Pariser Platz, Paris square, Πλατεία Παρισίων, Παρίζερπλατς;

[sarant]

Στο χτεσινό ένθετο της Κυριακάτικης Ε που αναδημοσιεύει άρθρα της Νιου Γιορκ Τάιμς, υπάρχει ένα άρθρο του Φρίντμαν ο οποίος λέει ότι έκανε περίπατο στην Paris square του Βερολίνου μαζί με μια Ούλρικε Γκράαλφς, βερολινέζα, και... και δεν μ' ενδιαφέρει παραπέρα, θέλω να εστιαστούμε στο Paris Square. Η εφημερίδα μεταγραμματίζει όλα τα κύρια ονόματα, αυτό εδώ όμως το τοπωνύμιο το αφήνει αμήχανα όπως το βρήκε. Όπως το βρήκε, αλλά όχι όπως λέγεται στη γλώσσα του τόπου του. Ο Αμερικανός αρθρογράφος έκρινε σωστό να το μεταφράσει στα αγγλικά. Εμείς τι κάνουμε σε ανάλογες περιπτώσεις;

Υπόψιν ότι πρόκειται για αρκετά γνωστή πλατεία. Εγώ θα το έγραφα Παρίζερ Πλατς, μάλλον. Τι λέτε;

 

[drsiebenmal]

Για την πληρότητα και μόνο, να προσθέσω μερικούς πιθανούς λόγους αμηχανίας. Πρώτα αυτοί εδώ:

Pariser μπορεί να σημαίνει:

• τον κάτοικο του Παρισιού
• το προφυλακτικό σε αργκό [από το Präservativ (προφυλακτικό) >> Präser]
• ένα επώνυμο...
• διάφορα τρόφιμα: ένα αλλαντικό («πάριζα») στην Αυστρία ή ένα μπαγκετοειδές ψωμάκι (στη Νότια Γερμανία).

Στη συνέχεια (επειδή πρόκειται για γνωστή πλατεία): Πώς θα πεις την πύλη του Βρανδεμβούργου και πώς θα πεις την Αλεξάντερπλατς;

Και τελευταίο, το σκέτο Πλατς, που ζητάει στα ελληνικά, όπως και να το κάνεις... κι ένα Πλουτς!

Η προσωπική μου επιλογή: Παρίζερπλατς.

 

[nickel]

Εγώ πάλι θα έλεγα:

... πύλη του Βρανδεμβούργου, στη μια άκρη της πλατείας των Παρισίων (Παρίζερπλατς)...
ή
... πύλη του Βρανδεμβούργου, στη μια άκρη της Παρίζερπλατς, της πλατείας των Παρισίων,...

Για να μπορεί να τη ζητήσει ο τουρίστας και να καταλαβαίνει τι σημαίνει και ο αγερμάνιστος.

Με την ευκαιρία: μοιρασμένα τα κάστανα ανάμεσα σε «πύλη του Βρανδεμβούργου» (σωστή μεταγραφή) και «πύλη του Βραδεμβούργου» (απλοποιημένη ή απλώς λανθασμένη;).

 

[drsiebenmal]

Εγώ πάλι θα έλεγα:

... πύλη του Βρανδεμβούργου, στη μια άκρη της πλατείας των Παρισίων (Παρίζερπλατς)...
ή
... πύλη του Βρανδεμβούργου, στη μια άκρη της Παρίζερπλατς, της πλατείας των Παρισίων,...

Για να μπορεί να τη ζητήσει ο τουρίστας και να καταλαβαίνει τι σημαίνει και ο αγερμάνιστος.

Με την ευκαιρία: μοιρασμένα τα κάστανα ανάμεσα σε «πύλη του Βρανδεμβούργου» (σωστή μεταγραφή) και «πύλη του Βραδεμβούργου» (απλοποιημένη ή απλώς λανθασμένη;).

Φυσικά και δεν διαφωνώ και με την επεξηγηματική μετάφραση :). Το «Βραδεμβούργο» πώς να προκύψει από το Brandenburg; Από το Βράδυ και το Αμβούργο;

Απροπό Πύλη του Βρανδεμβούργου. Μάλλον είναι ευρύτερα γνωστό ότι πάνω της βρίσκεται ένα τέθριππο, για το οποίο και οι Γερμανοί χρησιμοποιούν τη λατινική λέξη, Quadriga. Η απορία μου είναι πώς λέγεται το ανάλογο άρμα όταν το σέρνουν τέσσερις ελέφαντες. Τετρέλεφον;

| Η Κβαντρίγκα στο Βερολίνο, πάνω στην πύλη του Βρανδεμβούργου, στην άκρη της Παρίζερπλατς.

| Άρμα με τέσσερις ελέφαντες, από χρυσό στατήρα του Πτολεμαίου

Δεν υπάρχει τρόπος να μικραίνουμε αυτές τις εικόνες;

 

[nickel]

Η απορία μου είναι πώς λέγεται το ανάλογο άρμα όταν το σέρνουν τέσσερις ελέφαντες. Τετρέλεφον;

Το τέτρωρον (τετράορον) ή η τετραορία ή το τετράζυγο είναι το άρμα που σέρνουν τέσσερα άλογα ή άλλα υποζύγια. Άρμα τετράζυγων ελεφάντων, ίσως.

 

[SBE]

Θεωρω αδύνατο να πω στα ελληνικά -νδεμβ-, και νομίζω και πολλοί άλλοι έλληνες, οπότε να πως προκύπτει το Βρα-δεμβ-ούργο. Μιλάμε τη γλώσσα μας φυσικά με τους φυσικούς της ήχους κι όχι στραμπουλιχτά (ποιός μιλώντας γρήγορα λέει Φινλανδία κι όχι Φιλλανδία, άσχετα από το τί γράφει;). Κακό είναι;

 

[Earion]

Το άρμα που το έσερναν τέσσερις ελέφαντες δεν φαίνεται να είχε ιδιαίτερη ονομασία. Στα λατινικά το έλεγαν απλώς quadrigae elephantorum (βλ. Historia Augusta, Gordiani Tres 27.9, εδώ). Ειδικότερα εδώ (A Dictionary of Roman Coins, Republican and Imperial, p. 673), εξηγεί ότι μια τέτοια μεγάλη τιμή επιφυλασσόταν, όπως θα περίμενε κανείς, μόνο στον αυτοκράτορα, και έχουμε σχετικές μαρτυρίες από την εποχή του Αυγούστου μέχρι την εποχή του Διοκλητιανού. Δεν βρίσκω να υπήρχε ξεχωριστός όρος στα ελληνικά. Αυτό το «τετράζυγον ελεφάντων» του Νίκελ καλό ακούγεται.

Στο ωραίο Βερολίνο, που έχει για τοτεμικό του ζώο το αρκουδάκι, έφτιαξαν και τετράζυγο άρκτων!