Την ίδια ώρα, στην Κίνα...

Και πράγματι, η είδηση (#580) περί δεκάδων χιλιάδων απελευθερωθέντων από τις λεγόμενες μαύρες φυλακές ήταν μούφα, δηλ. ο αριθμός: εδώ λέει πως επρόκειτο για 300 έως το πολύ χίλιους. (Christian Science Monitor)
 
Η ομιλία του Μο Γιαν στην τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πολύ ωραία, γεμάτη ιστορίες. Να κι ένα κομμάτι που ταιριάζει σε όσους/ες πενθούν:

When we dug up the grave, we saw that the coffin had rotted away and that her body had merged with the damp earth around it. So we dug up some of that soil, a symbolic act, and took it to the new gravesite. That was when I grasped the knowledge that my mother had become part of the earth, and that when I spoke to mother earth, I was really speaking to my mother.

Μεταφρασμένη η ομιλία έξοχα από τον Howard Goldblatt (για τον οποίον είχα λινκάρει παλιά ένα σούπερ περιστατικό, με το συγγραφέα του Wolf Totem να ασκεί κριτική στο μεταφραστή του μπροστά σε κοινό. Διαβάστε και τη συζήτηση στα σχόλια, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αφορά βέβαια θέματα που έχουν συζητηθεί και σ' εμάς εκτενώς.)

Υπάρχει ένα σημείο που με ιντριγκάρισε. Περιγράφει τη μητέρα του ως αγράμματη και πάμφτωχη αγρότισσα αλλά με δεμένα πόδια. Ωστόσο έχω διαβάσει επανειλημμένα (π.χ. εδώ) ότι η συνήθεια αυτή δεν αφορούσε τις γυναίκες που έπρεπε να δουλέψουν, πόσο μάλλον στα χωράφια. Περίεργο αυτό (έπεται συνέχεια).
 

bernardina

Moderator
Υπάρχει ένα σημείο που με ιντριγκάρισε. Περιγράφει τη μητέρα του ως αγράμματη και πάμφτωχη αγρότισσα αλλά με δεμένα πόδια. Ωστόσο έχω διαβάσει επανειλημμένα (π.χ. εδώ) ότι η συνήθεια αυτή δεν αφορούσε τις γυναίκες που έπρεπε να δουλέψουν, πόσο μάλλον στα χωράφια. Περίεργο αυτό (έπεται συνέχεια).

Πράγματι φαίνεται περίεργο. Οι γυναίκες που δούλευαν στα χωράφια έπρεπε να έχουν γερά πόδια ακριβώς για να μπορούν να δουλεύουν. Αυτή η απάνθρωπη συνήθεια, ντυμένη (όπως και τόσες άλλες) με τον μανδύα της αισθητικής, αφορούσε μόνο τις γυναίκες της ανώτερης τάξης, τις αριστοκράτισσες. Όποιος έχει γερό στομάχι ας δει αυτές τις εικόνες με ενδιαφέροντα στοιχεία στο πλάι (έχω δει και χειρότερες). Το δέσιμο των ποδιών ήταν αυτό που έδινε στη γυναίκα το χαρακτηριστικό κοφτό και γρήγορο περπάτημα, το οποίο θεωρούνταν δείγμα χάρης και θηλυκότητας και προκαλούσε έντονα ερωτικά συναισθήματα, ενώ το αντίθετο έδειχνε ταπεινή καταγωγή. Στην πραγματικότητα η γυναίκα, από πολύ μικρή, άρχιζε να υφίσταται το καθημερινό μαρτύριο του δεσίματος με τους επιδέσμους έτσι ώστε στο τέλος το πέλμα της να αποκτήσει την όψη "πόδι πουλιού" ή το περπάτημα του λωτού, όπως ονομαζόταν. Συχνά όμως, εξαιτίας αυτής της πρακτικής, το πόδι νεκρωνόταν και ακρωτηριαζόταν.
Στο Ανατολικός Άνεμος Δυτικός Άνεμος της Περλ Μπακ, που είχα διαβάσει σε νεαρότατη ηλικία και μου έχει εντυπωθεί, υπάρχει μια πολύ συγκινητική περιγραφή όπου ο δυτικοσπουδαγμένος νεαρός γιατρός, γόνος καλής οικογένειας προσπαθεί να πείσει την παραδοσιακά αναθρεμμένη σύζυγό του να λύσουν τα πόδια της γιατί θεωρεί βάρβαρο το έθιμο. Η αναστροφή της διαδικασίας περιγράφεται ως εξίσου οδυνηρή με το δέσιμο, παρά τα ζεστά ποδόλουτρα και το σταδιακό λασκάρισμα των επιδέσμων, καθώς τα οστά του ταρσού προσπαθούν να επανέλθουν στη φυσιολογική τους θέση.
Απ' αυτή την άποψη λοιπόν, χίλιες φορές καλύτερα να ήσουν αγρότισσα :)

(Συγνώμη για τη σύντομη πραγματεία, αλλά είναι ένα θέμα που κι εμένα με είχε ιντριγκάρει από πολύ νωρίς :D )
 
(Συγνώμη για τη σύντομη πραγματεία, αλλά είναι ένα θέμα που κι εμένα με είχε ιντριγκάρει από πολύ νωρίς :D )
(Πάντα τέτοιες πραγματείες, μη μας λυπάσαι!)
Στο άρθρο της Wikipedia μιλάει και για κατώτερες τάξεις, αλλά της πόλης, αν καταλαβαίνω καλά, και για την πρώτη κόρη που μελλόταν να γίνει κυρία, ενώ οι άλλες, οι άδετες, προορίζονταν για υπηρέτριες και παλλακίδες.
 

bernardina

Moderator
(Πάντα τέτοιες πραγματείες, μη μας λυπάσαι!)
Στο άρθρο της Wikipedia μιλάει και για κατώτερες τάξεις, αλλά της πόλης, αν καταλαβαίνω καλά, και για την πρώτη κόρη που μελλόταν να γίνει κυρία, ενώ οι άλλες, οι άδετες, προορίζονταν για υπηρέτριες και παλλακίδες.

Προφανώς δεν έχω καμία όρεξη ούτε και πρόθεση να γράψω φεμινιστικό μανιφέστο, θυμάμαι όμως καθαρά, από κείμενα που έχω διαβάσει, να εκθειάζεται πρώτον: το ότι μια γυναίκα με τόσο μικρά πόδια ήταν αναγκασμένη να στηρίζεται στο μπράτσο του άντρα προκειμένου να βαδίσει, αφού η βάση στήριξης του σώματός της δεν της επέτρεπε να περπατήσει μόνη. Επίσης, οι ηλικιωμένες έπρεπε να στηρίζονται σε μία ή και δύο υπηρέτριες ακόμα και για να μετακινηθούν μέσα στο σπίτι. Τα πόδια έμεναν δεμένα και την ώρα του ύπνου, γιατί ακόμα και η πιο ασήμαντη μετατόπιση των οστών συνεπαγόταν φριχτούς πόνους, από τους οποίους δεν απαλλασσόταν ποτέ ούτως ή άλλως. Πολλές κατέφευγαν στην παρηγοριά του οπίου για να τους αντέξουν.
Δεύτερον, αυτά τα τοσοδούλικα παραμορφωμένα πόδια αποτελούσαν κάτι σαν φετίχ και ενέπνεαν ερωτισμό στους άντρες. Go figure. Προφανώς είναι δύσκολο (; ) να καταλάβει κανείς αν αυτό ήταν καθαρα ζήτημα αισθητικής του αισθησιασμού (κάτι σαν την αγάπη ενός δυτικού προς το χυμώδες στήθος ή τα τροφαντά οπίσθια -ή και το αντίθετο, φυσικά) ή απλώς ο άντρας ηδονιζόταν ασύνειδα από την αίσθηση της υπεροχής και της κυριαρχίας του και μόνο. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου -και ειδικά σε ό,τι αφορά τη λίμπιντό του.
Το θέμα είναι ένα: Πόνος. Οι γυναίκες υπέφεραν αφάνταστα υπακούοντας σε ένα παράλογο έθιμο, όχι επειδή διαφορετικά ακολουθούσε αποκλεισμός, αλλά επειδή δεν υπήρχε καν η επιλογή άρνησης. Ευτυχώς η Επανάσταση έβαλε οριστικά τέλος σ' αυτή την τρέλα.

ΥΓ. Παράβαλε τις γυναίκες της φυλής Kayan (τις γυναίκες στρουθοκαμήλους, όπως τις λένε) ή τις γυναίκες με τα χείλη σαν πιάτα, της φυλής Surma. Τυχαίο που η τιμωρία στις πρώτες είναι το κόψιμο των δαχτυλίων και ο θάνατος, επειδή οι αδύναμοι αυχενικοί μύες δεν μπορούν να συγκρατήσουν τους σπονδύλους, ενώ οι δεύτερες φαίνονται αποκρουστικές σε οποιονδήποτε άλλον αρσενικό εκτός από αυτούς της φυλής τους;
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Αυτό το τελευταίο ισχύει και για τις Καγιάν, Μπέρνι. Είχα δει ένα ντοκιμαντέρ στο οποίο έλεγε ότι η συνήθεια με τους δακτυλίους ξεκίνησε επειδή τους έκλεβαν τις γυναίκες οι άλλες φυλές, και ήθελαν να τις κάνουν αποκρουστικές για όλους τους άλλους εκτός από τα μέλη της φυλής τους.

Εντωμεταξύ, αυτό με το δέσιμο στα πόδια δεν πρέπει να ήταν διαδεδομένο σε όλες τις περιοχές της Κίνας, όχι; Ρωτάω επειδή η ιστορία κάποιων στιλ κουνγκ φου, όπως το γουίνκ τσαν, μιλούν για πολεμίστριες.
 
Αυτό για το κόψιμο των δαχτυλίων ίσον θάνατος πού το διάβασες; Στη Wikipedia λέει τα εξής:

In 2006 some of the younger women in Mae Hong Son started to remove their rings, either to give them the opportunity to continue their education, or in protest against the exploitation of their culture and the restrictions that came with it. In late 2008 most of the young women who entered the refugee camp removed their rings. One woman who had worn the rings for over 40 years also removed them. After removing the rings, women report discomfort which fades after about three days. The discoloration is more persistent.

The government of Burma began discouraging this tradition as it struggled to appear more modern to the developed world. Consequently, many women in Burma began breaking the tradition, though a few older women and some of the younger girls in remote villages continued to wear rings. In Thailand the practice has gained popularity in recent years because it draws tourists who bring revenue to the tribe and to the local businessmen who run the villages and collect an entry fee of 250B per person. The Karenni National People's Liberation Front (KNPLF), an armed cease-fire group, have also made attempts to invite the Kayan to return to Kayah State in order to set up their own tourist villages.


Έδιτ:
Palavra, στο ίδιο άρθρο δίνει τις εξής θεωρίες των ανθρωπολόγων:
Many ideas regarding why the coils are worn have been suggested, often formed by visiting anthropologists, who have hypothesized that the rings protected women from becoming slaves by making them less attractive to other tribes. Contrastingly it has been theorised that the coils originate from the desire to look more attractive by exaggerating sexual dimorphism, as women have more slender necks than men. It has also been suggested that the coils give the women resemblance to a dragon, an important figure in Kayan folklore.[10] The coils might be meant to protect from tiger bites, perhaps literally, but probably symbolically.[11]

Και συμπληρώνει:
Kayan women, when asked, acknowledge these ideas, but often say that their purpose for wearing the rings is cultural identity (one associated with beauty).
 

bernardina

Moderator
Δεν θυμάμαι πού το διάβασα, προφανώς σε κάποιο από τα πολλά φεμινιστικά μανιφέστα :D

Όντως, βλέπω τώρα και αλλού ότι δεν ισχύει. Εδώ μάλιστα δίνει πολλά άλλα διαφωτιστικά στοιχεία. Και το εντυπωσιακότερο ότι χαρακτηρίζει μητριαρχική τη συγκεκριμένη κοινωνία, πράγμα εξαιρετικά ενδιαφέρον. Αξίζει να το διαβάσει κανείς.
Χμ, χρήσιμο να διορθώνεις τις λανθασμένες πληροφορίες σου. ;) Ευχαριστώ για την ευκαιρία.
Συγνώμη που ξεστρατίσαμε το νήμα, ε; :eek:
 

SBE

¥
Κι εγώ είχα ακούσει το ίδιο με τη Μπερνι για τους δακτύλιους.

Όσο για τα πόδια των Κινέζων, είχα διαβάσει κάποτε σχετικά με το πώς Άγγλοι ιεραπόστολοι έπειθαν τους γονείς να κόψουν τη συνήθεια, με μέθοδο που μπορεί να εφαρμοστεί στο κόψιμο κάθε τέτοιας συνήθειας. Το πρώτο βήμα που θυμάμαι ήταν ότι επειδή οι γονείς ανησυχούσαν ότι δεν θα παντρευτεί η κόρη τους, μετά από τη σχετική ενημέρωση (πλύση εγκεφάλου, για ορισμένους), εκμεταλλευόμενοι την απέχθεια που δημιουργούσε η ενημέρωση, έβαζαν τους γονείς να υποσχεθούν ότι δεν θα επιτρέψουν να παντρευτεί ο γιός τους γυναίκα με δεμένα πόδια. Αρκεί να δήλωναν ενάντιες στη συνήθεια μια- δυο επιφανείς οικογένειες, με περιζήτητους γαμπρούς που όλοι ήθελαν να συγγενέψουν μαζί τους, και αμέσως οι φιλόδοξοι γονείς άλλων οικογενειών άρχιζαν να ανησυχούν ότι θα χάσουν τον καλό γαμπρό. Ή αρκεί να έπαιρναν πολλούς με το μέρος τους, και πάλι άρχιζαν οι ανησυχίες ότι δεν έχει μείνει κανένας γαμπρός για την κόρη σου. Βεβαίως η διαδικασία είναι αργή, δεν έχει την αμεσότητα της νομοθεσίας, αλλά δεν έχει και την παραβατικότητα της νομοθεσίας.

Παρεμπιπτόντως, μια φίλη μου Κινέζα απο το Χονγκ Κονγκ είχε αναφέρει ότι ο ένας παππούς της είχε δύο συζύγους. Η αδερφή της είχε παντρευτεί με πολύ παραδοσιακό γάμο και μου είχαν στείλει φωτογραφίες, τις οποίες είχε δει ένας συνάδερφός μου από το Πεκίνο αλλά όπως μου εξήγησε, δεν ήξερε τίποτα για το τελετουργικό- όπως επίσης δεν ήξερε τι σημαίνει να έχεις αδέρφια.
 
Ε, ίσως κάτι ανάλογο πρέπει να γίνει και με τις κουλούρες. Να δηλώσουν τα τουριστικά γραφεία ότι δεν θα στέλνουν κόσμο να δει τις γυναίκες με τις κουλούρες, ενώ αντιθέτως θα στέλνει για να δουν όλη την υπόλοιπη κουλτούρα τέλος πάντων. Βέβαια, πιο εύκολα το λες παρά γίνεται. Ποια είναι η άλλη κουλτούρα; Εδώ οι τουρίστες στην Ελλάδα ακόμα το Ζορμπά ζητάνε...
 
Μέσα στα συμφραζόμενα της διαμαρτυρίας της Herta Mueller για την απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μο Γιαν, ο Lee Haiyan αναδεικνύει την παράμετρο του πατριωτισμού για να εξηγήσει τη διαφορά ανάμεσα στην αποδοχή που έχει το ΚΚΚ από τους Κινέζους συγγραφείς σε σύγκριση με την απόρριψη των ΚΚ από συγγραφείς όπως η Mueller:

The problem then is the ill repute, to put it mildly, of Mo Yan’s employer in the eyes of a broad swath of international critics, who find it hard to fathom why any thinking Chinese could go on tolerating or even supporting the Party’s autocratic/authoritarian/totalitarian (pick your modifier) rule. What seems to elude these critics is that the Party is also a nationalist (with a small n) party whose power and authority are legitimated in large part by its leadership role in ridding China of foreign encroachment and ending the so-called “Century of Humiliation.” For this it has evidently earned the undying allegiance of the intellectual elite for whom foreign aggression is a far greater evil than internal persecution or abuse. China’s fiercely patriotic intelligentsia (both domestic and diasporic) are apparently willing to overlook a great deal and ready to rally behind the Party so long as it is perceived to be the only viable player to chaperon China’s “rise” while warding off disorder, separatism, and territorial challenges.

By contrast, Herta Müller’s reaction can be explained by communism’s association with Soviet domination in Eastern Europe, not national liberation. No European communist party has ever become so ineluctably bound up with the fate of the fatherland/motherland and claimed (and fanned) the citizens’ love of country the way the Chinese Communist Party has.


Εδώ μπορεί βέβαια κανείς να αντιτείνει ότι ειδικά η Ρουμανία της Mueller είχε τον 'πατριώτη' Τσαουσέσκου στο τιμόνι από ένα σημείο κι έπειτα.
 
Όσοι διάβασαν τον (συναρπαστικό) λόγο του Μο Γιαν στην απονομή του βραβείου (λινκ στο #583), θα είδαν ότι ο συγγραφέας έκλεισε με 3 παραβολές. Να πώς τις ερμηνεύει με οξύνοια ο Α.Ε. Clark:

Toward the end of his speech accepting the Nobel Prize for Literature, Mo Yan offered three "stories" (故事) as his response to the controversy that greeted his selection for the Prize. Falling somewhere along the spectrum between allegory and parable, they can be interpreted in the light of recent events. Controversy focused on Mo Yan's acquiescence (as vice-chairman of the official writers' association) in his government's restraint of speech and its persecution of some writers; and especially on his choice not to protest the imprisonment of Liu Xiaobo, who had been awarded the Nobel Prize for Peace two years before and remains incommunicado.

_First story_ The year would have been '63 or '64. The "exhibit of suffering" (苦难展览) would have comprised dioramas showing landlords squeezing rent from the poor, serfs being tortured, and similar scenes said to characterize life in China under the old regime. Eight-year-olds will not be emotionally moved by a static depiction of a world they have never experienced. But to meet the expectations of their teacher, he and his classmates feigned grief and horror. The only student who did not put on an act was disciplined after Mo Yan and several other students informed on him. The lesson which the author draws is: "When everyone around you is crying, you deserve to be allowed not to cry, and when the tears are all for show, your right not to cry is greater still."

Apologists for the Communist Party of China often dismiss foreigners' concern for human rights as a cloak for "China-bashing." Those who appeal on behalf of persecuted writers and lawyers, in this view, do not care about those whose plight they publicize: they merely seek to embarrass China. I interpret this response of Mo Yan to his critics as a fairly blunt statement that he doesn't care what happens to people like Liu Xiaobo and Liu Xia and he doesn't believe anyone else cares either; he is impatient with what he considers hypocrisy and affirms his right to hold aloof from it. That the message is wrapped in a contrite anecdote about the dark side of Maoism is, I think, an artful piece of misdirection.

_Second story_. One evening when he was in the army, an elderly officer glanced at the (empty) seat in front of Mo Yan and asked, "Where is everyone?" Mo Yan took offense at the implication that he was no one.

It's hard not to see here a veiled allusion to Liu Xiaobo's empty chair in Oslo and the tendency of many commenters to compare the two prizewinners, seldom to Mo Yan's advantage. If that is correct, then Mo Yan is annoyed that the absent Liu Xiaobo has drawn attention which properly belongs to the present Mo Yan. Complicating this interpretation is the regret which the author says he now feels for the vehemence of his youthful reaction. He could be acknowledging a pique while claiming to rise above it; or -- more cynically -- he might judge that an expression of remorse makes it socially acceptable to give vent to his annoyance.

_Third story_. There is one scapegoat, who is saved, and seven (many) scapegoaters, who perish. The temple in which the artisans have sought shelter from the storm is "dilapidated" (破庙): that detail sets up the denouement, but it also carries certain connotations for anyone who lived through the assault on the Four Olds. The artisans are guilt-ridden, superstitious, and prone to moralistic judgments.

I believe this story is directed at those fellow-writers (like him, bricklayers of the word) who have challenged the morality of Mo Yan's support for the regime. The entire moral edifice on which they rely, and from which they claim to cast him out, is in his view flawed and doomed. History will continue to unfold, sometimes full of storms and suffering: personal morality has not caused history and will not change it. If other writers wish to ostracize him, that may be exactly what he needs, and it won't do them any good. He considers himself fortunate to be a pragmatist.
 
Σχετικά με τη συζήτηση που είχαμε παραπάνω για το δέσιμο των ποδιών των γυναικών, ορίστε ένα σάιτ που εξετάζει το ζήτημα κι έχει και βιβλιογραφία για τους ενδιαφερομένους. [Τα αγγλικά του δεν είναι και άψογα...]
Φαίνεται πως η πρακτική του δεσίματος στις αγροτικές οικογένειες ήταν πολύ πιο διαδεδομένη στο Βορρά (πατρίδα της μητέρας του Μο Γιαν), όπου καλλιεργούσαν στάρι και άλλα στεγνά δημητριακά, απ' ό,τι στο νότο, όπου κυριαρχούν οι υγροί ορυζώνες, και όπου άρα οι γυναίκες δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν ξυπόλυτες, αν είχαν δεμένα πόδια.
 
O Jim Maguire του Associated Press εισέδυσε στο σπίτι της γυναίκας του Λίου Ξ(Σ)ιαομπό, φωτογράφου Λίου Ξ(Σ)ιά, όπου κρατείται σε κατ' οίκον φυλάκιση, ουσιαστικά, εδώ και δύο χρόνια. (Βίντεο) (Yahoo News μέσω AP)
 

bernardina

Moderator
Σχετικά με τη συζήτηση που είχαμε παραπάνω για το δέσιμο των ποδιών των γυναικών, ορίστε ένα σάιτ που εξετάζει το ζήτημα κι έχει και βιβλιογραφία για τους ενδιαφερομένους. [Τα αγγλικά του δεν είναι και άψογα...]
Φαίνεται πως η πρακτική του δεσίματος στις αγροτικές οικογένειες ήταν πολύ πιο διαδεδομένη στο Βορρά (πατρίδα της μητέρας του Μο Γιαν), όπου καλλιεργούσαν στάρι και άλλα στεγνά δημητριακά, απ' ό,τι στο νότο, όπου κυριαρχούν οι υγροί ορυζώνες, και όπου άρα οι γυναίκες δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν ξυπόλυτες, αν είχαν δεμένα πόδια.

Ωωω.. ωραίο υλικό για μελέτη. Θενκς, Κώστα. :)
 

bernardina

Moderator
Throughout time women have bounded, changed, anchored, formed, deformed, mutilated, manipulated, damaged, and altered their bodies in order to survive in the state society.
Η πικρή αλήθεια. Παντού και εις τον αιώνα των αιώνων.
Κατά τ' άλλα, το ανάγνωσμα είναι στ' αλήθεια σπαρακτικό.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Σας πειράζει να αυτονομήσω τη συζήτηση; Νομίζω ότι έχει ψωμί και εδώ επιβαρύνει το νήμα από τη μία, και αδικείται από την άλλη.
 

bernardina

Moderator
Το νήμα είναι του Κώστα. Εκείνος είναι αρμόδιος να απαντήσει. Εγώ είμαι ταπεινή επισκέπτρια. :)
 
Top