Your slip is showing: Γλωσσικές και μεταφραστικές γκάφες (και μικρολαθάκια)

Άκουσα πριν από λίγο καιρό ρεπορτάζ τού Σταρ για τη Γευγελή και τα καζίνα της, και το πώς προσελκύουν εκεί τους Έλληνες. «Τα δέλεαρ είναι πολλά», είπε η δημοσιογράφος χαρακτηριστικά, και άρχισε να τα απαριθμεί. Βέβαια δεν περιμένει κανείς να ακούσει για «τα δελέατα», αλλά δεν μπορούσε κι αυτή να βρει άλλη λέξη να χρησιμοποιήσει;

Σχετικό νήμα εδώ: το ήπαρ, τα ήπατα - το φρέαρ, τα φρέατα - το δέλεαρ, τα δελέατα.
 
Για κάποιο λόγο έχω την αίσθηση ότι είναι το ίδιο είδος λάθους με το "ο πάτερ Ακάκιος". Έχουμε συνηθίσει ν' ακούμε και να λέμε μονίμως μόνο έναν τύπο της λέξης, κι όταν χρειαστούμε τους άλλους δεν τους βρίσκουμε στα ράφια του μυαλού, και κοτσάρουμε αυτόν τον έναν που ξέρουμε, γιατί πού να ψάχνεις τώρα άλλη λέξη.
 

nickel

Administrator
Staff member
Π.χ. ... Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν ως γνωστόν το δέλεαρ των φοροαπαλλαγών και του απόρρητου για να προσελκύσουν χρήματα από το εξωτερικό... Αλλά τα κεφάλαια αυτά δεν παραμένουν εκεί όπου πρωταρχικά παγιδεύτηκαν λόγω του δέλεαρ της φοροαποφυγής και της εχεμύθειας...
http://tvxs.gr/news/kosmos/fainomeno-johatsu-anthropoi-stin-iaponia-eksafanizontai

Ε, ναι, πού να ψάχνεις τώρα άλλη λέξη; :-)
 
Από άρθρο εφημερίδας:

η υπουργός Λυδία Κονιόρδου επαναφέρει το θέμα κήρυξης ως διατηρητέων ενός αριθμού επιπλέον των προβλεπομένων στη σύμβαση κτιρίων με τον επενδυτή που ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Είναι που οι μετοχές κάνουν σφιχτή και σαφή την πρόταση. ;)
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Από άρθρο εφημερίδας:

η υπουργός Λυδία Κονιόρδου επαναφέρει το θέμα κήρυξης ως διατηρητέων ενός αριθμού επιπλέον των προβλεπομένων στη σύμβαση κτιρίων με τον επενδυτή που ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Είναι που οι μετοχές κάνουν σφιχτή και σαφή την πρόταση. ;)

Λες γι' αυτό να απέσυρε την ιδέα της; :)
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Από το ίδιο άρθρο:

«η οποία περιλαμβάνει ως υποχρέωση την ολοκλήρωση της αδειοδότησης για την ανάπτυξη στο Ελληνικό και την ολοκλήρωση της συναλλαγής έως τον Σεπτέμβριο. Καθίσταται σαφές πως η ανάπτυξη κινδυνεύει και πάλι να τιναχθεί στον αέρα»

Τι διάολο, γράφουν ελληνικά και σκέφτονται αγγλικά; Development;

3. The process of converting land to a new purpose by constructing buildings or making use of its resources.

Δεν ξέρω η λέξη «ανάπτυξη» να έχει τέτοια σημασία. Καινούργιο φρούτο από την Εσπερία;

My thumb's down. Για την πρόσφατα χιλιομασημένη τσίχλα του «καθίσταται σαφές» θα γκρινιάξω αλλού.
 
Και σκάει το τηλεοπτικό σποτ της Schweppes όλο ατμόσφαιρα και λέει: «Τα κορίτσια κρύβονται. Οι γυναίκες αναζητούν.»

Ναι, το πιάσατε. Hide and seek. Άστο αμετάφραστο το ρημάδι...
 

SBE

¥
Δεν έχει σημασία στην προκειμένη περίπτωση, και καλώς το μετάφρασαν. Πρόκειται για διαφημιστικό σλόγκαν, και δεν είναι πρώτη φορά που είχαμε στην Ελλάδα μεταφρασμένα σλόγκαν που δεν βγάζαν και πολύ νόημα αλλά πιάσανε. Και το συγκεκριμένο νόημα βγάζει, κι ας μην κάνει λογοπαιγνιο.
 
Νόθο δεινοσαυράκι ανακάλυψε η Huffington Post: τον "νοθόσαυρο (nodosaur)". Αφού η αναζήτηση απαγορεύεται διά ροπάλου, θα μπορούσε να ψυλλιαστεί κάτι από εκείνο το "d" που δεν ταιριάζει για "θ", άσε που μια στοιχειώδης γνώση ξένης γλώσσας θα βοηθούσε τα μάλα (αγγλ. node, γαλλ. noeud, ιτ. nodo). Η ετυμολογία βέβαια είναι εύκολο να βρεθεί έτοιμη στο πιάτο, π.χ. στο Merriam-Webster: New Latin, from Latin nodus node, knot + New Latin -saurus. Η πλάκα είναι ότι nothosaurus υπήρξε, αλλά δεν έχει καμία σχέση με τον nodosaurus και μάλιστα έζησε πιο παλιά απ' αυτόν (κάτι ψιλά, γύρω στα 120 εκατομμύρια χρόνια). Ελληνική απόδοση δεν γνωρίζω αν υπάρχει, αλλά υποθέτω ότι θα παραμείνει αμετάφραστος (νοδόσαυρος) και όχι π.χ. οζόσαυρος. Αυτό όμως δεν έχει τόση σημασία. Με τρώει η αγωνία αν, μέχρι να ανακαλύψουν και άλλοι το δεινοσαυράκι, θα το έχει υιοθετήσει κάποιος χριστιανός και θα έχουν πάψει να το λένε μούλικο.
 

nickel

Administrator
Staff member
Στο Δεινόσαυροι: το πλήρες βιβλίο όντως το Nodosaurus το έχω αποδώσει Νοδόσαυρος. Μόλις έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου για να βεβαιωθώ, έκανε μία κι ανοιξε μόνο του... στον Νοθόσαυρο (Nothosaurus). :D

Ελπίζω να μη θέλεις να πεις ότι ο επιμελητής άλλαξε τον νοδόσαυρο σε νοθόσαυρο, γιατί το αγγλικό βιβλίο του Steve Parker, όπως είδα στην Αμαζόνα, έχει και Nodosaurus + nodosaurids και Nothosaurus + nothosaurs.

Σας διέφυγε ωστόσο μια άλλη γκάφα: ο Πάπυρος έχει σχετική εγγραφή με -ω-: νωδόσαυρος.

νωδόσαυρος ο
ζωολ. απολιθωμένο γένος ερπετών.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ: [Νόθο αντιδάνειο συνθ., πρβλ. αγγλ. nodosaurus < λατ. nodus «ρόζος, εξόγκωμα» + σαύρα).


Αυτό κι αν είναι νόθο: διότι ο νωδός δεν έχει δόντια και θα είχε μεγάλες αντιρρήσεις ο νοδόσαυρος να τον πούνε φαφούτη.
 

nickel

Administrator
Staff member
Και για να λυθεί κι αυτή η απορία:

These wider plates were covered in regularly arranged bony nodules, which give the animal its scientific name. It had four short legs, five-toed feet, a short neck, and a long, stiff, clubless tail. The head was narrow, with a pointed snout, powerful jaws, and small teeth.
https://en.wikipedia.org/wiki/Nodosaurus
 
Ελπίζω να μη θέλεις να πεις ότι ο επιμελητής άλλαξε τον νοδόσαυρο σε νοθόσαυρο, γιατί το αγγλικό βιβλίο του Steve Parker, όπως είδα στην Αμαζόνα, έχει και Nodosaurus + nodosaurids και Nothosaurus + nothosaurs

Όχι όχι, τους έχουμε και τους δύο. Με τον επιμελητή είχαμε στενή συνεργασία, δεν θα μου έκανε τέτοια κουτσουκέλα.
 
Κυκλοφορούν δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία ένα φρικαλέο διαδικτυακό παιχνίδι ονόματι "blue whale" εξωθεί έφηβες στην αυτοκτονία και είναι ήδη υπεύθυνο για πολλούς θανάτους. Δεν θα σχολιάσω περισσότερο το ίδιο το «παιχνίδι», γιατί ό,τι και να πω λίγο θα είναι. Σίγουρα πάντως η ιστορία αποτελεί υπενθύμιση ότι, είτε συμβαίνει όντως κάτι τέτοιο είτε όχι, το διαδίκτυο απαιτεί προσοχή.

Ο λόγος που αναφέρω το θέμα εδώ είναι γλωσσικός: σε αντίθεση με το άρθρο τού παραπάνω συνδέσμου, η πιο συνηθισμένη μετάφραση στον ελληνικό τύπο (και στην τεράστια ψηφιακή παρασκιά του) είναι «μπλε φάλαινα», παρά το γεγονός ότι "blue whale" στα αγγλικά είναι η γνωστή γαλάζια φάλαινα, και το όνομα σ' αυτήν την περίπτωση αναφέρεται άμεσα στο συγκεκριμένο κήτος.
 
home sapiens.jpg

Home sapiens. Όπως λέμε home cinema.

home sapiens 1.jpg

Όσο τον Γκρεκοπίθηκο (Graecopithecus) ας τον πούμε Ελλαδοπίθηκο βρε παιδιά, να γίνουμε όλοι μια ωραία ατμόσφαιρα. Ποιος τον θυμάται τώρα τον Helladopithecus, σάματις θα έρθει να διαμαρτυρηθεί; Βέβαια αυτό το λέει ολόκληρος επίκουρος καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του ΕΚΠΑ (στο 1:03 σε βίντεο που βρίσκεται σε ανάρτηση του facebook, στο παρακάτω λινκ, από το οποίο και το δεύτερο screenshot) οπότε μπορεί να έχω εγώ κάπου λάθος. Mπορεί κάτι να άλλαξε στην ταξινομική στο μεταξύ - αν και δεν φαντάζομαι να ταυτίστηκαν αυτά τα δύο είδη. Διαβάζω εδώ ότι όχι μόνο είναι άλλο είδος αλλά απέχουν μεταξύ τους και καμιά δεκαριά εκατομμύρια χρόνια. Μάλλον ο καθηγητής δεν το πολυσκέφτηκε εκείνη την ώρα ή του φάνηκε ότι "δεν τρέχει και τίποτα" να κάνουμε μια ελεύθερη απόδοση του ονόματος στο πόδι και δεν θυμόταν ότι το άλλο όνομα είναι κατειλημμένο.

Όλα αυτά via Ελληνικά Hoaxes στο facebook.

Όσο για τον clickbait τίτλο "ο πρώτος Homo sapiens πιθανόν να ήταν Έλληνας" δεν ξέρω από πού να τον πιάσω, αλλά ευτυχώς δεν είναι γλωσσικό και μπορώ να αφήσω το θέμα και να τραβάω απλώς τα μαλλιά μου. Αν ήμουν καλή στο φώτοσοπ, πάντως, θα έβαζα στον Graecopithecus την περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη κι ένα μπεγλέρι.
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Για να μην κολλήσουμε στον... Γκρέκο μασκαρά, ας πούμε επίσης ότι η σωστή μεταγραφή πρέπει να είναι Γραικοπίθηκος. Ο Γραικός ήταν ελληνική λέξη πριν γίνει το Græcus των Ρωμαίων.

Π.χ. στα Μετεωρολογικά του Αριστοτέλη:

ᾤκουν γὰρ οἱ Σελλοὶ ἐνταῦθα καὶ οἱ καλούμενοι τότε μὲν Γραικοὶ νῦν δ' Ἕλληνες.


Περισσότερα εδώ:
https://el.wikipedia.org/wiki/Γραικός
 

daeman

Administrator
Staff member


Τι ψυχή έχουν 260 χιλιόμετρα; Ένα τσιγάρο δρόμος... Η Πάτρα της Αθήνας. :whistle:

Now that I've dropped out, why is life dreary, dreary?
Answer my weary query, Timothy Leary, dearie

Manchester, England, England, across the Atlantic Sea

And I'm a genius, genius, I believe in God
And I believe that God believes in Claude

That's me


We starve, look at one another, short of breath
Walking proudly in our winter coats
Wearing smells from laboratories
Facing a dying nation of moving paper fantasy
Listening for the new told lies
With supreme visions of lonely tunes
 
Top