Αν εννοούσες απεργός, ναι οι ανάγκες των απεργών καλύπτονται, όσο γίνεται καλύτερα, από την αλληλοβοήθειά τους.
Αν εννοούσες απεργοσπάστης, όπως έγραψες, δεν συντρέχει ο όρος «μέλος της ομάδας». Μονά ζυγά δικά μας δεν γίνεται.
Τι σημαίνει απεργοσπάστης;
- Thread starter panadeli
- Start date
Αν εννοούσες απεργός, ναι οι ανάγκες των απεργών καλύπτονται, όσο γίνεται καλύτερα, από την αλληλοβοήθειά τους.
Αν εννοούσες απεργοσπάστης, όπως έγραψες, δεν συντρέχει ο όρος «μέλος της ομάδας». Μονά ζυγά δικά μας δεν γίνεται.
Τίνι τρόπω; Για ποιον λόγο εργάζονται οι "απεργοσπάστες" αν δεν χρειάζονται χρήματα;
bernardina
Moderator
bernardina
Moderator
Πότε μιλήσαμε για τζάμπα χρήμα;
Νόμιζα πως το συγκεκριμένο νήμα άλλους κόμπους πασχίζει να λύσει. Εξυπηρετεί σε τίποτε το επανειλημμένο πέταγμα της μπάλας (όχι απλώς στην εξέδρα, αλλά) τελείως έξω από το γήπεδο; Όχι τίποτ' άλλο, αλλά θα σκοτώσεις κανα περαστικό στο τέλος.
Όχι τίποτ' άλλο, αλλά δεν είναι και μπάλα ποδοσφαίρου, αλλά η μπάλα του καταδικασμένου σε καταναγκαστικά — που δεν το καταλαβαίνει κιόλας.
(Σήμερα είναι η μέρα των μονών, βλ. #34.)
Πότε μιλήσαμε για τζάμπα χρήμα;
Ε, τι αλληλεγγύη είναι αν δεν σου πληρώνει τους λογαριασμούς; Μπορεί να σου δανείσει; Χαίρω πολύ.
Νομίζω ότι έχουμε κάνει τις έννοιες λάστιχο. Από πότε το "ηθικό καθήκον" είναι υποχρέωση; Τι είδους ελευθερία παρέχει μια κοινωνία όταν αυτή η ελευθερία τελειώνει εκεί που αρχίζει ο κομφορμισμός της μάζας; Θα υπερασπίζομαι τα δικαιώμά σου να εκφράζεις την άποψή σου όσο αυτή συμφωνεί με την δική μου; Ελευθερία είναι να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, όσο δεν παραβιάζει τα νόμιμα δικαιώματα τρίτων. Η υποχρεωτική συμμετοχή στο οτιδήποτε είναι φασισμός. Εγώ δεν γουστάρω φασισμούς. Η βοήθεια και η αλληλεγγύη δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικές και αυτονόητες. Εγώ όταν βοηθάω κάποιον δεν το κάνω για να λάβω βοήθεια όταν την χρειαστώ και δεν θέλω να έχω παρτίδες με άτομα που νομίζουν ότι οφείλω να τους βοηθήσω γιατί έτσι. Η συμπόνοια, η αγάπη, η αλληλεγγύη και ο σεβασμός δεν είναι συναισθήματα που μπορούν να προκύψουν από καταναγκασμό.
Ελληγενή, κάνε ένα βήμα πίσω και παρ' το από την αρχή. Κατ' αρχάς, από ό,τι γνωρίζω, τα χρήματα σε τέτοιες περιπτώσεις τα συνεισφέρουν άνθρωποι που θέλουν να βοηθήσουν τους απεργούς, και στη συνέχεια μοιράζονται στους τελευταίους αναλόγως. Αυτό δεν σημαίνει ότι το χρήμα είναι «τσάμπα». Κάποιος το δίνει, και κάποιος άλλος το παίρνει. Αυτό δεν έχει σχέση με το θέμα του νήματος, που είναι ο ορισμός του απεργοσπάστη.
Επίσης, κανείς δεν μίλησε για υποχρεωτική βοήθεια και αλληλεγγύη, ούτε ανοίχτηκε αυτό το νήμα για να συζητήσουμε τι είναι βοήθεια και αλληλεγγύη. Έκανες μια λάθος διατύπωση, και οι απαντήσεις που πήρες ήταν διευκρινιστικές. Και πάλι, αυτό δεν έχει σχέση με το θέμα του νήματος, που είναι ο ορισμός του απεργοσπάστη. Γίνεται να μην αλλάζουμε θέμα και να μην συζητάμε για το μυρμήγκι, ενώ το θέμα μας είναι ο ελέφαντας;
Επίσης, κανείς δεν μίλησε για υποχρεωτική βοήθεια και αλληλεγγύη, ούτε ανοίχτηκε αυτό το νήμα για να συζητήσουμε τι είναι βοήθεια και αλληλεγγύη. Έκανες μια λάθος διατύπωση, και οι απαντήσεις που πήρες ήταν διευκρινιστικές. Και πάλι, αυτό δεν έχει σχέση με το θέμα του νήματος, που είναι ο ορισμός του απεργοσπάστη. Γίνεται να μην αλλάζουμε θέμα και να μην συζητάμε για το μυρμήγκι, ενώ το θέμα μας είναι ο ελέφαντας;
bernardina
Moderator
Οκέι, πάμε από τα βασικά:
Ένα ταμείο αλληλοβοήθειας στήνεται κυρίως με οικονομικές συνεισφορές μελών τού εκάστοτε συλλόγου, σωματείου κλπ., αλλά και ενίσχυση από άλλες πηγές (πχ από φίλους του συλλόγου, σωματείου κλπ) και έχει ως κύριο στόχο την ενίσχυση των μελών του σε περιόδους απεργίας, σε περίπτωση που χρειάζονται νοσηλεία λόγω ασθένειας κτό. Γι' αυτό λέγεται ταμείο αλληλοβοήθειας και όχι, ξερωγώ, τράπεζα ή φιλόπτωχο.
Προφανώς συμφωνώ ότι η συμπόνοια, η αλληλεγγύη και ο σεβασμός δεν μπορούν να προκύψουν με καταναγκασμό. Θέλεις όμως να το εξετάσεις κι από την άλλη πλευρά του, να δεις τι θα σου βγάλει;
Ένα ταμείο αλληλοβοήθειας στήνεται κυρίως με οικονομικές συνεισφορές μελών τού εκάστοτε συλλόγου, σωματείου κλπ., αλλά και ενίσχυση από άλλες πηγές (πχ από φίλους του συλλόγου, σωματείου κλπ) και έχει ως κύριο στόχο την ενίσχυση των μελών του σε περιόδους απεργίας, σε περίπτωση που χρειάζονται νοσηλεία λόγω ασθένειας κτό. Γι' αυτό λέγεται ταμείο αλληλοβοήθειας και όχι, ξερωγώ, τράπεζα ή φιλόπτωχο.
Προφανώς συμφωνώ ότι η συμπόνοια, η αλληλεγγύη και ο σεβασμός δεν μπορούν να προκύψουν με καταναγκασμό. Θέλεις όμως να το εξετάσεις κι από την άλλη πλευρά του, να δεις τι θα σου βγάλει;
Αυτά που έγραψα αφορούν αυτά που ειπώθηκαν παραπάνω περί ντροπής ύπαρξης απεργοσπαστών. Τώρα, το τι είναι αλληλεγγύη το έθεσα γιατί ειπώθηκε πως είναι ηθική υποχρέωση του συνάδελφου να απεργήσει, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη. Αλληλεγγύη είναι όταν κάνω κάτι για κάποιον κι αυτός για μένα. Όταν αυτό που κάνω εγώ για κάποιον είναι πολύ μεγαλύτερο απ' αυτό που κάνει αυτός για μένα, δεν είναι αλληλεγγύη αλλά σχέση κορόιδου-εκμεταλλευτή.
Γιατί να έχω το στίγμα του απεργοσπάστη όταν δεν ενοχλώ κανέναν κι απλά κάνω την δουλειά μου που θα μου αποφέρει τα χρήματα που χρειάζομαι για να ζήσω; Γιατί είμαι εγώ ο κακός της υπόθεσης; Πώς θα εξηγήσω στα παιδιά μου ότι αν έχω την δυνατότητα να τους πάρω γάλα είμαι ο κακός της υπόθεσης; Από ποιον στερώ αυτά τα λεφτά; Γιατί είναι αυτόματη ηθική υποχρέωσή μου η συμφωνία με τους συναδέλφους μου; Ερωτήσεις απαραίτητες για να απαντηθεί τι είναι απεργοσπάστης.
Για τρέχ' το. Είμαι όλος μάτια.
nickel λίγο προσοχή στην πληκτρολόγηση δεν βλάπτει. Ο αριθμός πεντακόσια γράφεται με δύο μηδενικά και όχι 50.:inno:
Και αναρωτιέμαι ποιός πραγματικά μπορεί να είναι ο υποδηλούμενος με πολλαπλά ΧΧΧ στο ακόλουθο:
'But "glory" doesn't mean "a nice knock-down argument",' Alice objected.
'When I use a word,' XXXXXXX said, in rather a scornful tone, 'it means just what I choose it to mean — neither more nor less.'
'The question is,' said Alice, 'whether you can make words mean so many different things.'
'The question is,' said XXXXXXX, 'which is to be master — that's all.'
SBE
¥
Μια που δεν μιλάει ο Έλλης (ελπίζω), αρχίζω να μιλάω εγώ.
Λοιπόν, ναι, οι φοιτητές και λοιποί ιδιώτες που καθαρίζουν το σπίτι τους που είναι λόγω απεργίας βρώμικο, συμφωνούμε ότι δεν είναι απεργοσπάστες. Και νομίζω ότι και αυτοί που τους επιτέθηκαν ήξεραν ότι δεν είναι απεργοσπαστες. Επομένως γιατί η επίθεση;
Λοιπόν, ναι, οι φοιτητές και λοιποί ιδιώτες που καθαρίζουν το σπίτι τους που είναι λόγω απεργίας βρώμικο, συμφωνούμε ότι δεν είναι απεργοσπάστες. Και νομίζω ότι και αυτοί που τους επιτέθηκαν ήξεραν ότι δεν είναι απεργοσπαστες. Επομένως γιατί η επίθεση;
drazen
New member
Να καταθέσω ήρεμα και απλά το λιθαράκι μου, μιλώντας για τον οικείο μου χώρο, το σχολείο.
Πρώτον, πρέπει να διακρίνουμε την εξαρτημένη εργασία από την οικεία βουλήσει δραστηριότητα. Ο εργαζόμενος που είναι μέλος του συνδικαλιστικού του φορέα είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί τις αποφάσεις τις πλειοψηφίας. Αλλιώς, ας διαγραφεί και, φυσικά, παραιτηθεί από όλες τις μελλοντικές κατακτήσεις των συναδέλφων του. Ήταν και είναι απαράδεκτο απεργοσπάστες συνάδελφοι σε παλαιότερες απεργίες να ενθυλακώνουν τις μισθολογικές αυξήσεις που με κόστος κέρδισαν κάποιοι άλλοι. Αφού διαφωνούσαν, ας μην επωφελούνταν. Όμως, όχι! Μονά-ζυγά, δικά μας. Και, επιπλέον, κρυφοχαμογελούσαν ("αφού στά 'λεγα: θα τα παίρναμε τα λεφτά"). Για να μην επεκταθώ και στην πεποίθησή μου ότι, αν σήμερα φτάσαμε εδώ που βρισκόμαστε, μεγάλη ευθύνη έχουν όσοι αποδυνάμωσαν τον δυναμισμό του εργατικού κινήματος, μην συμμετέχοντας σε απεργίες, μην καταγγέλοντας την μαύρη εργασία, μην δείχνοντας αλληλεγγύη σε άλλες ομάδες εργαζομένων.
Δεύτερον, η απαξία που συνοδεύει τον απεργοσπάστη είναι εμφανής ακόμη και στις τρυφερότερες ηλικίες. Έβλεπα πώς κοιτούσαν (και πώς μιλούσαν για) τούς απεργοσπάστες οι μικροί μαθητές, και δεν ήταν επειδή δεν έχασαν μάθημα, όχι μόνο. Η θέση μου στα σχολεία ήταν για χρόνια η ακόλουθη: εφόσον το σχολείο είναι μια δημόσια υπηρεσία που, αν εργάζεται έστω και ένας, πρέπει να περέχει τις υπηρεσίες του με όποιον τρόπο μπορεί, είναι απαράδεκτη η τακτική ή να ειδοποιούνται από την προηγούμενη οι μαθητές ή να στέλνονται στα σπίτια τους. Όμως, όχι. Την ζαχαρένια μας να μην μας την χαλάσει κανείς. Και, ενώ η διεύθυνση θα έπρεπε να επιδεικνύει την αυστηρότητά της (πώς θα επιστρέψουν οι μαθητές στα σπίτια τους; αν συμβεί κάποιο ατύχημα, ποιός θα φταίει; ), ουδέποτε ασχολήθηκε με το ζήτημα, πιστεύω με πλήρη πρόθεση.
Ας το πάρουμε απόφαση: ο απεργοσπάστης, όποιον λόγο και να επικαλείται, είναι ένα όνειδος για την έννοια της "συναδελφικότητας". Στον κοινωνικό πόλεμο οι προδότες πρέπει όχι να εκτελούνται, αλλά να στιγματίζονται. Σωματική βία; Αυθόρμητα απαντώντας, όχι. Στο ζοφερό μέλλον, που κάθε μέρα όλο και αγριεύει, δεν ξέρω.
Για τα σκουπίδια, αντί να μαζεύει κάποιος (για να τα πάει πού άραγε; ), μπορεί να περιφρουρεί την (απαγορευμένη) εναπόθεσή τους.
Για τα ταξί κ.ά., μπορεί να πάει με τα πόδια ή να βρει κάποιους να μοιραστούν ένα αγώι.
Το πρόβλημα είναι ότι η πλειονότητα υπερασπάζεται το ρητό "άνδρα θέλω, τώρα τον θέλω", τουτέστιν την απεριόριστη εκπλήρωση της στιγμιαίας επιθυμίας, που, ας μην το ξεχνάμε, ήταν η κεντρική ιδέα των επιθετικών τραπεζικών διαφημίσεων που μας βούλιαξαν. Και, μια και τούτο 'δώ είναι λεξιλογικό φόρο, σκεφτήκατε γιατί έχουν περιέλθει σε κατάσταση σχετικής αχρηστίας κι εγκατάλειψης οι στιγμιαίοι τύποι (μέλλοντας και αόριστος) του ρήματος "θέλω"; (γιατί αγόρασες το Χ παγωτό; Γιατί το ήθελα).
Πρώτον, πρέπει να διακρίνουμε την εξαρτημένη εργασία από την οικεία βουλήσει δραστηριότητα. Ο εργαζόμενος που είναι μέλος του συνδικαλιστικού του φορέα είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί τις αποφάσεις τις πλειοψηφίας. Αλλιώς, ας διαγραφεί και, φυσικά, παραιτηθεί από όλες τις μελλοντικές κατακτήσεις των συναδέλφων του. Ήταν και είναι απαράδεκτο απεργοσπάστες συνάδελφοι σε παλαιότερες απεργίες να ενθυλακώνουν τις μισθολογικές αυξήσεις που με κόστος κέρδισαν κάποιοι άλλοι. Αφού διαφωνούσαν, ας μην επωφελούνταν. Όμως, όχι! Μονά-ζυγά, δικά μας. Και, επιπλέον, κρυφοχαμογελούσαν ("αφού στά 'λεγα: θα τα παίρναμε τα λεφτά"). Για να μην επεκταθώ και στην πεποίθησή μου ότι, αν σήμερα φτάσαμε εδώ που βρισκόμαστε, μεγάλη ευθύνη έχουν όσοι αποδυνάμωσαν τον δυναμισμό του εργατικού κινήματος, μην συμμετέχοντας σε απεργίες, μην καταγγέλοντας την μαύρη εργασία, μην δείχνοντας αλληλεγγύη σε άλλες ομάδες εργαζομένων.
Δεύτερον, η απαξία που συνοδεύει τον απεργοσπάστη είναι εμφανής ακόμη και στις τρυφερότερες ηλικίες. Έβλεπα πώς κοιτούσαν (και πώς μιλούσαν για) τούς απεργοσπάστες οι μικροί μαθητές, και δεν ήταν επειδή δεν έχασαν μάθημα, όχι μόνο. Η θέση μου στα σχολεία ήταν για χρόνια η ακόλουθη: εφόσον το σχολείο είναι μια δημόσια υπηρεσία που, αν εργάζεται έστω και ένας, πρέπει να περέχει τις υπηρεσίες του με όποιον τρόπο μπορεί, είναι απαράδεκτη η τακτική ή να ειδοποιούνται από την προηγούμενη οι μαθητές ή να στέλνονται στα σπίτια τους. Όμως, όχι. Την ζαχαρένια μας να μην μας την χαλάσει κανείς. Και, ενώ η διεύθυνση θα έπρεπε να επιδεικνύει την αυστηρότητά της (πώς θα επιστρέψουν οι μαθητές στα σπίτια τους; αν συμβεί κάποιο ατύχημα, ποιός θα φταίει; ), ουδέποτε ασχολήθηκε με το ζήτημα, πιστεύω με πλήρη πρόθεση.
Ας το πάρουμε απόφαση: ο απεργοσπάστης, όποιον λόγο και να επικαλείται, είναι ένα όνειδος για την έννοια της "συναδελφικότητας". Στον κοινωνικό πόλεμο οι προδότες πρέπει όχι να εκτελούνται, αλλά να στιγματίζονται. Σωματική βία; Αυθόρμητα απαντώντας, όχι. Στο ζοφερό μέλλον, που κάθε μέρα όλο και αγριεύει, δεν ξέρω.
Για τα σκουπίδια, αντί να μαζεύει κάποιος (για να τα πάει πού άραγε; ), μπορεί να περιφρουρεί την (απαγορευμένη) εναπόθεσή τους.
Για τα ταξί κ.ά., μπορεί να πάει με τα πόδια ή να βρει κάποιους να μοιραστούν ένα αγώι.
Το πρόβλημα είναι ότι η πλειονότητα υπερασπάζεται το ρητό "άνδρα θέλω, τώρα τον θέλω", τουτέστιν την απεριόριστη εκπλήρωση της στιγμιαίας επιθυμίας, που, ας μην το ξεχνάμε, ήταν η κεντρική ιδέα των επιθετικών τραπεζικών διαφημίσεων που μας βούλιαξαν. Και, μια και τούτο 'δώ είναι λεξιλογικό φόρο, σκεφτήκατε γιατί έχουν περιέλθει σε κατάσταση σχετικής αχρηστίας κι εγκατάλειψης οι στιγμιαίοι τύποι (μέλλοντας και αόριστος) του ρήματος "θέλω"; (γιατί αγόρασες το Χ παγωτό; Γιατί το ήθελα).
Δηλαδή όχι μόνο ήταν όλοι αυτοί οι μικροί μαθητές πολιτικοποιημένοι, και ενήμεροι για τις τρέχουσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, αλλά ήξεραν και τις απαιτήσεις των απεργών, και τις υποστήριζαν κιόλας. Δεν ξέρω σε ποιο σχολείο αναφέρεσαι, σε όλα τα σχολεία που έχω πάει εγώ πάντως ο απεργοσπάστης μας έσπαγε τα νεύρα γιατί μας κρατούσε στο σχολείο ενώ οι άλλοι που δεν τον είχαν πήγαιναν σπίτια τους. Και μας έβαζε και διάβασμα για την επόμενη φορά.
Πέραν αυτού: έστω ότι ο Χ εργαζόμενος (ας πούμε ο δάσκαλος) παραιτείται από το συνδικαλιστικό του όργανο, όπως λες, και από τις μελλοντικές κατακτήσεις αυτού του οργάνου - τώρα που καταργούνται και οι συλλογικές συμβάσεις θα είναι και πιο εύκολο αυτό, υποθέτω. Σύμφωνα με το σκεπτικό σου, ο Χ αυτός εργαζόμενος δεν είναι απεργοσπάστης, παρόλο που δουλεύει ενώ οι υπόλοιποι συνάδελφοί του έχουν κατέβει σε απεργία.
Και άλλη μια ερώτηση: ποιοι ακριβώς αποδυνάμωσαν τον δυναμισμό κλπ επειδή δεν συμμετείχαν στις απεργίες; Ρωτάω επειδή γνωρίζω πάλαι ποτέ κρατικές επιχειρήσεις στις οποίες όταν κανείς δεν κατέβει σε απεργία κινδυνεύει να φάει ξύλο αν εμφανιστεί να δουλέψει - τώρα, όχι στο υποθετικό ζοφερό σου μέλλον, αλλά στο τωρινό ζοφερό παρόν - επιχειρήσεις στις οποίες όσοι δεν συμφωνούν για δικούς τους λόγους με την απεργία και/ή δεν θέλουν να χάσουν το μεροκάματο παίρνουν άδεια τις ημέρες της απεργίας.
Δεν απαγορεύεται να πετάς τα σκουπίδια σου όταν έχει απεργία, προτείνεται να μην τα κατεβάζεις στους κάδους για να μην επιβαρύνεις την κατάσταση.
bernardina
Moderator
Επειδή δεν μιλάμε γενικά κι αόριστα περί εναπόθεσης σκουπιδιών: Κομματάκι δύσκολο να περιφρουρείς την (καθόλου απαγορευμένη) εναπόθεσή τους όταν ανήκεις σ' αυτούς που τα πετάνε. Επειδή δεν μπορώ να φανταστώ ποιοι άλλοι εκτός από αυτούς που κυκλοφορούν μέσα στις σχολές θα πήγαιναν εκεί να πετάξουν τα σκουπίδια τους. Οι απελπισμένες γειτόνισσες, ίσως; Πώς, λοιπόν περιφρουρείς την εναπόθεση όταν είσαι μέρος του προβλήματος; Και πώς να διορθώσεις έστω ένα μέρος του όταν αυθωρεί και παραχρήμα θεωρείσαι απεργοσπάστης, αντικοινωνικό στοιχείο και άξιος προπηλακισμού;
Είπα και νωρίτερα -εγώ μόνο ερωτήματα έχω. Όχι απαντήσεις.
(Και πού ν' αρχίζαμε τη ζόρικη συζήτηση περί συνδικαλισμού και πώς αυτός υλοποιείται στην Ελλάδα. Ε, ρε γλέντια!)
Είπα και νωρίτερα -εγώ μόνο ερωτήματα έχω. Όχι απαντήσεις.
(Και πού ν' αρχίζαμε τη ζόρικη συζήτηση περί συνδικαλισμού και πώς αυτός υλοποιείται στην Ελλάδα. Ε, ρε γλέντια!)
panadeli
¥
Να καταθέσω κι εγώ, ήρεμα και απλά, μια μικρή προσωπική ιστορία, για όποιον έχει όρεξη να διαβάζει.
Τη χρονιά που πρωτοδιορίστηκα, είχα δεν είχα κλείσει έναν μήνα εργασίας, η ΟΛΜΕ κήρυξε δύο αλλεπάλληλες 48ωρες απεργίες. Όντας νεοσύλλεκτος, δεν ένιωθα ότι είχα κάποιο λόγο να απεργήσω. Τα αιτήματα δεν τα καλογνώριζα, δεν πρέπει καν να είχα λάβει τον πρώτο μου μισθό. Πολύ περισσότερο με ενδιέφερε να δουλέψω ώστε να αποκτήσω διδακτική εμπειρία, να βελτιώσω τις ελλιπέστατες διδακτικές μου δεξιότητες. Με ανησυχούσε επίσης το γεγονός ότι θα έχανα κάποια μονόωρα μαθήματα και ότι θα έκανα τρεις βδομάδες να ξαναδώ μαθητές που δεν είχα προλάβει να μάθω ούτε φατσικά. Ωστόσο αποφάσισα να απεργήσω, ακριβώς για τον λόγο που αναφέρει ο Ντράζεν: επειδή θεωρούσα ότι δεν θα ήταν σωστό να δρέψω τα οφέλη μιας κινητοποίησης την οποία, με την πράξη μου, είχα σαμποτάρει.
Με τα χρόνια άλλαξα στάση κυρίως επειδή δεν μπορούσα, με κανέναν απολύτως τρόπο, να συνταχθώ με τις θέσεις της ΟΛΜΕ στο ζήτημα της αξιολόγησης, οι οποίες ένιωθα και νιώθω ότι με προσβάλλουν ως άτομο —όπως σίγουρα θα γνωρίζετε όσοι έχετε διαβάσει τις σχετικές αναρτήσεις μου στο νήμα για την εκπαίδευση. Έτσι εντάχθηκα, αρχικά με κάποιες ενοχές και αργότερα χωρίς, στις τάξεις των υπανθρώπων απεργοσπαστών του Λόντον. Σήμερα πια διαφωνώ και με το αίτημα της ΟΛΜΕ για μισθολογικές αυξήσεις (αν αυτό σας φαίνεται περίεργο, μπορούμε να το συζητήσουμε χωριστά), οπότε οι ενοχές μου έχουν πια εξανεμιστεί πλήρως.
Η διαφωνία μου με τα αιτήματα των απεργιών μού παρείχαν την ηθική δικαιολόγηση που χρειαζόμουν για να αποδεχθώ την —ομολογουμένως δύσκολη αρχικά— απόφασή μου να σταματήσω να απεργώ. Από τη στιγμή που διαφωνώ με τα αιτήματα μιας απεργίας, πιστεύω ότι το σωστό είναι να μην απεργήσω. Την ιδέα ότι θα έπρεπε να υποτάξω τη θέλησή μου στη θέληση της πλειοψηφίας τη βρίσκω όχι μόνο σκοταδιστική αλλά και άκρως επικίνδυνη. Οι αρχές του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού μπορεί να φάνηκαν χρήσιμες στον Λένιν, αλλά εμένα δεν με αφορούν.
Μπορεί εγώ προσωπικά να δικαιολογώ την απόφασή μου να μην απεργήσω με το επιχείρημα ότι διαφωνώ με τα αιτήματα της απεργίας, αλλά κάποιος άλλος μπορεί ενδεχομένως να ισχυριστεί ότι συμφωνεί μεν με τα αιτήματα της απεργίας αλλά δεν απεργεί επειδή δεν θέλει να χάσει το μεροκάματο ή επειδή φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά του ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Είναι αυτή η στάση ηθικά αποδοκιμαστέα; Ενδεχομένως ναι, όπως ηθικά αποδοκιμαστέα μπορεί κάλλιστα να θεωρήσει κανείς και τη δική μου στάση. Από αυτό το σημείο όμως μέχρι το να αφαιρεθεί το δικαίωμα της μη απεργίας ή να θεωρούνται οι απεργοσπάστες υπάνθρωποι, υπάρχει τεράστια απόσταση. Και πρέπει να σας πω ότι το κείμενο του Λόντον το βρίσκω εξόχως ανατριχιαστικό. Όσο κι αν αγαπώ τον Λόντον από τα παιδικά και εφηβικά μου αναγνώσματα (συμπεριλαμβανομένης και της Σιδερένιας Φτέρνας), δεν βλέπω σε τι το ουσιαστικό διαφέρει ο υπάνθρωπος απεργοσπάστης του Λόντον από τον υπάνθρωπο μετανάστη της συζύγου Μιχαλολιάκου.
Τα γράφω όλα αυτά για να πω ότι κατανοώ το επιχείρημα του Ντράζεν και εν μέρει το αποδέχομαι, αλλά ως ένα επιχείρημα με ηθική διάσταση και μόνο. Αν θέλουμε να ζούμε σε μια ελεύθερη κοινωνία, σε ένα κράτος δικαίου, τότε οφείλουμε να αποδεχόμαστε και να προασπίζουμε τη διαφορετικότητα του καθενός. Και όχι μόνο τη διαφορετικότητα που μας αρέσει, αλλά, πρώτα και κύρια, εκείνη που δεν μας αρέσει. Οφείλουμε να αποδεχόμαστε την ελευθερία του απεργοσπάστη όσο αποδεχόμαστε την ελευθερία του απεργού. Μπορούμε κάλλιστα, αν θέλουμε, να στιγματίσουμε τον απεργοσπάστη ως ανήθικο, αλλά οφείλουμε να σεβαστούμε το δικαίωμά του να συμπεριφέρεται ανήθικα. Το να υπερασπίζεσαι κάποιον που κάνει κάτι με το οποίο συμφωνείς είναι ασφαλώς θεμιτό, αλλά είναι και εύκολο. Αυτό που είναι δύσκολο είναι να υπερασπιστείς το δικαίωμα κάποιου να κάνει κάτι με το οποίο δεν συμφωνείς.
Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ελευθερία είναι μια πολύ δύσκολα διαχειρίσιμη έννοια, ιδίως σε χώρες όπως η Ελλάδα, που όχι μόνο έχει βαθιά θρησκευτική παράδοση αλλά και μακρά παράδοση στον χώρο των αριστερών ιδεών. Και αν τη σύγκρουση της θρησκείας με την ελευθερία την είχα αντιληφθεί από πολύ νωρίς στη ζωή μου και την είχα εξηγήσει ικανοποιητικά, τη σύγκρουση της Αριστεράς με την ελευθερία ομολογουμένως άργησα αρκετά να την κατανοήσω, παρά το γεγονός ότι, κινούμενος από μικρός σε χώρους αριστερών ιδεών, την έβλεπα παντού γύρω μου. Σήμερα πια πιστεύω ότι η βασική δυσκολία των περισσότερων που έχουν γαλουχηθεί με αριστερές ιδέες δεν είναι το να αναγνωρίσουν γενικά ελευθερίες στους άλλους, αλλά το να αναγνωρίσουν ένα συγκεκριμένο είδος ελευθερίας: την ελευθερία της επιδίωξης του ατομικού συμφέροντος σε βάρος του συλλογικού. Κι αυτό επειδή η ελευθερία αυτή συγκρούεται ευθέως με την αριστερή παράδοση της πρόταξης του συλλογικού συμφέροντος πάνω από το ατομικό. Έτσι, για παράδειγμα, η ελευθερία του απεργοσπάστη δεν αναγνωρίζεται γιατί ο απεργοσπάστης, ασκώντας το δικαίωμά του στην εργασία, υπηρετεί το ατομικό του συμφέρον στρεφόμενος ενάντια σε ένα συλλογικό αίτημα.
Το πρόβλημα όμως με αυτή τη συλλογιστική είναι ότι καταργεί τις ατομικές ελευθερίες και υποτάσσει το άτομο στο σύνολο. Πέραν αυτού, αφήνει αναπάντητο και το ερώτημα: τι είναι αυτό το «συλλογικό συμφέρον»; Πώς ορίζεται; Ποιος το καθορίζει; Ο ορισμός του συλλογικού συμφέροντος είναι από μόνος του ιδιαίτερα προβληματικός. Όπως όμως κι αν οριστεί, η μη αναγνώριση της ελευθερίας του ατόμου να διαφοροποιηθεί από τη θέληση των πολλών είναι το πρώτο βήμα προς τον ολοκληρωτισμό. Οδηγεί στην πλήρη καταδυνάστευσή του, την αφαίρεση όλων των ελευθεριών του πλην εκείνων που συμφωνούν με τη γενική βούληση. Με άλλα λόγια: είσαι απόλυτα ελεύθερος να κάνεις ό,τι εμείς θέλουμε.
Πάντως, ανάμεσα στο ατομικό και στο συλλογικό συμφέρον υπάρχει ένας ωκεανός γκρίζου...
Αν έχω καταλάβει καλά από το βιαστικό διάβασμα που έκανα χτες στο νήμα, ξεκίνησε με την απορία αν θεωρείται απεργοσπάστης μια φοιτήτρια που μαζεύει σκουπίδια που δεν έχουν μαζέψει οι απεργούντες υπάλληλοι καθαριότητας του δήμου. (Γρήγορη απάντηση: δεν είναι απεργοσπάστης, είναι απεργοσπάστρια. )
Η απορία είχε πολιτική διάσταση δίπλα στη γλωσσική, οπότε καλώς μεταφέρθηκε στο πολιτικό φόρουμ. Κατανοώ τις ενστάσεις του Θέμη και καταλαβαίνω ακριβώς τι ήθελε να πει.
Στην πορεία της συζήτησης ο rogne αποσαφήνισε ότι δεν πρέπει να θεωρούμε απεργία κάθε μορφή αποχής επιχειρηματιών από την εργασία (π.χ. βοθρατζήδων, ταξιτζήδων). Ως προς αυτό έχει ενδιαφέρον η διαφορά ανάμεσα στο ορισμό του ΛΝΕΓ και του ΛΚΝ:
απεργία (η) [1889] {απεργιών} η οργανωμένη (από τα συνδικαλιστικά όργανα) αποχή των εργαζομένων από την εργασία τους με σκοπό τη διαμαρτυρία, την αλληλεγγύη ή την ικανοποίηση αιτημάτων: έληξε η ~ των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες | κατεβαίνω / μετέχω σε ~ | ~ διαρκείας | η ~ κηρύχθηκε παράνομη και καταχρηστική. […] (ΛΝΕΓ)
απεργία η : σκόπιμη αναστολή της εργασίας που γίνεται από ένα οργανωμένο σύνολο ανθρώπων με σκοπό την επίτευξη ενός στόχου ή την εκδήλωση της θέλησής του: ~ εργατών / υπαλλήλων / επαγγελματιών. ~ στο ηλεκτρικό / στο νερό / στα λεωφορεία, απεργία των εργαζομένων στις αντίστοιχες υπηρεσίες.
Υπάρχει διεύρυνση της χρήσης, που φαίνεται να δέχεται το ΛΚΝ, και ίσως αξίζει να συζητηθεί.
Δεν πιστεύω ότι έχουμε συμφωνήσει ότι ο φοιτητής που καθαρίζει είναι ή δεν είναι απεργοσπάστης. Συμφωνώ με την άποψη του sarant στο #9 ότι συχνά διευρύνουμε τη σημασία του απεργοσπαστικού και του απεργοσπάστη (όπως άλλωστε και της απεργίας). Δεν αρκεί η τοποθέτηση του rogne που επισημαίνει η Μπέρνι στο #38 (ας μην ξεχνάμε και το «ιδία τη βουλήσει» που έγραψε ο rogne). Είναι ή δεν είναι απεργοσπάστης ο φοιτητής που αυτοβούλως καθαρίζει για να δείξει την αντίθεσή του στην απεργία και όχι μόνο το ότι θέλει καθαρό το χώρο όπου φοιτά;
Και λίγο πιο πέρα: δικαιούται ένας φοιτητής να δείξει ότι βάζει πάνω από το δικαίωμα του απεργού τη δική του ιδιότητα του φοιτητή και το να απαιτεί να είναι καθαρός ο χώρος όπου φοιτά; Ο άλλος φοιτητής, που περιφρουρεί την απεργία, δηλώνει έμμεσα ότι βάζει την απεργία πάνω από την υποχρέωση του φοιτητή να προστατεύει το χώρο του. (Ξέρω, χαζές θεωρητικολογίες, όταν οι φοιτητές είναι αυτοί που πρώτοι καταστρέφουν το χώρο τους.) Θεωρώ δηλαδή ότι εδώ έχουμε σύγκρουση ανάμεσα στον φοιτητή που λέει «Πρώτα απ’ όλα είμαστε φοιτητές», του φοιτητή που λέει «Πρώτα απ’ όλα είμαστε πολιτικά όντα και μάλιστα αριστερά πολιτικά όντα, άρα η απεργία είναι ιερή και απαραβίαστη» και του φοιτητή που λέει «Ακόμα και αν δεχτώ ότι πρωτίστως είμαστε πολιτικά όντα, δικαιούμαι να μη συμφωνήσω με την απεργία και να προτιμήσω να καθαρίσω το χώρο μου».
Στο βαθμό που ο φοιτητής που θα καθαρίσει το χώρο του τον καθαρίζει για να δείξει ότι είναι αντίθετος στην απεργία, είναι απεργοσπάστης. Δεν μπορούμε ωστόσο να θεωρήσουμε ότι είναι απεργοσπάστης με τον τρόπο που πάει να τον ορίσει ο Λόντον ή ο Ντράζεν, αφού δεν οφείλει καν συναδελφική αλληλεγγύη. Άλλωστε, για κάποιους η απεργοσπασία δεν είναι πάντα στίγμα, αν θεωρηθεί ότι για κάποιους δεν είναι κάθε απεργία σωστή.
)Η απορία είχε πολιτική διάσταση δίπλα στη γλωσσική, οπότε καλώς μεταφέρθηκε στο πολιτικό φόρουμ. Κατανοώ τις ενστάσεις του Θέμη και καταλαβαίνω ακριβώς τι ήθελε να πει.
Στην πορεία της συζήτησης ο rogne αποσαφήνισε ότι δεν πρέπει να θεωρούμε απεργία κάθε μορφή αποχής επιχειρηματιών από την εργασία (π.χ. βοθρατζήδων, ταξιτζήδων). Ως προς αυτό έχει ενδιαφέρον η διαφορά ανάμεσα στο ορισμό του ΛΝΕΓ και του ΛΚΝ:
απεργία (η) [1889] {απεργιών} η οργανωμένη (από τα συνδικαλιστικά όργανα) αποχή των εργαζομένων από την εργασία τους με σκοπό τη διαμαρτυρία, την αλληλεγγύη ή την ικανοποίηση αιτημάτων: έληξε η ~ των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες | κατεβαίνω / μετέχω σε ~ | ~ διαρκείας | η ~ κηρύχθηκε παράνομη και καταχρηστική. […] (ΛΝΕΓ)
απεργία η : σκόπιμη αναστολή της εργασίας που γίνεται από ένα οργανωμένο σύνολο ανθρώπων με σκοπό την επίτευξη ενός στόχου ή την εκδήλωση της θέλησής του: ~ εργατών / υπαλλήλων / επαγγελματιών. ~ στο ηλεκτρικό / στο νερό / στα λεωφορεία, απεργία των εργαζομένων στις αντίστοιχες υπηρεσίες.
Υπάρχει διεύρυνση της χρήσης, που φαίνεται να δέχεται το ΛΚΝ, και ίσως αξίζει να συζητηθεί.
Δεν πιστεύω ότι έχουμε συμφωνήσει ότι ο φοιτητής που καθαρίζει είναι ή δεν είναι απεργοσπάστης. Συμφωνώ με την άποψη του sarant στο #9 ότι συχνά διευρύνουμε τη σημασία του απεργοσπαστικού και του απεργοσπάστη (όπως άλλωστε και της απεργίας). Δεν αρκεί η τοποθέτηση του rogne που επισημαίνει η Μπέρνι στο #38 (ας μην ξεχνάμε και το «ιδία τη βουλήσει» που έγραψε ο rogne). Είναι ή δεν είναι απεργοσπάστης ο φοιτητής που αυτοβούλως καθαρίζει για να δείξει την αντίθεσή του στην απεργία και όχι μόνο το ότι θέλει καθαρό το χώρο όπου φοιτά;
Και λίγο πιο πέρα: δικαιούται ένας φοιτητής να δείξει ότι βάζει πάνω από το δικαίωμα του απεργού τη δική του ιδιότητα του φοιτητή και το να απαιτεί να είναι καθαρός ο χώρος όπου φοιτά; Ο άλλος φοιτητής, που περιφρουρεί την απεργία, δηλώνει έμμεσα ότι βάζει την απεργία πάνω από την υποχρέωση του φοιτητή να προστατεύει το χώρο του. (Ξέρω, χαζές θεωρητικολογίες, όταν οι φοιτητές είναι αυτοί που πρώτοι καταστρέφουν το χώρο τους.) Θεωρώ δηλαδή ότι εδώ έχουμε σύγκρουση ανάμεσα στον φοιτητή που λέει «Πρώτα απ’ όλα είμαστε φοιτητές», του φοιτητή που λέει «Πρώτα απ’ όλα είμαστε πολιτικά όντα και μάλιστα αριστερά πολιτικά όντα, άρα η απεργία είναι ιερή και απαραβίαστη» και του φοιτητή που λέει «Ακόμα και αν δεχτώ ότι πρωτίστως είμαστε πολιτικά όντα, δικαιούμαι να μη συμφωνήσω με την απεργία και να προτιμήσω να καθαρίσω το χώρο μου».
Στο βαθμό που ο φοιτητής που θα καθαρίσει το χώρο του τον καθαρίζει για να δείξει ότι είναι αντίθετος στην απεργία, είναι απεργοσπάστης. Δεν μπορούμε ωστόσο να θεωρήσουμε ότι είναι απεργοσπάστης με τον τρόπο που πάει να τον ορίσει ο Λόντον ή ο Ντράζεν, αφού δεν οφείλει καν συναδελφική αλληλεγγύη. Άλλωστε, για κάποιους η απεργοσπασία δεν είναι πάντα στίγμα, αν θεωρηθεί ότι για κάποιους δεν είναι κάθε απεργία σωστή.