλιτώσει από του groper τα χέρια (μα τι ήταν αυτό τότε, δεν τολμούσες να βγεις στο δρόμο, και να πεις ότι καταλάβαιναν και τίποτα! Με τόσο κρύο που έκανε, έτσι που ήμασταν όλες ντυμένες ήμασταν σαν το ανθρωπάκι της Μισελέν), του λέει «allez vous faire foutre, connard, ε connard!»)


@Ζάζουλα: αυτό με το βόις όβερ μου το έχει πει και φίλη Πολωνέζα. Ακούς, λέει, όλες τις φωνές από κάτω και από πάνω μόνο τη φωνή του αφηγητή, φλατ και ίδια για όλες τις φωνές.

 

[Alexandra]

Δηλαδή, αυτό το voice over είναι σαν να πηγαίνει σινεμά κάποιος που δεν βλέπει καλά να διαβάσει τους υποτίτλους και έχει δίπλα του έναν φίλο που του διαβάζει τους υποτίτλους. Καλό!

 

[Zazula]

@Ζάζουλα: αυτό με το βόις όβερ μου το έχει πει και φίλη Πολωνέζα. Ακούς, λέει, όλες τις φωνές από κάτω και από πάνω μόνο τη φωνή του αφηγητή, φλατ και ίδια για όλες τις φωνές.

Δηλαδή, αυτό το voice over είναι σαν να πηγαίνει σινεμά κάποιος που δεν βλέπει καλά να διαβάσει τους υποτίτλους και έχει δίπλα του έναν φίλο που του διαβάζει τους υποτίτλους. Καλό!

To ρωσικό voice over καλύπτει και τους τίτλους έναρξης και τέλους, καθώς κι ό,τι πέφτει στα αγγλικά (πχ δηλώσεις τόπου ή χρόνου) με υπότιτλο. Αλλά μερικές φορές τη χρωματίζουν τη φωνή: :laugh: