metafrasi banner

wicked = γαμάτος (;)

nickel

Administrator
Staff member
Αξιοποιώ σχόλιο (με υπογραφή Hellegennes Alexandrine) στο σημερινό νήμα-πόνημα του Σαραντάκου:
http://sarantakos.wordpress.com/2011/08/23/mpelles/#comment-78748

Το γαμάτο δεν είναι υπερθετικός βαθμός του “καλός”. Θα τολμήσω να πω ότι είναι η σωστή μετάφραση του αγγλικού “wicked”, που μεταξύ άλλων σημαίνει τρομερό, φοβερό, απίστευτο, μοναδικό, πέρα από κάθε προσδοκία, που κάνει όλα τα άλλα υποδεέστερα (κατατροπώνει), ξεχωριστό, εντυπωσιακό.

Πολύ, πολύ σπάνια δηλώνει “καλύτερο όλων”. Η συνηθέστερη χρήση του είναι ως πολύ καλό/εντυπωσιακό/ξεχωριστό ή αξιοπρόσεκτο. Στην ουσία είναι το επίθετο του “γαμάω”, με την μεταφορική του έννοια (η νέα πόρσε καρέρα 991 γαμάει = είναι γαμάτη).

Συνώνυμα του “γαμάει” είναι τα: δίνει, τελικιάζει (ιδίως για μηχανοκίνηση), σπέρνει, τον δίνει, τα σπάει.

Προσωπικά, δεν νομίζω ότι θα ξεχαστεί γρήγορα. Δεν είναι κάποια εφήμερη λέξη, βρίσκεται πάρα πολύ καιρό σε κυκλοφορία -αρκετό για να υπάρχει στα λεξικά- και είναι παράγωγο του “γαμέω”, που παραδοσιακά δίνει λέξεις που μένουν. Επίσης δεν την βρίσκω καθόλου αντιαισθητική κι αντιθέτως βρίσκω ότι έλειπε από το λεξιλόγιο το αντίστοιχο του wicked. Είναι λέξη-πασπαρτού, που χρησιμοποιείται όταν η περίφραση ή άλλα επίθετα φαίνονται “λίγα”.

Ελάχιστες παρατηρήσεις:
Τα μισά συνώνυμα τού γαμάει μού είναι άγνωστα.
«...βρίσκεται πάρα πολύ καιρό σε κυκλοφορία -αρκετό για να υπάρχει στα λεξικά-»: Η διατύπωση είναι δίσημη. Ας μη νομιστεί ότι το γαμάτος έχει περάσει στα λεξικά.
Είναι παράγωγο του «γαμάω», βέβαια, όχι του αρχαίου «γαμέω».

Και το καίριο ερώτημα: Αντιστοιχεί στο wicked; Μήπως είναι λίγο πιο έντονο, ακριβώς λόγω της σχέσης με το γαμάω; Μήπως αντιστοιχεί περισσότερο στο fucking good;

Πάντως, ακόμα κι αν δεν ταιριάζει στον καθωσπρεπισμό μας, ο Hellegennes έχει καταθέσει αρκετά συνώνυμα.

Ιδού και ένα σχόλιο του Κουίνιον (20/11/2010) για το wicked:

Linguistically, this week's royal engagement was
enlivened by the comment by Camilla, Duchess of Cornwall, Prince
William's stepmother, who said it was wicked. The word is too well
established in British slang to need comment, though some writers
were surprised to hear it from a 63-year-old granny. Most people
equate it with the 1970s African-American scene, but lexicographer
Jonathon Green has traced its sense of "excellent, wonderful" to
the 1840s. And P G Wodehouse employed it as long ago as 1925 in the
appropriately upper-class milieu of Carry on, Jeeves: "A most
amazing Johnnie who dishes a wicked ragout."

Γαμάτο!
 
Δεν θα ξεχάσω μια φίλη που προσπαθούσε να θυμηθεί το όνομα του εστιατορίου Ο Χαμός στη Μήλο: "Είναι κάτι κακό... αλλά με την καλή έννοια...: Ο Χαμός; Το Φοβερό; Το Γαμάτο;" :-D
 

crystal

Moderator
Εμένα το αγγλικό αντίστοιχο που μου ήρθε αυθόρμητα στο μυαλό ήταν το "awesome". Είμαι πολύ εκτός, λέτε;
 
Θυμάμαι ότι ο Wodehouse έλεγε και mean με την έννοια αυτή, αλλά δεν μου έρχεται κάποια φράση.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ωραίο παράδειγμα το mean, γιατί είναι παρόμοια περίπτωση, με νοηματική στροφή 180 μοιρών.
 
Εμένα το αγγλικό αντίστοιχο που μου ήρθε αυθόρμητα στο μυαλό ήταν το "awesome". Είμαι πολύ εκτός, λέτε;

Όχι, το awesome είναι συνώνυμο του wicked (σε αυτήν την έννοια). Ήθελα να το γράψω στην αρχική παρατήρηση αλλά το ξέχασα.

Η αρχική σημασία του wicked είναι ο αυθεντικά κακός, ο διαβολικά μοχθηρός. Υποψιάζομαι ότι η έννοια του ως καταπληκτικός είναι επίδραση του κακός=συναρπαστικός/καταπληκτικός. Όπως "bad boys", "you are bad/naughty", κτλ. Δεδομένου ότι και οι δυο έννοιες είναι αμερικάνικες, νομίζω ότι η σύνδεσή τους δεν είναι παράλογη.
 

pontios

Well-known member
I know this is incidental to the discussion... but it might be worth a mention here.

I think sick has an equivalent meaning to wicked (in the slang sense).
There's also "fully sick" and "wicked bad" or "wicked cool "... colorful terms with slightly different nuances.

So wicked has a sick partner. :inno:
 
That's correct, but this is too new a sense to transgress it's traditional meaning, while wicked has been used as a synonym for cool/awesome for quite a few decades (at least since 1920, according to OED). It's not extreme to state that this sense of wicked is now more frequent than it's original one; and I think it's safe to assume that sick as in cool is only a passing slang sense which will be forgotten very quickly (this is literary the case for the majority of slang which are known words and derive their slang sense from already existent ones).

Συγγνώμη για την Αγγλική, αλλά δεν γνωρίζω πόσο καλά ελληνικά ξέρει ο pontios.
 

pontios

Well-known member
Έχεις δίκιο,μπορεί να είναι μια παροδική φάση.
Πάντως στη συχνότητα χρήσης, ίσως ξεπερνάει και το wicked αυτή την στιγμή στην Αμερική;

http://www.learnenglishnow.com/Slang_Campus.html

Συγνώμη άμα φύγαμε από το αρχικό θέμα... άλλα έτσι αποκτούμε και εγκύκλιες (να μην πούμε άσχετες) γνώσεις. ;)
 
Δεν ξέρω κατά πόσο είναι σωστό να το γράψω εδώ, αλλά είναι ενδιαφέρον ότι το "γαμάτο" είναι στην αντίπερα όχθη του "γαμώτο". Εκτός από επιφώνημα, χρησιμοποιείται και σαν ουσιαστικό στο "σαν ανάποδο γαμώτο", που είναι αντιδιαμετρικά αντίθετο του "γαμάτο".

Μιας και είμαστε στο φόρουμ English-Greek queries, να πω ότι το "γαμώτο" είναι καλή μετάφραση των: dammit*, damn it, dang it, darn it, doggone it και dagnabbit. Τα δυο τελευταία είναι πλέον σχεδόν σε αχρηστία, αλλά μπορεί κανείς να τα συναντήσει σε παλιότερα κείμενα ('40-'60). Είναι όλα ευθέως αντίστοιχα του "γαμώτο", αφού εμπεριέχουν το "it". Τα doggone και dagnab είναι ευφημισμοί για το god damn ενώ τα dang και darn παραλλαγές του damn. Σε κείμενα που η χρήση του γαμώτο ήταν μη επιτρεπτή, συνηθίζονταν στην μετάφραση τα "κατάρα!", "ανάθεμα!" ή "να πάρει!"


* φωνητική γραφή του "damn it".
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Πάντως, εγώ θυμάμαι έναν (πιτσιρικά) υπάλληλο σε δισκοπωλείο του Λονδίνου πριν 7-8 χρόνια που μου είπε τι χρωστάω, του έδωσα τα λεφτά, και την ώρα που τα μετρούσε είπε «Wicked!», σαν να έλεγε «σούπερ», «άναγειάσου» ή κάτι παρόμοιο, δηλαδή «μπράβο, καλά τα πας με τις λίρες κοπελιά».
 
Πάντως, εγώ θυμάμαι έναν (πιτσιρικά) υπάλληλο σε δισκοπωλείο του Λονδίνου πριν 7-8 χρόνια που μου είπε τι χρωστάω, του έδωσα τα λεφτά, και την ώρα που τα μετρούσε είπε «Wicked!», σαν να έλεγε «σούπερ», «άναγειάσου» ή κάτι παρόμοιο, δηλαδή «μπράβο, καλά τα πας με τις λίρες κοπελιά».

Στην Αγγλία έχει περισσότερο την χρήση ενός ήπιου "πολύ καλά", "ωραία" ή "εντάξει". Θυμίζω ότι η χρήση εμφανίστηκε πρώτα στις ΗΠΑ.

Άρα αυτό που σου είπε ο πιτσιρικάς ήταν "είμαστε εντάξει". Το λέω εκ πείρας. Στην Αγγλία έχουν την τάση να είναι εμφατικοί. Πετάνε πολύ συχνά brilliant, superb, great κτλ., όταν θέλουν απλώς να πούνε "εντάξει". Συχνά θα σε ευχαριστήσουν για κάτι που πρέπει να τους ευχαριστήσεις εσύ ή θα σου πούνε συγγνώμη για κάτι που πρέπει να ζητήσεις συγγνώμη εσύ.

Συζήτηση για τα μεταφραστικά του γαμώτο, κι εδώ: fucking: Για την επταγράμματη λέξη.

Και καλώς όρισες κι από τα μέρη μας Ελληγενή!

Ευχαριστώ, καλώς σάς βρήκα. Παρακολουθώ το φόρουμ σας καιρό αλλά δεν είχα ποτέ λογαριασμό.
 
Το wicked μεταφράζεται και "Πρώτο!" ή "Πολύ πρώτο!"

Κι εγώ το έχω ακούσει πολλές φορές όπως το λέει η Παλάβρα.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Στην Αγγλία έχει περισσότερο την χρήση ενός ήπιου "πολύ καλά", "ωραία" ή "εντάξει". Θυμίζω ότι η χρήση εμφανίστηκε πρώτα στις ΗΠΑ.
Θενκς φορ κλαριφάινγκ δατ :D (Καλώς ήρθες και από μένα)
 
Top