madrasah = μεντρεσές

[Earion]

Αμ το 'πα εγώ, δεν το 'πα; Το είχα δει το κακό όνειρο. Με τις εξυπνάδες από δω κι από κει ρίχτηκε στα Τάρταρα η ελληνική λέξη "φετφάς" και τώρα ξεμυτίζουν τα τερατάκια.
Σε πολύ καλό κατά τα άλλα άρθρο στην Athens Voice (που κάνει κεντρικό αφιέρωμα στην πολιτική βία των ημερών) διαβάζω:

...το γνωστό μαρξιστικό-λενινιστικό Fetfah ήταν ένα καλαμπούρι στους επικριτές του λενινισμού​

Δεν ήξερε τον (αρσενικό) φετφά, δεν του έκανε ούτε η (θηλυκή) φάτουα; Του φάνηκε πιο "έτσι" να είναι αγγλόφωνο; Κοτσάρισε και την κατάληξη --ah, γιατί μάλλον θα υπέθεσε ότι κατά το Refah θα γράφεται και ο φετφάς; Ποιος ξέρει ...

 

[nickel]

Είναι πάντως αυτό το *Fetfah αριστούργημα λαβυρινθώδους σκέψεως! Γλωσσικής αλλά και πολιτικής: τι δουλειά έχει ο φετφάς με το λενινιστικό μπρος-πίσω; Ούτε στον χειρότερο εφιάλτη σου.

 

[Isiliel]

Η αραβική λέξη madrasa προφέρεται μαdράσα και σημαίνει "σχολή, σχολείο" και όχι απαραιτήτως "ιερατική σχολή".

Αν στην ταινία η λέξη αναφέρεται σε ιερατική σχολή που βγάζει μουλλάδες τότε φυσικά ο ελληνικός υπότιτλος θα πρέπει να λέει "το/ο μεντρεσέ-ς".

Πολύ ενδιαφέρουσα η συζήτησή σας για μένα που τώρα μεταφράζω την ομιλία της Sharmeen Obaid Chinoy (Στα ελληνικά το βρήκα: Σαρμίν Ομπάιντ-Τσινόι, πώς σας φαίνεται; ) από το TED, για τα σχολεία των Ταλιμπάν, στα οποία εκπαιδεύουν βομβιστές αυτοκτονίας.

Προτίμησα τον μεντρεσέ, αφού στην εκπαίδευση περιλαμβάνεται εκτός από τη χρήση όπλων, η διαστρεβλωμένη έστω, διδασκαλία του Κορανίου.
Μέσα σε αγκύλη έχω σημειώσει πως ο μεντρεσές είναι το μουσουλμανικό ιεροδιδασκαλείο.
Είναι λέτε αναγκαία ή να την αφαιρέσω; Επίσης μήπως στην περίπτωση αυτή ταιριάζει καλύτερα να γράψω "σχολείο";

 

[Palavra]

Κατά τη γνώμη μου δε χρειάζεται η αγκύλη. Σου τρώει χώρο. Επίσης, όσο κάποιος αγγλόφωνος δε γνωρίζει την αγγλική λέξη, άλλο τόσο δε γνωρίζει ο ελληνόφωνος την ελληνική.

Και μια σημείωση ως προς το νόημα του όρου στα αραβικά: έχω την αίσθηση ότι ναι μεν η λέξη σημαίνει οποιοδήποτε σχολείο, στα αγγλικά όμως χρησιμοποιείται για να δηλώσει το συγκεκριμένο είδος σχολείου, ειδάλλως ο αγγλόφωνος χρήστης της θα έλεγε school.

 

[Alexandra]

Συμφωνώ με την Palavra ότι στους υποτίτλους δεν έχουν θέση τέτοιες μακροσκελείς επεξηγήσεις, και ο κυριότερος λόγος είναι ότι δεν προλαβαίνει να διαβάσει ο θεατής τόσο μεγάλες προτάσεις. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πρώτα τη διάρκεια του υποτίτλου και μετά όλα τα άλλα.

 

[nickel]

Δύο φορές αναφέρεται η λέξη, στην αρχή:

I made contact with a child from Swat who studied in a madrassa like this. Hazrat Ali is from a poor farming family in Swat. He joined the Taliban a year ago, when he was 13.
How do the Taliban in your area get people to join them?
Hazrat Ali: They first call us to the mosque and preach to us. Then they take us to a madrassa and teach us things from the Koran.

Νομίζω ότι το περικείμενο δεν θα αφήσει με απορία τους θεατές, που στο διαδίκτυο έχουν πάντοτε την πολυτέλεια να κάνουν σύντομη παύση και να ψάξουν ό,τι θέλουν. Όπως άλλωστε έκανα εγώ για να βρω πού στο καλό είναι αυτό το Σουάτ.

 

[Isiliel]

Σας ευχαριστώ όλους! Κι εγώ είμαι της άποψης ότι πρέπει να φύγει, αλλά δεν βλάπτει να το επιβεβαιώσω με ανθρώπους που ξέρουν πέντε πράγματα παραπάνω.

 

[Earion]

madrasah = μεντρεσές, fatwa = φετφάς, mastaba/mastabah = μασταμπάς

Σε ντοκιμαντέρ που έδειξε η ΕΡΤ3 για την ταφική αρχιτεκτονική στην Αίγυπτο των φαραώ πριν λίγες μέρες επανερχόταν ο όρος mastaba/mastabah που η μετάφραση τον απέδιδε ολοκάθαρα και ανυποψίαστα «μαστάμπα» (θηλυκό). Όποιος έκανε τη μετάφραση σίγουρα δεν έχει κάνει διακοπές στην Κρήτη και δεν άκουσε για το προάστειο του Κάστρου τον Μασταμπά (αρσενικό). Ό,τι και να λέει η Βικιπαίδεια, μη δίνετε σημασία: ο μασταμπάς, του μασταμπά. Βρίσκω μάλιστα ότι υπάρχει ομώνυμο χωριό, Μασταμπάς, και στο Ρέθυμνο.

Άλλη μια λέξη αραβικής προέλευσης. Τώρα που μαζεύονται, δεν θα 'ταν σκόπιμο να τις συγκεντρώσουμε όλες σε ένα νήμα "αραβικές λέξεις στην νέα ελληνική γλώσσα", όπως κάνουμε με τις γαλλικές;

 

[nickel]

Καλημέρα. Πρώτα απ' όλα, να πω ότι θύμωσα (όχι ως Ηρακλειώτης) που δεν βρήκα τον μασταμπά στα λεξικά· πίστευα ότι ήταν διαδεδομένος όρος με τη σημασία του μνημείου. Ούτε το ΠαπΛεξ δεν τον έχει· έπρεπε να φτάσω στην εγκυκλοπαίδεια. Το 'χει σωστά: «ο μασταμπάς».

μασταμπάς (αραβ. mistaba = θρανίο - εξέδρα), ο (αρχ.)· νεκρικά μνημεία τών αξιωματούχων τού Αρχαίου Βασιλείου τής Αιγύπτου, τραπεζοειδούς σχήματος, κτισμένα κατά ομάδες γύρω από τη βασιλική πυραμίδα. Ο μασταμπάς αποτελείται από δύο μέρη: το υπέργειο και το υπόγειο. Η ανωδομή είναι ένα είδος ορθογώνιου επιχώματος με τον μεγάλο άξονα προσανατολισμένο από Βορρά προς Νότο, τού οποίου οι πέτρινοι εξωτερικοί τοίχοι κρύβουν μια μάζα από κοινά υλικά. Στον ανατολικό τοίχο ανοίγεται ένας μικρός ναός, διακοσμημένος με ανάγλυφα σκηνών από την καθημερινή ζωή, που συμπληρώνονται από δυσερμήνευτα ιερογλυφικά κείμενα. Στον μικρό ναό τού μασταμπά οι ζωντανοί, σε ορισμένες ημερομηνίες, απέδιδαν λατρεία στον νεκρό. Το υπόγειο μέρος τού μασταμπά περιλαμβάνει ένα κάθετο φρέαρ, που καταλήγει σε έναν υπόγειο νεκρικό θάλαμο, σκαμμένο στον βράχο (πολλές φορές σε βάθος μέχρι 20 μέτρα), όπου εναπέθεταν τη σαρκοφάγο και τη νεκρική επίπλωση.​

Από τον mastaba της Wikipedia​

Άλλη μια λέξη αραβικής προέλευσης. Τώρα που μαζεύονται, δεν θα 'ταν σκόπιμο να τις συγκεντρώσουμε όλες σε ένα νήμα "αραβικές λέξεις στην νέα ελληνική γλώσσα", όπως κάνουμε με τις γαλλικές;

Ναι, λέω να το ξεκινήσω κάποια στιγμή, αλλά για τους βιαστικούς και ορεξάτους, ορίστε 318 εγγραφές για ξεκαθάρισμα:
http://www.greek-language.gr/greekL...yllides/search.html?lq=αραβ.&loptall=true&dq=
Τους μασταμπάδες να δω πού θα μαζέψουμε. Ίσως να συμπληρώσουμε από τα αγγλικά, αλλά ούτε εκεί έχει τον mastaba.

 

[Marinos]

Στο Ρέθυμνο, πέρα από το χωριό, υπάρχει και γειτονιά· ψηλά στην ανηφόρα, όπως και στο Ηράκλειο νομίζω.

 

[jmanveda†]

Στη Αίγυπτο το προφέρουν μάσταμπα--προκειται για χτιστό πάγκο έξω από σπίτι ή μαγαζί όπου κάθονται οι πελάτες.

Στο Wikidictionary διαβάζουμε

# A wide stone bench built into the wall of a house, shop etc. in the Middle East.  [quotations ▲]

* 1855, Sir Richard Burton, Personal Narrative of a Pilgrimage to Al-Madinah & Meccah, Dover 1963, p. 68:

A wooden shutter which closes down at night-time, and by day two palm-stick stools intensely dirty and full of fleas, occupying the place of the Mastabah or earthern bench, which accomodated purchasers, complete the furniture of my preceptor's establishment.

 

[Earion]

Ζήτω και του Φετφατζίδη!

 

[Zazula]

Με αφορμή το ραμαζάνι, σχετικές λέξεις στην ελληνική: http://agonaskritis.gr/το-ραμαζάνι-στην-πόλη/