metafrasi banner

Shakespeare Sonnet 57

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Συγκεκριμένα οι δυο πρώτοι στίχοι:

Being your slave, what should I do but tend
Upon the hours and times of your desire?


Μήπως έχει κανένας κάποια έγκυρη μετάφραση;
 

nickel

Administrator
Staff member
Η μετάφραση του Ρώτα και της Δαμιανάκου αρχίζει:

Αφού είμαι σκλάβος σου πού αλλού μπορούσα να προσέχω
απ' της επιθυμίας σου τις ώρες και στιγμές;


Υπάρχουν και λιγότερο έγκυρες:

Σαν σκλάβος σου, τι άλλο να υπηρετώ
απ' της επιθυμίας σου τις ώρες και στιγμές;
 

daeman

Administrator
Staff member
Βρήκα κι αυτήν εδώ, ως εναλλακτική αν σου κάνει:

Σκλάβος σου όντας, τι να κάνω παρά να καρτερώ
Της επιθυμίας σου τις ώρες και τον χρόνο;
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ: Σονέτα (αΝεΜοΔείΚτΗς)
Μετάφραση : Χριστίνα Μπάμπου - Παγκουρέλη
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν καταλαβαίνω πάντως πως, δίπλα μάλιστα στον σκλάβο, διαφεύγει από τους μεταφραστές ότι tend upon = wait upon = υπηρετώ.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Προφανώς γι' αυτό προτίμησα κι εγώ την "λιγότερο έγκυρη", επειδή αποδίδει σωστά το tend upon.
 

daeman

Administrator
Staff member
Δεν καταλαβαίνω πάντως πως, δίπλα μάλιστα στον σκλάβο, διαφεύγει από τους μεταφραστές ότι tend upon = wait upon = υπηρετώ.

Έλα ντε! :confused:
Αν θες να το αναλύσουμε, εικάζω ότι οι Ρώτας-Δαμιανάκου επέλεξαν το προσέχω χωρίς να προσέξουν ίσως ότι το upon που ξεκινάει τον επόμενο στίχο είναι αναπόσπαστο του tend. Η Μπάμπου-Παγκουρέλη, από την άλλη, (αν δεν ήταν αβλεψία) ίσως επέλεξε συνειδητά το καρτερώ γιατί της ταίριαζε καλύτερα με τα χρονικά ώρες και στιγμές που ακολουθούν.
Τη λιγότερο έγκυρη που αναφέρεις στο #2, ποιος την υπογράφει;
 
Δηλαδή, εσείς με ποια σημασία ερμηνεύετε το "πού αλλού μπορούσα να προσέχω
απ' της επιθυμίας σου τις ώρες και στιγμές;"
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Αμβρόσιε, το "προσέχω" δεν είναι συνώνυμο με το "υπηρετώ".
"Προσέχω τις στιγμές και τις ώρες της επιθυμίας σου" μπορεί κάλλιστα να σημαίνει "παρακολουθώ".
 
Δεν ξέρω. Θεωρώ το νόημα ξεκάθαρο και πιστό στο πρωτότυπο. Επιπλέον, θεωρώ ότι ρυθμικά και προσωδιακά είναι η καλύτερη μετάφραση απ' όσες έχουν παρουσιαστεί μέχρι στιγμής στο νήμα.

Και για του λόγου το αληθές, από το ΛΚΝ:

προσέχω [proséxo]
3α. ασχολούμαι με κπ. ιδιαιτέρως, τον φροντίζω, τον περιποιού μαι:
 

Elena

¥
. Η Μπάμπου-Παγκουρέλη, από την άλλη, (αν δεν ήταν αβλεψία) ίσως επέλεξε συνειδητά το καρτερώ γιατί της ταίριαζε καλύτερα με τα χρονικά ώρες και στιγμές που ακολουθούν.

Μια χαρά είναι η απόδοση της Μπάμπου-Παγκουρέλη -ιδιαίτερα αν δει κανείς το 55, το 56 και, ιδιαίτερα, τη συνέχεια του 57...

Στις γαλλικές να δείτε τι γίνεται... :)
 

daeman

Administrator
Staff member
Δεν ξέρω. Θεωρώ το νόημα ξεκάθαρο και πιστό στο πρωτότυπο. Επιπλέον, θεωρώ ότι ρυθμικά και προσωδιακά είναι η καλύτερη μετάφραση απ' όσες έχουν παρουσιαστεί μέχρι στιγμής στο νήμα.

Και για του λόγου το αληθές, από το ΛΚΝ:

προσέχω [proséxo]
3α. ασχολούμαι με κπ. ιδιαιτέρως, τον φροντίζω, τον περιποιού μαι:

Ασφαλώς, όπως στη φράση προσέχω τα παιδιά (έκαστος με τους συνειρμούς του;)).
Δεν ξέρω αν η σημασία αυτή ήταν πιο διαδεδομένη, παρέπεμπε δηλαδή πιο άμεσα στο φροντίζω, πριν 40+ χρόνια που έγινε αυτή η μετάφραση. Ίσως έτσι εξηγείται η επιλογή των Ρώτα-Δαμιανάκου· τώρα που το ξανασκέφτομαι μου φαίνεται απίθανο (αν όχι αδύνατο) δυο τόσο έμπειροι μεταφραστές να μην προσέξουν τη μετάφραση και μάλιστα στην αρχή του σονέτου. Εμένα πάντως το προσέχω μάλλον αλλού με στέλνει, όχι στο tend upon [φροντίζω (να ικανοποιήσω επιθυμίες, ανάγκες)]=>υπηρετώ του πρωτότυπου. Έτσι, παραβλέποντας για λίγο ρυθμό και προσωδία (παράγοντες καθοριστικούς στη μετάφραση ποιητικού λόγου αλλά σε καμιά περίπτωση ειδικότητές μου) και αντιπαραβάλλοντας αγγλικό κι ελληνικό δίστιχο, το προσέχω με ξενίζει και μεταφραστικά προτιμώ μάλλον τη "λιγότερο έγκυρη" εκδοχή.
 

nickel

Administrator
Staff member
Πολλές φορές αυτά που, σε μεταφράσεις ποίησης ιδιαίτερα, μας μοιάζουν με κακές μεταφραστικές επιλογές, έχουν επιβληθεί από το μέτρο, τη ρίμα ή κάποια άλλη ανάγκη — και απλώς ο μεταφραστής ελπίζει στο τελικό αποτέλεσμα και στο ότι δεν θα κάτσουν τίποτα ψείρες με τα κείμενα δίπλα δίπλα για να βρουν μεταφραστικά λάθη. Το δικό μου σχόλιο έλεγε κυρίως ότι ο σκλάβος ταιριάζει πολύ με το υπηρετώ, περισσότερο απ' ό,τι με το προσέχω ή το καρτερώ.
 
Ασφαλώς, όπως χρησιμοποιείται στη γλώσσα εν γένει. Και το tend upon πώς χρησιμοποιείται; Σε τι συνάψεις και σε τι περιπτώσεις το συναντάμε; Ας μην ξεχνάμε ότι και αυτό είναι μια σύναψη πολύ παλιομοδίτικη πλέον. Τέλος, μιλάμε για μετάφραση ποίησης, πράγμα που σημαίνει ότι ο κάθε μεταφραστής μπορεί να κάνει στην κυριολεξία ό,τι αυτός θέλει, από τη στιγμή που ξέρει τι κάνει και για ποιο λόγο το κάνει. Ακόμα και μεγάλες σημασιολογικές αποκλίσεις ενδέχεται να επιτρέπονται, αν με αυτό τον τρόπο θα διατηρηθεί το ιδιαίτερο πνεύμα και η ουσία του κειμένου (κατά την άποψη του μεταφραστή και σύμφωνα με τον τρόπο που το προσεγγίζει). Αυτό είναι τεράστιο κεφάλαιο και δεν νομίζω ότι μπορούμε καν να το πιάσουμε εδωπέρα.

Αλλά, κατά την γνώμη μου δεν χρειάζεται να το πιάσουμε, για τον απλούστατο λόγο ότι η μετάφραση είναι και από στενής, καθαρά νοηματικής απόψεως, σωστή.
 

daeman

Administrator
Staff member
Πολλές φορές αυτά που, σε μεταφράσεις ποίησης ιδιαίτερα, μας μοιάζουν με κακές μεταφραστικές επιλογές, έχουν επιβληθεί από το μέτρο, τη ρίμα ή κάποια άλλη ανάγκη — και απλώς ο μεταφραστής ελπίζει στο τελικό αποτέλεσμα και στο ότι δεν θα κάτσουν τίποτα ψείρες με τα κείμενα δίπλα δίπλα για να βρουν μεταφραστικά λάθη. Το δικό μου σχόλιο έλεγε κυρίως ότι ο σκλάβος ταιριάζει πολύ με το υπηρετώ, περισσότερο απ' ό,τι με το προσέχω ή το καρτερώ.

Ναι, Ambrose και nickel, I'm a lousy louse, το παραδέχομαι!
Do I get a penance for this, or will you just let me get away with it this time?:eek:
Πού να δείτε και τις δικές μου επιλογές, όποτε έτυχε να βρεθώ μπροστά σε ποίημα! Δεν το γλιτώνω το μεταφραγγέλιο...
 
Top