Καλησπέρα, συγγνώμη που παρεμβαίνω, αλλά νομίζω ότι αυτό που λες είναι λίγο άδικο. Πότε είπε ο συνάδελφος ότι δεν πρέπει να συνεννοηθούμε μεταξύ μας; Εντάξει, καταλαβαίνω ότι -και έχει ξανασυζητηθεί πολύ έντονα το θέμα- οι μεν πετάνε το μπαλάκι στα μεταφραστικά γραφεία που είναι οι εκμεταλλευτές και οι δε πετάνε το μπαλάκι στους μεταφραστές που ρίχνουν τις τιμές και χαλάνε την πιάτσα και δεν είναι επαγγελματίες κτλ κτλ κτλ. Δεν θα πάρω θέση εδώ, το θέμα είναι μεγάλο και η ουσία δεν αλλάζει. Αλλά, και εδώ σας/μας θέλω, κάβουρες, όταν θέλουμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας "εμείς που έχουμε κοινά συμφέροντα" καλό είναι να κάνουμε έναν κόπο και να συμμετέχουμε σε συλλογικές διαδικασίες, σε συλλόγους και σωματεία, γιατί, κακά τα ψέμματα, άλλη δύναμη έχει ο καθένας ξεχωριστά, και άλλη όλοι μαζί ενωμένοι. Ακόμα και αν δεν συμφωνείτε με την πολιτική ενός σωματείου ελάτε και αλλάξτε την. Ή φτιάξτε ένα καινούριο, πιο αντιπροσωπευτικό. Δεν σε ξέρω και ίσως να γίνομαι άδικη μαζί σου, γιατί δεν μπορώ να ξέρω τι κάνεις ή τι έχεις συνεισφέρει, και γενικά δεν είναι σωστό να σε κρίνω από ένα ποστ. Οπότε συγγνώμη αν σε αδικώ και για τον οξύ τόνο μου. Αλλά νομίζω ότι κι εσύ αδικείς έναν συνάδελφο ο οποίος, ακόμα και να μην συμφωνείς μαζί του, παλεύει ενεργά -ίσως με τρόπο που εσύ δεν εγκρίνεις, έστω- για την καθιέρωση κατώτατων τιμών στον χώρο. Εμείς τι κάνουμε.
Περί μεταφραστικών μνημών, αύξησης της παραγωγικότητας και… κλοπής
- Thread starter SMED
- Start date
kapa18
¥
Καταρχήν, δεν υπάρχει κανένας λόγος συγγνώμης για την παρέμβαση. Γι' αυτό είναι τα νήματα ανοιχτά, για να παρεμβαίνουμε όλα τα μέλη. Ειδικά στο συγκεκριμένο, κάθε άποψη είναι καλοδεχούμενη -τουλάχιστον από την πλευρά μου- γιατί σίγουρα θα με βοηθήσει να καταλάβω. Ο συνάδελφος είπε επί λέξη "Μεταξύ μας θα φαγωθούμε". Αν αυτό δεν σημαίνει πρόβλημα συνεννόησης, τότε εγώ δεν κατάλαβα καλά και κακώς διατύπωσα ένα άκυρο ερώτημα. Επίσης, δεν εξέφρασα καν άποψη για την πολιτική του σωματείου ώστε να τεθεί θέμα για το αν συμφωνώ ή διαφωνώ. Δεν είχα καμία πρόθεση να αντιπαρατεθώ με τον συνάδελφο, ούτε και με κανέναν άλλο δηλαδή. Ακόμη, δεν νομίζω ότι υπάρχει η προϋπόθεση του να δραστηριοποιούμαι ή να μη δραστηριοποιούμαι σε κάποιο συλλογικό όργανο (που όπως πολύ σωστά είπες δεν το γνωρίζεις) ώστε να έχω ή να μην έχω δικαίωμα να ρωτώ. Η απορία μου ήταν ειλικρινής, συγκεκριμένη και παραμένει.
Νομίζω ότι καταλαβαίνω σε τι συμφωνούμε (και είμαι σίγουρη ότι και ο rogne συμφωνεί, γιατί αυτός είναι άλλωστε και ο ρόλος ενός σωματείου). Συμφωνούμε στο σημείο της "συνεννόησης". Φυσικά και πρέπει να συνεννοηθούμε και να αντιτάξουμε ένα κοινό μέτωπο στη συμπίεση των αμοιβών και στη διασφάλιση των συμφερόντων μας. Χωρίς συνεννόηση δε γίνεται τίποτα. Απλά ο rogne -διόρθωσέ με, rogne, αν κάνω λάθος, εγώ έτσι το εξέλαβα- θέτει έμφαση στη συλλογική διεκδίκηση (η οποία φυσικά προϋποθέτει συνεννόηση, αλληλεγγύη και σύμπραξη, ποιος είπε το αντίθετο; ) και όχι στον διαχωρισμό των εργαζομένων σε αυτούς χωρίς επαγγελματική συνείδηση που δέχονται 2 λεπτά τη λέξη και σε αυτούς με επαγγελματική συνείδηση που δεν δέχονται κάτω από χχχ [βάλτε εσείς ποσό, μη φάω ξύλο]. Eκεί κολλάει το "Μεταξύ μας θα φαγωθούμε ". Γι' αυτό ακριβώς είπα πριν ότι το θέμα είναι μεγάλο και έχει ήδη συζητηθεί πολύ έντονα στο φόρουμ. Κι εγώ ανήκω σε αυτούς που κρατάω με νύχια και με δόντια τις αμοιβές μου, τηρώ κανονικά τα βιβλία μου και δεν "χαλάω την πιάτσα". Μου τη δίνουν κι εμένα αυτοί που παίρνουν 2 λεπτά τη λέξη και μου κάνουν αθέμιτο ανταγωνισμό. Θεωρώ όμως ότι ο τρόπος για να παλέψω είναι να το κάνω συλλογικά και όχι απλά να κατηγορώ τους άλλους. Τέλοσπάντων, δεν έχω ουσιαστικά καμία διαφωνία μαζί σου, απλά ήθελα να διευκρινίσω το παραπάνω. (Παράκληση, μην εκλάβετε το παραπάνω ως έγκριση αθέμιτων πρακτικών. Γνωρίζω και κατανοώ τις θέσεις σας και τις συμμερίζομαι. Το θέμα έχει συζητηθεί ήδη, όμως, και δεν θέλω να επεκταθώ περαιτέρω)
Σε λίγο καιρό η ομάδα του ΣΜΕΔ για τις κατώτατες αμοιβές θα δημοσιεύσει τις προτάσεις και το σκεπτικό της. Είμαστε πολλοί που ενδιαφερόμαστε, όλοι έχουμε λόγο και όλοι έχουμε κάτι χρήσιμο να πούμε και να συνεισφέρουμε. Στο φόρουμ αυτό δραστηριοποιούνται πάρα πολύ αξιόλογα άτομα. Θα μου έκανε μεγάλη χαρά να δω συμμετοχή, σχόλια και αντιπροτάσεις από τους Λεξιλόγους. Αν είναι να συνεννοηθούμε, ας κάνουμε την αρχή από εδώ. :)
Σε λίγο καιρό η ομάδα του ΣΜΕΔ για τις κατώτατες αμοιβές θα δημοσιεύσει τις προτάσεις και το σκεπτικό της. Είμαστε πολλοί που ενδιαφερόμαστε, όλοι έχουμε λόγο και όλοι έχουμε κάτι χρήσιμο να πούμε και να συνεισφέρουμε. Στο φόρουμ αυτό δραστηριοποιούνται πάρα πολύ αξιόλογα άτομα. Θα μου έκανε μεγάλη χαρά να δω συμμετοχή, σχόλια και αντιπροτάσεις από τους Λεξιλόγους. Αν είναι να συνεννοηθούμε, ας κάνουμε την αρχή από εδώ. :)
kapa18
¥
Σ' ευχαριστώ πολύ για το συμπληρωματικό αυτό ποστ, ήταν αρκετά διαφωτιστικό. Και για να προσθέσω κι εγώ κάτι διαφωτιστικό για το δικό μου ποστ, θεωρώ ότι το να ρωτάω όποτε έχω απορίες δεν σημαίνει ότι κατηγορώ αυτούς στους οποίους απευθύνω το ερώτημα. Αν και φαντάζομαι ότι αυτό σου το σχόλιο πιθανότατα δεν απευθυνόταν σε μένα αλλά ήταν απλώς μια γενική αναφορά. 
Σ' ευχαριστώ πολύ για το συμπληρωματικό αυτό ποστ, ήταν αρκετά διαφωτιστικό. Και για να προσθέσω κι εγώ κάτι διαφωτιστικό για το δικό μου ποστ, θεωρώ ότι το να ρωτάω όποτε έχω απορίες δεν σημαίνει ότι κατηγορώ αυτούς στους οποίους απευθύνω το ερώτημα. Αν και φαντάζομαι ότι αυτό σου το σχόλιο πιθανότατα δεν απευθυνόταν σε μένα αλλά ήταν απλώς μια γενική αναφορά.
Όχι, βέβαια, εννοείται! :) Και συγγνώμη αν το διατύπωσα έτσι (καμιά φορά ξυπνάει η Πασιονάρια μέσα μου και γράφω χωρίς αρχή, μέση και τέλος, και όποιον πάρει ο χάρος.
Βέβαια μετά τη βάζω για ύπνο )
Επειδή, αν και τις χρησιμοποιώ πολύ αραιά, δεν έχω μεγάλη εξοικείωση με τις τεχνολογίες των μεταφραστικών εργαλείων αλλά ούτε και ιδιαίτερη συνεργασία με μεταφραστικά γραφεία έχω, μου δημιουργήθηκαν (πέρα από τα πολλά σωστά, σχεδόν αυτονόητα) της ανακοίνωσης δύο, ας τις πω τεχνικές, και μια, ας την πω ποιοτική, απορίες. Μια και δεν βλέπω να τις έχει άλλος, υποθέτω ότι θα είναι εύκολη και η απάντησή τους.
Οι τεχνικές απορίες έχουν να κάνουν με το σύστημα του 100%, 85-95% κλπ. Μια και όπως είπα δεν έχω να επιδείξω μεγάλο όγκο εργασίας με αυτό το σύστημα (ας πούμε, πλούσια πλούσια, καμιά 80ριά χιλιάδες λέξεις, αστεία πράγματα δηλαδή) αναρωτιέμαι για τα εξής:
Πρώτο, ποια είναι η μέση κατανομή ανάμεσα σε αυτές τις τρεις κατηγορίες; Συνάδελφοι που έχουν μεγάλη εμπειρία, εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια λέξεις, θα μπορούσαν να μας δώσουν μια εικόνα της μέσης ποσοστιαίας κατανομής. Έτσι, θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε ποιες είναι οι πραγματικές μέσες αμοιβές και να συζητάμε καλύτερα, πάνω σε αυτή τη βάση και να συγκρίνουμε π.χ. καλούς και κακούς εργοδότες.
Δεύτερο, πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι, τεχνικά εννοώ, για τον εντολέα να σπάει εκ των προτέρων τα κείμενα που αναθέτει σε μονάδες εύκολες, μεσαίες ή δύσκολες και να τις πληρώνει αντίστοιχα; Θέλω να πω, μήπως ένα τεχνικό θέμα, δηλαδή το γεγονός ότι έχουμε στα πλαίσια ενός αρχείου, μιας δουλειάς, τρία ποιοτικά διαφορετικά αντικείμενα, μας εμποδίζει να δούμε ότι στην πραγματικότητα μας ανατίθενται ταυτόχρονα τρεις διαφορετικές στη δυσκολία τους (και άρα, και στην αμοιβή τους) εργασίες;
Και έρχομαι στην ποιοτική απορία, που θα την κάνω με έναν παραλληλισμό, ενδεχομένως ατυχή, αλλά ελπίζω να γίνει σαφές τι εννοώ. Έστω ένας σεφ τριών αστέρων, πέντε σκούφων, όπως τα μετράνε τέλος πάντων. Το ξενοδοχείο όπου δούλευε κλείνει, το εστιατόριο όπου δούλευε κλείνει, τελικά βρίσκει μια δουλίτσα, ως υπεύθυνος βάρδιας σε χαμπουργκεράδικο (ή ίσωςεπικεφαλής στη γραμμή παραγωγής σε κέιτερινγκ ή μάγειρος σε μαγέρικο στην Ομόνοια, δεν ξέρω ακριβώς τον χώρο για να πετύχω την ακριβή αναλογία).
Διακρίνει κανείς ομοιότητες με αυτά που συζητάμε;
Οι τεχνικές απορίες έχουν να κάνουν με το σύστημα του 100%, 85-95% κλπ. Μια και όπως είπα δεν έχω να επιδείξω μεγάλο όγκο εργασίας με αυτό το σύστημα (ας πούμε, πλούσια πλούσια, καμιά 80ριά χιλιάδες λέξεις, αστεία πράγματα δηλαδή) αναρωτιέμαι για τα εξής:
Πρώτο, ποια είναι η μέση κατανομή ανάμεσα σε αυτές τις τρεις κατηγορίες; Συνάδελφοι που έχουν μεγάλη εμπειρία, εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια λέξεις, θα μπορούσαν να μας δώσουν μια εικόνα της μέσης ποσοστιαίας κατανομής. Έτσι, θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε ποιες είναι οι πραγματικές μέσες αμοιβές και να συζητάμε καλύτερα, πάνω σε αυτή τη βάση και να συγκρίνουμε π.χ. καλούς και κακούς εργοδότες.
Δεύτερο, πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι, τεχνικά εννοώ, για τον εντολέα να σπάει εκ των προτέρων τα κείμενα που αναθέτει σε μονάδες εύκολες, μεσαίες ή δύσκολες και να τις πληρώνει αντίστοιχα; Θέλω να πω, μήπως ένα τεχνικό θέμα, δηλαδή το γεγονός ότι έχουμε στα πλαίσια ενός αρχείου, μιας δουλειάς, τρία ποιοτικά διαφορετικά αντικείμενα, μας εμποδίζει να δούμε ότι στην πραγματικότητα μας ανατίθενται ταυτόχρονα τρεις διαφορετικές στη δυσκολία τους (και άρα, και στην αμοιβή τους) εργασίες;
Και έρχομαι στην ποιοτική απορία, που θα την κάνω με έναν παραλληλισμό, ενδεχομένως ατυχή, αλλά ελπίζω να γίνει σαφές τι εννοώ. Έστω ένας σεφ τριών αστέρων, πέντε σκούφων, όπως τα μετράνε τέλος πάντων. Το ξενοδοχείο όπου δούλευε κλείνει, το εστιατόριο όπου δούλευε κλείνει, τελικά βρίσκει μια δουλίτσα, ως υπεύθυνος βάρδιας σε χαμπουργκεράδικο (ή ίσως
Διακρίνει κανείς ομοιότητες με αυτά που συζητάμε;
Ντοκ, καλησπέρα!
Ήθελα από το πρωί να απαντήσω, αλλά είχα τρεχάματα όλη μέρα και τώρα άδειασα. Ξεκινάω με τα εισαγωγικά. Ανήκω στους μεταφραστές που χρησιμοποιούν καθημερινά μεταφραστικές μνήμες στο 99% της δουλειάς τους. Δουλεύω κυρίως με μεταφραστικά γραφεία (και μόνο της Ελλάδας) και παράλληλα έχω ορισμένους καλούς δικούς μου πελάτες. Η μετάφραση πλέον αποτελεί για μένα το μοναδικό μου εισόδημα. Όταν ξεκίνησα να δουλεύω είχα βασικές γνώσεις TRADOS (του 2007 -πλέον έχουμε περάσει στο 2011) γιατί το είχα διδαχθεί στη σχολή αλλά και στο μεταπτυχιακό στο Στρασβούργο, όπου μάλιστα υπήρχε ειδικό μάθημα του τύπου «πρακτικά ζητήματα του επαγγελματία μεταφραστή» στο οποίο μας μάθαιναν πώς να δίνουμε προσφορές σε πελάτες με βάση την ανάλυση του πρωτότυπου κειμένου (τόσες επαναλήψεις, τόσες 100% αντιστοιχίσεις, τόσες πάνω από 75% αντιστοιχίσεις και τόσες άγνωστες λέξεις). Άρα, αφενός, και στο εξωτερικό, απ' όσο γνωρίζω, ισχύει η ίδια πρακτική. Με τη διαφορά, βέβαια, ότι οι αμοιβές στο εξωτερικό είναι εξαρχής πολύ υψηλότερες σε σχέση με την Ελλάδα, σε σημείο που να μην τίθεται θέμα σύγκρισης. Στα πρώτα μου βήματα στον χώρο δούλευα χωρίς TRADOS, γιατί το κόστος του μου ήταν απαγορευτικό. Έχανα όμως δουλειές. Οι δουλειές που τα μεταφραστικά γραφεία ήταν πρόθυμα να μου αναθέσουν χωρίς τη χρήση μεταφραστικής μνήμης ήταν πολύ περιορισμένες, κυρίως κακές κόπιες PDF που δεν τις έπιανε το OCR ώστε να μετατραπούν σε επεξεργάσιμο κείμενο. Αποφάσισα, τελικά, να κάνω την επένδυση (το κόστος της οποίας είναι αρκετά υψηλό, ειδικά για έναν νέο μεταφραστή) και πραγματικά οι δουλειές που μου ανατίθενται πλέον είναι πολύ περισσότερες. Κλείνουν τα εισαγωγικά, Πάμε τώρα σε αυτά που ρωτάς.
παρουσιάστηκαν ενώπιόν μου οι τάδε κτλ κτλ). Τέλος, σημαντική επαναληψιμότητα μπορεί να έχουν οικονομικές καταστάσεις εταιρείας. Πού καταλήγουμε; Εξαρτάται. Μπορεί στις 10.000 λέξεις οι 2.000 να είναι επαναλήψεις/100% αντιστοιχίσεις. Μπορεί περισσότερες, μπορεί και λιγότερες.
[Εδώ πρέπει να επισημάνω κάτι. Πάρα πολλά τεχνικά κείμενα δεν παρουσιάζουν επαναληψιμότητα, ακόμα και αν έχουν το ίδιο ακριβώς θέμα. Πχ. (και το συζητάγαμε αυτό με μια φίλη) οι δικαστικές αποφάσεις ποτέ δεν διατυπώνονται με τον ίδιο τρόπο. Εκεί δεν έχεις διαφορά στην αποδοτικότητά σου.Στην περίπτωση αυτή οι μνημες ουσιαστικά δεν σε βοηθούν παρά μόνο στην αναζήτηση ορολογίας στη μνήμη ή μέσω προγραμμάτων εξαγωγής γλωσσαριών. Πολλές φορές όταν δουλεύω για έναν συγκεκριμένο πελάτη, φορτώνω στη μνήμη του τρέχοντος έργου την παλιότερη μνήμη ώστε να μπορώ να κάνω αναζήτηση όρου –μα πώς το είχα πει αυτό τότε;- και να μην ψάχνω σε παλιότερα αρχεία και φακέλους –πού είναι το ρημάδι το έγγραφο;. Κάτι είναι κι αυτό.]
Αυτό δεν το έχω δει ποτέ μα ποτέ να γίνεται. Αν κατάλαβα καλά το ερώτημά σου, αυτό που λες -και δεν ξέρω καν αν είναι τεχνικά εφικτό, δεν νομίζω όμως- ισοδυναμεί με την τμηματοποίηση του κειμένου σε ασύνδετες μονάδες και τη διανομή τους σε μεταφραστές: σε έναν "δυνατό" που θα βγάζει τα δύσκολα segments και σε έναν "μέτριο" που θα βγάζει τα εύκολα. Ή σε έναν νομικό μεταφραστή να ξεπετάει τις νομικούρες και σε έναν οικονομικό μεταφραστή να σου ξεπετάει τα χρηματιστηριακά. Το αποτέλεσμα -και πάλι τονίζω, αν γίνεται- θα είναι μεταφρασμένα segments αλλά όχι "δεμένο", ομοιογενές, ακόμα και νοηματικά ορθό, μεταφρασμένο κείμενο. Γενικά, οι μόνες φορές που έχω δει εταιρεία να "σπάει" πρότζεκτ, είναι σε περίπτωση εξαιρετικά στενής προθεσμίας, όπου μοιράζει τη δουλειά. Όχι όμως εξάγοντας μονάδες, αλλά απλούστατα αναθέτοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερα τμήματα που μπορεί να αναλάβει ο κάθε μεταφραστής. Στην περίπτωση αυτή συνήθως βάζει και αναθεωρητή -τον κακομοίρη- να στρώσει το τελικό αποτέλεσμα, και δίνει σαφείς οδηγίες ως προς την ορολογία και το ύφος. Χαρακτηριστική εξαίρεση αποτελούν τα νέα φρούτα του crowdsourced translation, με αμφίβολα -επιεικώς- αποτελέσματα, τόσο σε ποιοτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο επαγγελματικών πρακτικών.
Εδώ δεν καταλαβαίνω πολύ καλά τον παραλληλισμό, οπότε η απάντησή μου μπορεί να είναι άκυρη, στην οποία περίπτωση διόρθωσέ με, καλέ μου Ντοκ! Αν όντως καταλαβαίνω καλά, όμως, η γραμμή παραγωγής του κέιτερινγκ ή το μαγέρικο στην Ομόνοια είναι η εντατικοποιημένη παραγωγή του τεχνικού μεταφραστή, που καλείται να παράγει έργο μέσα από τα εργαλεία αυτά. Δεν θα συμφωνήσω. Γιατί στην περίπτωσή μας δεν έχουμε διάκριση μεταξύ γκουρμέ μεταφραστή (ξέρω 'γω, ποίησης) και μεταφραστή-κωπηλάτη στη γαλέρα (τεχνικό μεταφραστή). Μιλάμε εξαρχής για τεχνικό μεταφραστή, ο οποίος καλείται έτσι κι αλλιώς να δουλέψει με προθεσμία, εντατικά -αν θέλει να έχει έσοδα, με τα ίδια κείμενα που μετέφραζε και πριν. Δεν άλλαξε κάτι στο προϊόν που παράγει. Δεν έβγαζε πριν φιλετάκια ταρτάρ και τώρα βγάζει χάμπουργκερ. Η χρήση, με άλλα λόγια, της μεταφραστικής μνήμης, δεν αλλάζει κάτι στο προϊόν. Το μόνο που μπορεί να αλλάξει σε έναν τεχνικό φριλάνσερ είναι πρώτο και κύριο οι τιμές και η καταβολή των αμοιβών του, και κατά δεύτερο οι προθεσμίες. Ξαναλέω, ίσως δεν κατάλαβα καλά τον παραλληλισμό σου.
Τέλος, μια παρατήρηση δική μου για το θέμα. Εμένα, προσωπικά, δεν με ενοχλεί ιδιαίτερα το θέμα των αμοιβών των επαναλήψεων/100% matches των μεταφραστικών μνημών. Πιο πολύ με καίει να μην συμπιέζονται γενικά προς τα κάτω οι τιμές της δουλειάς μας και να καταβάλλονται έγκαιρα τα δεδουλευμένα. Πάλι προσωπικά, χωρίς να θεωρώ ότι είναι κάτι μαγικό που με βοηθά τρελά στη δουλειά μου, έχω καταλήξει ότι όταν κάτι το απαιτεί η αγορά αναγκάζεσαι να το δουλέψεις, ακριβώς για να έχεις περισσότερη δουλειά. Αν με ενοχλεί κάτι στην υπόθεση αυτή είναι ότι η αγορά σού έχει επιβάλει ΕΝΑ, κατά βάση, πρόγραμμα, το οποίο είναι κατά γενική ομολογία ακριβό. Υπάρχουνε βέβαια, όπως είπε και η φίλτατη Παλάβρα πιο πάνω, συμβατά προγράμματα, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο είναι συμβατά στο δίγλωσσο αρχείο και όχι μόνο στο εξαγόμενο -καθαρισμένο- αρχείο και στη μνήμη. (Το λέω αυτό γιατί τα περισσότερα γραφεία ζητάνε και το ακαθάριστο αρχείο ή το xliff) Δεν έχω επαρκείς τεχνικές γνώσεις για το θέμα αυτό, και θα ήθελα να ακούσω γνώμες. Επίσης θα ήθελα, κάποια στιγμή, να μάθω τι συμβαίνει με αντίστοιχα προγράμματα που χρησιμοποιούν οι υποτιτλιστές ή οι μεταφραστές λογισμικού (τοπικοποίηση).
Αυτά. Συγγνώμη για το σεντόνι!
Ήθελα από το πρωί να απαντήσω, αλλά είχα τρεχάματα όλη μέρα και τώρα άδειασα. Ξεκινάω με τα εισαγωγικά. Ανήκω στους μεταφραστές που χρησιμοποιούν καθημερινά μεταφραστικές μνήμες στο 99% της δουλειάς τους. Δουλεύω κυρίως με μεταφραστικά γραφεία (και μόνο της Ελλάδας) και παράλληλα έχω ορισμένους καλούς δικούς μου πελάτες. Η μετάφραση πλέον αποτελεί για μένα το μοναδικό μου εισόδημα. Όταν ξεκίνησα να δουλεύω είχα βασικές γνώσεις TRADOS (του 2007 -πλέον έχουμε περάσει στο 2011) γιατί το είχα διδαχθεί στη σχολή αλλά και στο μεταπτυχιακό στο Στρασβούργο, όπου μάλιστα υπήρχε ειδικό μάθημα του τύπου «πρακτικά ζητήματα του επαγγελματία μεταφραστή» στο οποίο μας μάθαιναν πώς να δίνουμε προσφορές σε πελάτες με βάση την ανάλυση του πρωτότυπου κειμένου (τόσες επαναλήψεις, τόσες 100% αντιστοιχίσεις, τόσες πάνω από 75% αντιστοιχίσεις και τόσες άγνωστες λέξεις). Άρα, αφενός, και στο εξωτερικό, απ' όσο γνωρίζω, ισχύει η ίδια πρακτική. Με τη διαφορά, βέβαια, ότι οι αμοιβές στο εξωτερικό είναι εξαρχής πολύ υψηλότερες σε σχέση με την Ελλάδα, σε σημείο που να μην τίθεται θέμα σύγκρισης. Στα πρώτα μου βήματα στον χώρο δούλευα χωρίς TRADOS, γιατί το κόστος του μου ήταν απαγορευτικό. Έχανα όμως δουλειές. Οι δουλειές που τα μεταφραστικά γραφεία ήταν πρόθυμα να μου αναθέσουν χωρίς τη χρήση μεταφραστικής μνήμης ήταν πολύ περιορισμένες, κυρίως κακές κόπιες PDF που δεν τις έπιανε το OCR ώστε να μετατραπούν σε επεξεργάσιμο κείμενο. Αποφάσισα, τελικά, να κάνω την επένδυση (το κόστος της οποίας είναι αρκετά υψηλό, ειδικά για έναν νέο μεταφραστή) και πραγματικά οι δουλειές που μου ανατίθενται πλέον είναι πολύ περισσότερες. Κλείνουν τα εισαγωγικά, Πάμε τώρα σε αυτά που ρωτάς.
Εξαρτάται από το είδος του κειμένου. Πραγματικά μού είναι αδύνατο να δώσω άλλη απάντηση. Πιστεύω ότι τη μεγαλύτερη επαναληψιμότητα παρουσιάζουν τεχνικά εγχειρίδια επόμενων μοντέλων της ίδιας συσκευής. Από 'κει και πέρα, από αυτά που μεταφράζω εγώ, δηλαδή νομικά, οικονομικά και εν γένει εταιρικά κείμενα, τη μεγαλύτερη επαναληψιμότητα παρουσιάζουν τα κωδικοποιημένα καταστατικά της ίδιας εταιρείας, όπου αλλάζουν οι τροποποιήσεις και δεν αλλάζουν με τίποτα, πχ. οι προηγούμενες μεταβολές του εταιρικού κεφαλαίου. Άλλες περιπτώσεις με επαναληψιμότητα είναι τα συμβολαιογραφικά κείμενα για την ίδια περίπτωση και τον ίδιο πελάτη. Πχ. μπορεί να έχεις διάφορα συμβολαιογραφικά κείμενα στο ίδιο πρότζεκ (ένα για πληρεξούσιο, ένα για δικαίωμα υπογραφής, ένα για κατάρτιση καταστατικού, κτλ.), στα οποία η αρχή και το τέλος είναι ίδια (πχ. σήμερα, την τάδε μέρα του τάδε μήνα του σωτήριου έτους τάδε
παρουσιάστηκαν ενώπιόν μου οι τάδε κτλ κτλ). Τέλος, σημαντική επαναληψιμότητα μπορεί να έχουν οικονομικές καταστάσεις εταιρείας. Πού καταλήγουμε; Εξαρτάται. Μπορεί στις 10.000 λέξεις οι 2.000 να είναι επαναλήψεις/100% αντιστοιχίσεις. Μπορεί περισσότερες, μπορεί και λιγότερες.[Εδώ πρέπει να επισημάνω κάτι. Πάρα πολλά τεχνικά κείμενα δεν παρουσιάζουν επαναληψιμότητα, ακόμα και αν έχουν το ίδιο ακριβώς θέμα. Πχ. (και το συζητάγαμε αυτό με μια φίλη) οι δικαστικές αποφάσεις ποτέ δεν διατυπώνονται με τον ίδιο τρόπο. Εκεί δεν έχεις διαφορά στην αποδοτικότητά σου.Στην περίπτωση αυτή οι μνημες ουσιαστικά δεν σε βοηθούν παρά μόνο στην αναζήτηση ορολογίας στη μνήμη ή μέσω προγραμμάτων εξαγωγής γλωσσαριών. Πολλές φορές όταν δουλεύω για έναν συγκεκριμένο πελάτη, φορτώνω στη μνήμη του τρέχοντος έργου την παλιότερη μνήμη ώστε να μπορώ να κάνω αναζήτηση όρου –μα πώς το είχα πει αυτό τότε;- και να μην ψάχνω σε παλιότερα αρχεία και φακέλους –πού είναι το ρημάδι το έγγραφο;. Κάτι είναι κι αυτό.]
Αυτό δεν το έχω δει ποτέ μα ποτέ να γίνεται. Αν κατάλαβα καλά το ερώτημά σου, αυτό που λες -και δεν ξέρω καν αν είναι τεχνικά εφικτό, δεν νομίζω όμως- ισοδυναμεί με την τμηματοποίηση του κειμένου σε ασύνδετες μονάδες και τη διανομή τους σε μεταφραστές: σε έναν "δυνατό" που θα βγάζει τα δύσκολα segments και σε έναν "μέτριο" που θα βγάζει τα εύκολα. Ή σε έναν νομικό μεταφραστή να ξεπετάει τις νομικούρες και σε έναν οικονομικό μεταφραστή να σου ξεπετάει τα χρηματιστηριακά. Το αποτέλεσμα -και πάλι τονίζω, αν γίνεται- θα είναι μεταφρασμένα segments αλλά όχι "δεμένο", ομοιογενές, ακόμα και νοηματικά ορθό, μεταφρασμένο κείμενο. Γενικά, οι μόνες φορές που έχω δει εταιρεία να "σπάει" πρότζεκτ, είναι σε περίπτωση εξαιρετικά στενής προθεσμίας, όπου μοιράζει τη δουλειά. Όχι όμως εξάγοντας μονάδες, αλλά απλούστατα αναθέτοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερα τμήματα που μπορεί να αναλάβει ο κάθε μεταφραστής. Στην περίπτωση αυτή συνήθως βάζει και αναθεωρητή -τον κακομοίρη- να στρώσει το τελικό αποτέλεσμα, και δίνει σαφείς οδηγίες ως προς την ορολογία και το ύφος. Χαρακτηριστική εξαίρεση αποτελούν τα νέα φρούτα του crowdsourced translation, με αμφίβολα -επιεικώς- αποτελέσματα, τόσο σε ποιοτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο επαγγελματικών πρακτικών.
Εδώ δεν καταλαβαίνω πολύ καλά τον παραλληλισμό, οπότε η απάντησή μου μπορεί να είναι άκυρη, στην οποία περίπτωση διόρθωσέ με, καλέ μου Ντοκ! Αν όντως καταλαβαίνω καλά, όμως, η γραμμή παραγωγής του κέιτερινγκ ή το μαγέρικο στην Ομόνοια είναι η εντατικοποιημένη παραγωγή του τεχνικού μεταφραστή, που καλείται να παράγει έργο μέσα από τα εργαλεία αυτά. Δεν θα συμφωνήσω. Γιατί στην περίπτωσή μας δεν έχουμε διάκριση μεταξύ γκουρμέ μεταφραστή (ξέρω 'γω, ποίησης) και μεταφραστή-κωπηλάτη στη γαλέρα (τεχνικό μεταφραστή). Μιλάμε εξαρχής για τεχνικό μεταφραστή, ο οποίος καλείται έτσι κι αλλιώς να δουλέψει με προθεσμία, εντατικά -αν θέλει να έχει έσοδα, με τα ίδια κείμενα που μετέφραζε και πριν. Δεν άλλαξε κάτι στο προϊόν που παράγει. Δεν έβγαζε πριν φιλετάκια ταρτάρ και τώρα βγάζει χάμπουργκερ. Η χρήση, με άλλα λόγια, της μεταφραστικής μνήμης, δεν αλλάζει κάτι στο προϊόν. Το μόνο που μπορεί να αλλάξει σε έναν τεχνικό φριλάνσερ είναι πρώτο και κύριο οι τιμές και η καταβολή των αμοιβών του, και κατά δεύτερο οι προθεσμίες. Ξαναλέω, ίσως δεν κατάλαβα καλά τον παραλληλισμό σου.
Τέλος, μια παρατήρηση δική μου για το θέμα. Εμένα, προσωπικά, δεν με ενοχλεί ιδιαίτερα το θέμα των αμοιβών των επαναλήψεων/100% matches των μεταφραστικών μνημών. Πιο πολύ με καίει να μην συμπιέζονται γενικά προς τα κάτω οι τιμές της δουλειάς μας και να καταβάλλονται έγκαιρα τα δεδουλευμένα. Πάλι προσωπικά, χωρίς να θεωρώ ότι είναι κάτι μαγικό που με βοηθά τρελά στη δουλειά μου, έχω καταλήξει ότι όταν κάτι το απαιτεί η αγορά αναγκάζεσαι να το δουλέψεις, ακριβώς για να έχεις περισσότερη δουλειά. Αν με ενοχλεί κάτι στην υπόθεση αυτή είναι ότι η αγορά σού έχει επιβάλει ΕΝΑ, κατά βάση, πρόγραμμα, το οποίο είναι κατά γενική ομολογία ακριβό. Υπάρχουνε βέβαια, όπως είπε και η φίλτατη Παλάβρα πιο πάνω, συμβατά προγράμματα, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο είναι συμβατά στο δίγλωσσο αρχείο και όχι μόνο στο εξαγόμενο -καθαρισμένο- αρχείο και στη μνήμη. (Το λέω αυτό γιατί τα περισσότερα γραφεία ζητάνε και το ακαθάριστο αρχείο ή το xliff) Δεν έχω επαρκείς τεχνικές γνώσεις για το θέμα αυτό, και θα ήθελα να ακούσω γνώμες. Επίσης θα ήθελα, κάποια στιγμή, να μάθω τι συμβαίνει με αντίστοιχα προγράμματα που χρησιμοποιούν οι υποτιτλιστές ή οι μεταφραστές λογισμικού (τοπικοποίηση).
Αυτά. Συγγνώμη για το σεντόνι!
Το εξαγόμενο (clean) αρχείο είναι ό,τι και το εισαγόμενο: Word, pps, excel κτλ. Το πρόγραμμα που δουλεύω εγώ μπορεί να δημιουργήσει και να λάβει Unclean αρχεία Trados. Και μνήμες.
Όλι, χίλιες χιλιάδες χίλια ευχαριστώ για τον κόπο σου! :)
Μπράβο. Αυτό ήθελα να ξέρω. Αν μπορώ, δηλαδή, με το Χ πρόγραμμα να στείλω στο μεταφραστικό γραφείο unclean (δίγλωσσο) ώστε να μπορούν αυτοί να το αναθεωρήσουν κτλ. με το τραντός. Αν θυμάμαι καλά Metatexis χρησιμοποιείς; Απ' ότι βλέπω είναι σε περιβάλλον Word, σαν το trados 2007 (workbench). Θα το κοιτάξω, Παλ!
rogne
¥
Νομίζω ότι οι αναλογίες και οι συγκρίσεις που χρησιμοποιούνται σε αυτό το νήμα είναι εξαρχής κάπως αδόκιμες, και γι' αυτό δημιουργήθηκε μια παρεξήγηση σε σχέση με προηγούμενη απάντησή μου σε σχόλιο του nickel (το οποίο ωστόσο διευκρινίστηκε αργότερα). Εννοώ ότι η συζήτηση περνάει υπερβολικά αμέριμνα από τους α) μπουλντοζιέρηδες στους β) συνδικαλισμένους εργαζόμενους άλλων κλάδων, για να επιστρέψει στο γ) σύνολο των συναδέλφων στη χώρα και διεθνώς, και να ξαναπάει μετά στους δ) σεφ. Δεδομένων αυτών, η ερώτηση εδώ αφορά κάτι που έγραψα για τους συνδικαλισμένους εργαζόμενους άλλων κλάδων, όχι για συναδέλφους. Για τους τελευταίους, τα σχόλια της Όλι εδώ και εδώ με καλύπτουν απόλυτα, και νομίζω ότι επαναφέρουν τη συζήτηση στην ουσία της. Έχω, ωστόσο, να κάνω μερικά σχόλια για τις αναλογίες και τις συγκρίσεις.
Ομολογώ ότι τον παραλληληλισμό με τους σεφ δεν τον πιάνω: να υποθέσουμε ότι κάποτε οι μεταφραστές έπαιρναν πολλά γιατί η αγορά ήταν ακμαία, ενώ σήμερα παίρνουν λίγα γιατί η αγορά παρακμάζει; Πολύ αμφιβάλλω: η αγορά/"βιομηχανία" της μετάφρασης στη χώρα είναι υπερβολικά νέα, και νομίζω ότι όχι μόνο παραμένει ακμαία εν μέσω κρίσης, αλλά αναπτύσσεται κιόλας (και εδώ μιλάω βέβαια για τις μεταφραστικές εταιρείες και τον χώρο της τεχνικής μετάφρασης εν γένει, όχι για τον κλάδο του βιβλίου).
Ευκολότερα αντιλαμβάνομαι τον παραλληλισμό με τους μπουλντοζιέρηδες, ο οποίος όμως εμένα με οδηγεί σε αντίθετα συμπεράσματα: έχετε δοκιμάσει ποτέ να προσλάβετε μπουλντόζα για να σας σκαλίσει το χωράφι/να σας μαζέψει τα μπάζα; Σας βεβαιώνω ότι είναι πολύ ακριβότερη από μερικούς εργάτες. Κι ενώ θα ήταν βέβαια παράλογο να ζητήσει ο μπουλντοζιέρης απ' τον πελάτη του να του αγοράσει/πληρώσει την μπουλντόζα, κάτι μου λέει ότι θα έκανε αυτό ακριβώς αν ο πελάτης παραλογιζόταν ακόμα περισσότερο και του έλεγε ότι αφού η μπουλντόζα τού διευκολύνει τη δουλειά θα τον πληρώσει λιγότερο: όπως ακριβώς κάνουν, δηλαδή, οι μεταφραστικές εταιρείες... Αν σας εκπλήσσει καθόλου η τρανταχτή αυτή διαφορά, νομίζω ότι η εξήγηση είναι απλή: οι μεταφραστικές εταιρείες δεν είναι πελάτες, είναι εργοδότες, γι' αυτό και απαιτούν (και επιβάλλουν) πράγματα που θα ήταν παράλογα σε μια αγοραία σχέση πωλητή-πελάτη. Κι εμείς, αντίστοιχα, δεν είμαστε εργολάβοι/πωλητές υπηρεσιών στην αγορά, αλλά (να τολμήσω να το γράψω; ας τολμήσω) εργαζόμενοι, είτε το θέλουν ο ΟΑΕΕ και η εφορία είτε όχι.
ΥΓ. @ Palavra: σχετικά με τη νομοθεσία περί πνευματικών δημιουργών, όλο το ζουμί στο δίκαιο είναι, νομίζω, η διάκριση του κανόνα από την ad hoc κρίση (χρησιμοποιώ χαλαρά τους όρους, ας με συγχωρήσουν οι ειδικοί). Αν έχεις μια νομοθεσία που κρίνεται ad hoc, ουσιαστικά δεν έχεις κανόνα δικαίου. Κάποιος κανόνας όμως θα πρέπει να υπάρχει, και αυτός θα δημιουργηθεί με μαθηματική ακρίβεια από την πραγματικότητα (εν προκειμένω, την πραγματικότητα της μισθωτής εργασίας), μέσα ακριβώς στο κενό που αφήνει επί της ουσίας η νομοθεσία. Να ένα παράδειγμα, που, καθόλου τυχαία, αφορά μια δουλειά η οποία βρίσκεται παραδοσιακά στο μεταίχμιο μεταξύ ελεύθερου επαγγέλματος και μισθωτής εργασίας.
ΥΓ2. Μόλις είδα (και μελετώ ακόμα) τη νέα τοποθέτηση της Όλι...
Ομολογώ ότι τον παραλληληλισμό με τους σεφ δεν τον πιάνω: να υποθέσουμε ότι κάποτε οι μεταφραστές έπαιρναν πολλά γιατί η αγορά ήταν ακμαία, ενώ σήμερα παίρνουν λίγα γιατί η αγορά παρακμάζει; Πολύ αμφιβάλλω: η αγορά/"βιομηχανία" της μετάφρασης στη χώρα είναι υπερβολικά νέα, και νομίζω ότι όχι μόνο παραμένει ακμαία εν μέσω κρίσης, αλλά αναπτύσσεται κιόλας (και εδώ μιλάω βέβαια για τις μεταφραστικές εταιρείες και τον χώρο της τεχνικής μετάφρασης εν γένει, όχι για τον κλάδο του βιβλίου).
Ευκολότερα αντιλαμβάνομαι τον παραλληλισμό με τους μπουλντοζιέρηδες, ο οποίος όμως εμένα με οδηγεί σε αντίθετα συμπεράσματα: έχετε δοκιμάσει ποτέ να προσλάβετε μπουλντόζα για να σας σκαλίσει το χωράφι/να σας μαζέψει τα μπάζα; Σας βεβαιώνω ότι είναι πολύ ακριβότερη από μερικούς εργάτες. Κι ενώ θα ήταν βέβαια παράλογο να ζητήσει ο μπουλντοζιέρης απ' τον πελάτη του να του αγοράσει/πληρώσει την μπουλντόζα, κάτι μου λέει ότι θα έκανε αυτό ακριβώς αν ο πελάτης παραλογιζόταν ακόμα περισσότερο και του έλεγε ότι αφού η μπουλντόζα τού διευκολύνει τη δουλειά θα τον πληρώσει λιγότερο: όπως ακριβώς κάνουν, δηλαδή, οι μεταφραστικές εταιρείες... Αν σας εκπλήσσει καθόλου η τρανταχτή αυτή διαφορά, νομίζω ότι η εξήγηση είναι απλή: οι μεταφραστικές εταιρείες δεν είναι πελάτες, είναι εργοδότες, γι' αυτό και απαιτούν (και επιβάλλουν) πράγματα που θα ήταν παράλογα σε μια αγοραία σχέση πωλητή-πελάτη. Κι εμείς, αντίστοιχα, δεν είμαστε εργολάβοι/πωλητές υπηρεσιών στην αγορά, αλλά (να τολμήσω να το γράψω; ας τολμήσω) εργαζόμενοι, είτε το θέλουν ο ΟΑΕΕ και η εφορία είτε όχι.
ΥΓ. @ Palavra: σχετικά με τη νομοθεσία περί πνευματικών δημιουργών, όλο το ζουμί στο δίκαιο είναι, νομίζω, η διάκριση του κανόνα από την ad hoc κρίση (χρησιμοποιώ χαλαρά τους όρους, ας με συγχωρήσουν οι ειδικοί). Αν έχεις μια νομοθεσία που κρίνεται ad hoc, ουσιαστικά δεν έχεις κανόνα δικαίου. Κάποιος κανόνας όμως θα πρέπει να υπάρχει, και αυτός θα δημιουργηθεί με μαθηματική ακρίβεια από την πραγματικότητα (εν προκειμένω, την πραγματικότητα της μισθωτής εργασίας), μέσα ακριβώς στο κενό που αφήνει επί της ουσίας η νομοθεσία. Να ένα παράδειγμα, που, καθόλου τυχαία, αφορά μια δουλειά η οποία βρίσκεται παραδοσιακά στο μεταίχμιο μεταξύ ελεύθερου επαγγέλματος και μισθωτής εργασίας.
ΥΓ2. Μόλις είδα (και μελετώ ακόμα) τη νέα τοποθέτηση της Όλι...
Όπως θα ξέρεις ήδη, τα δικαστήρια υπάρχουν για να αποφασίζουν για την κάθε περίπτωση που προκύπτει σύμφωνα με το νόμο και ανάλογα με την περίπτωση. Γι' αυτό δεν φταίει ο νόμος, αλλά το ότι οι εκάστοτε συνθήκες είναι διαφορετικές. Γι' αυτό ας πούμε δεν τιμωρείται το ίδιο ένας άνθρωπος που σκοτώνει κάποιον εν ψυχρώ και ένας άνθρωπος που σκοτώνει κάποιον επειδή τον πέρασε για ελάφι. Επαναλαμβάνω ότι αυτό που αποκόμισα από τη συζήτησή μου με δικηγόρους που εξειδικεύονται στο θέμα είναι ότι πρέπει να κριθεί αν και πόσο είναι πρωτότυπο ένα έργο (όταν είναι τεχνικό εγχειρίδιο, επαναλαμβάνω, συχνά δεν είναι) και αν και πόσο προστατεύεται στη συγκεκριμένη περίπτωση ή όχι. Δεν κρίνεται η νομοθεσία ad hoc, δεν είπα αυτό. Ωστόσο, είναι αδύνατον κτγμ να οριστεί στο νόμο η κάθε περίπτωση κάθε έργου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Κατά τα λοιπά, αυτό που ήθελα να πω κι εγώ σε συνέχεια της πολύ ωραίας τοποθέτησης της Όλι είναι ότι ο πελάτης πια γνωρίζει αν το κείμενό του έχει επαναλήψεις και απαιτεί από τα μεταφραστικά γραφεία ή τους φριλάνσερ με τους οποίους συνεργάζεται αντίστοιχη έκπτωση.
Τώρα για τη μπουλντόζα δεν νομίζω ότι έχεις δίκιο, γιατί γνωρίζω και παραδείγματα συγκεκριμένα, όπου η μπουλντόζα κοστίζει περισσότερο από τους εργάτες όταν οι εργάτες δουλεύουν χωρίς να φαίνονται και χωρίς να εκδίδονται τα ανάλογα παραστατικά - και δεν κάνω παραλληλισμό με τους μεταφραστές που δουλεύουν μαύρα, μιλάω στ' αλήθεια για μπουλντόζες.
rogne
¥
Κι όμως, όταν πρόκειται για μη μισθωτούς μεταφραστές βιβλίων, το πράγμα είναι αυταπόδεικτο. Μόνο στην περίπτωση των μισθωτών αρχίζουν τα προβλήματα. Δεν πρόκειται λοιπόν για κάποια αδυναμία του νόμου, αλλά για το ότι η πραγματικότητα δεν θέλει τον μισθωτό εργαζόμενο να είναι συγχρόνως και πνευματικός δημιουργός. Όθεν και οι άπειρες περιοριστικές ρήτρες.
Τα γνωρίζω κι εγώ αυτά τα παραδείγματα: ως γνωστόν, δεν είναι η εξαίρεση, δυστυχώς. Εμείς όμως εδώ είμαστε οι μπουλντόζες, με τα Trados μας, με τις γνώσεις μας, τα πτυχία μας και τα όλα μας. Το επιχείρημά μου ήταν απλώς ότι αυτά τα "όλα μας" δεν είναι δυνατόν να μας κάνουν φτηνότερους επειδή μας κάνουν ευκολότερη τη δουλειά.
Στην προσπάθειά μου να καταλάβω ποια είναι τα ποσοστά ανακύκλωσης κλπ, μια πρώτη προσέγγιση από αυτά που έγραψε η Όλι είναι ότι, κατά περίπτωση, οι ομοιότητες μπορεί να φτάνουν και το 20%, αλλά υπάρχουν και κείμενα όπου δεν υπάρχουν καθόλου. Ένας πολύ πρόχειρος υπολογισμός, στο πόδι εντελώς, με τιμές 4 και 1,2 που αναφέρονται στην ανακοίνωση για τα ακραία όρια, δίνει μέσο όρο 3,44 ανά λέξη (4*0,8+1,2*0,2), μια τιμή συγκρίσιμη νομίζω με π.χ. τα πάνω σημερινά όρια σε καλές μεταφράσεις μυθιστορημάτων. Φυσικά, αν η τιμή βάσης είναι 0,02, συμφωνώ ότι τα νούμερα γίνονται αστεία (αλλά δεν φταίει η τεχνολογία, αστεία είναι η τιμή βάσης --συγκρίσιμη με τις απαράδεκτες αμοιβές εκδοτών όπως εδώ). Επίσης, αν υπάρχουν αρχεία όπου δεν υπάρχουν επαναλήψεις, άρα η πληρωμή γίνεται 100% σε τιμή βάσης, η χρήση της μνήμης μπορεί να είναι ένα πολύ μικρό πλεονέκτημα με την έννοια ότι έχεις βοήθειες στην ορολογία, αλλά ας το θεωρήσουμε αμελητέο.
Με τη διάσπαση της εργασίας εννοούσα όχι θεματική, αλλά ποιοτική. Αρχεία με τις 100% μεταφράσιμες που αποζημιώνονται προς 0,04 (τιμή βάσης), άλλα αρχεία με τις 30% μεταφράσιμες προς 0,012 κλπ. Απλώς και μόνο για να είναι ξεκάθαρη η ποιοτική διαφορά και συμμετρία των μεταφράσιμων κειμένων.
Αυτές οι απορίες μου έχουν να κάνουν με το γιατί μπλέκουμε στη συζήτηση τα τεχνικά θέματα ενώ το προφανές είναι, τελικά, η τιμή βάσης. Αν ο μέσος μεταφραστής ξέρει ότι στην καριέρα του θα πληρώνεται, κατά μέσο όρο τουλάχιστον με τιμή βάσης μείον π.χ. ~15%, αυτό έχει σημασία.
Ο παραλληλισμός του σεφ αποβλέπει στο να δείξει ότι υπάρχουν διαφορετικές δουλειές για έναν μάγειρα, σε διαφορετικά περιβάλλοντα και με διαφορετικές συνθήκες, εργασιακές και οικονομικές, και ότι δεν είναι περίεργο να τύχει ακόμη και για έναν κορυφαίο μάγειρα να ασκήσει τη μαγειρική του σε ριζικά διαφορετικές συνθήκες, με πίεση χρόνου, με μηχανικά μέσα ή και υλικά β' διαλογής και επομένως, οι αμοιβές των μαγείρων θα πρέπει να κρίνονται σύμφωνα με το υποσύνολο των συγκεκριμένων συνθηκών. Ανάλογα ισχύει και για τον μεταφραστή. Υπάρχουν πολλοί υποχώροι όπου οι συνθήκες και οι αμοιβές είναι αισθητά διαφορετικές.
Καταλήγοντας, και για να μην το κουράζω άλλο, έχω την αίσθηση ότι δεν μας φταίνε οι μεταφραστικοί υποχώροι, αλλά οι κακοί εργοδότες ανά υποχώρο. Επομένως, η συλλογική στοχοποίηση των μεταφραστικών γραφείων επειδή χρησιμοποιούν μνήμες κλπ. θα ήταν ανάλογη με τη στοχοποίηση των εκδοτών, επειδή π.χ. μας βάζουν να χρησιμοποιούμε το Word ή των εταιρειών υποτιτλισμού επειδή χρησιμοποιούν το Workbench. Φυσικά, θεωρώ εύλογη, ευλογότατη διεκδίκηση τη χρήση εναλλακτικών, φτηνότερων τεχνικών βοηθημάτων, όπου αυτά υπάρχουν.
Edit: Από την τοποθέτηση #31 του Rogne (με αφορμή την οποία έγραψα τα πιο πάνω) μεσολάβησαν τοποθετήσεις της Παλάβρας και άλλη μία του Rogne, στις οποίες κατά κανέναν τρόπο δεν απαντώ. Ευχαριστώ. :)
Με τη διάσπαση της εργασίας εννοούσα όχι θεματική, αλλά ποιοτική. Αρχεία με τις 100% μεταφράσιμες που αποζημιώνονται προς 0,04 (τιμή βάσης), άλλα αρχεία με τις 30% μεταφράσιμες προς 0,012 κλπ. Απλώς και μόνο για να είναι ξεκάθαρη η ποιοτική διαφορά και συμμετρία των μεταφράσιμων κειμένων.
Αυτές οι απορίες μου έχουν να κάνουν με το γιατί μπλέκουμε στη συζήτηση τα τεχνικά θέματα ενώ το προφανές είναι, τελικά, η τιμή βάσης. Αν ο μέσος μεταφραστής ξέρει ότι στην καριέρα του θα πληρώνεται, κατά μέσο όρο τουλάχιστον με τιμή βάσης μείον π.χ. ~15%, αυτό έχει σημασία.
Ο παραλληλισμός του σεφ αποβλέπει στο να δείξει ότι υπάρχουν διαφορετικές δουλειές για έναν μάγειρα, σε διαφορετικά περιβάλλοντα και με διαφορετικές συνθήκες, εργασιακές και οικονομικές, και ότι δεν είναι περίεργο να τύχει ακόμη και για έναν κορυφαίο μάγειρα να ασκήσει τη μαγειρική του σε ριζικά διαφορετικές συνθήκες, με πίεση χρόνου, με μηχανικά μέσα ή και υλικά β' διαλογής και επομένως, οι αμοιβές των μαγείρων θα πρέπει να κρίνονται σύμφωνα με το υποσύνολο των συγκεκριμένων συνθηκών. Ανάλογα ισχύει και για τον μεταφραστή. Υπάρχουν πολλοί υποχώροι όπου οι συνθήκες και οι αμοιβές είναι αισθητά διαφορετικές.
Καταλήγοντας, και για να μην το κουράζω άλλο, έχω την αίσθηση ότι δεν μας φταίνε οι μεταφραστικοί υποχώροι, αλλά οι κακοί εργοδότες ανά υποχώρο. Επομένως, η συλλογική στοχοποίηση των μεταφραστικών γραφείων επειδή χρησιμοποιούν μνήμες κλπ. θα ήταν ανάλογη με τη στοχοποίηση των εκδοτών, επειδή π.χ. μας βάζουν να χρησιμοποιούμε το Word ή των εταιρειών υποτιτλισμού επειδή χρησιμοποιούν το Workbench. Φυσικά, θεωρώ εύλογη, ευλογότατη διεκδίκηση τη χρήση εναλλακτικών, φτηνότερων τεχνικών βοηθημάτων, όπου αυτά υπάρχουν.
Edit: Από την τοποθέτηση #31 του Rogne (με αφορμή την οποία έγραψα τα πιο πάνω) μεσολάβησαν τοποθετήσεις της Παλάβρας και άλλη μία του Rogne, στις οποίες κατά κανέναν τρόπο δεν απαντώ. Ευχαριστώ. :)
rogne
¥
Εγώ συνεχίζω να μην τις καταλαβαίνω τις αναλογίες: δεν ξέρω κανένα άλλο παράδειγμα σύγχρονης τεχνολογίας στον κλάδο που να μειώνει τις αμοιβές με την ύπαρξή της και μόνο. Είμαι περίεργος τι θα λέγαμε στον πρώτο βιβλιοεκδότη που θα σκεφτόταν να τη χρησιμοποιήσει για τον ίδιο σκοπό.
Να συνεχίσει να αντιγράφει τα βιβλία ένα ένα με το χέρι, όπως οι καλόγεροι του μεσαίωνα, μάλλον.
Έδιτ: και για να μη φανεί ότι ειρωνεύομαι τον rogne, η τεχνολογία είναι υπεύθυνη για τη μείωση των αμοιβών αλλά και για την εξαφάνιση ολόκληρων κλάδων επαγγελματιών*. Ας πούμε, δεν έχουμε πια γανωματές για τα σκεύη μας, επειδή έχουμε ανοξείδωτες κατσαρόλες, όπως δεν έχουμε τόσους κηροποιούς και ανθρακωρύχους επειδή έχουμε ηλεκτρικό που παράγεται με άλλα μέσα.
Είναι άσκοπο να προσπαθείς να αναχαιτίσεις την πορεία της τεχνολογίας στο επάγγελμά σου, όταν την χρησιμοποιείς παντού αλλά παντού αλλού.
___
*και για τη δημιουργία καινούριων κτλ.
Πάντως στις τεχνικές εργασίες ακριβώς αυτό συμβαίνει. Ευκολότερη δουλειά = ταχύτερη παράδοση = λιγότερα έξοδα για τον εργολάβο = περισσότερος διαθέσιμος χρόνος για νέες δουλειές.
Δεν σε καταλαβαίνω, αλλά μπορεί να οφείλεται στο ότι δεν καταλαβαίνω καλά το εργαλείο. Μιλάς για εκδότες τεχνικών εγχειριδίων, κουζίνες πλυντήρια, τέτοια; Με πολλές επαναλήψεις και ίδια κείμενα κλπ; Γνωρίζεις αν δεν την χρησιμοποιούν ήδη ή δεν έχουν ήδη προσεγγιστεί από μεταφραστικά γραφεία για να πάρουν υπεργολαβίες; Εγώ δεν γνωρίζω, αλλά δεν θα μου φαινόταν περίεργο να το έχουν δοκιμάσει ήδη.
Μια άλλη περίπτωση που σκέφτομαι είναι να έχουν πχ μια δεύτερη βελτιωμένη έκδοση με μικρές αλλαγές στο πρωτότυπο. Τότε ναι, αν κάτσουν να κάνουν την απαραίτητη προετοιμασία, τα ταιριάσματα των μονάδων πώς τα λένε κλπ (που θα μας πουν οι πιο ειδικοί πόσο αξίζει τον κόπο να τα κάνεις) μπορεί να έχουν σημαντικό όφελος, κυρίως χρόνου, ιδίως αν οι αλλαγές είναι μικρές.
Αλλά πού αλλού να χρησιμοποιήσουν οι εκδότες αυτό το σύστημα; Αφού δεν υπάρχουν παρόμοια κείμενα στη μνήμη σε ένα δοκίμιο ή ένα μυθιστόρημα π.χ., πώς θα ωφεληθούν από τις ανύπαρκτες ομοιότητες;
Υποθέτω ότι δεν μειώνεται η ωριαία αμοιβή (για την ακρίβεια, νομίζω ότι βελτιώνεται). Αλλά, για να αξιοποιήσω στο περίπου την αναλογία με τον μάγειρα, αν του παραγγείλεις δέκα σουβλάκια με πίτα και δέκα χωρίς, τα δεύτερα θα σου τα χρεώσει λιγότερο.
Και με τεχνολογία: Όπου αξιοποιείται η τεχνολογία, οι βελτιώσεις σε χρόνο ή σε υλικά πάνε υπέρ του ανταγωνισμού. Αν ψήνει το σουβλάκι στο μισό χρόνο, θα μειώσει την τιμή του για να μην πηγαίνουν οι πελάτες στον ανταγωνιστή.
rogne
¥
@ Palavra + Hellegenes: Προσωπικά δεν θα είχα καμία αντίρρηση να με καταστήσει περιττό η εξέλιξη της τεχνολογίας, να γίνονται αυτόματα όλες οι μεταφράσεις και να το ρίξω στο ψάρεμα... Αυτό βέβαια δεν εξηγεί καθόλου την περιρρέουσα πραγματικότητα (οι αναλογίες μού φαίνονται, ξανά παραπλανητικές). Ο μεταφραστής με το Trados του και με "τα όλα του", όπως έγραφα παραπάνω, δεν είναι "επάγγελμα που χάνεται", ούτε ανειδίκευτος εργάτης που μπαίνει στην αλυσίδα παραγωγής την ώρα που ο ανεξάρτητος τεχνίτης, μαζί με τα εργαλεία του, ξεπερνιέται απ' την ιστορία ή οτιδήποτε παρόμοιο. Το αντίθετο, μοιάζει πολύ με εκείνον τον προ- ή πρωτο-βιομηχανικό ανεξάρτητο τεχνίτη, τον journeyman, που παρείχε (ακριβά) τις υπηρεσίες του σε πλήθος εργοδότες. Η διαφορά, πέρα απ' την προφανή τεχνολογική στα εργαλεία, είναι ότι αίφνης τα εργαλεία μας ανήκουν, λέει, εξίσου και στους εργοδότες μας, γιατί η χρήση τους από μέρους μας, με έναν μαγικό τρόπο, μειώνει την αξία της δουλειάς μας, την κάνουν, λέει, λιγότερο "πρωτότυπη", άρα και λιγότερο δουλειά. Λοιπόν, γνώμη μου είναι ότι, μέχρι να γίνει η "μεταφραστική επανάσταση" που θα φέρει την αλυσίδα παραγωγής και στον κλάδο μας, δεν πρέπει να κάνουμε ούτε βήμα πίσω στις απαιτήσεις μας.
ΥΓ. Helle, στην εξίσωσή σου (Ευκολότερη δουλειά = ταχύτερη παράδοση = λιγότερα έξοδα για τον εργολάβο = περισσότερος διαθέσιμος χρόνος για νέες δουλειές) δεν βλέπω πουθενά τον όρο "χαμηλότερη αμοιβή". Τυχαίο;
ΥΓ. Helle, στην εξίσωσή σου (Ευκολότερη δουλειά = ταχύτερη παράδοση = λιγότερα έξοδα για τον εργολάβο = περισσότερος διαθέσιμος χρόνος για νέες δουλειές) δεν βλέπω πουθενά τον όρο "χαμηλότερη αμοιβή". Τυχαίο;