bernardina
Moderator
'Έμεινε η μάνα μοναχή σαν καλαμιά στον κάμπο.
Μάνα με τους εννιά τους γιους
http://www.zervati.gr/songs/s1.html
Τώρα αν ο στίχος έγινε παροιμία ή η παροιμία στίχος... καλό ερώτημα
Παροιμιώδεις στίχοι της ελληνικής ποίησης
- Thread starter nickel
- Start date
'Έμεινε η μάνα μοναχή σαν καλαμιά στον κάμπο.
Μάνα με τους εννιά τους γιους
http://www.zervati.gr/songs/s1.html
Τώρα αν ο στίχος έγινε παροιμία ή η παροιμία στίχος... καλό ερώτημα
Themis†
¥
Πρέσβεις απ’ την Aλεξάνδρεια
Δεν είδαν, επί αιώνας, τέτοια ωραία δώρα στους Δελφούς
σαν τούτα που εστάλθηκαν από τους δυο τους αδελφούς,
τους αντιζήλους Πτολεμαίους βασιλείς. Aφού τα πήραν
όμως, ανησυχήσαν οι ιερείς για τον χρησμό. Την πείραν
όλην των θα χρειασθούν το πώς με οξύνοιαν να συνταχθεί,
ποιος απ’ τους δυό, ποιος από τέτοιους δυο να δυσαρεστηθεί.
Και συνεδριάζουνε την νύχτα μυστικά
και συζητούν των Λαγιδών τα οικογενειακά.
Aλλά ιδού οι πρέσβεις επανήλθαν. Χαιρετούν.
Στην Aλεξάνδρεια επιστρέφουν, λεν. Και δεν ζητούν
χρησμό κανένα. Κ’ οι ιερείς τ’ ακούνε με χαρά
(εννοείται, που κρατούν τα δώρα τα λαμπρά),
αλλ’ είναι και στο έπακρον απορημένοι,
μη νοιώθοντας τι η εξαφνική αδιαφορία αυτή σημαίνει.
Γιατί αγνοούν που χθες στους πρέσβεις ήλθαν νέα βαρυά.
Στην Pώμη δόθηκε ο χρησμός· έγιν’ εκεί η μοιρασιά.
Δεν είδαν, επί αιώνας, τέτοια ωραία δώρα στους Δελφούς
σαν τούτα που εστάλθηκαν από τους δυο τους αδελφούς,
τους αντιζήλους Πτολεμαίους βασιλείς. Aφού τα πήραν
όμως, ανησυχήσαν οι ιερείς για τον χρησμό. Την πείραν
όλην των θα χρειασθούν το πώς με οξύνοιαν να συνταχθεί,
ποιος απ’ τους δυό, ποιος από τέτοιους δυο να δυσαρεστηθεί.
Και συνεδριάζουνε την νύχτα μυστικά
και συζητούν των Λαγιδών τα οικογενειακά.
Aλλά ιδού οι πρέσβεις επανήλθαν. Χαιρετούν.
Στην Aλεξάνδρεια επιστρέφουν, λεν. Και δεν ζητούν
χρησμό κανένα. Κ’ οι ιερείς τ’ ακούνε με χαρά
(εννοείται, που κρατούν τα δώρα τα λαμπρά),
αλλ’ είναι και στο έπακρον απορημένοι,
μη νοιώθοντας τι η εξαφνική αδιαφορία αυτή σημαίνει.
Γιατί αγνοούν που χθες στους πρέσβεις ήλθαν νέα βαρυά.
Στην Pώμη δόθηκε ο χρησμός· έγιν’ εκεί η μοιρασιά.
Aθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι
Κωστής Παλαμάς, Η φλογέρα του βασιλιά:
Πρωί, και λιοπερίχυτη και λιόκαλ' είναι η μέρα,
κ' η Aθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι.
Tο φως παντού, κι όλο το φως, κι όλα το φως τα δείχνει
και στρογγυλά και σταλωμένα, κοίτα, δεν αφίνει
τίποτε θαμποχάραγο, να μην το ξεδιαλύνης
όνειρο αν είναι, ή κι αν αχνός, ή αν είναι κρουστό κάτι.
[...]
Κωστής Παλαμάς, Η φλογέρα του βασιλιά:
Πρωί, και λιοπερίχυτη και λιόκαλ' είναι η μέρα,
κ' η Aθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι.
Tο φως παντού, κι όλο το φως, κι όλα το φως τα δείχνει
και στρογγυλά και σταλωμένα, κοίτα, δεν αφίνει
τίποτε θαμποχάραγο, να μην το ξεδιαλύνης
όνειρο αν είναι, ή κι αν αχνός, ή αν είναι κρουστό κάτι.
[...]
Elsa
¥
Βαγγέλης Περπινιάδης, σαν την καλαμιά στον κάμπο
...
Πώς μας θωρείς ακίνητος; Πού τρέχει ο λογισμός σου;
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Τι μας θωρείς ακίνητος και δε μας κατουράς
Αφού και ανδριάντα σε αξίωσε η Ελλάς
Γεώργιος Σουρής;
Τι μας θωρείς ακίνητος, που τρέχει ο προϋπολογισμός σου...
Πώς μας θωρείς ακίνητος; Πού τρέχει ο λογισμός σου;
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Τι μας θωρείς ακίνητος και δε μας κατουράς
Αφού και ανδριάντα σε αξίωσε η Ελλάς
Γεώργιος Σουρής;
Τι μας θωρείς ακίνητος, που τρέχει ο προϋπολογισμός σου...
Ιδού στάδιον δόξης λαμπρόν
Από το ποίημα του Γ. Χ. Ζαλοκώστα Το χάνι της Γραβιάς. (Ολόκληρο εδώ.)
[...]
Μετ’ ολίγον εδώ καταφθάνει
στρατιά μυριάνδρων εχθρών·
είναι στάδιον δόξης λαμπρόν
το μικρόν τούτο χάνι.
[...]
Εκεί κάτω κυττάξετε. Φθάνει
ο πομπώδης στρατός των εχθρών·
Ιδού στάδιον δόξης λαμπρόν
Το μικρόν τούτο χάνι.
[...]
The khan of Gravia
Behold a field ablaze in glory!
(Δικό μου αυτό· δεκτά και άλλα.)
Από το ποίημα του Γ. Χ. Ζαλοκώστα Το χάνι της Γραβιάς. (Ολόκληρο εδώ.)
[...]
Μετ’ ολίγον εδώ καταφθάνει
στρατιά μυριάνδρων εχθρών·
είναι στάδιον δόξης λαμπρόν
το μικρόν τούτο χάνι.
[...]
Εκεί κάτω κυττάξετε. Φθάνει
ο πομπώδης στρατός των εχθρών·
Ιδού στάδιον δόξης λαμπρόν
Το μικρόν τούτο χάνι.
[...]
The khan of Gravia
Behold a field ablaze in glory!
(Δικό μου αυτό· δεκτά και άλλα.)
το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνην
Κωνσταντίνος (Καισάριος) Δαπόντες, Κήπος Χαρίτων, [1768]. Πηγή.
Στο νέτι βρήκα μόνο αυτό το απόσπασμα:
Και βλέπουσα τον άμηραν αύξήσαντα τον θρήνον, παρά μικρόν δέ γέγονε παράφρων έκ την θλίψιν (το γάρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνην, εντεΰθεν και παράνομον πολλοί κατατολμώσι)
Κωνσταντίνος (Καισάριος) Δαπόντες, Κήπος Χαρίτων, [1768]. Πηγή.
Στο νέτι βρήκα μόνο αυτό το απόσπασμα:
Και βλέπουσα τον άμηραν αύξήσαντα τον θρήνον, παρά μικρόν δέ γέγονε παράφρων έκ την θλίψιν (το γάρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνην, εντεΰθεν και παράνομον πολλοί κατατολμώσι)
...
Mες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλ' η παρέα πίναμ' εψές·
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτου τα φαρμάκια.
Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο
και κάπου εφτυούσε καταγής.
Ω! πόσο βάσανο μεγάλο
το βάσανο είναι της ζωής!
Όσο κι ο νους να τυραννιέται,
άσπρην ημέρα δε θυμιέται.
Ήλιε και θάλασσα γαλάζα
και βάθος τ' άσωτ' ουρανού!
Ω! της αβγής κροκάτη γάζα,
γαρούφαλα του δειλινού,
λάμπετε, σβήνετε μακριά μας,
χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!
Tου ενού ο πατέρας χρόνια δέκα
παράλυτος, ίδιο στοιχειό·
τ' άλλου κοντόημερ' η γυναίκα
στο σπίτι λυώνει από χτικιό·
στο Παλαμήδι ο γιος του Mάζη
κ' η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.
― Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
― Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
― Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
― Φταίει πρώτ' απ' όλα το κρασί!
Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Kανένα στόμα
δεν τό βρε και δεν τό πε ακόμα.
Έτσι στη σκότεινη ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.
Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα
όπου μας έβρει μας πατεί.
Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!
Οι Μοιραίοι, Κώστας Βάρναλης (από τα Ποιητικά, O Kέδρος 1956)
Κι εδώ Κατράκης, Θεοδωράκης, Μπιθικώτσης.
Mες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλ' η παρέα πίναμ' εψές·
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτου τα φαρμάκια.
Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο
και κάπου εφτυούσε καταγής.
Ω! πόσο βάσανο μεγάλο
το βάσανο είναι της ζωής!
Όσο κι ο νους να τυραννιέται,
άσπρην ημέρα δε θυμιέται.
Ήλιε και θάλασσα γαλάζα
και βάθος τ' άσωτ' ουρανού!
Ω! της αβγής κροκάτη γάζα,
γαρούφαλα του δειλινού,
λάμπετε, σβήνετε μακριά μας,
χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!
Tου ενού ο πατέρας χρόνια δέκα
παράλυτος, ίδιο στοιχειό·
τ' άλλου κοντόημερ' η γυναίκα
στο σπίτι λυώνει από χτικιό·
στο Παλαμήδι ο γιος του Mάζη
κ' η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.
― Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
― Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
― Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
― Φταίει πρώτ' απ' όλα το κρασί!
Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Kανένα στόμα
δεν τό βρε και δεν τό πε ακόμα.
Έτσι στη σκότεινη ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.
Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα
όπου μας έβρει μας πατεί.
Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!
Οι Μοιραίοι, Κώστας Βάρναλης (από τα Ποιητικά, O Kέδρος 1956)
Κι εδώ Κατράκης, Θεοδωράκης, Μπιθικώτσης.
...
«Mέριασε, βράχε, να διαβώ», το κύμ’ ανδρειωμένο
λέγει στην πέτρα του γιαλού θολό, μελανιασμένο.
«Mέριασε! Mες στα στήθη μου, που ’σαν νεκρά και κρύα,
μαύρος βοριάς εφώλιασε και μαύρη τρικυμία.
...
O Bράχος και το Kύμα, από το Aριστοτέλης Bαλαωρίτης B΄. Ποιήματα και Πεζά, Ίκαρος 1981
«T’ άλογο! τ’ άλογο! Oμέρ Bριόνη,
το Σούλι εχούμησε και μας πλακώνει.
...
H Φυγή, ό.π.
Αχός βαρύς ακούγεται πολλά ντουφέκια πέφτουν.
Μήνα σε γάμο ρίχνονται, ουδέ σε χαροκόπι.
Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια.
Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο.
- Γιώργαινα ρίξε τ’ άρματα, δεν είν’ εδώ το Σούλι
εδώ είσαι σκλάβα του πασά, σκλάβα των Αρβανίτων.
- Το Σούλι κι αν προσκύνησε κι αν τούρκεψεν η Κιάφα
η Δέσπω αφέντες Λιάπηδες δεν έκανε δεν κάνει.
Δαυλί στο χέρι άρπαξε, κόρες και νύφες κράζει:
Σκλάβες Τούρκων μη ζήσετε, παιδιά μαζί μ’ ελάτε.
Και τα φουσέκια ανάψανε κι όλοι φωτιά γενήκαν.
Της Δέσπως, δημοτικό
Βρε δεν είν' εδώ το Σούλι, εδώ είναι του Ρασούλη...
«Mέριασε, βράχε, να διαβώ», το κύμ’ ανδρειωμένο
λέγει στην πέτρα του γιαλού θολό, μελανιασμένο.
«Mέριασε! Mες στα στήθη μου, που ’σαν νεκρά και κρύα,
μαύρος βοριάς εφώλιασε και μαύρη τρικυμία.
...
O Bράχος και το Kύμα, από το Aριστοτέλης Bαλαωρίτης B΄. Ποιήματα και Πεζά, Ίκαρος 1981
«T’ άλογο! τ’ άλογο! Oμέρ Bριόνη,
το Σούλι εχούμησε και μας πλακώνει.
...
H Φυγή, ό.π.
Αχός βαρύς ακούγεται πολλά ντουφέκια πέφτουν.
Μήνα σε γάμο ρίχνονται, ουδέ σε χαροκόπι.
Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια.
Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο.
- Γιώργαινα ρίξε τ’ άρματα, δεν είν’ εδώ το Σούλι
εδώ είσαι σκλάβα του πασά, σκλάβα των Αρβανίτων.
- Το Σούλι κι αν προσκύνησε κι αν τούρκεψεν η Κιάφα
η Δέσπω αφέντες Λιάπηδες δεν έκανε δεν κάνει.
Δαυλί στο χέρι άρπαξε, κόρες και νύφες κράζει:
Σκλάβες Τούρκων μη ζήσετε, παιδιά μαζί μ’ ελάτε.
Και τα φουσέκια ανάψανε κι όλοι φωτιά γενήκαν.
Της Δέσπως, δημοτικό
Βρε δεν είν' εδώ το Σούλι, εδώ είναι του Ρασούλη...
...
Μίρκο Κράλη, τι ζητάς;
εδώ δεν είναι παίξε γέλασε:
εδώ είναι Μπαλκάνια
Νίκος Εγγονόπουλος, «Όρνεον 1748», 31-33. Η Επιστροφή των Πουλιών, 1946. Ποιήματα, Β΄. Ίκαρος, 1977. 92.
Μίρκο Κράλη, τι ζητάς;
εδώ δεν είναι παίξε γέλασε:
εδώ είναι Μπαλκάνια
Νίκος Εγγονόπουλος, «Όρνεον 1748», 31-33. Η Επιστροφή των Πουλιών, 1946. Ποιήματα, Β΄. Ίκαρος, 1977. 92.
Με τη χαρακτηριστική μορφή, συνήθως, Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας
Οδυσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί:
Νυν η ταπείνωση των Θεών
Νυν η σποδός του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!
Οδυσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί:
Νυν η ταπείνωση των Θεών
Νυν η σποδός του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!
Πολύ συνηθέστερα: πεδίον δόξης λαμπρόν.
sarant
¥
Νομίζω δεν έχει αναφερθεί στα προηγούμενα, αν κάνω λάθος ας σβηστεί.
Αποχαιρέτα την την Χ. που χάνεις, ή και γενικότερα, το Χ. που χάνεις.
από τον τελευταίο στίχο του "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον" του Καβάφη, όπου βέβαια Χ = Αλεξάνδρεια:
http://users.hol.gr/~barbanis/cavafy/antony-gr.html
Αποχαιρέτα την την Χ. που χάνεις, ή και γενικότερα, το Χ. που χάνεις.
από τον τελευταίο στίχο του "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον" του Καβάφη, όπου βέβαια Χ = Αλεξάνδρεια:
http://users.hol.gr/~barbanis/cavafy/antony-gr.html
sarant
¥
Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες
Παρατίθεται συχνά, αρκετές φορές χωρίς αναφορά του Σεφέρη (ένδειξη παροιμιακότητας, η μη αναφορά του ποιητή).
Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες·
τούτες τις πέτρες τις εσήκωσα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες τις αγάπησα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες, τη μοίρα μου.
Παρατίθεται συχνά, αρκετές φορές χωρίς αναφορά του Σεφέρη (ένδειξη παροιμιακότητας, η μη αναφορά του ποιητή).
Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες·
τούτες τις πέτρες τις εσήκωσα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες τις αγάπησα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες, τη μοίρα μου.
Με πρόλαβες, συνονόματε. :) Ολόκληρο επίσης στο cavafy.com.
Ας συμπληρώσω τα ακουστικά και τα μεταφραστικά:
διαβάζει: Χορν Δημήτρης, Ανέκδοτη ηχογράφηση, 1962
διαβάζει: Σαββίδης Γ. Π., K.Π. Kαβάφη, Ποιήματα, I, (1896-1918), Διόνυσος
διαβάζει: Σουλιώτης Μίμης, Ανέκδοτη ηχογράφηση, Αθήνα 2002
διαβάζει: Ευθυμίου Κυριάκος, Κ.Π. Καβάφη, Ποιήματα (1896-1933), In Autumn Leaves Ltd 2005
and bid farewell to the city you are losing,
farewell to the Alexandria you love.
(Poems by C. P. Cavafy. Translated, from the [??] Greek, by J. C. Cavafy. Ikaros, 2003)
and say goodbye to her, to the Alexandria you are losing.
(C.P. Cavafy, Collected Poems. Translated by Edmund Keeley and Philip Sherrard. Edited by George Savidis. Revised Edition. Princeton University Press, 1992)
and bid farewell to her, to Alexandria whom you are losing.
Translated by George Valassopoulo (E.M. Forster, Pharos and Pharillon, Hogarth Press, 1923)
and bid farewell to the Alexandria you are losing.
(C.P. Cavafy, The Canon. Translated from the Greek [??] by Stratis Haviaras, Hermes Publishing, 2004)
Say goodbye to Alexandra leaving, then say goodbye to Alexandra lost.
Alexandra leaving - Leonard Cohen
...
Μια που ο Καβάφης τιμάται ιδιαίτερα σ' αυτό το νήμα και πιάσαμε την Αλεξάνδρεια, ορίστε και η επιγραφή στο σπίτι του εκεί:
Τη φωτογραφία με τη λεζάντα «Αποχαιρετισμός στην Αλεξάνδρεια» μου είχε στείλει καλός φίλος που συμμετείχε στην αποστολή Green Project Africa 2010, ο οποίος στην Αλεξάνδρεια επισκέφτηκε δύο μέρη, τη Βιβλιοθήκη και το σπίτι του Καβάφη.
Μια που ο Καβάφης τιμάται ιδιαίτερα σ' αυτό το νήμα και πιάσαμε την Αλεξάνδρεια, ορίστε και η επιγραφή στο σπίτι του εκεί:
Τη φωτογραφία με τη λεζάντα «Αποχαιρετισμός στην Αλεξάνδρεια» μου είχε στείλει καλός φίλος που συμμετείχε στην αποστολή Green Project Africa 2010, ο οποίος στην Αλεξάνδρεια επισκέφτηκε δύο μέρη, τη Βιβλιοθήκη και το σπίτι του Καβάφη.